Fairey Fox

 

 

.

Το Fairey Fox ήταν μονοκινητήριο διθέσιο διπλάνο μαχητικό/βομβαρδιστικό αεροσκάφος του Μεσοπολέμου. Κατασκευάστηκε αρχικά για την RAF αλλά παρέμεινε σε παραγωγή και σε υπηρεσία με μονάδες πρώτης γραμμής στο Βέλγιο πολύ καιρό μετά την απόσυρσή του από τις τάξεις της.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη
Το Fox I

Το 1923 ο Τσαρλς Ρίτσαρντ Φέρεϋ (Charles Richard Fairey), ιδρυτής και αρχισχεδιαστής της ομώνυμης εταιρείας, όντας απογοητευμένος από τις επιδόσεις του βομβαρδιστικού Fawn, που ήταν πιο αργό και με ίδια ικανότητα μεταφοράς βομβών με το Airco DH.9A που θα αντικαθιστούσε, ξεκίνησε την ανάπτυξη με ίδιους πόρους ενός νέου βομβαρδιστικού με καλύτερες επιδόσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι κακές επιδόσεις του Fawn οφείλονταν εν πολλοίς στους περιορισμούς που είχε θέσει το Υπουργείο Αεροπορίας, κάτι που δεν θα συνέβαινε με το νέο αεροσκάφος αφού θα αναπτύσσονταν ανεξάρτητα με πόρους της κατασκευάστριας εταιρείας. Ο Φέρεϋ αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον δωδεκακίλυνδρο υγρόψυκτο κινητήρα Curtiss D-12, χάρη στον οποίο το αεροσκάφος Curtiss CR κέρδισε το βραβείο Schneider το 1923. Αγόρασε ένα τέτοιο κινητήρα καθώς και την άδεια παραγωγής του.[1][2]

Βασισμένος στον D-12 ξεκίνησε τον σχεδιασμό του νέου βομβαρδιστικού. Επικεφαλής της σχεδιαστικής ομάδας ήταν αρχικά ο Frank Duncanson και μετά ο Βέλγος Marcel Lobelle. Το αεροσκάφος που δημιούργησαν, το Fairey Fox, ήταν ένα μονοκινητήριο διπλάνο με την άνω πτέρυγα τοποθετημένη αρκετά μπροστά από την κάτω.[1] Ήταν μικτής κατασκευής, με κύρια δομικά στοιχεία το ξύλο και μέταλλο.[3] Ο πιλότος και ο πολυβολητής κάθονταν ο ένας πίσω από τον άλλο. Ο δεύτερος χειρίζονταν ένα πολυβόλο Lewis, το οποίο τοποθετούνταν σε ειδική θέση για να μειώνονται οι αεροδυναμικές αντιστάσεις, ενώ ο πιλότος χειρίζονταν ένα συγχρονισμένο πολυβόλο Vickers.[4] Το αεροσκάφος μπορούσε να μεταφέρει μέχρι 460 lb βομβών κάτω από τις πτέρυγες.[5] Ο οπίσθιος πολυβολητής ήταν παράλληλα και βομβαρδιστής: συγκεκριμένα αναδίπλωνε την θέση του για να χρησιμοποιήσει το σκόπευτρο.[4]

Το πρωτότυπο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 3 Ιανουαρίου 1925 στην αεροπορική βάση του Hendon με χειριστή τον Norman Macmillan, δείχνοντας πολύ καλές επιδόσεις και πτητικά χαρακτηριστικά.[6] Παρά τις ικανότητες του Fox, το όλο εγχείρημα δεν ήταν σίγουρο πως θα συνεχίζονταν διότι κύκλοι του Υπουργείου Αεροπορίας αντιτίθονταν στην ανάπτυξη του. Οι κυριότεροι λόγοι ήταν ότι δεν είχε σχεδιαστεί για να καλύψει συγκεκριμένη απαίτηση του Υπουργείου, είχε δεξαμενές καυσίμου εγκατεστημένες στην άτρακτο -κάτι που ήταν αντίθετο με το δόγμα της εποχής- και κινητήρα αμερικανικής κατασκευής.[7] Παρόλο που ο Fairey είχε αγοράσει τα δικαιώματα κατασκευής του κινητήρα D-12, τελικά δεν κατασκεύασε κανένα, αλλά εισήγαγε 50 κινητήρες από τις ΗΠΑ.[1] Οι τύχες του προγράμματος άλλαξαν όταν στις 28 Ιουλίου 1935 παρακολούθησε αεροπορική επίδειξη του Fox ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, Πτέραρχος Hugh Trenchard.[8] Ο Trenchard είπε: «κύριε Φέρεϋ, αποφάσισα να παραγγείλω ένα σμήνος αυτών των αεροσκαφών».[8] Σύντομα, παρακάμπτοντας την γραφειοκρατία, δόθηκε παραγγελία για κατασκευή 18 μονάδων.[8]
Η δεύτερη γενιά

Το 1926 το Υπουργείο Αεροπορίας εξέδωσε την απαίτηση 12/26 που αφορούσε την ανάπτυξη νέου ελαφρού βομβαρδιστικού για την RAF. Σε αντίθεση με προηγούμενες απαιτήσεις, στην συγκεκριμένη δόθηκε έμφαση στις υψηλές επιδόσεις και παράλληλα αφαιρέθηκαν διάφοροι περιορισμοί στους οποίους οφείλονταν εν πολλοίς οι κακές επιδόσεις προηγούμενων αεροσκαφών. Αρχικά ο Φέρεϋ δεν ενημερώθηκε για την ύπαρξη της 12/26 και έλαβε αντίγραφό ύστερα από διαμαρτυρία του στο Υπουργείο Αεροπορίας. Προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες, ο Lobelle και η ομάδα του σχεδίασαν το Fox IIM, που ήταν ουσιαστικά ένα εντελώς νέο αεροσκάφος ολομεταλλικής κατασκευής κατόπιν απαιτήσεως του Υπουργείου, το οποίο προωθούνταν από κινητήρα Rolls-Royce Kestrel. Πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 25 Οκτωβρίου 1929.[9] Όταν βρέθηκε για πρώτη φορά στον αέρα τα ανταγωνιστικά Hawker Hart και Avro Antelope πετούσαν ήδη για έναν ολόκληρο χρόνο, βρίσκονταν δηλαδή πολύ πιο μπροστά στο πρόγραμμα εξέλιξής τους.[9] Τον Ιούνιο του 1929 επελέγη τελικά το Hart.[9]

Παρόλο που η RAF δεν έδειξε ενδιαφέρον για το Fox IIM, η εταιρεία το έδειξε στην Βελγική Πολεμική Αεροπορία που εκείνη την περίοδο αναζητούσε αεροσκάφος για να αντικαταστήσει τα ελαφρά βομβαρδιστικά Breguet 19. Το Βέλγιο είχε ήδη αγοράσει άλλο ένα αεροσκάφος σχεδίασης Fairey, το μαχητικό Firefly II που κατασκευάζονταν εγχώρια κατόπιν αδείας από την θυγατρική Avions Fairey. Δόθηκε παραγγελία από την βελγική αεροπορία για 12 αναγνωριστικά Fox II που θα κατασκευάζονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο ενώ παράλληλα θα ξεκινούσε η παραγωγή από την Avions Fairey στο Βέλγιο.[10]
Επιχειρησιακή ιστορία

Τα πρώτα Fox εντάχθηκαν σε υπηρεσία τον Ιούνιο του 1926 με το Νο. 12 Σμήνος της RAF (No. 12 Squadron RAF).[11] Οι επιδόσεις τους ήταν εξαιρετικές, με μέγιστη ταχύτητα εφάμιλλη των μαχητικών της περιόδου και κατά 80 km/h από των Fawn που αντικατέστησε στο Νο. 12 Σμήνος. Ήταν τόσο ταχύτερο σε σχέση με τα άλλα αεροσκάφη που κατά την διάρκεια της ετήσιας άσκησης αεράμυνας δόθηκε εντολή στα πληρώματα των Fox IIM να μην πετούν με ταχύτητες μεγαλύτερες των 225 km/h, ώστε να έχουν ελπίδες να τα αναχαιτίσουν τα μαχητικά της αμυνόμενης ομάδας.[12] Παρά τις ικανότητές του, μονάχα 28 αεροσκάφη μπήκαν σε υπηρεσία με την RAF. Το Νο. 12 Σμήνος, η μοναδική μονάδα της RAF που αξιοποίησε τον τύπο, τα αντικατέστησε με Hawker Hart το 1931. Τα αεροσκάφη χρησιμοποιήθηκαν σαν εκπαιδευτικά μέχρι το 1933 στο κέντρο εκπαίδευσης του Cranwell.[13]

Δύο μεταχειρισμένα Fox Mk.I συμμετείχαν το 1934 στον αεροπορικό αγώνα MacRobertson από το Λονδίνο στην Μελβούρνη. Το ένα συνετρίβη στην Ιταλία, το δεύτερο δεν είχε φτάσει καν το Παρίσι όταν ανακοινώθηκε ο νικητής του αγώνα. Ο πιλότος του Ray Parer και ο συγκυβερνήτης Geoff Hemsworth συνέχισαν και πραγματοποίησαν ένα επικό ταξίδι διάρκειας σχεδόν τεσσάρων μηνών μέχρι να φτάσουν στην Μελβούρνη.[14]

Τα πρώτα Fox II παραδόθηκαν στην βελγική αεροπορία στις αρχές του 1932 και ανέλαβαν καθήκοντα αναγνώρισης.[15] Ένα από αυτά κέρδισε το Circuit των Άλπεων στην κατηγορία των διθέσιων στρατιωτικών αεροσκαφών το επόμενο έτος.[16] Τα Fox παράγονταν εγχώρια από την Avion Fairey για μεγάλο μέρος της δεκαετίας του 1930 και αποτέλεσαν τον κορμό της Βελγικής Πολεμικής Αεροπορίας. Αξιοποιήθηκαν σαν αναγνωριστικά, αναγνωριστικά/βομβαρδιστικά και διθέσια μαχητικά. Τα αεροσκάφη των ύστερων παρτίδων παραγωγής είχαν κλειστά πιλοτήρια και ισχυρότερους κινητήρες Hispano-Suiza 12Y.[17]

Περισσότερα από 100 αεροσκάφη ήταν ακόμα σε μονάδες πρώτης γραμμής της Βελγικής Αεροπορίας όταν ξεκίνησε η Μάχη της Γαλλίας τον Μάιο του 1940.[18] Παρόλο που συγκριτικά με τα αεροσκάφη της Luftwaffe ήταν πλέον παρωχημένα, πραγματοποίησαν 75 πολεμικές αποστολές και μάλιστα διεκδίκησαν και την κατάρριψη ενός Messerschmitt Bf 109.[18][19]
Εκδόσεις

Fox I
Ελαφρύ βομβαρδιστικό για την RAF. Ήταν μικτής κατασκευής και προωθούνταν από κινητήρα Curtiss D-12 ισχύος 450 hp.[20] Κατασκευάστηκαν 25 αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοτύπου.[20][21]
Fox IA
Τα Fox IA προωθούνταν από κινητήρα Rolls-Royce Kestrel των 490 hp. Κατασκευάστηκαν τρία και μετατράπηκαν σε αυτό το επίπεδο άλλα οκτώ Fox I.[20][21]
Fox IIM
Ριζικά ανανεωμένο ελαφρύ βομβαρδιστικό ολομεταλλικής κατασκευής με κινητήρα Rolls-Royce Kestrel IB των 480 hp. Κατασκευάστηκε ένα πρωτότυπο.[15]
Fox II
Έκδοση παραγωγής του IIM για το Βέλγιο με υπερτροφοδοτούμενο κινητήρα Kestrel IIS.[15] Κατασκευάστηκαν 12 αεροσκάφη από την Fairey στην Μεγάλη Βρετανία και άλλα 31 κατόπιν αδείας από την θυγατρική της στο Βέλγιο.[22][23]
Fox III
Ονομασία του αεροσκάφους επίδειξης για το Βέλγιο, που αργότερα μετονομάστηκε σε Fox IV. Η ίδια ονομασία δόθηκε και στην έκδοση εκπαιδευτικού με διπλά χειριστήρια που κατασκευάστηκε στο Βέλγιο. Το αεροσκάφος αυτό, που είναι γνωστό και σαν Fox Trainer, είχε κινητήρα Armstrong Siddeley Serval των 360 hp.[22][24]
Fox IIIS
Fox Trainer με κινητήρα Kestrel IIMS. Κατασκευάστηκαν πέντε ακόμα από την Avions Fairey.[25]
Fox III
Αεροσκάφος προωθούμενο από Kestrel IIS οπλισμένο με δύο πολυβόλα. Κατασκευάστηκαν 13 μονάδες.[25]
Fox IIIC
Βομβαρδιστικό/αναγνωριστικό για την βελγική αεροπορία με κινητήρα Kestrel IIS, ικανότητα μεταφοράς βομβών, δύο πολυβόλα και κλειστό πιλοτήριο.[26] Κατασκευάστηκαν 48 αεροσκάφη στο Βέλγιο, συμπεριλαμβανομένου και ενός εκπαιδευτικού Fox Mk IIICS με διπλά χειριστήρια. Τα τελευταία από αυτή την παρτίδα είχαν κινητήρες Kestrel V των 600 hp.[25]
Fox IV
Αεροσκάφος επίδειξης που κατασκευάστηκε στην Μεγάλη Βρετανία.[25] Βλέπε Fox III.
Fox IV
Fox II στα οποία εγκαταστάθηκαν κινητήρες Hispano-Suiza 12Ybrs. Το πρώτο αεροσκάφος αυτής της έκδοσης πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 31 Ιανουαρίου 1934.[25]
Fox IV
Υδροπλάνο, γνωστό και σαν Fox Floatplane. Κατασκευάστηκαν έξι μονάδες για την Περουβιανή Πολεμική Αεροπορία. Τα αεροσκάφη αυτά δεν πρόλαβαν να συμμετάσχουν στον Κολομβοπερουβιανό Πόλεμο του 1932-33.[27][28] Αργότερα αφαιρέθηκαν οι πλωτήρες και τα αεροσκάφη συμμετείχαν σαν αναγνωριστικά στις επιχειρήσεις στον πόλεμο Εκουαδόρ-Περού το 1941.
Fox VIR
Αναγνωριστικό αεροσκάφος με κινητήρα Hispano-Suiza 12Ydrs ισχύος 860 hp. Κατασκευάστηκαν 24 αεροσκάφη για το Βέλγιο και δύο για την Ελβετία.[19][26]
Fox VIC
Διθέσιο μαχητικό βασισμένο στο VIC. Κατασκευάστηκαν 52 μονάδες.[29]
Fox VII
Μονοθέσιο μαχητικό βασισμένο στο, γνωστό και σαν Mono-Fox ή Kangourou[30] Μπορούσαν να οπλισθούν με έξι πολυβόλα. Κατασκευάστηκαν μονάχα δύο. Το ένα μετατράπηκε ξανά σε Fox IV και το άλλο το αξιοποίησε ο Willy Coppens για προσωπική του χρήση.[29][31]
Fox VIII
Τελευταία έκδοση παραγωγής που παραγγέλθηκε σε αποτέλεσμα της επιδείνωσης της διεθνούς κατάστασης στην Ευρώπη το 1938. Ήταν βασισμένο στο Fox VI αλλά είχε τρίφυλλες έλικες και ικανότητα μεταφοράς τεσσάρων πυροβόλων στις πτέρυγες. Κατασκευάστηκαν 12 αεροσκάφη, το τελευταίο εκ των οποίων παραδόθηκε στις 25 Μαΐου 1939.[22][32]

Χρήστες

Βέλγιο

Βελγική Πολεμική Αεροπορία

Περού

Περουβιανή Πολεμική Αεροπορία
Περουβιανό Πολεμικό Ναυτικό

Ελβετία

Η Ελβετική Πολεμική Αεροπορία παρέλαβε δύο Fox VIR για αξιολόγηση.[33]

Ηνωμένο Βασίλειο

RAF

Δείτε επίσης

Fairey Firefly II

Παρόμοια αεροσκάφη

Hawker Hart
Renard R.31

Κατάλογοι

Κατάλογος μαχητικών αεροσκαφών

Παραπομπές

Mason 1994, p.167.
Jarrett 1993, pp. 27—28.
Jarrett 1994, p.45.
Jarrett 1994, p.47.
Taylor 1974, p.136.
Taylor 1974, pp. 136—137.
Jarrett 1993, p.29.
Jarrett 1993, pp. 29—30.
Taylor 1994, pp. 196—197.
Green 1967, pp. 27—28.
Taylor 1974, p.140.
Mason 1994, p.168.
Thetford 1994, p.39.
Taylor 1974, p.142.
Taylor 1974, p.197.
"The Zurich Meeting". Flight, 5 August 1932, pp. 723—726.
Green 1967, pp.28—32.
Garcia 2001, p.67.
Green 1967, pp. 32—33.
Jarrett 1994, p.48.
Thetford 1994, p.38.
Taylor 1974, p.206.
Green 1967, p.28.
Green 1967, p.29.
Taylor 1974, p.200.
Green 1967, p.30.
Taylor 1974, p.202
von Rauch 1984, p.4.
Green 1967, p.31.
"Avions Fairey comes of age". Flight, 2 May 1952, p.52.
Taylor 1974, pp. 203—204.
Green 1967, pp. 31—32.

Taylor 1974, p.202.

Βιβλιογραφία
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Fairey Fox

Garcia, Dionisio. "Air Force on the Edge: Belgian Military Aviation in 1940". Air Enthusiast, No. 96, November/December 2001. Stamford, Lincs, UK:Key Publishing. pp. 65–68.
Green, William. War Planes of the Second World War:Volume Seven Bombers and Reconnaissance Aircraft. London:Macdonald, 1967.
Jarrett, Philip. "By Day and By Night: Fairey Fox", Part 1. Aeroplane Monthly, December 1993. London:IPC. pp. 26–31. ISSN 0143-7240.
Jarrett, Philip. "By Day and By Night: Fairey Fox", Part 2. Aeroplane Monthly, January 1994. London:IPC. pp. 44–48. ISSN 0143-7240.
Mason, Francis K. The British Bomber since 1914. London:Putnam, 1994. ISBN 0-85177-861-5.
Pacco, John. "Fairey Fox" Belgisch Leger/Armee Belge: Het militair Vliegwezen/l'Aeronautique militaire 1930-1940. Artselaar, Belgium, 2003, pp. 39–48. ISBN 90-801136-6-2.
von Rauch, Herbert. "A South American Air War...The Letcia Conflict." Air Enthusiast. Issue 26, December 1984-March 1985. Bromley, Kent, UK: Pilot Press Ltd. Pages 1–8. ISSN 0143-5450.
Taylor, Η A. Fairey Aircraft since 1915. London: Putnam and Company, 1974. ISBN 0-370-00065-X.
Thetford, Owen. "By Day and By Night: Fairey Fox", Part 3. Aeroplane Monthly, February 1994. London:IPC. pp. 32–39. ISSN 0143-7240.

Βρετανικά πολεμικά αεροσκάφη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
μαχητικά

Blackburn Skua Blackburn Roc Blackburn Firebrand Boulton Paul Defiant Bristol Blenheim Bristol Beaufighter de Havilland Mosquito Fairey Fox Fairey Fulmar Fairey Firefly Gloster Gauntlet Gloster Gladiator Gloster Meteor Hawker Demon Hawker Nimrod Hawker Hurricane Hawker Sea Hurricane Hawker Typhoon Hawker Tempest Hawker Sea Fury Supermarine Spitfire Supermarine Seafire Westland Whirlwind Westland Welkin

βομβαρδιστικά
Armstrong Whitworth Whitley Armstrong Whitworth Albemarle Avro Anson Avro Manchester Avro Lancaster Avro Lincoln Bristol Bombay Bristol Blenheim Bristol Buckingham de Havilland Mosquito Fairey Fox Fairey Battle Handley Page Hampden Handley Page Harrow Handley Page Hereford Handley Page Halifax Hawker Hart Hawker Hind Short Stirling
τορπιλοπλάνα-βομβαρδιστικά &
βομβαρδιστικά κάθετης εφόρμησης
Blackburn Shark Blackburn Skua Blackburn Botha Bristol Beaufort Bristol Beaufighter Bristol Brigand de Havilland Mosquito Fairey Swordfish Fairey Albacore Fairey Barracuda Vickers Vildebeest Vickers Wellesley Vickers Wellington
εκπαιδευτικά
Airspeed Oxford Airspeed Cambridge Avro Prefect Avro Anson Bristol Buckmaster de Havilland Tiger Moth Hawker Hind Miles Magister Miles Master Percival Proctor
μεταγωγικά
Airspeed Envoy Avro Anson Avro York Bristol Buckingham Handley Page Harrow
αναγνωριστικά &
στρατιωτικής συνεργασίας
Blackburn Botha Taylorcraft Auster de Havilland Tiger Moth de Havilland Mosquito Hawker Audax Hawker Hector Miles Messenger Vickers Vildebeest Westland Lysander
υδροπλάνα, αμφίβια & αεράκατοι
Fairey Seafox Saro London Saro Lerwick Short Singapore Short Sunderland Supermarine Stranraer Supermarine Walrus Supermarine Sea Otter
επιθετικά/εγγύς υποστήριξης
Bristol Brigand Hawker Hartebeest
ανεμόπτερα
Airspeed Horsa General Aircraft Hamilcar
αεροσκάφη ρυμούλκησης
ιπτάμενων στόχων
Blackburn Botha Miles Martinet Miles Monitor
γενικής χρήσης
Westland Wapiti Westland Wallace
Σημείωση: αναφέρονται μόνο τα επιχειρησιακά αεροσκάφη. Παραλείπονται τα πολυάριθμα πειραματικά/πρωτότυπα της περιόδου
Αεροσκάφη Fairey
Μαχητικά

F.2 Pintail Flycatcher Firefly I Firefly IIM Fantôme Fulmar Firefly

Αεράκατοι
N.4
Αναγνωριστικά &
υδροπλάνα αναγνωριστικά
N.10 III Fleetwing Seal S.9/30 TSR.1 N.9 Hamble Baby Campania Fremantle Seafox
Βομβαρδιστικά
Fawn Fox Kangourou Hendon Gordon Battle P.4/34
Τορπιλοπλάνα-βομβαρδιστικά
Swordfish Albacore Barracuda Spearfish
Γενικής χρήσης
Ferret Gordon G.4/31
Στροφιόπτερα
Gyrodyne Jet Gyrodyne Ultra-light Helicopter Rotodyne
Εκπαιδευτικά
Primer
Πειραματικά
Long-range Monoplane Delta 1 Delta 2
Αεροσκάφη της θυγατρικής Avions Fairey
Avions Fairey Junior Avions Fairey Belfair Tipsy B Tipsy Nipper Tipsy M Tipsy S.2

Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License