Αλβίζε Λορεντάν

 

 

.

Ο Αλβίζε Λορεντάν (1393 - 6 Μαρτίου 1466) ήταν Βενετός ευγενής από την Οικογένεια Λορεντάν. Σε μικρή ηλικία έγινε καπετάνιος γαλέρας και υπηρέτησε σαν στρατηγός σε πολλές εκστρατείες όπως στην Πολιορκία της Θεσσαλονίκης, στον Α΄ Βενετοτουρκικό Πόλεμο και στους πολέμους των Λομβαρδών με τον δούκα του Μιλάνου. Υπηρέτησε επίσης σε πολλές κυβερνητικές θέσεις και έγινε Πραίτορας στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου. Ο Αλβίζε Λορεντάν γεννήθηκε στο προάστιο του Σαιν Κανκιάνο στην Βενετία, ήταν γιος του Τζιοβάνι Λορεντάν και εγγονός του ομώνυμου Αλβίζε Λορεντάν, που ήταν Πραίτορας στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου. Το όνομα και η καταγωγή της μητέρας του είναι άγνωστα.[3] Σε ηλικία 21 ετών παντρεύτηκε την Αντριόλα, κόρη του εμπόρου Χριστόφορου Νεγκρομπόν ο οποίος αν και ήταν πολύ πλούσιος δεν ανήκε στις ανώτερες τάξεις της αριστοκρατίας. Ο γάμος ώθησε τον Λορεντάν σε εμπορικές δραστηριότητες αλλά χωρίς επιτυχία. Ο θάνατος του πατέρα του την εποχή που ήταν Διοικητής της Κρήτης (1420), του έδωσε την ηγεσία της οικογένειας. Διορίστηκε Σοπρακόμιτος σε πολεμική Γαλέρα (1423), αλλά τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους εγκατέλειψε τα καθήκοντα του λόγω μιας σοβαρής ασθένειας.[4]
Υπεράσπιση της Θεσσαλονίκης

Το 1425 εμφανίζεται ξανά ως Σοπρακόμιτος υπό τις διαταγές του Φαντίνο Μικιέλ με στόχο να υπερασπιστεί την Θεσσαλονίκη από τους Οθωμανούς.[5] Ο Μικιέλ οδήγησε τον Ιούλιο του 1425 δέκα γαλέρες ανατολικά από την πόλη, οι Βενετοί επιτέθηκαν στην Ιερισσό και έφτασαν μέχρι τη Χριστούπολη, αλλά συνάντησαν αντίσταση στο κάστρο από μια φρουρά με 100 Σπαχήδες υπό την ηγεσία του Ισμαήλ Μπέη. Ο Λορεντάν αποκρούστηκε, αλλά όταν οι Βενετοί συγκέντρωσαν όλες τις δυνάμεις τους προχώρησε στην τελική επίθεση. Στη μάχη που κράτησε τέσσερις ώρες σκοτώθηκαν 41 Τούρκοι και αιχμαλωτίστηκαν 30, ενώ ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο Ισμαήλ Μπέης. Η επιτυχία των Βενετών ήταν προσωρινή, αφού οι Τούρκοι επέστρεψαν με μεγαλύτερο στρατό, πολιόρκησαν το κάστρο και θανάτωσαν ή αιχμαλώτισαν ολόκληρη την Βενετσιάνικη φρουρά.[6][7]

Το Μεγάλο Συμβούλιο της Βενετίας τον όρισε ξανά Σοπρακόμιτο σε μεγάλη γαλέρα εξοπλισμένη με πύργους και τον έστειλε στη Θεσσαλονίκη για να βοηθήσει τον Αντρέα Μοτσενίγκο που πολιορκούσε τους Οθωμανούς στην Καλλίπολη. Το μεγάλο πλοίο πλησίασε την Οθωμανική φρουρά και άρχισε να την πλήττει με τόξα, ενώ ο υπόλοιπος στόλος βάδισε μέσω του φράκτη με τους πάσσαλους στο λιμάνι και επιτέθηκε στα αγκυροβολημένα Οθωμανικά πλοία. Ο Μοτσενίγκο και η ναυαρχίδα του έσπασαν τελικά τον φράκτη, αλλά τα υπόλοιπα πλοία δεν τον ακολούθησαν και αποχώρησε με μεγάλες απώλειες.[8][9] Ο Λορεντάν διορίστηκε ξανά Σοπρακόμιτος σε γαλέρα (5 Μαρτίου 1430), ενώ σε λίγες βδομάδες ακολούθησε η Άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς. Ο Σιλβέστρο Μοροζίνι επιτέθηκε για αντίποινα στις Οθωμανικές δυνάμεις στον Ελλήσποντο, το κάστρο του Ελλησπόντου βομβαρδίστηκε την περίοδο 6 - 16 Ιουνίου 1430 με σημαντικές φθορές και τη μεγαλύτερη ζημιά προκάλεσε το πλοίο του Λορεντάν που είχε τον καλύτερο εξοπλισμό. Οι Βενετοί έκλεισαν ωστόσο ειρήνη με τους Οθωμανούς (4 Σεπτεμβρίου 1430).[10]

Σχέσεις με το Μιλάνο

Το 1431 ξέσπασε ο τρίτος πόλεμος με τον φιλόδοξο δούκα του Μιλάνου Φιλίππο Μαρία Βισκόντι. Ο Λορεντάν διορίστηκε Καπετάνιος με αποστολή να λεηλατήσει τα πλοία και τις αποικίες των Γενοβέζων στην Ανατολή (14 Μαΐου 1431) και πρώτος στόχος ήταν η Χίος.[11] Στην συνέχεια διορίστηκε διαδοχικά Σοπρακόμιτος στην Τυρρηνική θάλασσα υπό τις διαταγές του θείου του, ναυάρχου Πιέτρο Λορεντάν (27 Ιανουαρίου 1432), Καπετάνιος και κυβερνήτης του Μπελλούνο (1433 - 1434) και Καπετάνιος σε έναν εμπορικό κόμβο στην Μαύρη Θάλασσα (1435).[12] Διετέλεσε Προβλεπτής στο Μπέργκαμο από τον Δεκέμβριο του 1436 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1438, όταν ξέσπασε ο τέταρτος πόλεμος εναντίον του Μιλάνου. Οι Βισκόντι επιτέθηκαν στη Λομβαρδία με τον Νίκολο Πιτσικίνο που προτίμησε να κάνει επίθεση στην Μπρέσια αντί για το Μπέργκαμο.[13]

Η πρώτη του σύζυγος με την οποία είχε αποκτήσει δύο γιους, τον Φραντσέσκο και τον Τζιοβάνο, πέθανε και ο Λορεντάν παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Ισαβέλα Κόκο ντι Νικολό (1441) χήρα του Μπενεντέτο Φοσκαρίνι, με την οποία απέκτησε άλλους δύο γιους, τον Μάρκο και τον Νικολό.[14] Την ίδια χρονιά έγινε κυβερνήτης στο Ντορσοντούρο και μετέφερε την κατοικία του από την οικογενειακή ενορία του Σαν Καντσιάνο στο νησί Τζουντέκα.[15] Η Οικογένεια Λορεντάν ήθελε παραδοσιακά την ναυτική επέκταση της Βενετίας, αντιπαθούσε στις εκστρατείες στο εσωτερικό της Ιταλικής χερσονήσου και τις συγκρούσεις με το Μιλάνο. Ο Αλβίζε τον Φεβρουάριο του 1442 στο Μεγάλο Συμβούλιο διατύπωσε την ίδια άποψη, διέταξε τους κυβερνήτες του Μπέργκαμο να κατεδαφίσουν τις οχυρώσεις σαν δείγμα καλής θέλησης με το Μιλάνο και να ολοκληρωθεί η ειρηνική "Συνθήκη της Κρεμόνα" αλλά οι προτάσεις του απερρίφθησαν.[16] Την ίδια χρονιά έγινε ναύαρχος του κόλπου, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1442 ξεκίνησε εκστρατείες εναντίον των Αραγωνέζων στην Αλβανία και την νότια Ιταλία, υπέταξε την Ζέντα προάστιο του Σπλιτ και την Μπούντβα.[17] Εξελέγη Πραίτορας του Αγίου Μάρκου (3 Φεβρουαρίου 1443) αλλά εξακολουθούσε να μένει στη Τζουντέκα με ετήσιο μισθό 70 δουκάτα.[18]
Η Σταυροφορία της Βάρνας

Ο Αλβίζε Λορεντάν έγινε ναύαρχος στην αντί-Οθωμανική Σταυροφορία που οργάνωσαν ο Βλάντισλαβ Γ΄ της Πολωνίας και ο Ιωάννης Ουνιάδης. Οι Βενετοί δεν προχώρησαν ωστόσο σε καμιά δραστηριότητα και ο Λορεντάν διορίστηκε σε άλλο αξίωμα που είχε σχέση με τον έλεγχο των νερών στην Λιμνοθάλασσα της Βενετίας (11 Νοεμβρίου 1443).[19] Λίγο αργότερα διορίστηκε αρχηγός των Σταυροφορικών στρατευμάτων (25 Απριλίου 1444) με εντολή να εμποδίσει τον Μουράτ Β΄ να κινηθεί εναντίον του Ιμπραήμ Β΄ της Καραμανίας που είχε συμμαχήσει με τους χριστιανούς, αλλά έφτασε με μεγάλη καθυστέρηση. Η επίθεση των χριστιανών στα Βαλκάνια καθυστερούσε και δέχτηκε εντολή από την Βενετία να συμφιλιωθεί με τον σουλτάνο που είχε νικήσει τους Καραμανίδες, αλλά ο ίδιος τους αγνόησε. Oι Σταυροφόροι κατηγορήθηκαν ότι εμπόδιζαν τους Οθωμανούς να επιστρέψουν, ο Λορεντάν μπλόκαρε τον Ελλήσποντο, αλλά ο Μουράτ διέσχισε τον Βόσπορο βόρεια από την Κωνσταντινούπολη. Ακολούθησε η Μάχη της Βάρνας, όπου οι Οθωμανοί συνέτριψαν τον αριθμητικά μικρότερο στρατό των Σταυροφόρων.[20] Οι Βενετοί έκλεισαν ειρήνη με τον σουλτάνο, αλλά ο Αλβίζε Λορεντάν παρέμεινε στο Αιγαίο Πέλαγος για να προειδοποιήσει τους συμμάχους της Βενετίας και να τους προστατέψει από τις Οθωμανικές επιδρομές.[21]
Τελευταία χρόνια

Ο Λορεντάν επέστρεψε στα τέλη του 1445 στην Βενετία, συμμετείχε στο Συμβούλιο των Δέκα, όταν δίκαζε την υπόθεση του Γιάκοπο Φόσκαρι, γιου του δόγη Φραντσέσκο Φόσκαρι (28 Νοεμβρίου 1445). Του επέτρεψαν να γυρίσει από την εξορία στο Ναύπλιο και να ζήσει στο Ζελαρίνο μια περιοχή γειτονικά της Βενετία.[22] Διορίστηκε στρατιωτικός επίτροπος στον νέο πόλεμο εναντίον του Μιλάνου (23 Φεβρουαρίου 1447) αλλά αρνήθηκε λόγω της άσχημης υγείας του, στην συνέχεια πήγε στην Ρώμη για να συγχαρεί τον νέο Πάπα Νικόλαο Ε΄ (17 Μαρτίου 1447).[23] Μετά την επιστροφή του εξελέγη ξανά στρατιωτικός επίτροπος για να βοηθήσει τον συνάδελφο του Γεράρδο Δάνδολο, δέχτηκε αλλά επέστρεψε ξανά στην Βενετία λόγω της άσχημης υγείας του (14 Νοεμβρίου 1447).[24] Μετά την νίκη των Μιλανέζων στην μάχη του Καραβάτζο (8 Νοεμβρίου 1448) απεστάλη μαζί με τον Πασκουάλε Μαλιπιέρο στον Μιλανέζο στρατηγό Φραγκίσκο Σφόρτσα, συμφώνησε ότι θα τον βοηθήσει να γίνει κυβερνήτης του Μιλάνου αν συμμαχούσε με την Βενετία.[25]

Τον Ιούλιο του 1449 την εποχή που ο Αλφόνσος Ε΄ της Αραγωνίας διεκδικούσε τα Επτάνησα ο Λορεντάν εξελέγη ναύαρχος των Βενετών, επιτέθηκε με 35 γαλέρες για τηνΜεσσήνη και πέτυχε μια μεγάλη νίκη στις Συρακούσες καταστρέφοντας τα εχθρικά πλοία. Η σύγκρουση έληξε τελικά και οι δυο πλευρές έκλεισαν ειρήνη (2 Ιουλίου 1450).[26] Τον Αύγουστο του 1453 αμέσως μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης ο Λορεντάν διορίστηκε ξανάΠροβλεπτής στο Ναυτικό Οπλοστάσιο της Βενετίας, κατηγορήθηκε με τον συνάδελφο του Βετόρε Καπέλο για κατασκευή νέων πολεμικών γαλέρων.[27] Εξελέγη τον Οκτώβριο του 1453 μέλος του "Συμβουλίου των Σοφών" και παρέμεινε μέχρι τον Μάρτιο του 1454, εξελέγη ξανά τον Οκτώβριο του 1454 στο ίδιο συμβούλιο και παρέμεινε μέχρι τον Μάρτιο του 1455. Το Συμβούλιο τον έστειλε στον Μπαρτολομέο Κολεόνι για να του προσφέρει την θέση του ανώτερου διοικητή του Βενετσιάνικου στρατού αλλά με μειωμένο μισθό επειδή επικρατούσε ειρήνη.[28] Τα επόμενα χρόνια συμμετείχε συνεχώς στο "Συμβούλιο των Σοφών", τον Απρίλιο του 1457 πήρε την άδεια να εγκαταλείψει την πόλη τέσσερις μήνες μήνες μέχρι να περάσει η επιδημία πανώλης. Τον Οκτώβριο του 1458 τάχθηκε ενάντια στην πρόταση του πάπα να συγκαλέσει συνάντηση των χριστιανών πριγκίπων στο Ούντινε για να οργανώσει νέα αντί-Οθωμανική Σταυροφορία.
Α΄ Βένετο-Τουρκικός Πόλεμος

Ο Λορεντάν εξελέγη ναύαρχος του Βενετσιάνικου ναυτικού για τον πόλεμο με τους Οθωμανούς στον Μοριά (4 Φεβρουαρίου 1463). Οι Βενετοί είχαν ελπίδες να σταματήσουν την σύγκρουση αλλά οι πρώτες εντολές που πήρε ήταν σαφείς, έπρεπε να περιπολεί το Αιγαίο, να προστατεύει τις περιοχές που ανήκαν στην Βενετία και τα Βενετσιάνικα πλοία από Τούρκους πειρατές. Μετά την άλωση του Άργους από τους Οθωμανούς (3 Απριλίου 1463) η κατάσταση άλλαξε προς το χειρότερο και οι Βενετοί κήρυξαν ανοιχτά τον πόλεμο στην Τουρκία.[29] Το καλοκαίρι ο Αλβίζε Λορεντάν και ο στρατός του υπό την διοίκηση του Μπερτόλδου ντ'Εστέ στρατοπέδευσαν έξω από την Μεθώνη Μεσσηνίας και το Ναύπλιο. Η εκστρατεία ήταν αρχικά νικηφόρα, στις αρχές Αυγούστου ανακατέλαβαν το Άργος, οχυρώθηκε ο Ισθμός της Κορίνθου, επισκευάστηκε το Εξαμίλιον τείχος και οπλίστηκε με πολλά κανόνια. Πολιόρκησαν με συνεχείς επιθέσεις το κάστρο της Ακροκορίνθου που είχε τον έλεγχο σε ολόκληρη την βορειοανατολική Πελοπόννησο, το υπερασπιζόταν ο Τουραχάνογλου Ομέρ Μπέης. Στις 20 Οκτωβρίου 1463 συνετρίβησαν με αποτέλεσμα τον βαρύ τραυματισμό και τον θάνατο του Μπερτόλδου ντ'Εστέ, οι Βενετοί διέκοψαν την πολιορκία και αποσύρθηκαν στο Εξαμίλιο.[30][31][32]

Ο Μεγάλος Βεζίρης Μαχμούτ Πασάς Αντζέλοβιτς ήρθε με νέο ισχυρό στρατό, οι Βενετοί που ο στρατός τους είχε διαλυθεί από δυσεντερία εγκατέλειψαν το Εξαμίλιο χωρίς μάχη και δραπέτευσαν στις ακτές. Οι Οθωμανοί έσπασαν τις οχυρώσεις και επιτέθηκαν στον Μοριά, το Άργος λεηλατήθηκε και ισοπεδώθηκε και οι περισσότερες περιοχές που ανήκαν παλιότερα στους Βενετούς πέρασαν οριστικά στους Τούρκους.[33] [34] Μετά την οπισθοχώρησε των Βενετών ο Λορεντάν προσπάθησε να αποκτήσει κάποια κέρδη με την κατάκτηση της Λήμνου, στην συνέχεια μετέβη στην Χαλκίδα.[35]
Επιστροφή στην Βενετία και θάνατος

Ο Αλβίζε Λορεντάν έκανε αίτημα να επιστρέψει στην πατρίδα του, η Γερουσία της Βενετίας το δέχτηκε και επέλεξε για διάδοχο του τον Ορσότο Τζουστίνιαν. Η παράδοση της σκυτάλης έγινε στην Μεθώνη (28 Φεβρουαρίου 1464) και ο Λορεντάν επέστρεψε στην Βενετία. Η Δημοκρατία της Βενετίας τον επέλεξε για να τον στείλει στην Ρώμη να συγχαρεί τον νέο Βενετό πάπα Παύλο Β΄ (5 Σεπτεμβρίου 1464) για την εκλογή του αλλά ο πάπας αρνήθηκε να τον δεχτεί. Η Δημοκρατία στην αρχή προτίμησε να αναβάλλει την αποστολή μέχρι την άνοιξη αλλά τελικά διάλεξε άλλον αντικαταστάτη.[36] Εξελέγη για τέταρτη φορά γενικός διοικητής του Βενετσιάνικου στόλου στον νέο πόλεμο που ξέσπασε με τους Οθωμανούς (4 Σεπτεμβρίου 1465). Ο Λορεντάν το δέχτηκε παρά την πολύ άσχημη υγεία αλλά σύντομα η κατάσταση του έγινε τόσο βαριά που η Βενετία διάλεξε για αντικαταστάτη του τον Βετόρε Καπέλο (7 Φεβρουαρίου 1466). Ο Αλβίζε Λορεντάν πέθανε στην Βενετία (6 Μαρτίου 1466) και τάφηκε στην Σάντα Μαρία ντέι Σέρβι.[37]
Παραπομπές

Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018.
Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Mertzios 2007, pp. 25–28.
Vacalopoulos 1973, pp. 84–85.
Gulino 2005.
Stahl 2009, pp. 76–77.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Gulino 2005.
Babinger 1992, p. 227.
Setton 1978, p. 248.
Babinger 1992, pp. 227–228.
Setton 1978, pp. 248–249.
Gulino 2005.
Gulino 2005.

Gulino 2005.

Πηγές

Babinger, Franz (1992) [1978]. Hickman, William C., ed. Mehmed the Conqueror and His Time. Translated by Manheim, Ralph. Princeton University Press.
Gulino, Giuseppe (2005). "LOREDAN, Alvise". Dizionario Biografico degli Italiani, Volume 65 (in Italian).
Mertzios, Konstantinos (2007) [1949]. Μνημεία Μακεδονικής Ιστορίας [Monuments of Macedonian History] (PDF) (in Greek) (Second ed.). Thessaloniki: Society for Macedonian Studies.
Romano, Dennis (2007). The Likeness of Venice: A Life of Doge Francesco Foscari. Yale University Press.
Setton, Kenneth M. (1978). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume II: The Fifteenth Century. Philadelphia: The American Philosophical Society.
Stahl, Alan M. (2009). "Michael of Rhodes: Mariner in Service to Venice". In Long, Pamela O. The Book of Michael of Rhodes: A Fifteenth-Century Maritime Manuscript. Volume III: Studies. Cambridge, Massachusetts: MIT Press.
Vacalopoulos, Apostolos E. (1973). History of Macedonia 1354–1833. Translated by Peter Megann. Thessaloniki: Institute for Balkan Studies.