Avro 504

 

 

.

Το Avro 504 ήταν διπλάνο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου κατασκευασμένο από την Avro, καθώς και άλλες εταιρίες κατόπιν αδείας. Παρήχθησαν συνολικά 8.340 αεροσκάφη και η παραγωγή του διήρκεσε σχεδόν είκοσι χρόνια[1], καθιστώντας το το πλέον πολύ-παραχθέν στρατιωτικό αεροσκάφος του πολέμου. Πέταξε πρώτη φορά στις 18 Σεπτεμβρίου 1913[1][2], φέροντας κινητήρα Gnome Monosoupape, ισχύος 80 ίππων, και αποτελούσε εξέλιξη του Avro 500, το οποίο είχε σχεδιαστεί για εκπαιδευτικούς ρόλους και ιδιωτική χρήση.
Επιχειρησιακή ιστορία
Καναδικό Avro 504

Μικρός αριθμός αεροσκαφών αγοράστηκαν από το Βασιλικό Ιπτάμενο Σώμα (Royal Flying Corps - RFC) και τη Βασιλική Ναυτική Αεροπορική Υπηρεσία (Royal Naval Air Service - RNAS) του Βρετανικού Ναυτικού πριν από τον πόλεμο και μεταφέρθηκαν στη Γαλλία με την έναρξη του. Η Βασιλική Ναυτική Αεροπορική Υπηρεσία χρησιμοποίησε τέσσερα 504 για να βομβαρδίσει το εργοστάσιο κατασκευής Ζέππελιν στο Φριντριχσάφτεν (Friedrichshafen), στις ακτές της λίμνης Κωστάντζας. Τρία αεροσκάφη ξεκίνησαν από το Μπέλφορτ (Belfort) της νότιας Γαλλίας στις 21 Νοεμβρίου του 1914, μεταφέροντας τέσσερις βόμβες των 20 λιβρών το καθένα. Παρόλο που ένα αεροσκάφος καταρρίφθηκε, η επιδρομή ήταν επιτυχής πετυχαίνοντας αρκετά απευθείας πλήγματα στα υπόστεγα των αερόπλοιων και καταστρέφοντας το εργοστάσιο υδρογόνου[3].

Σύντομα θεωρήθηκε ξεπερασμένο ως αεροσκάφος πρώτης γραμμής και ανέλαβε εκπαιδευτικούς ρόλους. Κατασκευάστηκαν χιλιάδες κατά τη διάρκεια του πολέμου, με κύριες εκδόσεις παραγωγής το 504J και το μαζικής παραγωγής 504K, το οποίο σχεδιάστηκε με τροποποιημένες βάσεις κινητήρων ώστε να μπορεί να δεχτεί διαφορετικούς τύπους, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις που παρουσιάζονταν σε κινητήρες. Μέχρι τα τέλη του 1918 είχαν κατασκευαστεί περισσότερα από 8340 αεροσκάφη[4].

Το χειμώνα του 1917-18 αποφασίστηκε η χρήση τροποποιημένων 504J και 504K για τον εξοπλισμό των αμυντικών μονάδων του Βασιλικού Ιπτάμενου Σώματος, αντικαθιστώντας τα Royal Aircraft Factory B.E.2, τα οποία είχαν φτωχές επιδόσεις. Αυτά τα 504 τροποποιήθηκαν σε μονοθέσια, τοποθετήθηκε ένα πυροβόλο Lewis πάνω από την πτέρυγα σε βάση Φόστερ (Foster mounting) και έφεραν κινητήρες Gnome (ισχύος 100 ίππων) ή Le Rhône (110 ίππων). 274 τροποποιημένα Avro 504J και -K εντάχθηκαν σε 8 αμυντικές μοίρες το 1918, ενώ 226 συνέχισαν να χρησιμοποιούνται ως μαχητικά στα τέλη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου[5].

Μετά το τέλος του πολέμου και ενώ ο τύπος συνέχισε να βρίσκεται σε υπηρεσία ως το κύριο εκπαιδευτικό αεροσκάφος της RAF, πολλά πλεονάζοντα αεροσκάφη διατέθηκαν προς πώληση, είτε για στρατιωτική είτε για ιδιωτική χρήση. Περισσότερα από 300 Avro 504K δέχθηκαν πολιτικό νηολόγιο στην Μεγάλη Βρετανία. Χρησιμοποιούμενα για εκπαίδευση, πτήσεις αναψυχής και ρυμούλκηση διαφημιστικών, τα πολιτικά 504 συνέχισαν να πετούν σε μεγάλους αριθμούς μέχρι και τη δεκαετία του 1930.

Παρόλο που τα Avro 504 που πουλήθηκαν στην Κίνα ήταν εκπαιδευτικές εκδόσεις, τα αεροσκάφη συμμετείχαν σε μάχες μεταξύ πολεμάρχων, χρησιμοποιούμενα ως βομβαρδιστικά, με το πιλότο να ρίχνει με το χέρι χειροβομβίδες και τροποποιημένους όλμους πάνω από τους στόχους.

Το βελτιωμένο και επανασχεδιασμένο 504N κατασκευάστηκε από την Avro το 1925. Μετά από την αξιολόγηση δύο πρωτοτύπων τα οποία έφεραν κινητήρες Bristol Lucifer και Armstrong-Siddeley Lynx αντίστοιχα, το αεροσκάφος με τον κινητήρα Lynx επιλέχθηκε από τη RAF να αντικαταστήσει το 504K. 592 αεροσκάφη κατασκευάστηκαν από το 1925 έως το 1932, εξοπλίζοντας τις πέντε εκπαιδευτικές σχολές της RAF, ενώ χρησιμοποιήθηκαν και ως αεροσκάφη επικοινωνιών. Το 504N επίσης εξήχθη στις αεροπορίες του Βελγίου, της Βραζιλίας, της Χιλής, της Δανίας, της Ελλάδας, της Ταϊλάνδης και της Νότιας Αφρικής, ενώ κατασκευάστηκαν κατόπιν αδείας στη Δανία, το Βέλγιο, τον Καναδά και την Ιαπωνία.

Τα 504N της RAF αντικαταστάθηκαν το 1933 από τα Avro Tutor, ενώ κάποια συνέχισαν να χρησιμοποιούνται από ιδιώτες μέχρι το 1940, οπότε και επιτάχθηκαν επτά αεροσκάφη για να αναλάβουν ρόλο ρυμούλκησης στόχων για λογαριασμό της RAF.

Το 504 ήταν το πρώτο αεροσκάφος το οποίο έβαλε κατά στρατιωτών στο έδαφος[6] καθώς και που πραγματοποίησε βομβαρδιστική επιδρομή πάνω από τη Γερμανία[1]. Ήταν επίσης το πρώτο συμμαχικά αεροσκάφος που καταρρίφθηκε από αντιαεροπορικά πυρά και το πρώτο στρατιωτικό αεροσκάφος του Καναδού Άσσου Μπίλι Μπίσοπ (Billy Bishop).

Το 504 είναι εύκολα αναγνωρίσιμο από το μονό πέδιλο ολίσθησης μεταξύ των τροχών.

Σήμερα υπάρχει ένας μικρός αριθμός Avro 504 σε πτητική κατάσταση και στατικής επίδειξης, σχεδόν ένα αιώνα μετά την πτήση του πρώτου πρωτοτύπου. Ένα πτητικά ικανό αεροσκάφος ανήκει στη Συλλογή Σατλγουόρθ (Shuttleworth Collection)[7] και ένα δεύτερο σε ένα Καναδικό αεροπορικό μουσείο. Το Old Rhinebeck Aerodrome διέθετε ένα πτητικά ικανό αντίγραφο Avro 504 το οποίο έφερε ένα αυθεντικό κινητήρα Le Rhône και πετούσε μέχρι το 1971, ενώ μία νεοϊδρυθείσα εταιρία, η Blue Swallow Aircraft στην Βιρτζίνια ξεκίνησε να κατασκευάζει ρέπλικες του Avro 504.
Σε ελληνική υπηρεσία

Η Ελληνική Ναυτική Αεροπορία χρησιμοποίησε το Avro 504 ως βασικό εκπαιδευτικό αρχικής εκπαίδευσης, παραγγέλοντας τα πρώτα 6 αεροσκάφη το 1925. Αργότερα εντάχθηκαν στην ενοποιημένη Αεροπορία, όπου και υπηρέτησαν μέχρι τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκδόσεις
Ρέπλικα του Avro 504K της Qantas

504
Έκδοση με κινητήρα Gnome (80 hp). Αρχικό μοντέλο
504A
Τροποποιημένο με μικρότερα πτερύγια διεύθυνσης και πλατύτερους δοκούς πτέρυγας. Κινητήρας Gnome (80 hp)
504B
Έκδοση για τη Βασιλική Ναυτική Αεροπορική Υπηρεσία με μεγαλύτερο κάθετο σταθερό. Κινητήρες Gnome ή Le Rhône.
504C
Μονοθέσια έκδοση της Βασιλικής Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας για ρόλους καταστροφής αερόπλοιων Ζεππελιν. Το 504C έγερε μία επιπλέον δεξαμενή καυσίμου στην θέση του παρατηρητή.
504D
Μονοθέσια έκδοση καταστροφής αερόπλοιων Ζεππελιν του Βασιλικού Ιπτάμενου Σώματος. Κατασκευάστηκαν 6.
504E
Έκδοση με κινητήρα Gnome (100 hp). Κατασκευάστηκαν δέκα.
504F
Έκδοση με κινητήρα Rolls Royce Hawk (75 hp). Κατασκευάστηκε ένα.
504G
Έκδοση με κινητήρα Gnome (80 hp).
504H
Έκδοση με κινητήρα Gnome (80 hp). Χρησιμοποιήθηκε για δοκιμές εκτόξευσης από καταπέλτη.
504J
Έκδοση με κινητήρες Gnome (100 hp) ή Le Rhône (80 hp). Χρησιμοποιήθηκε ως εκπαιδευτικό.
504K
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση. Κάποια τροποποιήθηκαν ως μονοθέσια μαχητικά αεροσκάφη για ρόλους εναντίον αερόπλοιων. Αρκετά κατασκευάστηκαν στην Αυστραλία από την Australian Aircraft & Engineering. Έφεραν κινητήρες Clerget (130 hp), Gnome (100 hp) ή Le Rhône (110 hp)[8].
504L
Υδροπλάνο. Έφερε κινητήρες Bentley BR1 (150 hp), Clerget (130 hp) ή Le Rhône (110 hp).
504M
Τριθέσιο διπλάνο με καμπίνα. Κατασκευάστηκε μόνο ένα με κινητήρα Gnome (100 hp).
504N
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση. Επανασχεδιασμένο μεταπολεμικό εκπαιδευτικό για τη RAF με κινητήρα Armstrong Siddely Lynx (160 hp). Κατασκευάστηκαν 598.
504P
Έκδοση του 504N. Δεν κατασκευάστηκε ποτέ[9].
504Q
Τριθέσιο διπλάνο με καμπίνα. Το 504Q κατασκευάστηκε για την Αρκτική αποστολή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Κατασκευάστηκε μόνο ένα με Armstrong Siddely Lynx.
504R Gosport
Επανασχεδιασμένο εκπαιδευτικό. Δέκα πωλήθηκαν στην Αργεντινή και 100 επιπλέον κατασκευάστηκαν από την FMA στην Αργεντινή κατόπιν αδείας. Τρία εξήχθησαν στην Εσθονία και άγνωστος αριθμός στο Περού[10].
504S
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση. Κατασκευάστηκε κατόπιν αδείας στην Ιαπωνία από τη Nakajima.
Yokosuka K1Y
Διθέσια εκπαιδευτική έκδοση για το Ιαπωνικό Ναυτικό. Ιαπωνική έκδοση του 504K. Κατασκευάστηκαν 104.
Yokosuka K2Y1
Ιαπωνική έκδοση του Avro 504N, με κατασκευής Mitsubishi κινητήρα Armstrong-Siddeley Mongoose (130 hp).
Yokosuka K2Y2
Βελτιωμένη έκδοση του K2Y1, με κινητήρα Gasuden Jimpu 2 (160 hp).
U-1 Avrushka
Ρωσικό αντίγραφο του 504K[11].
NU-1
Ρωσική έκδοση υδροπλάνου.

Χρήστες

Αργεντινή
Αυστραλία Αυστραλία
Βέλγιο[12]
Βραζιλία
Καναδάς
Χιλή
Κίνα
Δανία Δανία
Εσθονία Εσθονία
Φινλανδία Φινλανδία
Ελλάδα
Γουατεμάλα Γουατεμάλα
Ινδία Ινδία
Ιρλανδία Ιρλανδία
Ιαπωνία Ιαπωνία
Μαλαισία Μαλαισία
Μεξικό Μεξικό
Ολλανδία
Νέα Ζηλανδία Νέα Ζηλανδία
Νορβηγία Νορβηγία
Flag of Peru.svg Περού
Πολωνία
Πορτογαλία
Ρωσία Ρωσία
Νότια Αφρική
Σοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση
Ισπανία
Σουηδία
Ελβετία
Ταϊλάνδη
Ηνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένες Πολιτείες
Ουρουγουάη Ουρουγουάη

Κατασκευαστές
Αεροσκάφος Avro 504K στο μουσείο της USAF

Οι ακόλουθες εταιρίες έχουν καταγράφει ως κατασκευαστές του Avro 504 κατόπιν αδείας[13]:

A. V. Roe and Co Ltd, Park Works, Newton Heath, Μάντσεστερ και στο Αεροδρόμιο Χαμπλ (Hamble Aerodrome), κοντά στο Σαουθάμπτον (Southampton, Hants)
Australian Aircraft and Engineering Co Ltd, Σίδνεϊ, Αυστραλία
The Brush Electrical Engineering Co Ltd, Loughborough
Canadian Aeroplanes Ltd, Τορόντο, Καναδάς
The Eastbourne Aviation Co Ltd, Ηστμπουρν (Eastbourne)
The Grahame-White Aviation Co Ltd, Αεροδρόμιο Χέντον (Hendon Aerodrome), Λονδίνο
Harland and Wolff Ltd, Μπέλφαστ
The Henderson Scottish Aviation Factory, Αμπερντήν (Aberdeen)
Hewlett and Blondeau Ltd, Ληγκρέηβ (Leagrave), Λούτον (Luton), Μπέντφορντσάιρ (Bedfordshire)
The Humber Motor Co Ltd,, Λέιτον Μπάζαρντ (Leighton Buzzard)
Nakalima Hikoki Seisaku Sho, Ohta-Machi, Τόκυο, Ιαπωνία
Parnall and Sons, Ηστβιλ (Eastville), Μπρίστολ
Frederick Sage and Co Ltd, Πητερσμπόρο (Peterborough) και Λονδίνο
S. E. Saunders Ltd, Κινγκς Λιν (King's Lynn)
Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques Haren, Βρυξέλλες, Βέλγιο
The Sunbeam Motor Car Co Ltd, Γουλβερχάμπτον (Wolverhampton)
Yokosuka Naval Arsenal, Ιαπωνία

Τεχνικά χαρακτηριστικά
Avro 504K
Ρόλος εκπαιδευτικό, μαχητικό
και βομβαρδιστικό αεροσκάφος
Πλήρωμα Δύο
Διαστάσεις
Μήκος 8,97 m
Εκπέτασμα 10,97 m
Ύψος 3,17 m
Επιφάνεια πτέρυγας 30,7 m²
Βάρος
Κενό 558 kg
Μέγιστο απογείωσης 830 kg
Σύστημα πρόωσης
Κινητήρες 1 × Le Rhône των 100 hp
Επιδόσεις & οπλισμός
Μέγιστη ταχύτητα 145 km/h
Μέγιστο ύψος πτήσης 4.875 m
Ακτίνα δράσης 402 km
Οπλισμός

Πηγή:[14]
Δείτε επίσης
Παρόμοια Αεροσκάφη

La Cierva C-6

Παραπομπές

Holmes, 2005. p 23.
Jackson 1990, p.52.
Mason, Francis K (1994). The British Bomber since 1914. Putnam Aeronautical Books. ISBN 0-85177-861-5.
Bruce 16 July 1954, p.87.
Mason, Francis K (1992). The British Fighter since 1912. Naval Institute Press. ISBN 1-55750-082-7.
Bruce 9 July 1954, p.43.
«Shuttleworth Collection - Aircraft». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2007.
Jackson 1990, p.105.
Jackson 1990, p.127.
Jackson 1990, p.129-133.
Mikesh and Abe 1990, p.276.
Jackson 1990, p.88.
Manufactureres of the 504

Donald, David (Editor) (1997). The Encyclopedia of World Aircraft. Aerospace Publishing. ISBN 1-85605-375-X.CS1 maint: Extra text: authors list (link)

Βιβλιογραφία

Bruce, J.M. (9 July 1954). «The Avro 504: Historic Military Aircraft No. 8, Part I» (pdf). Flight: pp.41—44.
Bruce, J.M. (16 July 1954). «The Avro 504: Historic Military Aircraft No. 8, Part II» (pdf). Flight: pp.83—88.
Bruce, J. M. (1965). Warplanes of the First World War - Fighter, Volume One, Great Britain. London: Macdonald.
Donald, David (Editor) (1997). The Encyclopedia of World Aircraft. Aerospace Publishing. ISBN 1-85605-375-X.CS1 maint: Extra text: authors list (link)
Holmes, Tony (2005). Jane's Vintage Aircraft Recognition Guide. London: Harper Collins. ISBN 0 0071 9292 4.
Jackson, A.J. (1990). Avro Aircraft since 1908 (Second edition έκδοση). London: Putnam. ISBN 0-85177-834-8.CS1 maint: Extra text (link)
Mason, Francis K (1992). The British Fighter since 1912. Naval Institute Press. ISBN 1-55750-082-7.
Mason, Francis K (1994). The British Bomber since 1914. London: Putnam Aeronautical Books. ISBN 0 85177 861 5.
Mikesh, Robert C. (1990). Japanese Aircraft 1910-1914. London: Putnam. ISBN 0 85177 840 2. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (βοήθεια)
Taylor, M J Η (Editor) (1980). Jane's Encyclopedia of Aviation. Jane's Publishing Company.CS1 maint: Extra text: authors list (link)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Avro 504

Το Avro 504 στην επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας
Biplanes.de German language page with Old Rhinebeck Aerodrome's Avro 504 reproduction(Γερμανικά)
Biplanes.de German language page with assembly photos of ORA's Avro 504 reproduction(Γερμανικά)
Το Avro 504 στο historyofwar.org
Το Avro 504 στο luftfahrtmuseum.com
Το Avro 504 στο theaerodrome.com

Αεροσκάφη Avro
μαχητικά

Avenger Avocet Spider

βομβαρδιστικά
730 Aldershot Antelope Buffalo Lancaster Lincoln Manchester Vulcan
τορπιλοπλάνα-βομβαρδιστικά
557
Μεταγωγικά
Andover Lancastrian York
Ναυτικής συνεργασίας
Anson Bison Shackleton
εκπαιδευτικά
504 Athena Cadet Tutor Prefect
επιβατηγά
652 748 Ashton Commodore Eighteen Five Six Ten Tudor
ακροβατικά/αεραθλητισμού
Avian Baby
μαχητικά
Avro Avenger Avro Avocet Spider
πειραματικά
Mailplane 707 Ashton Burga Roe I Biplane Roe I Triplane Roe II Triplane Roe III Triplane Roe IV Triplane

Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License