Ο Φράνσις Ισίντρο Έτζγουρθ ΦΒΑ (Francis Ysidro Edgeworth, 1845–1926) ήταν Ιρλανδός φιλόσοφος, πολιτικός και οικονομολόγος ο οποίος έκανε σημαντικές συνεισφορές στις μεθόδους των στατιστικών στοιχείων κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1880. Από το 1891 και μετά ήταν ο συντάκτης ενός κορυφαίου ακαδημαϊκού περιοδικού στα οικονομικά και τα γραπτά του στην οικονομία επηρέασαν την οικονομική σκέψη.

Βιογραφικά στοιχεία
Papers relating to political economy, 1925

Ο Φράνσις Ισίντρο Έτζγουρθ γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου 1845 στο Έτζγουορθσταουν της κομητείας Λόνγκφορντ στην Ιρλανδία. Το όνομά του ήταν στην πραγματικότητα Ισίντρο Φράνσις Έτζγουρθ, αλλά η οικογένεια και οι φίλοι του τον αποκαλούσαν Φράνσις ή Φρανκ, και όταν ξεκίνησε τις δημοσιεύσεις του το 1876 χρησημοποίησε τα χριστιανικά ονόματα του.[1]

Δεν πήγε στο σχολείο, αλλά εκπαιδεύτηκε από ιδιωτικούς δασκάλους στο Έτζγουορθσταουν μέχρι να φτάσει την ηλικία για να γίνει δεκτός στο πανεπιστήμιο. Ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Τρίνιτι του Δουβλίνου και το Πανεπιστήμιο Μπάλιολ της Οξφόρδης, ο Έτζγουρθ σπούδασε αρχαίες και σύγχρονες γλώσσες. Ήταν ένας αδηφάγος αυτοδίδακτος, έτσι όταν ολοκλήρωσε το πανεπιστήμιο σπούδασε μαθηματικά και οικονομία. Είχε αποφοιτίσει ως πληρεξούσιος δικηγόρος στο Λονδίνο το 1877, αλλά δεν άσκησε ποτέ την ιδιότητα αυτή.[2]

Ο Έτζγουρθ υπήρξε αναμφίβολα ένας εξαίρετος επιστήμονας. Στις τελικές του εξετάσεις στην Οξφόρδη στο Πανεπιστήμιο Μπάλιολ, όταν του έκαναν μια ιδιαίτερα δυσνόητη ερώτηση, ρώτησε τους εξεταστές του: «Να απαντήσω εν συντομία ή εν εκτάσει;» στη συνέχεια ρητόρευε επί μισή ώρα, διανθίζοντας την απάντησή του με παρεκβάσεις στα ελληνικά, ενώ οι εξεταστές του τον παρακολουθούσαν με ανοιχτό το στόμα.[3]

Η Βασιλική Στατιστική Εταιρεία του απένειμε το Χρυσό Μετάλλιο Γκάι το 1907. Ο Έτζγουρθ στη συνέχεια υπηρέτησε ως πρόεδρος της Βασιλικής Στατιστικής Εταιρείας, την περίοδο 1912–1914. Πέθανε στις 13 Φεβρουαρίου 1926 στην Οξφόρδη.
Συνεισφορά
Το περίφημο "πλαίσιο του Έτζγουορθ" με συνολικό ποσό για Χ=10 και Υ=20

Ο Έτζγουρθ ήταν μια προσωπικότητα με μεγάλη επιρροή στην ανάπτυξη των νεοκλασικών οικονομικών. Ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε ορισμένες τυπικές μαθηματικές τεχνικές για την ατομική λήψη αποφάσεων στα οικονομικά. Ανέπτυξε την θεωρία της χρησιμότητας, εισήγαγε την καμπύλη αδιαφορίας και το περίφημο πλαίσιο του Έτζγουορθ, το οποίο είναι πλέον γνωστό στους προπτυχιακούς φοιτητές της μικροοικονομίας. Είναι επίσης γνωστός για την εικασία Έτζγουορθ, η οποία αναφέρει ότι ο πυρήνας της οικονομίας συρρικνώνεται στο σύνολο των ανταγωνιστικών ισορροπιών καθώς ο αριθμός των παραγόντων στην οικονομία αυξάνεται. Στον τομέα της στατιστικής, ο Έτζγουρθ είναι περισσότερο γνωστός έχοντας δώσει το όνομά του στην Σειρά Έτζγουρθ.

Το πιο πρωτότυπο και δημιουργικό βιβλίο του για την οικονομία ήταν το Μαθηματική ψύχωση: Ένα δοκίμιο για την εφαρμογή των Μαθηματικών στις ηθικές επιστήμες, που δημοσιεύθηκε το 1881 και έγινε η αρχή μιας μακράς σταδιοδρομίας του πάνω στο θέμα αυτό. Το βιβλίο ήταν πολύ δύσκολο να το διαβάσει κανείς. Έκανε συχνά αναφερές σε φιλολογικές πηγές και η γραφή του ήταν διάσπαρτη από περάσματα σε διάφορες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων της Λατινικής, της Γαλλικής και της Αρχαίας Ελληνικής. Το μαθηματικά ήταν το ίδιο δύσκολα, και μια σειρά από δημιουργικές εφαρμογές των μαθηματικών στην οικονομία και τα ηθικά ζητήματα κρίθηκαν ως ακατανόητες. Ωστόσο, ένας από τους πιο σημαντικούς οικονομολόγους της εποχής, ο Άλφρεντ Μάρσαλ, σχολίασε στην αναθεώρησή του τη Μαθηματική ψύχωση ως εξής:
“ Το βιβλίο αυτό δείχνει σαφή σημάδια ιδιοφυΐας, και είναι μια υπόσχεση των μεγάλων πραγμάτων που θα έρθουν... οι αναγνώστες του μερικές φορές θα επιθυμούσαν να είχε κρατήσει τη δουλειά του για λίγο περισσότερο καιρό, ώστε να είχε κάνει λίγο περισσότερη πρακτική, διότι η απλότητα λαμβάνεται μόνο μέσα από μια πολυετή εργασία. Όμως, λαμβάνοντάς την ως «μια ενδεικτική μελέτη», όπως ο ίδιος ισχυρίζεται ότι είναι, μπορούμε να θαυμάσουμε μόνο τη λαμπρότητά του, τη δύναμη, και την πρωτοτυπία.[4] ”
Παραπομπές

Barbe (2010), σελ. 1: "His name was actually Ysidro Francis Edgeworth, but his family and friends called him Francis or Frank, and when he started publishing in 1876 he transposed his Christian names".
Barbe (2010), σελ. 85: "The year 1877 was a productive year for Edgeworth in earning titles. He acquired the degree of Master of Arts from Oxford and was called to the bar by the Inner Temple. This means that he had successfully completed his studies at the professional level. However, by then he had decided not to pursue a legal career."
Heilbroner (2000), σελ. 237.

Marshall, Alfred (1881). «Review of Edgeworth's Mathematical Psychics». Cepa.newschool.edu. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2010.

Πηγές

Barbe, Lluis (2010), Francis Ysidro Edgeworth: A Portrait With Family and Friends, Edward Elgar Publishing
Heilbroner, Robert L. (2000). Οι φιλόσοφοι του οικονομικού κόσμου: Η ζωή και οι ιδέες τους. Κριτική, σελ. 237. ISBN 960218-190-7.

Σύνδεσμοι σε καταλόγους καθιερωμένων όρων

WorldCat VIAF: 32072685 LCCN: n85230225 ISNI: 0000 0000 8369 3295 GND: 119111411 SUDOC: 032499116 BNF: cb123517276 (data) NLA: 35056408 NKC: ola2002161247

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Francis Ysidro Edgeworth της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).

Ιρλανδοί

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World