Τζοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι

 

 

.

Ο Τζοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι (Giovanni Battista Lusieri) ήταν Ιταλός ζωγράφος, ειδικευμένος στην τοπιογραφία. Υπήρξε ο ζωγράφος της αυλής του βασιλιά Φερδινάνδου Α΄ των Δύο Σικελιών και βοήθησε τον Τόμας Μπρους στην αφαίρεση γλυπτών του Παρθενώνα και στην αποστολή τους στην Αγγλία.

Βιογραφικά στοιχεία
Η έκρηξη του Βεζουβίου τη νύκτα, 1793

Ο Λουζιέρι γεννήθηκε στη Ρώμη το 1752 ή το 1755 και ταξίδεψε στη Νάπολη, στην Ελλάδα και στη Μικρά Ασία. Τελικώς, το 1799 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Αρχικώς είχε γίνει γνωστός για τις ακριβείς αναπαραστάσεις των τοπίων που σχεδίαζε και τις σπουδές κτηρίων στην Ιταλία και στη Σικελία, τις οποίες πουλούσε συχνά σε νεαρούς περιηγητές που πραγματοποιούσαν το Γκραντ Τουρ, ιδιαίτερα μετά την εγκατάστασή του στη Νάπολη το 1782, οπότε και επικεντρώθηκε σε απόψεις του Βεζουβίου. Αυτά τα έργα ήταν ευπώλητα επειδή το συγκεκριμένο ηφαίστειο ήταν την εποχή εκείνη αρκετά δραστήριο. Ο Λόρδος Βύρων θεωρούσε τον Λουζιέρι σημαντικό Ιταλό καλλιτέχνη, ίσως όμως σε αυτό τον επηρέαζε το γεγονός ότι ήταν καλός φίλος τού γυναικαδελφού τού Λουζιέρι, Νικολό Giraud[1]. Ο Λουζιέρι πράγματι ζωγράφιζε τα τοπία του με ακριβείς λεπτομέρειες, αντιστεκόμενος στη μόδα των ευφάνταστων επινοήσεων σε μίμηση του Κλωντ Λορραίν, υποστηρίζοντας ότι τα έργα ζωγραφικής θα έπρεπε να δημιουργούνται από την πραγματικότητα. Λέγεται ότι κατά την παραμονή του στην Αθήνα δίδαξε ιταλικά την Τερέζα Μακρή. Ο Λουζιέρι απεβίωσε στην Αθήνα το 1821 ή το 1822.
Ο Λουζιέρι και τα μάρμαρα του Παρθενώνα
Σκαλωσιές του Λουζιέρι κατά την αποδόμηση του Παρθενώνα

Ο Λουζιέρι προσλήφθηκε από τον Πρεσβευτή της Μεγάλης Βρετανίας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία Τόμας Μπρους, γνωστότερο ως Λόρδο Έλγιν ή Ελγίνο, για να δημιουργήσει ακριβή σχέδια της Ακροπόλεως των Αθηνών[2]. Συνολικά μετά το 1799 ο Λουζιέρι εργάσθηκε περισσότερο χρόνο εργαζόμενος για τον Λόρδο και λιγότερο ζωγραφίζοντας τους δικούς του πίνακες. Στο τέλος της ζωής του πίστευε ότι ίσως να είχε γίνει πιο διάσημος ως καλλιτέχνης αν δεν είχε αφιερώσει τόσο πολύ χρόνο στην υπηρεσία του Λόρδου.

Ο Λουζιέρι προσλήφθηκε από τον Λόρδο και τη Λαίδη Έλγιν παρά το ότι δεν μπορούσε να ομιλήσει την αγγλική γλώσσα. Το μεταξύ τους συμβόλαιο συντάχθηκε στη γαλλική γλώσσα και όριζε την αμοιβή του Λουζιέρι σε 200 λίρες το έτος[3]. Επειδή ο Λουζιέρι είχε διατελέσει ζωγράφος της αυλής του βασιλιά Φερδινάνδου των Δύο Σικελιών, ο γραμματέας του Ελγίνου Γουίλιαμ Χάμιλτον έγραψε επιστολή στον βασιλιά με την οποία ζητούσε την άδεια να προσλάβει τον ζωγράφο του[4]. Αρχικώς ο Λόρδος παράγγειλε στον Λουζιέρι να εκπονήσει σχέδια αρχαίων ελληνικών έργων τέχνης. Επιπλέον, ο Λουζιέρι είχε την άδεια να εφαρμόσει καλούπια για να δημιουργήσει αντίγραφα (εκμαγεία) των γλυπτών του Παρθενώνα[3]. Τότε παρατήρησαν ότι μερικά γλυπτά των αετωμάτων, των μετοπών και της ζωφόρου του Παρθενώνα έλειπαν. Σύμφωνα με τον Βρετανό δημοσιογράφο της εποχής Reuben Percy, ο Λουζιέρι πρότεινε στον διστακτικό Ελγίνο να αφαιρέσει τα γλυπτά για να τα προστατεύσει από Τούρκους των Αθηνών που αποσπούσαν μικρά τεμάχια για να τα πωλήσουν στους ξένους περιηγητές[4]. Τελικώς, το 1801 ο Ελγίνος ανέθεσε στον Λουζιέρι να επιβλέψει την αφαίρεση των γλυπτών και τη μεταφορά τους στην Αγγλία, μία επιχείρηση με συνολικό κόστος 70 χιλιάδων λιρών (το υπέρογκο του κόστους γίνεται αντιληπτό από το ότι αντιστοιχούσε σε μισθούς 350 ετών του Λουζιέρι σύμφωνα με το συμβόλαιό του)[5][6].
Το σωζόμενο έργο του

Πολλά από τα ζωγραφικά έργα του Λουζιέρι χάθηκαν σε ένα ναυάγιο το 1828.[7]. Σημαντικός αριθμός των σωζόμενων μέχρι σήμερα έργων του βρίσκεται στην κατοχή της Οικογένειας Ελγίνου και, μαζί με άλλα, εκτέθηκαν στην πρώτη στην ιστορία έκθεση έργων του Λουζιέρι, που έλαβε χώρα στην Εθνική Πινακοθήκη της Σκωτίας το 2012.[8]
Παραπομπές

Byron, George Gordon (1973). Famous in my Time. Harvard University, σελ. 298.
Giovanni Battista Lusieri
Vrettos, Theodore (2011). The Elgin Affar. Skyhorse Publishing. ISBN 9781611453157.
Percy, Reuben (1833). The Mirror of Literature, Amusement, and Instruction, τόμος 22, σσ. 137, 287. J. Limbird.
King, Dorothy (2004-07-21). «Elgin Marbles: fact or fiction?». Λονδίνο: The Guardian.
Elgin Marbles στο The Mirror of Literature, Amusement, and Instruction, τόμος 22, των Reuben Percy & John Timbs, 1833, σελ. 137, διαθέσιμο από τα Google books
«Giovanni Battista Lusieri». getty.edu.art. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2012.
«Expanding Horizons». Scottish National Gallery. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2012.

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License