.
Ο Τζορντάνο Μπρούνο (Giordano Bruno, 1548 - 17 Φεβρουαρίου 1600) ήταν Ιταλός φιλόσοφος, μαθηματικός, ποιητής και αστρονόμος.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στη Νόλα της Καμπανίας. Το 1563 εισήλθε στο Τάγμα των Δομινικανών. Το 1576 κατηγορήθηκε ως αιρετικός και αναγκάσθηκε να διαφύγει για να σωθεί. Κατέφυγε σε πολλές πόλεις, όπως Φραγκφούρτη, Μαρβούργο, Λονδίνο, Οξφόρδη, Παρίσι, Λυών, Γενεύη, Γένουα καταλήγοντας στη Βενετία. Εκεί κατά τον Μάιο του 1592 κατόπιν προδοσίας από τον προσποιούμενο ως μαθητή του, Τζοβάνι Μοτσενίγκο, συνελήφθη και παραδόθηκε στην Ιερά Εξέταση.
Επειδή οι φιλοσοφικές του αντιλήψεις επί του απείρου του σύμπαντος και περί υπάρξεως και άλλων κόσμων θεωρήθηκαν αιρετικές κακοδοξίες, μεταφέρθηκε το 1593 στη Ρώμη όπου έμεινε εγκάθειρκτος για επτά χρόνια. Καθώς όμως δεν θέλησε να αποκηρύξει τις φιλοσοφικές του ιδέες, καταδικάστηκε σε θάνατο δια της πυράς από την Ιερά Εξέταση της Ρώμης τον οποίο και υπέστη στις 17 Φεβρουαρίου του 1600.
Η διδασκαλία του
Ο Μπρούνο υποστήριζε την απειρία του Σύμπαντος, την ύπαρξη πολλαπλών κόσμων, και την ηλιοκεντρική θεωρία. Υποστήριζε πως η ενοποιός ουσία των πάντων είναι ο Θεός, αλλά αρνιόταν τη θεϊκή υπόσταση του Ιησού. Θεωρεί πως η θρησκεία είναι μέσο καθοδήγησης των αμαθών.
Από το 1584 (στο La Cena de le Ceneri), ο Μπρούνο εγκαταλείπει την κοσμολογία του Αριστοτέλη, για αυτήν του Κοπέρνικου (1543), στην οποία οι πλανήτες κινούνται γύρω από τον άξονά τους καθώς και γύρω από τον Ήλιο. Ο Μπρούνο μάλιστα πηγαίνει τη θεωρία παραπέρα, εγκαταλείποντας την ιδέα του κέντρου. «Δεν υπάρχει κανένα άστρο στο κέντρο του σύμπαντος, διότι το σύμπαν εκτείνεται προς όλες τις κατευθύνσεις με τον ίδιο τρόπο. Κάθε αστέρι είναι ένας ήλιος σαν το δικό μας, και γύρω από το καθένα από αυτά τα αστέρια περιστρέφονται άλλοι πλανήτες, αόρατοι στα μάτια μας, αλλά υπάρχουν.»
«Συνεπώς, υπάρχουν αναρίθμητοι ήλιοι και άπειρος αριθμός Γαιών που περιστρέφονται γύρω από αυτούς τους ήλιους, σαν τις επτά Γαίες, η Γη, η Σελήνη, και οι πέντε τότε γνωστοί πλανήτες: ο Ερμής, η Αφροδίτη, ο Άρης, ο Δίας, ο Κρόνος που βλέπουμε να περιστρέφονται γύρω από τον κοντινό μας ήλιο.» (Giordano Bruno, De l'infinito universo et Mondi, 1584).
Καταδικάστηκε από την Ιερά Εξέταση, ικανοποιώντας έτσι την εκκλησιαστική άποψη που επιθυμούσε τη συνέχεια του γεωκεντρικού κοσμολογικού μοντέλου. Η καταδικαστική απόφαση, η οποία οδήγησε τον Τζορντάνο Μπρούνο στην πυρά, εκδόθηκε από τον καρδινάλιο Ρομπέρτο Μπελλαρμίνο (Roberto Bellarmino) (1542-1621) το 1600.
Παραπομπές
Συγγράμματά του
De umbris idearum (Παρίσι, 1582)
Cantus Circaeus (1582) (Λατινικά) - Αγγλική μετάφραση.
De compendiosa architectura (1582)
Candelaio (1582)
Ars reminiscendi (1583)
Explicatio triginta sigillorum (1583)
Sigillus sigillorum (1583)
La Cena de le Ceneri (Le Banquet des Cendres) (1584)
De la causa, principio, et Uno (1584)
De l'infinito universo et Mondi (1584)
Spaccio de la Bestia Trionfante (L'expulsion de la bête triomphante) (Λονδίνο, 1584)
Cabala del cavallo Pegaseo - Asino Cillenico(1585)
De gl' heroici furori (1585)
Figuratio Aristotelici Physici auditus (1585)
Dialogi duo de Fabricii Mordentis Salernitani (1586)
Idiota triumphans (1586)
De somni interpretatione (1586)
Animadversiones circa lampadem lullianam (1586)
Lampas triginta statuarum (1586)
Centum et viginti articuli de natura et mundo adversus peripateticos (1586)
Delampade combinatoria Lulliana (1587)
De progressu et lampade venatoria logicorum (1587)
Oratio valedictoria (1588)
Camoeracensis Acrotismus (1588)
De specierum scrutinio (1588)
Articuli centum et sexaginta adversus huius tempestatismathematicos atque Philosophos (1588)
Oratio consolatoria (1589)
De vinculis in genere (1591)
De triplici minimo et mensura (1591)
De monade numero et figura (Φραγκφούρτη, 1591)
De innumerabilibus, immenso, et infigurabili (1591)
De imaginum, signorum et idearum compositione (1591)
Summa terminorum metaphisicorum (1595)
Artificium perorandi (1612)
Jordani Bruni Nolani opera latine conscripta, curantibus F. Tocco et H. Vitelli
Βιβλιογραφία
Gatti, Hilary, « “Τὸ Δεῖπνο τῆς Τετάρτης τῶν Τεφρῶν” τοῦ Τζιορντάνο Μπροῦνο καὶ ὁ “Διάλογος γιὰ τὰ δύο μεγαλύτερα παγκόσμια συστήματα” τοῦ Γαλιλαίου», στό: Γαλιλαῖος Γαλιλέι - Αἱρετικὲς φωνές, Ἀθήνα, Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν - Ἑλληνικὰ γράμματα, 1995, σσ. 55-74
Eξωτερικές συνδέσεις
Φίκας, Ιωάννης, Η θέση του Giordano Bruno στην ιστορία της φιλοσοφίας και των ιδεών, Διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Σχολή Φιλοσοφική, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Τομέας Φιλοσοφίας, 1998
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
