Λέον Μπαττίστα Αλμπέρτι

Ο Λέον Μπαττίστα Αλμπέρτι (Leon Battista Alberti, 14 Φεβρουαρίου 1404 - 25 Απριλίου 1472) ήταν Ιταλός καλλιτέχνης, αρχιτέκτονας, ποιητής και φιλόσοφος.

Γεννήθηκε στη Γένοβα και ήταν γιος ενός εξόριστου Φλωρεντινού οπαδού των Μεδίκων. Πήρε την καλύτερη εκπαίδευση, σπούδασε νομικά στην Μπολόνια και πήγε στην Φλωρεντία όταν επέστρεψε εκεί ο Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων.

Ήταν όμορφος και δυνατός, αγαπούσε τις σωματικές δοκιμασίες, αλλά ήταν συγχρόνως καλός τραγουδιστής και μουσικός, έξοχος ρήτορας και γοητευτικός συζητητής. Οι τρόποι του ήταν ευγενικοί και αδιαφορούσε για το χρήμα, φτάνοντας στο σημείο να μοιράζεται τα εισοδήματά του με τους φίλους του.

Διακρίθηκε σε πάμπολλους τομείς: στα μαθηματικά, τη μηχανική, την αρχιτεκτονική, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την ποίηση, τη φιλοσοφία, το δίκαιο. Νέος έγραψε μια κωμωδία στα Λατινικά, τον Φιλόδοξο, που εξαπάτησε τον Άλδο Μανούτιο, ο οποίος την τύπωσε σαν αυθεντικό λατινικό έργο. Ήταν από τους πρώτους, που ασχολήθηκαν με τον σκοτεινό θάλαμο και διατύπωσαν τις αρχές της προοπτικής. Ήταν θεωρητικός της τέχνης και με τις πραγματείες υπό μορφήν διαλόγων που συνέγραψε, επηρέασε τους μεταγενέστερούς του καλλιτέχνες.
Ρίμινι, Tempio Malatestiano.

Η κυριότερη ενασχόλησή του ήταν η αρχιτεκτονική. Στο Ρίμινι μετέτρεψε την εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου (σήμερα μητρόπολη) σ’ έναν σχεδόν ειδωλολατρικό ναό, βασισμένος σε κλασσικά πρότυπα. Είναι το περίφημο Tempio Malatestiano (ημιτελές όμως), ένα από τα χαρακτηριστικότερα αρχιτεκτονήματα όπου καταφαίνονται οι νέες τάσεις της Αναγέννησης. Στην Φλωρεντία έκτισε το Παλάτσο Ρουτσελλάι και δημιούργησε την υπέροχη πρόσοψη της Σάντα Μαρία Νοβέλλα.
Φλωρεντία, πρόσοψη της Σάντα Μαρία Νοβέλλα.

Ο Αλμπέρτι ήταν ο χαρακτηριστικός τύπος του homo universalis της Αναγέννησης, ένας άνθρωπος που χαρακτηρίστηκε «ενσαρκωμένη σύνθεση της εποχής του».

Αρχιτεκτονικά έργα

Ρίμινι, Tempio Malatestiano, 1447, 1453-60
Φλωρεντία, Palazzo Rucellai, 1446-51
Φλωρεντία, Santa Maria Novella, 1448-70
Μάντουα, San Sebastiano, 1458
Μάντουα, Sant' Andrea, 1471

Συγγραφές
De pictura, 1435 (Περί ζωγραφικής)
De Re Aedificatoria, 1440-1452 (Περί της οικοδομικής τέχνης)
De commodis litterarum atque incommodis, 1430 (Περί των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων των γραμμάτων)
Philodoxeus, 1424 (πρώτο του έργο, κωμωδία στα Λατινικά)
Libri della famiglia, 1432 (Περί της οικογένειας)
Pontifex, 1436 (Ποντίφικας)
Theogenius, 1436- 1442
Della tranquillita dell' animo, 1436-1442 (Περί της γαλήνης της ψυχής)
De statua, 1443-1445 (περί γλυπτικής)
Descriptio Urbis Romae, 1450 (Περιγραφή της Ρώμης)
Ludi Matematici, 1451 (Μαθηματικά παιχνίδια)

De re aedificatoria

Παραπομπές

www.treccani.it/enciclopedia/leon-battista-alberti_(Dizionario-Biografico)/.
Paul de Roux: «Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays» (Γαλλικά) Éditions Robert Laffont. 1994. σελ. 42. ISBN-13 978-2-221-06888-5. ISBN-10 2-221-06888-2.
Arkitekter verksamma i Sverige. 9 Ιανουαρίου 2015. kulturnav.org/75778f26-9b08-4a99-aa43-f11dddddd630. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2021.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
Andrew Bell: «Encyclopædia Britannica» (Βρετανικά αγγλικά) Encyclopædia Britannica Inc.. 1768.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12083793k. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
Czech National Authority Database. jn19990000079. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022.
(Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
Arkitekter verksamma i Sverige. 11 Ιουλίου 2014.
«Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
Czech National Authority Database. jn19990000079. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2022.

(Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/131528. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2022.

Πηγές

Giorgio Vasari: Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori