Ο Φλάβιος Μάγνος Μαγνέντιος (303 – 11 Αυγούστου 353, λατ. Flavius Magnus Magnentius) ή απλά Μαγνέντιος ήταν σφετεριστής του Ρωμαϊκού θρόνου μεταξύ 18 Ιανουαρίου 350 και 11 Αυγούστου 353.

Νόμισμα με τη μορφή του Μαγνέντιου

Καταγωγή και σταδιοδρομία

Ο Μαγνέντιος γεννήθηκε στη Σαμαρομπρίβα (σημερινή Αμιένη της Γαλλίας) και σύμφωνα με κάποιες πηγές ο πατέρας του ήταν Βρετανός και η μητέρα του Φράγκα [1]. Έγινε ύπατος της Ρώμης και υπήρξε διοικητής της αυτοκρατορικής φρουράς των Ιωβιανών και Χερκουλιανών [2]. Όταν η δυσαρέσκεια του στρατού για τον αυτοκράτορα Κώνστα φούντωσε, οι λεγεώνες ανακήρυξαν διάδοχό του τον Μαγνέντιο, στην πόλη Οτούν, στις 18 Ιανουαρίου 350. Ο Κώνστας εγκαταλείφθηκε από όλους εκτός μιας χούφτας συμβούλων του και τελικά δολοφονήθηκε από μια μονάδα του ιππικού κοντά στα Πυρηναία.

Σφετεριστής

Ο Μαγνέντιος πέτυχε γρήγορα την αφοσίωση των επαρχιών Βρετανίας, Γαλατίας και Ισπανίας στο πρόσωπό του. Ένας λόγος γι’ αυτό ήταν το γεγονός ότι υπήρξε πολύ πιο ανεκτικός έναντι τόσο των Χριστιανών όσο και των Παγανιστών. Έλεγξε επίσης τις επαρχίες της Ιταλίας και της Αφρικής μέσω της εκλογής ανθρώπων της εμπιστοσύνης του στα κορυφαία αξιώματα. Όμως, η σύντομη ανταρσία του Νεποτιανού που ήταν μέλος της Δυναστείας του Κωνσταντίνου, απέδειξε στο Μαγνέντιο ότι η νομιμότητά του ήταν αμφιλεγόμενη στα μάτια των μελών της δυναστείας. Ο αυτοαποκαλούμενος ηγέτης προσπάθησε να ενισχύσει τον έλεγχο των πρώην επαρχιών του Κώνστα κινούμενος προς το Δούναβη. Εν τω μεταξύ, ο Βετράνιος που ήταν διοικητής της στρατιάς Παννονίας είχε επίσης ανακηρυχθεί από το στρατό «Αύγουστος» στη Μούρσα, την 1η Μαρτίου[3]. Η στάση αυτή είχε τη στήριξη της δυναστείας καθώς η Κωνσταντίνα (κόρη του Μεγάλου Κωνσταντίνου) και ο Κωνστάντιος Β΄ τον αναγνώρισαν στέλνοντάς του το αυτοκρατορικό στέμμα.

Η Πτώση

Ο Κωνστάντιος Β΄ άφησε τα μέτωπα κατά των Συρίων και των Περσών και στράφηκε δυτικά. Παρά τις προσπάθειες του Μαγνέντιου να προσεταιριστεί τον Βετράνιο, ο έμπειρος στρατηγός πλησίασε τη στρατιά του Κωνστάντιου και απεμπόλησε το στέμμα. Ο Μαγνέντιος διόρισε Καίσαρα τον Μάγνο Δεκέντιο (πιθανώς αδερφό ή γιό του) και συγκέντρωσε όσες περισσότερες δυνάμεις μπορούσε. Συνάντησε τον Κωνστάντιο στη Μάχη της Μούρσας [4] το 351. Την ημέρα των εχθροπραξιών, ο Μαγνέντιος ηγήθηκε των στρατιωτών του, ενώ ο Κωνστάντιος προτίμησε να προσευχηθεί για την έκβαση της σύρραξης σε κοντινή εκκλησία. Παρά τον ηρωισμό του Μαγνέντιου, ο ίδιος ηττήθηκε και αναγκάστηκε να επιστρέψει πίσω στη Γαλατία. Ως αποτέλεσμα της έκβασης της μάχης, η Ιταλία αποτίναξε τη φρουρά του και επανενώθηκε με τον νόμιμο Κωνστάντιο. Ο Μαγνέντιος έκανε την τελευταία του επίθεση το 353 στη Μάχη του Μονς Σέλευκους και όταν έχασε αυτοκτόνησε με το σπαθί του[5]. Ο Κωνστάντιος διέταξε αμέσως έρευνα για να αποκαλύψει τους υποστηρικτές του νεκρού πλέον Μαγνέντιου. Ένας εκ των πριμμικήριων που ανέλαβαν την υπόθεση αυτή ήταν ο διάσημος για τη σκληρότητά του Παύλος Κατένα.

Παραπομπές και σημειώσεις

1. ↑ Drinkwater pp.131–59. Original sources: Epit. de Caes. 42.7; Zos. HN 2.46.3, 54.1; Zonar. 13.6.1.
2. ↑ Ζώσιμος, ii.58
3. ↑ Ζώσιμος, ii.60
4. ↑ Ζώσιμος, ii.64
5. ↑ Ζώσιμος, ii.66

Πηγές

* Cameron, Averil, and Peter Garnsey ed., The Cambridge Ancient History, Vol XIII, Cambridge University Press, 1988. (αγγλικά)
* Drinkwater, J.F. (2000). "The revolt and ethnic origin of the usurper Magnentius (350–53), and the rebellion of Vetranio (350)". Chiron (30). (αγγλικά)
* Εκ των Εκκλησιαστικών Ιστοριών Φιλοστοργίου Επιτομή from The Tertullian Project (αγγλικά)

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library