.
Η Ναυμαχία της Λιμνοθάλασσας του Βιστούλα (πολωνικά: Bitwa na Zalewie Wiślanym ή Bitwa w Zatoce Świeżej) πραγματοποιήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 1463 μεταξύ του ναυτικού του Τευτονικού Τάγματος και του ναυτικού της Πρωσικής Συνομοσπονδίας, η οποία είχε σύμμαχο της τον Βασιλιά της Πολωνίας, ως μέρος του Δεκατριετούς Πολέμου (1454-1466). Η συγκεκριμένη ναυμαχία αποτέλεσε την σημαντικότερη του πολέμου και μία από τις δύο μάχες (μαζί με τη Μάχη του Σφιετσίνο) που καθόρισε το τελικό αποτέλεσμα του πολέμου.[1]
Πλαίσιο
Ο Μεγάλος Μάστερ του Τευτονικού Τάγματος, Λούντβιχ φον Έρλιχσχαουζεν, ηγήθηκε του τευτονικού στόλου, σε μια προσπάθεια να έρθει για βοήθεια προς την πόλη του Μέβε (τώρα Γκνιέφ) μέσω του ποταμού Βιστούλα, που πολιορκούταν από τις πολωνικές δυνάμεις από τον Ιούλιο του 1463. Οι Τεύτονες ιππότες συγκέντρωσαν 44 πλοία, κυρίως αλιευτικά σκάφη, μαζί με διάφορες γαλέρες, στελεχωμένα από 2.500 άνδρες, εκ των οποίων περίπου οι 1.500 ήταν οπλισμένοι.[1]
Η μάχη
Τα πρωσικά πλοία κυβερνιούνταν από τους κουρσάρους Βίνσεντ Στόλε και Μάθιου Κόλμενερ από το Ντάνζιγκ (τώρα Γκντανσκ) και τον Γιάκομπ Βοκς από το Έλμπινγκ (τώρα Έλμπλονγκ), με υποστήριξη από τα στρατεύματα του Πολωνού βασιλιά, Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας. Αρχικά οι ναύτες του Ντάνζιγκ, που αντιμετώπιζαν τον εισερχόμενο τευτονικό στολίσκο μόνοι τους, είχαν μόνο δέκα «σνικ» (ελαφρά ιστιοφόρα κοινά στην Βαλτική τον 15ο αιώνα), τα οποία ήταν στελεχωμένα με πεντακόσιους άνδρες οπλισμένους με βαλλίστρες και αρκεβούζια. Για να καθυστερήσουν τον εχθρό, βύθισαν μία γαλέρα σε ένα στενό μέρος του Βιστούλα, το οποίο εμπόδισε την είσοδο από τη λιμνοθάλασσα στον ποταμό. Ερχόμενοι στο εμπόδιο, ο φον Έρλιχσχαουζεν σταμάτησε αρκετά για να μπορέσουν τα πλοία του Έλμπινγκ να ενωθούν με αυτά του Ντάνζιγκ. Μαζί, οι δύο πόλεις είχαν περίπου 30 πλοία διαφόρων τύπων, 600 έως 700 ένοπλους και παρόμοιο αριθμό ναυτικών που επάνδρωναν τα ίδια τα πλοία. Ο φον Έρλιχσχαουζεν διέταξε την απόσυρση στη λιμνοθάλασσα όπου τα πλοία του συσσωρεύτηκαν κοντά στην ακτή. Τα πλοία των πόλεων από την άλλη πλευρά, βγήκαν από το ποτάμι στη λιμνοθάλασσα και παρατάχθηκαν σε σχηματισμό μισοφέγγαρου.
Παρόλο που είχαν λιγότερα πλοία, οι Πρώσοι (ως πιο έμπειροι ναυτικοί) ήταν νικηφόροι. Κέρδισαν τον έλεγχο του Βιστούλα. Μεταξύ των ιπποτών που είχαν συλληφθεί ήταν ο Χνς Χέτζελ, ο διοικητής του Μέμελ (Κλάιπεντα).[2]
Επακόλουθα
Ως αποτέλεσμα της μάχης, το Μέβε συνθηκολόγησε με τις πολωνικές δυνάμεις το 1464 και το Τευτονικό Ναυτικό εξαλείφθηκε ως μια βιώσιμη δύναμη. Ορισμένοι μισθοφόροι στην υπηρεσία του Τάγματος, συμπεριλαμβανομένου του Μπέρναρντ Σουμπόρσκι, έφυγαν από την Τευτονική πλευρά και υπέγραψαν μια ανεξάρτητη ειρηνευτική συνθήκη με τον Πολωνό βασιλιά και οι Πολωνοί και η Πρωσική Συνομοσπονδία κατέλαβαν την πρωτοβουλία στον Δεκατριετή Πόλεμο. Ο ίδιος ο πόλεμος τελείωσε με την υπογραφή της Δεύτερης Ειρήνης του Θορν το 1466 και την ενσωμάτωση της Βασιλικής Πρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των Γκντανσκ και Έλμπλονγκ στην Πολωνία.
Στα χρονικά και τη λογοτεχνία
Η μάχη περιγράφτηκε για πρώτη φορά από τον σύγχρονο Πολωνό χρονογράφο Γιαν Ντουούγκος.[3] Η μάχη περιγράφεται σε πολλά έργα ιστορικής φαντασίας, μεταξύ των οποίων το Znak Salamandry (Το σημάδι της Σαλαμάνδρας) από τον Γέζι Πιεχόφσκι, το Skruszona Potęga από τον Καζίμιες Τρατσιέβιτς και το Bałtyckie Orły (Αετοί της Βαλτικής) από τον Γιούζεφ Βουιτσίτσκι.
Παραπομπές
«Bitwa na Zalewie Wiślanym – morska klęska Krzyżaków». histmag.org (στα Πολωνικά). 15 Σεπτεμβρίου 2019.
«Morska bitwa w sadzawce? Zalew Wiślany, 15 września 1463 roku». historiaposzukaj.pl (στα Πολωνικά).
Σημ.: Ο Ντουούγκος, που βασίζονταν σε δύο ξεχωριστές αναφορές για την ίδια μάχη (μία από το Γκντανσκ και άλλη μία από το Έλμπλονγκ), ανέφερε εσφαλμένα ότι είχαν πραγματοποιηθεί δύο ξεχωριστές μάχες.
Πηγές
Ντίσκατ, Γιούζεφ Β. (2009). Zatoka Swieza 1463. Bellona. σελ. 5. ISBN 83-11-11571-0.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Πορεία των γεγονότων
Ντάνιελ Στόουν, The Polish-Lithuanian State, 1386-1795, 2001, (ISBN 0-295-98093-1) [1]
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
