.
Ο Κουνιγιόσι Ουταγκάουα (ιαπωνικά: 歌川国芳) (1 Ιανουαρίου 1798 - 1861) ήταν ένας από τους τελευταίους μεγάλους καλλιτέχνες της παραδοσιακής Γιαπωνέζικης τέχνης της ξυλογραφίας ουκιγιο-ε. Άνηκε στην σχολή Ουταγκάουα.
Βιογραφία
Γεννήθηκε το 1798 με το όνομα Γιοσισαμπούρο. Ο πατέρας του εργαζόταν ως τεχνίτης στην επεξεργασία του μεταξιού. Η ενασχόληση στα παιδικά του χρόνια με την εργασία του πατέρα του, τον επηρέασε καλλιτεχνικά αργότερα στις μεταξοτυπίες του και στην πλούσια χρήση χρωμάτων. Λέγεται ότι στην ηλικία των 7 με 8 χρονών εντυπωσιάστηκε από τις ζωγραφιές πολεμιστών και πληβείων και τότε αποφάσισε να στραφεί στην τέχνη Σε ηλικία μόλις 12 χρονών απέδειξε το καλλιτεχνικό του ταλέντο αποσπώντας την προσοχή του Ουταγκάουα Τογιοκούνι. Έγινε δεκτός επίσημα στο εργαστήριο του Τογιοκούνι το 1811 και γρήγορα έγινε ένας από τους πρώτους μαθητές του. Παρέμεινε μαθητευόμενος μέχρι το 1814 οπότε του δόθηκε το όνομα Κουνιγιόσι και ξεκίνησε ανεξάρτητη καριέρα. Τη χρονιά αυτή κυκλοφόρησε το πρώτο του έργο, οι εικονογραφήσεις των κουσαζόσι, γκοκαν και Γκομπούτζι Τσουσινγκούρα που ήταν μια παρωδία της αυθεντικής ιστορίας του Τσουσινγκούρα. Μεταξύ των ετών 1815-1817 δημιούργησε έναν μεγάλο αριθμό εικονογραφήσεων γιομιχόν, κοκιμπόν, γκοκαν και χανασιμπόν και τύπωσε επίσης πολλές αφίσες με ηθοποιούς του θεάτρου Καμπούκι και πολεμιστών σαμουράι.
Παρά το πολύ ελπιδοφόρο ξεκίνημά του ο νέος Kuniyoshi απέτυχε να δημιουργήσει έργα του μεταξύ του 1818 και 1827, λόγω της έλλειψης παραγγελιών ή του σκληρού ανταγωνισμού μέσα στη σχολή Ουταγκάουα. Δημιούργησε όμως στον καιρό αυτό πολλές εικόνες γυναικών μπιτζίνγκα και πειραματίστηκε με μοτίβα μεταξοτυπίας και τη χρήση ασπρόμαυρης Δυτικής τέχνης στα έργα του, παρότι τα έργα του δείχνουν περισσότερο απομίμηση, χωρίς βαθειά αντίληψη και κατανόηση των αρχών των τεχνικών που χρησιμοποιούσε.
Tάιμπα (Το τέλος), 1852
Η οικονομική του κατάσταση ήταν τόσο τραγική που αναγκάστηκε να πουλάει χρησιμοποιημένα χαλάκια τατάμι για να καλύψει τα έξοδα διαβίωσής του. Η τυχαία γνωριμία του με τον δημοφιλή και ευημερούντα Κουνισάντα για τον οποίο ένιωθε (ίσως όχι άδικα) ότι ήταν ανώτερος καλλιτέχνης τον ώθησε να διπλασιάσει τις προσπάθειές του. Η σχέση των δύο καλλιτεχνών όμως ποτέ δεν εμπεριείχε στοιχεία μίσους αφού αργότερα συνεργάστηκαν σε έναν αριθμό έργων. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1820 ο Κουνιγιόσι δημιούργησε μια σειρά ηρωικών τριπτύχων στα οποία αρχίσει να διαφαίνεται ένα διακριτό προσωπικό ύφος. Το 1827 έλαβε την πρώτη του μεγάλη παραγγελία 108 ήρωες των φημοφιλών Σουικόντεν που ήταν βασισμένη στην πολύ δημοφιλή Κινέζικη ιστορία Σουιχου ζουάν. Στην σειρά αυτή έργων του ο Κουνιγιόσι ζωγράφισε ξεχωριστά τους ήρωες που είχαν στα σώματά τους τατουάζ, ένας νεωτερισμός που έγινε εξαιρετικά δημοφιλής στο Έντο και δημιούργησε μια ολόκληρη μόδα στην εποχή εκείνη. Οι σειρές Σουικόντεν έγιναν ανάρπαστες και η ζήτησή τους ήταν τεράστια. Ο Κουνιγιόσι ήταν πλέον ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης ουκίγιο-ε. Συνέχισε να παράγει έργα με πολεμιστές, αντλώντας τη θεματολογία του από πολεμικές ιστορίες όπως η Ιστορία του Χέκε και Η άνοδος και πτώση του Μιναμότο και Τάιρα. οι πολεμικές του απεικονίσεις ήταν μοναδικές αφού εμφάνιζε τους πολεμιστές σε μυθικές σκηνές με ανείπωτη ένταση, παράξενες εμφανίσεις και υπερφυσικές δυνάμεις. Τέτοια έργα ήταν και Το φάντασμα του Ταίρα Τομομόρι στον κόλπο του Νταιμότσου και το τρίπτυχο του 1839 Η γέφυρα Γκοντζ. Το νέο θεματικό στυλ σαγήνευσε το κοινό και ικανοποιούσε την δημόσια δίψα για το ανεξήγητο, το φανταστικό και το περίεργο.
Οι μεταρρυθμίσεις Τενπό του 1841-1843 που είχαν ως σκοπό να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση που μάστιζε την Ιαπωνία τα χρόνια εκείνα, απαγόρευσε την εικονογράφηση ευγενών και ηθοποιών ουκίγιο-ε για να ελέγξει την άμετρη επίδειξη πλούτου και πολυτέλειας. Η απαγόρευση αυτή είχε οπωσδήποτε κάποια επίδραση στο έργο του Κουνιγιόσι που παρήγαγε κωμικά έργα (γκίγκα-ε). Πολλά από τα χιουμοριστικά έργα του ήταν και συμβολικά και σε κάποια από αυτά κριτικάριζε τους κυβερνώντες σογκούν (όπως το 1843 τον Μιναμότο Γοριμίτσου στο κρεβάτι καταδιωκόμενος από μια αράχνη και δαίμονες). Τα έργα του αυτά έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή σε ένα διαρκώς ανάστατο και δυσαρεστημένο πολιτικά κοινό.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας πριν τις μεταρρυθμίσεις ο Κουνιγιόσι δημιούργησε πολλές παραστάσεις τοπίων φουκέιγκα που ήταν εκτός απαγορεύσεως. Ανάμεσα σε αυτά του τα έργα ήταν τα Διάσημα προϊόντα της επαρχίας (1828-30), Διάσημες απόψεις της Ανατολικής Πρωτεύουσας (1830).
Ο διάσημος ρόνιν Μιγιαμότο Μουσάσι σκοτώνει ένα γιγάντιο νούε
Στην αρχή της δεκαετίας του 1840, ο Κουνιγιόσι εικονογράφησε ηθοποιούς αδιαφορώντας για την απαγόρευση που ίσχυε, χρησιμοποιούσε καρικατούρες και κόμικ για να απεικονίσει τους χαρακτήρες του. Επίσης χρησιμοποιούσε φιγούρες ζώων κυρίως αιλουροειδών στη θέση των ανθρώπινων φιγούρων σε ένα σατυρικό τόνο. Ο Κουνιγιόσι είναι γνωστός για τις ιδιαίτερα ευρείες συνθέσεις του, που μεγεθύνοντας τα οπτικά στοιχεία της εικόνας κατάφερνε να αποδώσει μία πιο δραματική και γλαφυρή απεικόνιση των θεμάτων του (για παράδειγμα το έργο του Η κόρη του Μασακάντο, πριγκίπισσα Τακιγιάσα στο παλιό παλάτι Σόμα). Το 1856 υπέφερε από παράλυση που του δημιούργησε μεγάλα κινητικά προβλήματα. Πριν το θάνατό του το 1861 μπόρεσε να ζήσει για να δει το άνοιγμα του λιμανιού της Γιοκοχάμας στους ξένους και ζωγράφισε τα έργα του Γιοκοχάμα-ε, Άποψη της Χοντσό και Οι γειτονιές της ηδονής της Γιοκοχάμα.
Μαθητές
Ο Κουνιγιόσι ήταν ένας άριστος δάσκαλος και έχε πολλούς μαθητές που συνέχισαν το πόστο του στην Σχολή Ουταγκάουα. Ανάμεσα στους πιο γνωστούς ήταν οι Γιοσιτόσι (ο τελευταίος μεγάλος του ουκίγιο-ε), Γιοσιτόρα, Γιοσιίκου, Γιοσικάζου και Γιοσιφούτζι.
Γνωστές αφίσες του Κουνιγιόσι
Εικονογραφημένη βιογραφία του Δημιουργού (π. 1831)
Διάσημες απόψεις της Ανατολικής Πρωτεύουσας (π. 1834)
Ήρωες των Σουικόντεν της πατρίδας μας (π. 1836)
Ιστορίες σοφών και ενάρετων γυναικών (π. 1841-1842)
53 παράλληλοι δρόμοι του Τοκάιντο (1843-1845) (με τους Χιροσίτζε και Τογιοκούνι)
24 πρότυπα υιικής αφοσίωσης (1843-1846)
Καθρέφτης των 24 προτύπων υιικής αφοσίωσης (1844-1846)
6 κρυσταλλικοί ποταμοί (1847-1848)
24 πρότυπα υιικής αφοσίωσης (π. 1848)
69 σταθμοί κατά μήκος του Κισοκάιντο (1852)
Πορτραίτα αληθινής αφοσίωσης των σαμουράι (1852)
24 Στρατηγοί της επαρχίας Κάι (1853)
Πορτραίτο του Γκοσάκου Σομεγκόρο
Βιβλιογραφία
B. W. Robinson, Kuniyoshi (Victoria and Albert, London, 1961)
B. W. Robinson, Kuniyoshi: The Warrior Prints (Cornell University, Ithaca, 1982) contains the definitive listing of his prints
Robert Schaap, Timothy T. Clark, Matthi Forrer, Inagaki Shin'ichi, Heroes and Ghosts: Japanese Prints By Kuniyoshi 1797-1861 (Hotei, Leiden, 1998) is now the definitive work on him
Merlin C. Dailey, David Stansbury, Utagawa Kuniyoshi: An Exhibition of the Work of Utagawa Kuniyoshi Based on the Raymond A. Bidwell Collection of Japanese Prints at the Springfield Museum of Fine Arts(Museum of Fine Arts, Springfield, 1980)
Merlin C. Dailey, The Raymond A. Bidwell Collections of Prints by Utagawa Kuniyoshi (Museum of Fine Arts, Springfield, 1968) Note: completely different volume from the preceding
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Κουνιγιόσι
Ουταγκάουα Κουνιγιόσι
Καρικατούρες ουκίγιο-ε 1842-1905
Σύντομη βιογραφία του Κουνιγιόσι
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
