Μαδαγασκάρη

Η πολιτική κρίση στη Μαδαγασκάρη του 2009 ξεκίνησε έπειτα από μία σειρά αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, που ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2009 εναντίον της κυβέρνησης του προέδρου Μαρκ Ραβαλομανάνα.[1] Οι διαμαρτυρίες εξελίχθηκαν σε βία και κορυφώθηκαν με την κατάληψη της εξουσίας από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, με τη βοήθεια του στρατού, έπειτα από τον εξαναγκασμό του Ραβαλομανάνα σε παραίτηση. Οργανωτής των διαδηλώσεων ήταν ο κύριος αντίπαλος του προέδρου Ραβαλομανάνα, ο Αντρί Ραζοελίνα, δήμαρχος της πρωτεύουσας Ανταναναρίβο, ο οποίος καθαιρέθηκε τον Φεβρουάριο του 2009.[1] Τουλάχιστον 100 άνθρωποι βρήκαν το θάνατο στη νησιωτική χώρα κατά τους δύο μήνες των ταραχών.[1][2]

Οι διαδηλώσεις αυτές θεωρήθηκαν η σοβαρότερη πρόκληση για την κυβέρνηση του Ραβαλομανάνα από τότε που ανήλθε στην εξουσία, το 2002.[1] Σύμφωνα με κυβερνητική δήλωση, ο πρόεδρος είχε υποσχεθεί να αποκαταστήσει την τάξη "με οποιοδήποτε τίμημα".[3] Στο μεταξύ ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Ραζοελίνα ζήτησε τη διάλυση της κυβέρνησης και το σχηματισμό προσωρινής κυβέρνησης με τον ίδιο επικεφαλής. Στις 7 Φεβρουαρίου τουλάχιστον 50 άνθρωποι σκοτώθηκαν και εκατοντάδες τραυματίστηκαν στη διάρκεια μιας διαδήλωσης, όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ. Έναν μήνα μετά, εκδηλώθηκε ανταρσία του στρατού και στις 16 Μαρτίου άρματα μάχης κατέλαβαν το προεδρικό μέγαρο, σε μία κίνηση που καταδικάστηκε από την Αφρικανική Ένωση ως "απόπειρα πραξικοπήματος". Τελικά, στις 17 Μαρτίου ο πρόεδρος Ραβαλομανάνα παραιτήθηκε και παρέδωσε την εξουσία στο στρατό, ο τελευταίος όμως μεταβίβασε τις εξουσίες στον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα. Η Διεθνής Κοινότητα αρνήθηκε να αναγνωρίσει την νέα κυβέρνηση.

Οι ρίζες της κρίσης
Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης και ένας από τους δύο πρωταγωνιστές της κρίσης, Αντρί Ραζοελίνα.
Ο έτερος πρωταγωνιστής της κρίσης, πρόεδρος Μαρκ Ραβαλομανάνα.

Ο Μαρκ Ραβαλομανάνα ανέλαβε πρόεδρος το 2002. Κέρδισε επανεκλογή το 2007. Ο Αντρί Ραζοελίνα έγινε αντίπαλος της κυβέρνησης του Ραβαλομανάνα από τότε που εξελέγη δήμαρχος του Ανταναναρίβο, το Δεκέμβριο του 2007.[1]

Οι σχέσεις του Ραζοελίνα με την κυβέρνηση της Μαδαγασκάρης επιδεινώθηκαν περαιτέρω στις 13 Δεκεμβρίου του 2008,[4] όταν η κυβέρνηση έκλεισε τον τηλεοπτικό σταθμό του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραζοελίνα.[1] Ο σταθμός έκλεισε επειδή είχε μεταδώσει μια συνέντευξη με τον εξόριστο πρώην πρόεδρο, Ντιντιέ Ρατσιράκα.[1] Ο Ραζοελίνα, γνωστός με το παρατσούκλι "ΤGV" (τρένο υψηλής ταχύτητας), πρώην ντι τζέι, καταγγέλλει την κυβέρνηση για παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης και για έλλειψη δημοκρατίας, όπως επίσης ότι ξεπούλησε τα κρατικά εδάφη, ενοικιάζοντας 30.000.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης της χώρας στην κορεάτικη εταιρία Daewoo για 99 χρόνια.[5]
Διαμαρτυρίες
Επίκεντρο των διαδηλώσεων είναι η Ανταναναρίβο, πρωτεύουσα της νησιωτικής χώρας.

Ο Ραζοελίνα ζήτησε να γίνει γενική απεργία το Σαββατοκύριακο της 24–25 Ιανουαρίου του 2009 στην πρωτεύουσα Ανταναναρίβο, εναντίον του προέδρου Ραβαλομανάνα, τον οποίο αποκάλεσε δικτάτορα.[1][6] Ο Ραβαλομανάνα, ο οποίος βρισκόταν σε περιφερειακή διάσκεψη στη Νότια Αφρική, διέκοψε την επίσκεψή του και επέστρεψε αεροπορικώς στη Μαδαγασκάρη.[6]Σε δήλωσή του, ο Ραβαλομανάνα κατηγόρησε το δήμαρχο της πρωτεύουσας για απόπειρα πραξικοπήματος."[6]

Στις 26 Ιανουαρίου του 2009 οι διαδηλώσεις έλαβαν βίαιη τροπή.[1] Οι διαδηλωτές πυρπόλησαν το κτήριο του κρατικού ραδιοφωνικού σταθμού και κατέλαβαν τον ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραβαλομανάνα. Παράλληλα, προέβησαν σε εκτεταμένες λεηλασίες καταστημάτων και επιχειρήσεων σε όλη την πόλη.[1]

Στις 3 π.μ. στις 26 Ιανουαρίου ένοπλοι πράκτορες ασφαλείας της κυβέρνησης φέρονται να εξουδετέρωσαν τον αναμεταδότη του ιδιωτικού ραδιοσταθμού Viva Radio, του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραζοελίνα.[4]

Στο Ανταναναρίβο δύο κυβερνητικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί λεηλατήθηκαν από τους διαδηλωτές[7]. Πρόκειται για κτήρια της κρατικής ραδιοφωνίας και της δημόσιας τηλεόρασης (Radio Nationale Malgache και Télévision Nationale Malgache).[4] Στη συνέχεια πυρπολήθηκε από διαδηλωτές το Μαλαγασικό Σύστημα Μεταδόσεων, ένας ιδιωτικός σταθμός που ανήκει στον πρόεδρο Ραβαλομανάνα.[4] Κατά τις συγκρούσεις που ακολούθησαν την επίθεση αυτή στο σταθμό, σκοτώθηκαν ένας αστυνομικός και ένας διαδηλωτής ηλικίας 14 ετών.[4]

Τουλάχιστον 25 άνθρωποι βρέθηκαν νεκροί στα αποκαΐδια ενός λεηλατημένου και πυρπολημένου καταστήματος στο κέντρο της Ανταναναρίβο.[8] Τα πτώματα πιστεύεται ότι ανήκαν σε άτομα που έκαναν λεηλασία στο κατάστημα και παγιδεύτηκαν στις φλόγες όταν υποχώρησε η στέγη του.[9]

Ο Ραζοελίνα κάλεσε όλους τους κατοίκους της πόλης να παραμείνουν στα σπίτια τους στις 29 Ιανουαρίου του 2009, σε ένδειξη ανυπακοής προς την κυβέρνηση.[1] Με αυτήν τη διαδήλωση "πόλη- φάντασμα" (ville morte) παρέμειναν κλειστά όλα τα καταστήματα και οι επιχειρήσεις στην πρωτεύουσα.[10]

Ο Ρωμαιοκαθολικός καρδινάλιος της Ανταναναρίβο, Αρμάν Ραζαφιντραταντρά κάλεσε σε αυτοσυγκράτηση, ενώ οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας πέρασαν τα όρια της πρωτεύουσας.[11] Σύμφωνα με αναφορές, όλοι οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί - κρατικοί και ιδιωτικοί- σταμάτησαν να εκπέμπουν στη χώρα, εκτός από το Radio Don Bosco, για τη λειτουργία του οποίου ευθύνεται το θρησκευτικό τάγμα των Σαλεσιανών (Salesians του Don Bosco).[11]

Ο Ραζοελίνα δήλωσε στις 31 Ιανουαρίου ότι αναλαμβάνει τον έλεγχο της χώρας λόγω αποτυχίας του Ραβολομανάνα να αναλάβει τις ευθύνες του.[12] Ο ίδιος τόνισε ότι θα ζητούσε από το Κοινοβούλιο την άμεση παραίτηση του προέδρου και επίσης το κλείσιμο όλων των υπουργείων ανάμεσα στα άλλα. Μια νέα προσωρινή κυβέρνηση θα σχηματιζόταν με σεβασμό στο Σύνταγμα και οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα διεξάγονταν σε 2 χρόνια. Την ίδια μέρα ο Ραβολομανάνα δήλωσε ότι "παραμένει ακόμα πρόεδρος στη χώρα" και ότι "θα έκανε ότι ήταν απαραίτητο για την ανάπτυξη του κράτους".[13]

Στις 2 Φεβρουαρίου οι ηγέτες της αντιπολίτευσης συμμάχησαν με τον Ραζοελίνα και κατέθεσαν αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ζητώντας την καθαίρεση του Ραβολομανάνα.[14] Μία ημέρα μετά ο δήμαρχος δήλωσε στη διάρκεια πορείας ότι θα ανακοίνωνε το νέο κυβερνητικό σχήμα στις 7 Φεβρουαρίου.[15] Το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είχε την εξουσιοδότηση να καθαιρέσει τον πρόεδρο, καθώς αυτή ανήκε στο Κοινοβούλιο.[16] Επίσης στις 3 Φεβρουαρίου απολύθηκε ο δήμαρχος Ραζοελινά και αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Γκι Ραντριαναριζόα (Guy Randrianarisoa) διορίστηκε στη θέση του. Ο έκπτωτος δήμαρχος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο λαός θα ήταν αντίθετος στην απόφαση αυτή.[16][17]

Ακολούθησε και νέα πορεία στις 4 Φεβρουαρίου, στην οποία έλαβαν μέρος περί τα 1.500 άτομα. Κατά τη διαδήλωση εκείνη, ο Ραζοελίνα διόρισε ως διάδοχό του στη δημαρχία τη Μισέλ Ρατσιβαλάκα και της έδωσε το δημαρχιακό κασκόλ.[18]
Πυροβολισμοί και νεκροί της 7ης Φεβρουαρίου

Στις 7 Φεβρουαρίου του 2009 έγινε αντικυβερνητική διαδήλωση της αντιπολίτευσης με συμμετοχή σχεδόν 20.000 ατόμων.[19] Οι διαδηλωτές άρχισαν να πορεύονται προς το Ανάκτορο Αμποχιτσοροχίτρα όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ. Είκοσι τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν και 83 τραυματίστηκαν σύμφωνα με τις πρώτες αναφορές. Επίσης, έγιναν και λεηλασίες.[20] Την επομένη ημέρα ανακοινώθηκε ότι ο αριθμός των νεκρών είχε αυξηθεί σε τουλάχιστον 50, με τους γιατρούς να υπολογίζουν σε 180 τα άτομα που έφτασαν στο κυριότερο νοσοκομείο της πόλης, το Ραβοαχανγκί Αντριαναβαλόνα.[21] Μια δημοσιογράφος στην πόλη ανέφερε ότι το νεκροτομείο ήταν γεμάτο και δεν υπήρχε χώρος για περισσότερους τραυματίες στο νοσοκομείο.[21]

Ο έκπτωτος δήμαρχος Ραζοελίνα υποσχέθηκε να συνεχιστούν οι διαδηλώσεις και η κυβέρνηση κατηγόρησε την αντιπολίτευση για τα επεισόδια. [22] Επίσης στις 7 Φεβρουαρίου, ο Ραζοελινά διόρισε σκιώδη πρωθυπουργό το Ροϊντεφό Μονζά (Roindefo Monja), υπό προσωρινή αρχή. Επισκεπτόμενος τους τραυματίες στις 8 Φεβρουαρίου, ο Ραζοελίνα επανέλαβε ότι ο αγώνας θα συνεχιζόταν και ζήτησε να κηρυχθεί η 9η Φεβρουαρίου ημέρα εθνικού πένθους για τα θύματα της καταστολής.[23]

Λίγες ημέρες μετά το τραγικό γεγονός με τους νεκρούς από τους πυροβολισμούς των δυνάμεων ασφαλείας η υπουργός Άμυνας Σεσίλ Μανοροαντά, η οποία ήταν και η πρώτη γυναίκα στο αξίωμα αυτό στη νησιωτική χώρα, παραιτήθηκε[24].

Ο Τύπος άρχισε ήδη να καταγγέλλει την κυβερνητική καταστολή και στις 10 Φεβρουαρίου ο Ραζοελίνα, σε ομιλία του ενώπιον γύρω στους 5.000 υποστηρικτών του, ζήτησε να διεξαχθεί γενική απεργία την επόμενη ημέρα. Ο Ροϊντεφό ανακοίνωσε το διορισμό 4 υπουργών για την προσωρινή του κυβέρνηση και δήλωσε ότι οι υπόλοιποι θα διορίζονταν ως το τέλος της εβδομάδας. Στο μεταξύ, τόσο ο Ραβαλομανάνα όσο και ο Ραζοελίνα αποδέχτηκαν την έναρξη συνομιλιών καταρχήν. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης είπε ότι θα προσέλθει σε διάλογο υπό τον όρο να διεξαχθούν εκ νέου προεδρικές εκλογές ή να σχηματιστεί προσωρινή κυβέρνηση.[25]

Στις 11 Φεβρουαρίου του 2009 έγινε διαδήλωση υποστήριξης προς την κυβέρνηση του Ραβαλομανάνα στο στάδιο Μαχαμαζίνα, με συμμετοχή 30.000 ατόμων.[26]

Στο αντίπαλο στρατόπεδο, ο Ραζοελίνα υποσχέθηκε τη συνέχιση του αγώνα σε διαδήλωση στις 17 Φεβρουαρίου και την ίδια ημέρα έγιναν καθιστικές διαμαρτυρίες από υποστηρικτές της αντιπολίτευσης κοντά σε σημαντικά υπουργεία. Εκ μέρους της κυβέρνησης, ο υπουργός Άμυνας Ραναϊβονιαρίβο προσκάλεσε τον Ροϊντεφό σε συνομιλίες.[27] Οι οπαδοί του Ραζοελινά κατέλαβαν αρκετά υπουργεία στις 19 Φεβρουαρίου, αλλάζοντας τις κλειδαριές και εγκατέστησαν τους δικούς τους υπουργούς. Στο μεταξύ ο Μαρκ Ραβαλομανάνα διόρισε νέο υπουργό Εσωτερικών τον πρώην αρχηγό της αστυνομίας, Ραμπένζα Σεχενοαριζόα. Ο προκάτοχός του, Ζερβέ Ρακοτονιρίνα, θεωρήθηκε ότι αποχώρησε από την κυβέρνηση για λόγους υγείας.[28] Μερικές ώρες μετά την εγκατάστασή τους στα υπουργεία, οι υπουργοί του Ραζοελίνα απομακρύνθηκαν από τα υπουργεία με επέμβαση των δυνάμεων ασφαλείας τα ξημερώματα της 20ης Φεβρουαρίου. Γύρω στους 50 οπαδοί του έκπτωτου δημάρχου συνελήφθησαν.[29]

O Ραβολομανάνα συναντήθηκε με το Ραζοελίνα στις 21 Φεβρουαρίου για σχεδόν 45 λεπτά. Η συνάντηση αυτή οργανώθηκε από το Συμβούλιο Χριστιανικών Εκκλησιών της Μαδαγασκάρης. Αμφότεροι οι άνδρες συμφώνησαν σε σχέδιο πέντε σημείων για την εκτόνωση της κρίσης. Η εν λόγω συνάντηση θεωρήθηκε αρχικά προάγγελος της έναρξης πιο εποικοδομητικού διαλόγου.[30] Στις 23 Φεβρουαρίου οι δυο τους είχαν νέα σχεδόν ωριαία συνάντηση[31] και ακολούθησε μία τρίτη συνάντηση την επόμενη ημέρα.[32] Ωστόσο, ο Ραβαλομανάνα δεν προσήλθε στην προγραμματισμένη συνάντηση, στις 25 Φεβρουαρίου, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί από τις συνομιλίες ο Ραζοελίνα. Ο μεσολαβητής Οντόν Ραζανακολόνα παραιτήθηκε από τις διαπραγματεύσεις, καθώς οι συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές ήταν άκαρπες και αδιέξοδες.[33] Στις 26 του μηνός έγινε διαδήλωση διαμαρτυρίας στο Ανταναναναρίβο ,που διαλύθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας. Σε μια ακόμη διαδήλωση, αυτή τη φορά στην πόλη Φιαναραντσόα, στις 27 Φεβρουαρίου, αναφέρθηκαν 2 νεκροί και 12 σοβαρά τραυματίες. .[34]
Ανταρσία του στρατού, Μάρτιος 2009

Στις 8 Μαρτίου του 2009 εκδηλώθηκε ανταρσία σε στρατόπεδο της επαρχίας Σοανιεράνα κοντά στην πρωτεύουσα Ανταναναρίβο, καθώς ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα, έμεινε κρυμμένος για δεύτερη συνεχή ημέρα, μετά την καταστολή του αντικυβερνητικού κινήματός του. Αργότερα έγινε γνωστό ότι ο πρώην ντι τζέι κατέφυγε στη γαλλική πρεσβεία[35]. Οι στασιαστές αντιτάχθηκαν στη χρήση βίας κατά της αντιπολίτευσης και πραγματοποίησαν περιπολία σε μία από τις κυριότερες οδικές αρτηρίες που οδηγούν έξω από την πόλη προς το προεδρικό μέγαρο, αφότου κυκλοφόρησαν φήμες ότι η προεδρική φρουρά ετοιμαζόταν για επίθεση στο στρατόπεδο Κάπσατ.[36] Στις 9 Μαρτίου έγινε γνωστό ότι είχαν σκοτωθεί 4 άτομα κατά τις συγκρούσεις από τις 4 Μαρτίου.[37] O υπουργός Άμυνας τόνισε ότι ο στρατός δεν πρέπει να διαιρεθεί από την κρίση και απείλησε με στρατιωτικά μέτρα εναντίον των στασιαστών[38] . Οι δυτικοί αναλυτές προέβλεπαν ότι η κατάσταση στο νησί μπορεί μόνο να επιλυθεί όταν ο στρατός αποφασίσει να συμμετέχει στην αντιπολίτευση η να παραμείνει πιστός στον πρόεδρο.[39] Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών, Τιεμπιλέ Ντραμέ δήλωσε στις 9 Μαρτίου ότι ο ΟΗΕ έθεσε τον Ραζοελίνα υπό την προστασία του σε διπλωματική κατοικία.[40] Το Γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε στις 10 Μαρτίου ότι ο Ραζοελίνα είχε φύγει από την κατοικία του Γάλλου πρέσβη.

Στις 10 Μαρτίου του 2009 ο αρχηγός του στρατού, Εντμόν Ραζολομαχαντρί έδωσε διορία 72 ωρών προς τους πολιτικούς ηγέτες να επιλύσουν τις διαφορές τους, απειλώντας να αναλάβουν δράση οι ένοπλες δυνάμεις αν αυτό δε συνέβαινε.[41] Την ίδια ημέρα ο Υπουργός Άμυνας Ραναϊβονιαρίβο ανακοίνωσε την παραίτησή του λίγο μετά την επίσκεψη μερικών αξιωματικών στο γραφείο του. Οι αξιωματικοί αυτοί απείλησαν να αυτομολήσουν προς την πλευρά του Ραζοελινά.[42]. Μια ημέρα μετά στρατιώτες που ήταν προσκείμενοι στην αντιπολίτευση κατέλαβαν το αρχηγείο του στρατού και εξανάγκασαν σε παραίτηση τον Ραζολομαχαντρί. Οι αναλυτές έκαναν λόγο για πιθανότητα εμφυλίου πολέμου στο νησί.[43] Στη θέση του Ραζολομαχαντρί διορίστηκε ο Αντρέ Αντριαριζαονά, ο οποίος δήλωσε ότι ο στρατός θα κρατούσε ουδέτερη στάση. Με τον τρόπο αυτό ανακλήθηκε η προθεσμία 72 ωρών που είχε δοθεί στους δύο άνδρες για την επίλυση της κρίσης.[44][45]. Εκπρόσωπος του Ραζοελινά ανακοίνωσε στις 11 Μαρτίου ότι ο ηγέτης της αντιπολίτευσης δεν είχε την πρόθεση να λάβει μέρος σε συνομιλίες, που ήταν προγραμματισμένες για την επόμενη ημέρα.[46] Λίγο μετά το Χριστιανικό Συμβούλιο των Εκκλησιών γνωστοποίησε την καθυστέρηση στις συνομιλίες.[44]

Στις 12 Μαρτίου του 2009 η αντιπολίτευση ανέλαβε τον έλεγχο του Υπουργείου Οικονομικών με την υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων[47] ενώ ο πρωθυπουργός είχε δεκάλεπτη συνάντηση με τον "σκιώδη πρωθυπουργό" του Ραζοελινά. Ο τελευταίος ανέφερε ότι ο Σαρλ Ραμπεμανανζαρά είχε συμφωνήσει να δοθεί η πρωθυπουργία στον υποστηρικτή του Ραζοελίνα.[48]. Την επόμενη ημέρα ο αρχηγός της αστυνομίας ανέφερε ότι υπάκουε σε διαταγές του Αντρέ Αντριαριζαονά και όχι στο στρατηγό που διόρισε ο πρόεδρος Ραβαλομανάνα.[49] Συνακόλουθα, στις 13 Μαρτίου του 2009 αναπτύχθηκαν στρατιώτες με τανκς στην πρωτεύουσα κοντά στο προεδρικό μέγαρο (Μέγαρο Ιαβολόχα) μια μέρα μετά το ραδιοφωνικό διάγγελμα του προέδρου προς τις δυνάμεις ασφαλείας.[50]. Στο διάγγελμα εκείνο ο Ραβολομανάνα κάλεσε το στρατό να προστατεύσουν τους πολίτες, εκπληρώνοντας τις υποχρεώσεις τους.[50] Οι στασιαστές αρνήθηκαν ότι λαμβάνουν εντολές από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης και δήλωσαν αποφασισμένοι να πολεμήσουν κατά των μισθοφόρων που ενδέχεται να προσλάβει ο πρόεδρος της χώρας.[51]

Στις 14 Μαρτίου ανακαταλήφθηκε το γραφείο του πρωθυπουργού από δυνάμεις της αντιπολίτευσης και ο Ραζοελίνα έδωσε διορία 4 ωρών στον πρόεδρο να αποχωρήσει με τη θέλησή του. Θα ακολουθούσε έπειτα μαζική πορεία από οπαδούς του Ραζοελίνα προς το προεδρικό μέγαρο με σκοπό την απομάκρυνση του προέδρου Ραβαλομανάνα.[52]. Απομακρύνθηκε το ενδεχόμενο να ανατραπεί ο πρόεδρος με στρατιωτικά μέσα. Ο Ραβαλομανάνα έκανε δηλώσεις από το φρουρούμενο μέγαρό του μετά τη λήξη του τελεσιγράφου προς τον πρόεδρο και δήλωσε ότι ήταν ακόμα νόμιμος πρόεδρος, ζητώντας παράλληλα τη διεξαγωγή εθνικής συνδιάσκεψης[53]. Μια ημέρα μετά ο πρόεδρος πρότεινε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με σκοπό την έξοδο από την κρίση, κατά την οποία βρήκαν το θάνατο περισσότεροι από 135 άνθρωποι μέχρι εκείνη τη στιγμή. O Ραζοελίνα απέρριψε την πρόταση στις 16 Μαρτίου και ζήτησε τη σύλληψη του Ραβαλομανάνα[54].
Απόπειρα πραξικοπήματος 16ης Μαρτίου και παραίτηση Ραβαλομανάνα

Στις 16 Μαρτίου του 2009 άρματα μάχης εισέβαλαν σε ένα από τα προεδρικά μέγαρα του Ραβαλομανάνα, στο Μέγαρο Αμποχιτσιροχίτρα και το κατέλαβαν στρατιώτες προσκείμενοι στην αντιπολίτευση. Πληροφορίες επίσης έκαναν λόγο για κατάληψη και του κτηρίου της Κεντρικής Τράπεζας. Ο πρόεδρος δε βρισκόταν μέσα στο καταληφθέν κτήριο τη στιγμή εκείνη. Η Αφρικανική Ένωση καταδίκασε την πράξη και τη χαρακτήρισε "απόπειρα πραξικοπήματος".[55] Ο Ραζοελίνα επέμεινε ότι η κατάληψη του προεδρικού μεγάρου δεν ήταν απόπειρα πραξικοπήματος.[56].

Λίγες ώρες αργότερα μεταδόθηκε από το BBC ότι ο Ραβαλομανάνα ετοιμαζόταν να παραιτηθεί και να παραδώσει τις αρμοδιότητες του προέδρου και του πρωθυπουργού σε στρατιωτικό διευθυντήριομε αρχηγό τον Απολίτ Ραμοροζόν Ραριζόν[57]. Ο Ραβαλονανάνα ήδη είχε εγκαταλείψει το προεδρικό του μέγαρο στην Ιαβολόχα και είχε μεταφερθεί σε άγνωστη τοποθεσία. Η στρατιωτική χούντα θα αναλάμβανε να οργανώσει τη διεξαγωγή εκλογών εντός 24 μηνών και να καταρτίσει εκ νέου Σύνταγμα για την "Τέταρτη Δημοκρατία". Ωστόσο, αρχηγός του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Μαδαγασκάρης δήλωσε ότι ο στρατός υποστήριζε την ανάληψη της εξουσίας από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα και όχι από τον Απολίτ Ραμαροζόν Ραριζόν[58]. Από την πλευρά της, η Αφρικανική Ένωση δήλωσε ότι ο στρατός δεν πρέπει να παραδώσει την εξουσία στον αρχηγό της αντιπολίτευσης, καθώς δεν θα ήταν κάτι θα εκλαμβανόταν ως αντισυνταγματικό και ως πραξικόπημα[59].

Ο Ραζοελίνα ανέλαβε μεταβατικός πρόεδρος, επικεφαλής της Ανώτατης Μεταβατικής Αρχής . Το Συνταγματικό Δικαστήριο ενέκρινε την απόφαση να αντικατασταθεί ο πρόεδρος Ραβαλομανάνα από τον ηγέτη της Αντιπολίτευσης. [60] Η ορκωμοσία του έλαβε χώρα στις 21 Μαρτίου του 2009 ενώπιον 40.000 υποστηρικτών του αλλά με την απουσία των ξένων πρεσβευτών[61]. Την ίδια ημέρα στρατεύματα του Ναυτικού ζήτησαν την παραίτηση του Ραζοελίνα ως τις 25 Μαρτίου, απειλώντας με χρήση βίας με σκοπό να προστατευθεί το Σύνταγμα.[62]

O Ραβαλομανάνα διόρισε τον Μανανταφί Ρακοτονιρινά, βετεράνο πολιτικό, ως πρωθυπουργό στις 16 Απριλίου του 2009[63]. Την επομένη ημέρα η κυβέρνηση του Ραζοελινά εξέδωσε ένταλμα σύλληψης του Ραβαλομανάνα, κατηγορώντας τον για κακοδιαχείριση δημοσίου χρήματος.[64]

Στις 20 Απριλίου έγινε διαδήλωση χιλιάδων υποστηρικτών του Ραβαλομανάνα, με αίτημα την επαναλειτουργία δύο ραδιοφωνικών σταθμών (Radio Fahazavana και Radio Mada), που έκλεισαν από την κυβέρνηση. Στις συγκρούσεις με την αστυνομία σκοτώθηκαν δύο διαδηλωτές και τουλάχιστον 10 τραυματίστηκαν[65]. Λίγο αργότερα, ο πρωθυπουργός του Ραζοελινά, Μονζά Ροϊντεφό, ανακοίνωσε την απαγόρευση των διαδηλώσεων, μη εξαιρουμένων και εκείνων που ήταν προς υποστήριξη του Ραζοελινά. Παρά την απαγόρευση, στις 22 Απριλίου έγινε διαδήλωση[66] και σε αυτήν πήραν μέρος λιγότερα άτομα από όσα ήταν στις προηγούμενες διαδηλώσεις.[66]

Στις 23 Απριλίου έγιναν λεηλασίες καταστημάτων και πυρπολήσεις οχημάτων στο Ανταναναρίβο. Η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων και όπλων για να διαλύσει τους διαδηλωτές, ενώ συνελήφθησαν 6 άτομα.[67]

Μετά το διορισμό του στην πρωθυπουργία από τον Ραβολομανάνα, ο Ρακοτονιρινά ξεκίνησε να εργάζεται στο ξενοδοχείο Κάρλτον του Ανταναναρίβο και διόρισε υπουργούς ώστε να αναλάβουν στην κυβέρνηση στις 28 Απριλίου. Στις 29 Απριλίου ο Ρακοτονιρινά συνελήφθη από στρατιώτες που εισέβαλαν στο ξενοδοχείο και τον βρήκαν κρυμμένο στο μπάνιο. Εκπρόσωπος του Ραζοελινά είχε περιγράψει τον συλληφθέντα πολιτικό ως τον "εγκέφαλο" των πρόσφατων ταραχών.[68]
Επιπτώσεις

Στις 28 Ιανουαρίου η Συνομοσπονδία Αφρικανικού Ποδοσφαίρου ακύρωσε έναν αγώνα ανάμεσα στη μαλαγασική ομάδα Ακαντεμί Νι Αντσικά (Academie Ny Antsika) και στην ομάδα της Ρεϊνιόν, Σταντ Ταμπονέζ (US Stade Tamponnaise), ο οποίος θα διεξαγόταν στην Ανταναναρίβο.[69]
Αξίζει να σημειωθούν και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας στο κράτος. Ειδικότερα, επιστήμονες προειδοποίησαν ότι η κυβερνητική αλλαγή και οι μαζικές διαδηλώσεις που ακολούθησαν απειλούν τις προσπάθειες διατήρησης του τροπικού υγρού δάσους του νησιού, καθώς το 80% του δάσους έχει καταστραφεί.[70]

Διεθνείς αντιδράσεις

Η Αφρικανική Ένωση εξέφρασε την ανησυχία της για τις εξελίξεις και ζήτησε αυτοσυγκράτηση[71]. Αργότερα προειδοποίησε το Ραζοελίνα ότι δε θα δεχόταν την κατάληψη της εξουσίας στη Μαδαγασκάρη με αντισυνταγματικά μέσα.[72] Μετά την αιματοχυσία της 7ης Φεβρουαρίου, η Ένωση ανακοίνωσε την απόφαση να στείλει ειδικό απεσταλμένο για να εξετάσει λύσεις για την επίλυση της κρίσης. Σε δήλωσή της για την απόπειρα πραξικοπήματος που έγινε στις 16 Μαρτίου, η Ένωση καταδίκασε την απόπειρα πραξικοπήματος και ζήτησε από το λαό της Μαδαγασκάρης να ενεργήσει όπως ορίζει το Σύνταγμα. Σε συνεδρίαση του οργανισμού στην Αντίς Αμπέμπα στις 20 Μαρτίου του 2009 αποφασίστηκε να τεθεί εκτός Αφρικανικής Ένωσης η Μαδαγασκάρη, κρίνοντας ως "αντισυνταγματική" την διαδικασία που έφερε στην εξουσία τον πρόεδρο Ραζοελίνα. [73]
Τα Ηνωμένα Έθνη, διά του Γενικού Γραμματέα Μπαν Κι-μουν, ζήτησαν από τη μαλαγασική κυβέρνηση να προστατεύσει τον πληθυσμό της χώρας εκφράζοντας ταυτόχρονα την ανησυχία τους για τους νεκρούς και για τις σοβαρές αναταραχές.[74]
Η Γαλλία εξέφρασε τη δυσφορία του για το γεγονός ότι ο Ραζοελίνα σκοπεύει να μείνει στην εξουσία χωρίς εκλογές επί δύο χρόνια και δήλωσε ότι είναι υπέρ «της ταχείας επιστροφής στη συνταγματική τάξη».[75]
Περισσότερο καταδικαστική ήταν και η Νότια Αφρική. Ο αρχιεπίσκοπος του Κέιπ Τάουν συνέκρινε την κατάληψη της εξουσίας από τον Ραζοελίνα με τα πρόσφατα πραξικοπήματα στη Γουινέα και στη Μαυριτανία, όπως επίσης και με τη δολοφονία του προέδρου Νίνο Βιέιρα στη Γουινέα-Μπισσάου.
Η Ζάμπια χαρακτήρισε την αλλαγή κυβέρνησης στη Μαδαγασκάρη ως απειλή για τη δημοκρατία στην ήπειρο και ζήτησε την προσωρινή αποπομπή της νησιωτική χώρας από την Αφρικανική Ένωση και από την Αναπτυξιακή Κοινότητα των Κρατών της Νοτίου Αφρικής (SADC). Σε έκτακτη διάσκεψη στη Σουαζιλάνδη με θέμα την κρίση στη Μαδαγασκάρη, οι ηγέτες της SADC ανακοίνωσαν ότι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τον Αντρί Ραζοελίνα ως νέο ηγέτη της χώρας και κάλεσε την Αφρικανική Ένωση και τη διεθνή κοινότητα να πράξουν το ίδιο[76]. Παράλληλα ζήτησαν την επιστροφή «σε μια δημοκρατική και συνταγματική ηγεσία το συντομότερο δυνατόν»[76]. Σε σύνοδο στη Σουαζιλάνδη, στις 30 Μαρτίου του 2009, η SADC αποφάσισε να αναστείλει την ιδιότητα μέλους της Μαδαγασκάρης[77].
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε την ανησυχία των ΗΠΑ και ζήτησε επίσης αυτοσυγκράτηση από το μαλαγασικό λαό και την επίλυση των διαφορών τους με το διάλογο.[78] Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν στις 20 Μαρτίου "πραξικόπημα" την ανάληψη της εξουσίας στη Μαδαγασκάρη από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης ανακοινώνοντας ότι αναστέλλουν την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη χώρα[79].
H Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι πιθανότατα να επιβληθούν κυρώσεις εναντίον της Μαδαγασκάρης και ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την αλλαγή στο καθεστώς[80]. Στις 31 Μαρτίου ανακοίνωσε την απόφασή της να μη διακόψει τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Μαδαγασκάρη, η οποία θα συνεχιστεί για τα επόμενα τρία χρόνια κατά τα συμφωνηθέντα.Ωστόσο, δήλωσε ότι δεν σχεδίαζε να χορηγήσει βοήθεια εκ νέου.[81]
Αντίθετα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανακοίνωσε στις 8 Μαΐου την αναστολή χορήγησης εξωτερικής βοήθειας προς το νησί, ύψους 24 εκατ. $ συνολικά, εξαιτίας της μη αναγνώρισης της νέας κυβέρνησης από την πλειοψηφία των κρατών μελών του[82].

Διαβουλεύσεις

Στις 9 Απριλίου του 2009 άρχισαν στην πρεσβεία της Σενεγάλης στο Ανταναναρίβο διαβουλεύσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του πρώην προέδρου Μαρκ Ραβαλομανάνα και του προσωρινού προέδρου Αντρί Ραζοελίνα, οι οποίες γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και της Αφρικανικής Ένωσης. Στις διαβουλεύσεις έλαβαν μέρος και οι πρώην πρόεδροι Ντιντιέ Ρατσιράκα και Αλμπέρ Ζαφί.[83] Στόχος των διαβουλεύσεων ήταν η εξασφάλιση συναίνεσης για μια προσωρινή κυβέρνηση στο νησί. Στις 11 Απριλίου αποχώρησε από τις συνομιλίες η αντιπροσωπεία του Ραβαλομανάνα, κάνοντας λόγο για "διάλογο κωφών"[84] .

Ο Ραζοελινά ανακοίνωσε στις 13 Μαΐου του 2009 ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές, οι οποίες ορίστηκαν για τον Οκτώβριο, αν και μόνο αν δεν θα είναι υποψήφιοι και οι τρεις πρώην πρόεδροι της χώρας, Μαρκ Ραβαλομανάνα, Ντιντιέ Ρατσιράκα και Αλμπέρ Ζαφί.[85]

Στις 22 Μαΐου έγινε γνωστή η πρόοδος στις συνομιλίες μεταξύ των δύο αντιπάλων. Την ανακοίνωση έκανε ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ, Τιεμπιλέ Ντραμέ. Με βάση τη συμφωνία, θα σχηματιστεί προσωρινή κυβέρνηση και στις επόμενες εκλογές θα είναι υποψήφιοι τόσο ο Ραζοελινά όσο και ο Ραβαλομανάνα. Επίσης, θα συσταθεί επιτροπή αλήθειας και συμφιλίωσης, στα πρότυπα εκείνης της Νότιας Αφρικής.[86] Εκπρόσωποι του Ρατσιράκα έκαναν γνωστό στις 23 Μαΐου ότι θα αποχωρήσουν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, καθώς θεώρησαν ότι οι συνθήκες δεν ήταν ώριμες για έναν ειρηνικό και εποικοδομητικό διάλογο.[87]

Η Αφρικανική Ένωση διέκοψε επ' αόριστον τις συνομιλίες στις 16 Ιουνίου μετά την αποτυχία των αντιμαχόμενων παρατάξεων να επέλθει συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης κοινής αποδοχής[88].

Στις 4 Αυγούστου του 2009 ο πρώην πρόεδρος Ρατσιράκα συναντήθηκε με τον πρόεδρο της μεταβατικής αρχής Ραζοελίνα και επίσης με τους Ραβαλομανάνα και Ζαφί, στη διάρκεια του νέου γύρου συνομιλιών στο Μαπούτο της Μοζαμβίκης, με σκοπό τον τερματισμό της πολιτικής κρίσης. Ο πρώην πρόεδρος της Μοζαμβίκης, Ζοακίμ Σισάνο ήταν ο μεσολαβητής. Το ζήτημα της αμνηστίας του Ρατσιράκα, αναφορικά με την καταδίκη του που τον ανάγκαζε να μην επιστρέψει στη Μαδαγασκάρη, επιλύθηκε κατά την περίοδο των συνομιλιών.[89][90][91][92][93]

Οι πρώην πρόεδροι πρότειναν στο στρατό να αναλάβει καίριες θέσεις σε μία προσωρινή κυβέρνηση, ωστόσο ο στρατός αρνήθηκε την πρόταση[94].

Ο πρωθυπουργός Μονζά Ροϊντεφό παρουσίασε νέα κυβέρνηση (με όλα τα μέλη προσκείμενα στον Ραζοελινά) στις 8 Σεπτεμβρίου του 2009, την οποία όμως απέρριψαν οι ηγέτες της Αναπτυξιακής Κοινότητας των Κρατών της Νότιας Αφρικής (SADC) με το αιτιολογικό ότι παραβίαζε τη συμφωνία του Αυγούστου για κυβέρνηση συνεργασίας.[95].

Κατά την πολιτική κρίση που ξέσπασε το 2009 , οι 4 κύριες πολιτικές ομάδες κατέληξαν σε συμφωνία στις 6 Οκτωβρίου του 2009. Με βάση τη συμφωνία, Μεταβατικός Πρόεδρος θα παρέμενε ο Αντρί Ραζοελινά ενώ ο Εζέν Μανγκαλαζά διοριζόταν πρωθυπουργός, σε αντικατάσταση του Μονζά Ροϊντεφό. Ο Μανγκαλαζά ήταν πρόσωπο κοινής αποδοχής και είχε προταθεί από τους υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ντιντιέ Ρατσιράκα.[96] Την περίοδο εκείνη ο Μανγκαλαζά θεωρούνταν πρόσωπο με αβέβαια πολιτική ταυτότητα και η επιλογή του για την πρωθυπουργία θεωρήθηκε έκπληξη.[97]

Στις 9 Οκτωβρίου ο Ραζοελινά κατέστησε σαφές ότι θα διόριζε πρωθυπουργό τον Μανγκαλαζά. Ωστόσο, ο Ροϊντεφό αρνήθηκε να παραιτηθεί και στις 10 Οκτωβρίου δήλωσε ότι ηγείτο μιας νόμιμης κυβέρνησης και η αποστολή του συνεχιζόταν. Ο ίδιος τόνισε ότι δεν είχε υπογραφεί η συμφωνία από τους επικεφαλής των πολιτικών παρατάξεων και ότι δεν μπορούσε να ανατραπεί με τη διαμεσολάβηση των ξένων δυνάμεων. Προερχόμενος από το Παρίσι, ο Μανγκαλαζά έφτασε στη Μαδαγασκάρη στις 10 Οκτωβρίου και ο Ραζοελινά, αψηφώντας τις αντιρρήσεις του Ροϊντεφό, τον διόρισε στην πρωθυπουργία αργότερα την ίδια ημέρα.[98]

Στις 7 Νοεμβρίου οι ηγέτες συμφώνησαν στο σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας με τον Ραζοελίνα να παραμένει πρόεδρος και να υπάρχουν δύο αντιπρόεδροι, οι Φετιζόν Ρακότο Αντριανιρινά, συνεργάτης του πρώην προέδρου Ραβαλομανάνα και επίσης ο Εμανουέλ Ρακοτοβαχινί, συνεργάτης του πρώην προέδρου Ζαφί. Ο πρωθυπουργός Εζέν Μανγκαλαζά θα παρέμενεμ ως αρχηγός υπουργικού συμβουλίου με 31 μέλη. Με βάση τη συμφωνία συστάθηκε 65μελές συμβούλιο προσωρινών συμβούλων και προσωρινό κοινοβούλιο, απαρτιζόμενο από 258 μέλη.[99]

Ωστόσο, η συμφωνία παρουσίασε δυσκολίες στην εφαρμογή της από τον ίδιο τον Ραζοελινά, ο οποίος διαφώνησε με την αντιπολίτευση στο θέμα των προσώπων που θα απάρτιζαν το υπουργικό συμβούλιο και αποχώρησε από τις συνομιλίες[100]. Στο κλίμα αυτό, ο Ραζοελίνα προκήρυξε βουλευτικές εκλογές για τις 20 Μαρτίου του 2010[101] και έπαυσε τον πρωθυπουργό Μανγκαλαζά στις 18 Δεκεμβρίου[102]. Νέος πρωθυπουργός διορίστηκε ο Σεσίλ Μανοροχάντα[103]. Λίγο μετά, στις 21 Δεκεμβρίου, ο Ραζοελίνα εγκατέλειψε την κυβέρνηση συνεργασίας και διόρισε τον Συνταγματάρχη Αλμπέρ Καμίγ Βιτάλ στην πρωθυπουργία[104].

Ο Βιτάλ παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία, όπως και η κυβέρνησή του, στις 10 Μαρτίου 2011, σύμφωνα με το σχέδιο της Αναπτυξιακής Κοινότητας της Νότιας Αφρικής (SADC) για να τερματιστεί η πολιτική κρίση στο νησί. [105] H παραίτηση της κυβέρνησης έγινε αποδεκτή.
Εξωτερικές συνδέσεις

άρθρο του Ρεμί Καραγιόλ της Λε Μοντ Diplomatique στην "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", Πραξικόπημα με εγχώρια κεφάλαια στη Μαδαγασκάρη,19 Απριλίου 2009.

Παραπομπές

↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Norris Trent, Catherine (29-01-2009). "Antananarivo almost a ghost town after protests". Agence France-Presse. France 24. Ανακτήθηκε την 29-01-2009.
↑ "Madagascar Forces Retake Ministries". VOA News. 20 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Calm in Madagascar after violence leaves 34 dead". CNN. 28-01-2009. Ανακτήθηκε την 30-01-2009.
↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 "Anti-government protests burn two TV stations". Επιτροπή για την Προστασία Δημοσιογράφων. 26-01-2009. Ανακτήθηκε την 01-02-2009.
↑ Αntenna, Δεκάδες νεκροί από ταραχές στη Μαδαγασκάρη, 28 Ιανουαρίου 2009.
↑ 6,0 6,1 6,2 "Opposition rioters ransack Madagascar radio station". AFP. 25-01-2008. Ανακτήθηκε την 01-02-2009.
↑ Καθημερινή, Πολύνεκρες ταραχές στην πρωτεύουσα της Μαδαγασκάρης, 28 Ιανουαρίου 2009.
↑ Norris Trent, Catherine (27-01-2009). "Charred bodies found in wake of violent protests". Reuters (France 24). Ανακτήθηκε την 29-01-2009.
↑ "Burned bodies found in Madagascar". BBC. 27-01-2009. Ανακτήθηκε την 30-01-2009.
↑ Corbett, Christina (29-01-2009). "Life on hold in Madagascar". BBC News. Ανακτήθηκε την 29-01-2009.
↑ 11,0 11,1 "Rebellion in Madagascar spreads from the capital". Catholic News Agency. 31-01-2009. Ανακτήθηκε την 31-01-2009.
↑ "Mayor 'in charge' of Madagascar". BBC News. 31-01-2009. Ανακτήθηκε την 01-02-2009.
↑ "Madagascar mayor proclaims himself in charge of country", AFP, 31 Ιανουαρίου 2009.
↑ "Madagascar mayor pushes for president's ouster", AFP, 2 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar mayor to announce govt Saturday", AFP, 3 Φεβρουαρίου 2009.
↑ 16,0 16,1 "Madagascar opposition mayor fired", BBC News, 3 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar sacks capital city mayor", 3 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Hundreds protest Madagascar mayor's sacking", AFP, 4 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Police 'kill many' in Madagascar". BBC News. 07-02-2009. Ανακτήθηκε την 07-02-2009.
↑ "Madagascar police kill 23 protesters", AFP, 7 Φεβρουαρίου 2009.
↑ 21,0 21,1 "Madagascar protesters shot dead". Al Jazeera. 08-02-2009. Ανακτήθηκε την 08-02-2009.
↑ Ελεύθερος Τύπος, Αιματοχυσία στη Μαγαδασκάρη (διόρθωση τίτλου: Μαδαγασκάρη), 7 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar opposition chief vows to fight on", AFP, 8 Φεβρουαρίου 2009.
↑ Xinhua, Madagascan defense minister resigns, 9 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar rebel appoints 'ministers,' calls strike", AFP, 10 Φεβρουαρίου 2009.
↑ Γαλλικό Πρακτορείο μέσω Google News, Thousands rally to support Madagascar government, 11 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Thousands stage sit-in in Madagascar capital", AFP, 17 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar's president names new interior minister", AFP, 19 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascan forces retake ministries", Reuters (IOL), 20 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar rivals meet in bid to calm unrest", AFP, 21 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar rivals meet for further negotiations", AFP, 23 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar power rivals pursue negotiations", AFP, 25 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Madagascar opposition leader breaks off talks with president", AFP, 25 Φεβρουαρίου 2009.
↑ "Two dead in Madagascar protest: police", AFP, 27 Φεβρουαρίου 2009.
↑ BBC NEWS | Africa | France protects Madagascar rival
↑ Εξπρές,Μαδαγασκάρη. Ανταρσία ξέσπασε σε ένα στρατόπεδο κοντά στην πρωτεύουσα, 8 Μαρτίου 2009.
↑ ‘Mutiny in Madagascar military base’, The News, 9 Μαρτίου 2009
↑ in.gr, Μέτρα κατά των στασιαστών στρατιωτών θα πάρει κυβέρνηση της Μαδαγασκάρης, 9 Μαρτίου 2009.
↑ Madagascar warns mutinous troops, Al Jazeera, 9 Μαρτίου 2009
↑ "Madagascar opposition chief under UN protection", AFP, 9 Μαρτίου 2009.
↑ BBC NEWS | Africa | Madagascar army's crisis deadline
↑ Troops oust Madagascar minister, ΒΒC News, 10 Μαρτίου 2009.
↑ BBC NEWS | Africa | 'Civil war looms' in Madagascar
↑ 44,0 44,1 "Madagascar army replaces chief, lifts coup threat", AFP, 12 Μαρτίου 2009.
↑ Madagascan general revokes 72-hour ultimatum
↑ "Madagascar opposition leader 'to boycott crisis talks'", AFP, 11 Μαρτίου 2009.
↑ Report: Madagascan opposition takes financial ministry - People's Daily Online
↑ Madagascan opposition takes over prime minister's office
↑ BBC NEWS | Africa | Madagascar police defy government
↑ 50,0 50,1 Έθνος, Στα πρόθυρα εμφυλίου η Μαδαγασκάρη, 13 Μαρτίου 2009
↑ in.gr, Τανκς αναπτύσσουν στην πρωτεύουσα της Μαδαγασκάρης οι στασιαστές στρατιώτες, 13 Μαρτίου 2009.
↑ Malagasy leader given ultimatum ΒΒC, 14 Μαρτίου 2009
↑ Malagasy leader defies ultimatum, BBC, 14 Μαρτίου 2009.
↑ BBC NEWS | Africa | Call to arrest Madagascar leader
↑ BBC NEWS | Africa | Madagascar soldiers seize palace
↑ BBC NEWS | Africa | Pressure grows on Madagascar head
↑ Madagascar president 'to resign', ΒΒC News, 17 Μαρτίου 2009.
↑ Ελεύθερος Τύπος, Αποχώρηση Ραβαλομανάνα, 17 Μαρτίου 2009.
↑ Τα Νέα, Παρέδωσε την εξουσία στο στρατό ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης, 17 Μαρτίου 2009.
↑ Τα Νέα,Αποδέχεται τον Ρατζολίνα ως πρόεδρο το Συνταγματικό Δικαστήριο της Μαδαγασκάρης, 18 Μαρτίου 2009.
↑ "Madagascar's Rajoelina sworn in", AFP, 21 Μαρτίου 2009.
↑ "Madagascan navy troops order Rajoelina to leave power in 7 days", Xinhua (People's Daily Online), 25 Μαρτίου 2009.
↑ Xinhua, Former Madagascan president appoints new prime minister, 17 Απριλίου 2009
↑ News 24, Warrant issued for Ravalomanana, 17 Απριλίου 2009.
↑ The Muslim News, Two shot dead, over 10 injured in conflicts in Madagascar, 21 Απριλίου 2009.
↑ 66,0 66,1 "Ousted Madagascar president's supporters protest". Google News. Agence France-Presse. 22 Απριλίου 2009.
↑ "Madagascar protests spark clashes". BBC News. 23 Απριλίου 2009.
↑ "Madagascar military arrests prime minister", AFP, 29 Απριλίου 2009.
↑ Violence cancels Madagascar tie BBC Sport, 28 Ιανουαρίου 2009
↑ in.gr, Διακόσια νέα είδη βατράχων στον απειλούμενο παράδεισο της Μαδαγασκάρης, 7 Μαΐου 2009.
↑ Al Jazeera, Madagascar blaze death toll rises, 28 Ιανουαρίου 2009.
↑ Malone, Barry (01-02-2009). "African Union warns Madagascar opposition leader". Reuters. Ανακτήθηκε την 01-02-2009.
↑ Εξπρές,Η Αφρικανική Ενωση έθεσε εκτός οργανισμού την Μαδαγασκάρη, 20 Μαρτίου 2009.
↑ "Ban: Protect Madagascans". news24.com. 31/01/2009. Ανακτήθηκε την 30-01-2009.
↑ Kαθημερινή, Ο Ρατζολίνα, νέος πρόεδρος στη Μαδαγασκάρη, 19 Μαρτίου 2009.
↑ 76,0 76,1 Τα Νέα, Ηγέτες χωρών της Νοτίου Αφρικής δεν αναγνωρίζουν τον νέο ηγέτη της Μαδαγασκάρης, 19 Μαρτίου 2009.
↑ BBC News, African body suspends Madagascar, 30 Μαρτίου 2009.
↑ "Rebel Madagascar mayor wants transition govt". AFP. 31/01/2009. Ανακτήθηκε την 30-01-2009.
↑ Eξπρές, Η Ουάσινγκτον κατάγγειλε ως πραξικόπημα την αλλαγή εξουσίας στη Μαδαγασκάρη, 20 Μαρτίου 2009.
↑ Pourtier, Gregoire (17 Μαρτίου 2009). "Isolated Madagascar president faces end of reign". France 24. Ανακτήθηκε την 18-03-2009.
↑ "EU says no suspension of aid to Madagascar". Xinhua News Agency. 31 Μαρτίου 2009.
↑ Reuters Africa, IMF freezes aid to Madagascar, economy to slow, 8 Μαΐου 2009.
↑ Καθημερινή, Διεθνείς διαβουλεύσεις για Μαδαγασκάρη, 10 Απριλίου 2009.
↑ Γαλλικό Πρακτορείο, Ravalomanana side quits Madagascar talks, 11 Απριλίου 2009.
↑ AFP, Madagascar leader conditions election pullout, 13 Μαΐου 2009.
↑ BBC News, Deal' to end Madagascar crisis, 23 Μαΐου 2009.
↑ Xinhua, Madagascar's ex-presidents insist on election running, 23 Μαΐου 2009.
↑ AU suspends Madagascar crisis talks, Reuters India, 17 Iουνίου 2009.
↑ "Madagascar crisis talks to break deadlock", Independent Online, 6 Αυγούστου 2009
↑ "No deal on ousted Madagascar leader's return home: Rajoelina", AFP (Google news), 7 Αυγούστου, 2009
↑ "Crisis talks resume between feuding leaders", AFP (France 24), 6 Αυγούστου 2009
↑ "Madagascar Crisis Talks Focus on Amnesty", VOA News, 7 Αυγούστου 2009
↑ "Icy atmosphere permeates Madagascar meeting", Independent Online, 6 Αυγούστου 2009
↑ Xinhua, Madagascan armed forces reject proposal to take over power, 4 Σεπτεμβρίου 2009.
↑ Reuters, SADC leaders reject Madagascar PM's govt - mediator, 8 Σεπτεμβρίου 2009.
↑ Gregoire Pourtier, "Madagascar's political future still uncertain after deal", AFP, 7 Οκτωβρίου 2009.
↑ "Le processus est de nouveau sur les rails; Andry Rajoelina, président, Emmanuel Rakotovahiny, vice président et Mangalaza Eugène, Premier ministre de la Transition", Madagascar Tribune, 7 Οκτωβρίου 2009 (Γαλλικά).
↑ "Madagascar: un Premier ministre de consensus nommé par décret", AFP (Romandie.com), 11 Οκτωβρίου 2009 (Γαλλικά).
↑ "Madagascar Political Rivals Agree to Share Power", Bloomberg (Bloomberg), 7 Νοεμβρίου 2009
↑ VOA news, Democracy Now In Madagascar, 17 Δεκεμβρίου 2009.
↑ Xinhua, Madagascan government expects legislative election to cost $15 mln, 18 Δεκεμβρίου 2009.
↑ Reuters, Madagascar's leader fires consensus prime minister, 18 Δεκεμβρίου 2009.
↑ BBC News, Madagascar leader Rajoelina sacks prime minister, 18 Δεκεμβρίου 2009.
↑ The Botswana Gazette, Rajoelina appoints Prime Minister, 22 Δεκεμβρίου 2009.
↑ Reuters, 10-3-2011.

Εξωτερικές συνδέσεις

Προφίλ: Μαδαγασκάρη – BBC
France 24: Death toll rises as opposition rallies
Life on hold in Madagascar
International Herald Tribune: Mayor makes a power grab in Madagascar
New York Times: Madagascar Political Feud Continues

Χώρες της Αφρικής Αγκόλα | Αίγυπτος | Αιθιοπία | Ακτή Ελεφαντοστού | Αλγερία | Γκάμπια | Γκαμπόν | Γκάνα | Γουινέα | Γουινέα-Μπισσάου | Δυτική Σαχάρα1 | Ερυθραία | Ζάμπια | Ζιμπάμπουε | Ισημερινή Γουινέα | Καμερούν | Κεντροαφρικανική Δημοκρατία | Κένυα | Κομόρες | Δημοκρατία του Κονγκό | Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό | Λεσότο | Λιβερία | Λιβύη | Μαδαγασκάρη | Μαλάουι | Μάλι | Μαρόκο | Μαυρίκιος | Μαυριτανία | Μοζαμβίκη | Μπενίν | Μποτσουάνα | Μπουρκίνα Φάσο | Μπουρούντι | Ναμίμπια | Νίγηρας | Νιγηρία | Νότια Αφρική | Ουγκάντα | Πράσινο Ακρωτήριο | Ρουάντα | Σάο Τομέ και Πρίνσιπε | Σενεγάλη | Σεϋχέλλες | Σιέρρα Λεόνε | Σομαλία | Σουαζιλάνδη | Σουδάν | Τανζανία | Τζιμπουτί | Τόγκο | Τσαντ | Τυνησία 1.Αναγνωρίζεται από 46 χώρες Εξαρτημένα Εδάφη Νήσος Αγίας Ελένης | Θεούτα | Κανάριες Νήσοι | Μαγιότ | Μελίγια | Πουντλάνδη | Ρεϊνιόν | Σοκότρα | Σομαλιλάνδη