Γκασπάρο Μπέρτι

.

Ο Γκασπάρο Μπέρτι (Gasparo Berti, γ. 1600 – 1643) ήταν Ιταλός μαθηματικός, αστρονόμος και φυσικός. Γεννήθηκε μάλλον στην Μάντοβα και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στη Ρώμη.[1] Είναι πιο γνωστός σήμερα για το πείραμα στο οποίο εν αγνοία του, δημιούργησε το πρώτο επιτυχημένο βαρόμετρο.[2] Αν και ήταν γνωστός για το έργο του στα μαθηματικά και τη φυσική, μικρό μέρος της εργασίας του έχει διασωθεί.[3]

Το 1630,[1] ο Giovanni Battista Baliani απέστειλε επιστολή προς τον Galileo Galilei , αφού παρατήρησε ότι το σιφόνι που χρησιμοποιούσε δεν μπορούσε να ανεβάσει το νερό περισσότερο από 10 m. Ο Γαλιλέος προτείνει ότι το κενό που δημιουργείται από το σιφόνι δεν μπορεί να ανεβάσει το νερό περισσότερο.[4] Η ύπαρξη του κενού την εποχή εκείνη ήταν αμφιλεγόμενη.[4]

Μετά την ανάγνωση της θεωρία του Γαλιλέου στο βιβλίο του "Διάλεξη", ο Berti και ένας άλλος άνδρα, ονόματι Raffaele Magiotti, επινόησαν ένα πείραμα για να εξετάσουν την ύπαρξη του κενού. Κάποια στιγμή μεταξύ 1640 και 1643, ο Berti κατασκεύασε ένα σωλήνα ύψους 11 m από μόλυβδο, τον γέμισε με νερό, και σφράγισε τις δύο άκρες. Βύθισε το ένα άκρο στο νερό και το αποσφράγισε. Αν και η στάθμη του νερού κατέβηκε μέσα στο σωλήνα, το μεγαλύτερο μέρος του παρέμεινε, γεμίζοντας περίπου 10 m από το σωλήνα, στο ίδιο ύψος του σιφονιού του Baliani. Ο Berti ισχυρίστηκε ότι το πάνω διάστημα του σιφονιού ήταν κενό.[4] Ο ισχυρισμός αυτός αμφισβητήθηκε έντονα, και πολλαπλά πειράματα πραγματοποιήθηκαν προσπαθώντας να διαψεύσουν την ύπαρξη του κενού. Αυτό το πείραμα οδήγησε τον Evangelista Torricelli σε έρευνα για το βάρος του αέρα και την εφεύρεση του βαρόμετρου.

Ο Berti κατείχε την έδρα των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza. Επρόκειτο μάλιστα να διαδεχθεί τον Benedetto Castelli ως καθηγητής των μαθηματικών, αλλά πέθανε πριν αρχίσει τη διδασκαλία. Επίσης, χαρτογράφησε τις Ρωμαϊκές κατακόμβες.[3]
Αναφορές

«IMSS — Multimedia Catalogue — Biographies — Gasparo Berti».
«Weather Doctor's Weather People and History: The Invention of the Barometer».
«The Galileo Project».
«Strange Loops — History of the Barometer».