.
Ο Τζαφάρ Παναχί (περσικά: جعفر پناهی, Jafar Panâhi, 11 Ιουλίου 1960) είναι διεθνώς βραβευμένος Ιρανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, παραγωγός και μοντέρ, στον οποίο απαγορεύτηκε να γυρίζει ταινίες για 20 χρόνια. Ένθερμος υποστηρικτής της ιρανικής αντιπολίτευσης και επικριτής του πρώην προέδρου Αχμεντινετζάντ, καταδικάσθηκε σε εξαετή ποινή φυλάκισης για «προπαγάνδα κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας», αλλά η ποινή του δεν έχει ακόμη εκτελεσθεί: δεν βρίσκεται στη φυλακή, αλλά μπορεί να φυλακιστεί ανά πάσα στιγμή. Συνελήφθη το 2010 ενώ γύριζε λαθραία μια ταινία για την αποτυχημένη εξέγερση του Πράσινου Κινήματος του 2009 στο Ιράν. Αν και αφέθηκε ελεύθερος τρεις μήνες αργότερα, ύστερα από διεθνείς διαμαρτυρίες και απεργία πείνας, στη συνέχεια καταδικάστηκε σε φυλάκιση και του απαγορεύτηκε να γυρίζει ταινίες, να ταξιδεύει και να μιλά στα μέσα ενημέρωσης. Όπως είπε στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που επισκέφθηκε το Ιράν το 2013, η κατάθεσή του όπως και του συνηγόρου του αγνοήθηκαν κατά τη δίκη του, ενώ η ετυμηγορία είχε αποφασιστεί εκ των προτέρων. Προειδοποίησε την αντιπροσωπεία ότι τα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λησμονούνται καθώς η προσοχή όλων επικεντρώνεται στη συμφωνία με το Ιράν για τα πυρηνικά και υποστήριξε ότι από τη στιγμή που θα αρθούν οι κυρώσεις θα ενταθεί η καταπίεση στο Ιράν. Κατά τον Παναχί, η νέα ιρανική ηγεσία επιδεικνύει ευελιξία μόνο στις εξωτερικές υποθέσεις και όχι στις εσωτερικές, όπου εξακολουθούν οι πιέσεις στον Τύπο, τους κρατουμένους και την πολιτιστική ζωή.[7]
Σε συνέντευξη που έδωσε στα μέσα ενημέρωσης το 2014, αψηφώντας την απαγόρευση που του έχει επιβληθεί, είπε ότι αισθάνεται σαν να τον αποφυλάκισαν από μια μικρή φυλακή μόνο και μόνο για να τον ρίξουν σε μια μεγαλύτερη, αφού του απαγορεύτηκε να εργάζεται. Ωστόσο, τρεις φορές αψήφησε την απαγόρευση να γυρίζει ταινίες. Το 2011 γύρισε την ταινία This is not a film (Αυτό δεν είναι ταινία), που τον έδειχνε να κάθεται στο τραπέζι της κουζίνας του σπιτιού του στην Τεχεράνη και να συνομιλεί με τον δικηγόρο του περιμένοντας να φυλακιστεί. Το 2014 επέστρεψε με την ταινία Closed curtain (Κλειστή κουρτίνα), στην οποία παρουσιάζει έναν σεναριογράφο που ζει μόνος με τον σκύλο του στο παραθαλάσσιο σπίτι του με τις κουρτίνες κλειστές. Το 2015 ο Παναχί πρωταγωνίστησε στη βραβευμένη του ταινία Taxi, στην οποία υποδυόταν έναν οδηγό ταξί που συνομιλεί με τους επιβάτες, μεταξύ των οποίων είναι και η από κοινού με τον ίδιο βραβευθείσα Νασρίν Σοτουντέ, καθώς οδηγεί στους δρόμους της Τεχεράνης. Οι ταινίες του Παναχί είναι γνωστές για την ανθρωπιστική και ρεαλιστική προσέγγιση της ζωής.[7]
Ο Παναχί δεν θεωρεί ότι είναι πολιτικό πρόσωπο, αλλά μάλλον κάποιος που είναι πρόθυμος να εκθέσει την αδικία. Έχει εκφραστεί εναντίον της λογοκρισίας στο Ιράν και επέκρινε τον πρόεδρο Ρουχανί επειδή δεν τήρησε τις προεκλογικές του υποσχέσεις σε αυτό το θέμα. Έχει επίσης δρομολογήσει την εκστρατεία «Step by Step» (Βήμα προς βήμα) με στόχο την κατάργηση της θανατικής ποινής στο Ιράν.[7]
Αναφορές
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. 141033606. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2015.
(Αγγλικά) SNAC. w6sg73pn. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. 9006c0fa5d6b4bcea0b4c0f080785c35. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
«Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2020.
Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2019.
www.acmi.net.au/creators/64306.
«Το βιβλίο των βραβευθέντων με το βραβείο Ζαχάρωφ 2016», Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2016, ISBN 978-92-823-9592-9, σελ. 21 [1] Σημείωση πνευματικών δικαιωμάτων: «Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής». Επιτρέπεται ελεύθερα η επαναχρησιμοποίηση με αναφορά της πηγής, με βάση την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2011/833/EU
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
