Πιέτρο Ααρόν

 

 

.

Ο Πιέτρο Ααρόν (Pietro Aaron) ή Πιέρο Αρόν (Piero Aron) (Φλωρεντία, μεταξύ 1480 και 1490 – Βενετία ή Φλωρεντία ή Μπέργκαμο, μετά το 1545), ήταν Ιταλός θεωρητικός της μουσικής, από τους σημαντικότερους της εποχής του. Το συγγραφικό του έργο επηρέασε τους μεταγενέστερους θεωρητικούς και συνθέτες, καθώς θεωρείται ο πρώτος που έθεσε τις βάσεις της αντίστιξης.

Βιογραφικά στοιχεία

Πολύ λίγα είναι γνωστά για τη ζωή του Ααρόν, αλλά τουλάχιστον μία πηγή ισχυρίζεται ότι μπορεί να ήταν Εβραίος, κάτι που πιθανολογείται και από το επώνυμό του (Ααρών). [1]. Σπούδασε στην Ιταλία και ήταν αυτοδίδακτος μουσικός. Στο έργο του Toscanello in musica (1523), ισχυρίζεται ότι ήταν φίλο με τους Όμπρεχτ, Ζοσκέν ντε Πρε και Ίσαακ στη Φλωρεντία. Αν αυτό αληθεύει, το χρονικό πλαίσιο θα ήταν πιθανότατα γύρω στο 1487. [2] Μεταξύ 1515 και 1522 , ήταν ψάλτης στον καθεδρικό ναό της Ίμολα, όπου το 1516 χειροτονήθηκε ιερέας. Τον Φεβρουάριο του 1523, πήγε στη Βενετία και έγινε ψάλτης στον καθεδρικό ναό του Ρίμινι, όπου εργάστηκε για τον Σ. Μικιέλ (Sebastiano Michiel) , ο οποίος ήταν Μεγάλος Μάγιστρος στους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Το 1525, τον βρίσκουμε ως maestro di casa σε ένα βενετσιάνικο σπίτι. Το 1536, μετά το θάνατο του Μικιέλ, αφιερώθηκε σε ένα μοναστήρι στο Μπέργκαμο, όπου παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του. Ούτε και για το θάνατό του υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία, πάντως πρέπει να επήλθε μετά το 1645, πιθανόν το 1562. [3]

Μουσικολογική προσέγγιση

Ο Ααρόν είναι ευρύτατα γνωστός για τις πραγματείες του σχετικά με την αντιστικτική πρακτική της εποχής του. Το πρώτο έργο του, De Institutione harmonica για την αντίστιξη, είναι γραμμένο στα ιταλικά, τότε που τα περισσότερα επιστημονικά συγγράμματα γράφονταν στα λατινικά. Στο Thoscanello de la musica (αργότερα Toscanello in musica) ήταν ο πρώτος που καθιέρωσε την αλλαγή από τη «γραμμική» γραφή σε «κάθετη». Ήταν η περίοδος στην ιστορία της μουσικής, όπου οι συνθέτες άρχισαν να υιοθετούν τις συγχορδίες και την αρμονική γραφή. Ο Ααρόν κατέγραψε πίνακες με τετράφωνες συγχορδίες, τάση η οποία επρόκειτο να οδηγήσει στη λειτουργική τονικότητα των αρχών του 17ου αιώνα. Κάνει επίσης αναφορά και στο κούρδισμα και, το βιβλίο είναι το πρώτο στην ιστορία, όπου γίνεται αναφορά σε τέταρτα (1/4) του τόνου. Άλλα θέματα που καλύπτονται από τον Ααρόν, περιλαμβάνουν τη χρήση τρόπων, τετράφωνες καντέντσες και σημειογραφία των αλλοιώσεων (accidentals).

Ο Ααρόν ήταν φίλος του -επίσης θεωρητικού- Τζιοβάνι Σπατάρο (Giovanni Spataro), με τον οποίο αλληλογραφούσε συχνά, αλλά μόνον επιστολές του Σπατάρο προς τον Ααρόν έχουν διασωθεί. Τα θέματα που συζητούσαν περιελάμβαναν σύγχρονους συνθέτες γαι την εποχή, στοιχεία σύνθεσης και σημειογραφίας, ιδίως η χρήση των αλλοιώσεων.

Ενώ ο Ααρόν αναφέρεται και για συνθέσεις του στα γραφόμενά του, εν τούτοις μόνο μία αναφορά σώζεται σήμερα. Συγκεκριμένα στο έργο Frottole του Πετρούτσι (O. Petrucci) (Βενετία, 1505) αναφέρεται η σύνθεση κάποιου Ααρόν, με τίτλο Io non posso più durare, αλλά αμφισβητείται η πατρότητά της διότι ο συνθέτης εκείνη την εποχή, δεν πρέπει να είχε επαρκή κατάρτιση για τη σύνθεσή της. [4]

Έργα

Libri tres de institutione harmonica (Μπολόνια, 1516)
Thoscanello de la musica (Βενετία, 1523; τέσσερις επανεκδόσεις με τον τίτλο Toscanello in musica, 1525-1562)
Trattato della natura et cognitione di tutti gli tuoni di canto figurato (Βενετία, 1525, εν μέρει αναδημοσιευμένο και επαναμεταφρασμένο)
Lucidario in musica di alcune opinione antiche e moderne (Βενετία, 1545)
Compendiolo di molti dubbi, segreti, et sentenze intorno al canto fermo et figurato (Μιλάνο, χωρίς ημερομηνία δημοσίευσης, πιθανόν μετά θάνατον όπως αναφέρεται στον επίτιτλο του έργου: "In memoria eterna erit Aron")

Παραπομπές

Blackburn
Bergquist 1964
Πάπυρος Λαρούς

Bonnacorsi

Πηγές

«Λεξικό Μουσικής και Μουσικών» (Dictionary of Music and Musicians) του George Grove, D.C.L (Oxford, 1880)
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, εκδ. 1991, τόμος 1, λήμμα «Ααρών».
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς , εκδ. 1963, τόμος 1, λήμμα «Ααρών».
Enciclopedia Bompiani-Musica, Milano (εκδ. ΑΛΚΥΩΝ, 1985)
Bergquist, Ed Peter, Jr. 1964. "The Theoretical Writings of Pietro Aaron". PhD diss. New York: Columbia University.
Bergquist, Peter. 1967. "Mode and Polyphony around 1500: Theory and Practice". Music Forum 1:99–161.
Blackburn, Bonnie. 2001. "Aaron [Aron], Pietro [Piero]". The New Grove Dictionary of Music and Musicians, second edition, edited by Stanley Sadie and John Tyrrell. London: Macmillan Publishers.
Bonnacorsi, Alfredo: Dizionario Biografico degli Italiani - Volume 1 (1960)
Link, John W., Jr. 1963. Theory and Tuning: Aron's Mean Tone Temperament and Marpurg's Temperament "I". Boston: Tuners Supply Company.
Reese, Gustave. 1954. Music in the Renaissance. New York: W.W. Norton & Co. ISBN 0-393-09530-4
Slonimsky, Nicolas. 1984. Baker's Biographical Dictionary of Musicians, seventh edition. New York: Schirmer Books. ISBN 0-02-870270-