.
Ο Μπενεντέτο Κρότσε (Benedetto Croce, 25 Φεβρουαρίου 1866 - 20 Νοεμβρίου 1952) ήταν Ιταλός φιλόσοφος, θεωρητικός, ιστορικός και κριτικός της τέχνης, και πολιτικός.
Βίος[8]
Ο Μπενεντέτο Κρότσε γεννήθηκε στο Πεσκασερόλι (Pescasseroli) της Ακουίλα το 1866 από εύπορη οικογένεια. Το 1883 έχασε τους γονείς του στον καταστροφικό σεισμό της Κασαμιτσιόλα (Cassamicciola) στο νησί Ίσκια. Μετά τον τραυματισμό του μεταφέρθηκε στη Ρώμη όπου σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης Λα Σαπιέντσα. To 1884 γνώρισε τον Αντόνιο Λαμπριόλα, τον σημαντικότερο εκπρόσωπο του μαρξισμού στην Ιταλία, ο οποίος και τον επηρέασε σημαντικά στην διαμόρφωση της πολιτικής φιλοσοφίας του. Αρχίζει το συγγραφικό έργο του: δοκίμια, ιστορικά και φιλοσοφικά έργα τον καθιστούν ως μία από τις πιο δραστήριες προσωπικότητες της εποχής του. Το 1902 ιδρύει με τον Τζιοβάνι Τζεντίλε το περιοδικό La Critica. Επρόκειτο για ένα διμηνιαίο περιοδικό που θα εκδοθεί μέχρι το 1944. Η παύση της έκδοσής του δεν είναι άσχετη με τη διάσταση των φιλοσοφικών απόψεων ανάμεσα στους δύο άντρες, Από το 1951 θα μετονομαστεί σε Quaderni Della Critica. Ενεργή είναι η συμμετοχή του στην ιταλική πολιτική ζωή: έτσι, το 1910 εκλέγεται μέλος της συγκλήτου με τη φιλελεύθερη κυβέρνηση του Τζιοβάνι Τζιολίτι. Το 1920 αναλαμβάνει τη θέση του Υπουργού Παιδείας μέχρι το 1921 οπότε και ηττάται στις εκλογές ο Τζιολίτι. Η αρχική ανοχή του Κρότσε απέναντι στον φασισμό θα μετατραπεί σύντομα σε εχθρότητα. Έτσι τον Μάιο του 1925 ιδρύει το Manifesto degli intellettuali antifascisti. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εκλέγεται πρόεδρος του φιλελεύθερου κόμματος αλλά το 1947 εγκαταλείπει την πολιτική. Πεθαίνει το 1952 στην Νάπολη.
Κριτική
Μετά τον Β' ΠΠ ο Κρότσε δέχτηκε κριτική τόσο από την αριστερά όσο και από τη δεξιά, ειδικά σε ό,τι αφορά τη σχέση του με το φασισμό. Ο Παλμίρο Τολιάτι, ενώ μετείχαν και οι δύο στην υπουργική ομάδα της κυβέρνησης Bonomi το 1944, πρώτος τον κατηγόρησε ότι συνεργάστηκε με τον φασισμό και ότι μόνο περιστασιακά, στα πλαίσια σχεδιασμένης τακτικής, ο Κρότσε έκανε κάποια κριτική του φασισμού. Οι ίδιες κατηγορίες επαναλήφθηκαν και στη δεκαετία του 1960 από τον Emilio Sereni, ορθόδοξο μαρξιστή του Κ.Κ. Ιταλίας. Θεωρείται ότι οι επιθέσεις του Τολιάτι είχαν σκοπό να στερεώσουν την ηγεμονία του Αντόνιο Γκράμσι σε μια εποχή που δημοσιεύονταν τα έργα του "Επιστολές" και "Quaderni".
O Ιταλός ιστορικός και αντι-φασίστας δημοκράτης Gaetano Salvemini, δέχεται τον θετικό ρόλο του Κρότσε στον αγώνα κατά του φασισμού, αλλά διατυπώνει και είχε επιφυλάξεις για τις πολιτικές δραστηριότητες του Κρότσε, τις οποίες όμως αποδίδει σε μη ιδεολογικούς λόγους. Από τους αγγλόφωνους ιστορικούς που ασχολήθηκαν με τον Κρότσε, ο Denis Mack Smith έγραψε τις εκτενέστερες κριτικές και απολογισμούς του έργου του. Θεωρεί ότι ο Κρότσε λόγω καταγωγής και λόγο φιλοσοφίας ήταν συντηρητικός και ως φιλόσοφος έκλινε περισσότερο προς το στοχασμό παρά προς τη δράση. Ο Smith πιστεύει ότι ο Κρότσε συνέβαλε στο ιδεολογικό σύστημα του Μουσολίνι και στις ιδέες του φασισμού. Πολλοί φασίστες διανοούμενη θεωρούσαν τον Κρότσε πνευματικό τους πατέρα. Κατά τον Smith, ο Κρότσε και ο Μουσολίνι είχαν πολλά κοινά, μεταξύ των οποίων τον κοινό ενθουσιασμό για τον Ζώρζ Σορέλ, τον Μακιαβέλι και τον Μάρξ. Και οι δύο δυσπιστούσαν στην ανθρωπιστική δημοκρατία και την ηθικολογία στην πολιτική. Μετά το 1925 ο Κρότσε απομακρύνθηκε από το φασισμό, αλλά είχε μια σειρά αμφιλεγόμενων ενεργειών.
Νεώτεροι ιστορικοί θεωρούν τις μελέτες του Smith ξεπερασμένες και θεωρούν ότι η αρχική ευνοϊκή στάση του προς τον φασισμό ήταν παροδική και γεμάτη επιφυλάξεις, ενώ η αντίθεσή του προς αυτόν ήταν έμπρακτη. Ο Κρότσε με τα γραπτά του υπεραμύνθηκε της φιλελεύθερης παράδοσης του ιταλικού Risorgimento (εποχή της ιταλικής ενοποίησης).[9]
Βιβλία του Μπενεντέτο Κρότσε σε νεοελληνική μετάφραση
Croce Benedetto , Κείμενα αισθητικής ιστοριογραφίας δοκιμίων, μτφρ. Κ. Λασσιθιωτάκης , εκδ. Δωδώνη, 1976
Παραπομπές
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
«Nationalencyklopedin» (Σουηδικά) benedetto-croce. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
(Γαλλικά) data.bnf.fr. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11898185z. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
SNAC. w6gh9tz7. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
Σαμαρίδου, Ευθυμία Ηρακλή, Μπενεντέττο Κρότσε: απόψεις περί αισθητικής, Διπλωματική εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, 2012,σελ.6-7
Fabio Fernando Rizi, Benedetto Croce and Italian Fascism, University of Toronto Press, 2003, σ. 5-11.
Πηγές
Σαμαρίδου Ευθυμία Ηρακλή, Μπενεντέττο Κρότσε: απόψεις περί αισθητικής, Διπλωματική εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, 2012[1]
Πούλος Παναγιώτης, Δύο τροπές του αισθητικού: Κρότσε και Γκράμσι [2]
Βιβλιογραφία
Ραφφαελλο Φρανκίνι, Παρουσίασις του Κρότσε φιλόσοφου, Instituto Italiano di Cultura in Atene, 1966
Cilento V., «Ο Κρότσε και οι Ἀρχαίοι», μτφρ. Ι. Κ., Ἐποχές τ/χ. 38 (Ἰούνιος 1966), σελ. 510-515
Caramella Santino, «Benedetto Croce», «Benedetto Croce», Ελληνική Δημιουργία, τομ.11, τχ.125 (15 Απριλίου), σελ.494-496
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Χρύσανθος Χρήστου, ΜΠΕΝΕΝΤΕΤΤΟ ΚΡΟΤΣΕ, Νέα Εστία, τ/χ.612 ,τομ.53(1953),σελ.51-53[3]
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
