Ο Ακίρα Σουζούκι (Akira Suzuki, ιαπωνικά: 鈴木 章, Suzuki Akira, γενν. 12 Σεπτεμβρίου 1930) είναι Ιάπωνας χημικός που το 1979 περιέγραψε πρώτος την οργανική αντίδραση ενός αρυλο- ή βινυλο-βορονικού οξέος με ένα αρυλο- ή βινυλο-αλογονίδιο που καταλύεται από παλλάδιο, γνωστή σήμερα ως αντίδραση Suzuki[7][8][9][10]. Ο Σουζούκι βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 2010.
Ο Ακίρα Σουζούκι γεννήθηκε στη μικρή πόλη Μουκάβα στο Χοκκάιντο. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Χοκκάιντο στο Σαππόρο και μετά το διδακτορικό του εργάσθηκε εκεί ως βοηθός καθηγητής. Από το 1963 ως το 1965, ερεύνησε ως μεταδιδάκτορας με τον Χέρμπερτ Μπράουν (Βραβείο Νόμπελ 1979) στο Πανεπιστήμιο Περντιού στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, επιστρέφοντας στο Πανεπιστήμιο του Χοκκάιντο, έγινε καθηγητής εκεί. Μετά τη συνταξιοδότησή του από το Πανεπιστήμιο του Χοκάιντο το 1994, ο Σουζούκι ανέλαβε θέσεις σε άλλα ΑΕΙ, όπως στο Πανεπιστήμιο Φυσικών Επιστημών της Οκαγιάμα (1994–1995) και στο Πανεπιστήμιο του Κουρασίκι (1995–2002).[11]
Τιμητικές διακρίσεις
Ο Ακίρα Σουζούκι μοιράσθηκε το Βραβείο Νόμπελ Χημείας του 2010 με τους Ρίτσαρντ Χεκ και Εϊ-ίτσι Νεγκίσι «για τις διασταυρούμενες συζεύξεις που καταλύονται από παλλάδιο στην οργανική σύνθεση».[12] Εκτός αυτού, τιμήθηκε και με τις παρακάτω διακρίσεις:
1986 Βραβείο Weissberger-Williams[13]
1987 Βραβείο της Κορεατικής Χημικής Εταιρείας
1989 Βραβείο της Χημικής Εταιρείας της Ιαπωνίας
1995 Βραβείο «DowElanco»
2000 Βραβείο Διαλέξεως «H.C. Brown»
2003 Βραβείο Ιαπωνικής Ακαδημίας
2009 Χρυσό Μετάλλιο «Paul Karrer» του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης
2010 «Πρόσωπο Πολιτιστικής Αξίας» (Ιαπωνία)
Παραπομπές
www.britannica.com/EBchecked/topic/1715741/Suzuki-Akira.
www.britannica.com/EBchecked/topic/1719562/Nobel-Prizes-Year-In-Review-2010/296811/Prize-for-Chemistry.
www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2010/suzuki-facts.html.
«Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Suzuki-Akira. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Γερμανικά) Munzinger-Archiv. 00000028434. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. suzuki-akira.
Miyaura, Norio; Yamada, Kinji; Suzuki, Akira (1979). «A new stereospecific cross-coupling by the palladium-catalyzed reaction of 1-alkenylboranes with 1-alkenyl or 1-alkynyl halides». Tetrahedron Letters 20 (36): 3437–3440. doi:10.1016/S0040-4039(01)95429-2.
Miyaura, N.; Suzuki, A. Chem. Commun. 1979, 866.
Suzuki, A. Pure Appl. Chem. 1991, 63, 419–422. (Review)
Suzuki, A. J. Organometallic Chem. 1999, 576, 147–168. (Review)
Miyaura, Norio; Suzuki, Akira (1995). «Palladium-Catalyzed Cross-Coupling Reactions of Organoboron Compounds». Chemical Reviews 95 (7): 2457–2483. doi:10.1021/cr00039a007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-09-12. Ανακτήθηκε στις 2016-11-05.
Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών (6 Οκτωβρίου 2010). The Nobel Prize in Chemistry 2010. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2010.
Akira Suzuki (στην ιαπωνική)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Akira Suzuki: «Γράμμα σε έναν νέο χημικό» στο The UNESCO Courier, «CHEMISTRY AND LIFE», Ιανουάριος-Μάρτιος 2011
The Nobel Prize in Chemistry 2010: Richard F. Heck, Ei-ichi Negishi, Akira Suzuki
Ακίρα Σουζούκι
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org και el.wiktionary.org/. Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
