ART

 

.

Η Μάχη του Κιέβου διεξήχθη στο Κίεβο, στην Ουκρανία, από τις 7 Ιουλίου-26 Σεπτεμβρίου 1941. Με αυτήν την νίκη, οι Γερμανοί κατάφεραν να νικήσουν το Νοτιο-δυτικό Μέτωπο της ΕΣΣΔ, ενώ οι Σοβιετικοί έχασαν μια, πολύ σημαντική για αυτούς, πόλη και χώρα.

Μάχη του Κιέβου
Ανατολικό Μέτωπο στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
Χρονολογία 7 Ιουλίου, 1941 – 26 Σεπτεμβρίου, 1941
Τόπος περιοχή γύρω από το Κίεβο, Ουκρανία
Έκβαση αποφασιστική νίκη των Γερμανών
Αντιμαχόμενοι
Ναζιστική Γερμανία Ναζιστική Γερμανία
Σοβιετική Ένωση Σοβιετική Ένωση
Ηγετικά πρόσωπα
Ναζιστική Γερμανία Έβαλντ φον Κλέιστ
Ναζιστική Γερμανία Γκέιντς Γκουντεριάν
Σοβιετική Ένωση Βασίλι Κουζνετσόφ
Σοβιετική Ένωση Μιχαήλ Ποτάποφ,
Σοβιετική Ένωση Αντρέι Βλάσοφ,
Σοβιετική Ένωση Φιόντορ Κοστένκο

Πριν την μάχη

Μετά την κατάληψη του Σμολένσκ στα μέσα του Ιουλίου του 1941, η γερμανική διοίκηση αποφάσισε να συνεχίσει την επίθεση της κατά της ΕΣΣΔ. Στο διάταγμα Νο.33 της 19ης Ιουλίου 1941, ο Αδόλφος Χίτλερ άλλαξε τα πλάνα της επίθεσης με τέτοιο τρόπο, που ο κύριος στόχος της Βέρμαχτ ήταν να καταβάλουν στα νότια το Ντομπάς και την Κριμαία, ενώ από τα βόρεια το Λένινγκραντ, και να ενωθούν με τους Φινλανδούς. Τώρα, ο κύριος στόχος της Βέρμαχτ για το φθινόπωρο του 1941 δεν ήταν η κατάληψη της Μόσχας, αλλά η επιβεβαίωση ότι θα μπορούσαν να χτυπήσουν την Μόσχα από τις πλευρές.

Σύμφωνα με το διάταγμα Νο.33 της 19ης Ιουλίου 1941[1]:

Ο κύριος στόχος είναι η διάλυση των σοβιετικών μονάδων στην Ουκρανία και η πρόωθηση των Γερμανών στα εδάφη της ΕΣΣΔ. Ο άλλος στόχος είναι η διάλυση της 12ης και της 6ης στρατιάς του αντιπάλου, στα ανατολικά του Δνείπερου.

Δυνάμεις
Γερμανία

Ναζιστική Γερμανία Ομάδα Στρατιών Νότος (υπό την ηγεσία του Γκερντ φον Ρούντστεντ)
Ναζιστική Γερμανία Ομάδα Στρατιών Κέντρο (Φέντορ φον Μποκ)
Ναζιστική Γερμανία 2η Ομάδα Πάντσερ (Χάιντς Γκουντέριαν)
Ναζιστική Γερμανία 2η Στρατιά (Μαξιμίλιαν φον Βάιχς)
Ναζιστική Γερμανία 1η Ομάδα Πάντσερ (Έβαλντ φον Κλάιστ)
Ναζιστική Γερμανία 3η Ομάδα Πάντσερ (Χέρμαν Χοτ)

ΕΣΣΔ

Σοβιετική Ένωση Νοτιο-δυτικό Μέτωπο (Σεμιόν Μπουντιένι και μετά Μιχαήλ Κιρπονός)
Σοβιετική Ένωση 21η στρατιά (υπό την ηγεσία του Βασίλι Κουζνετσόφ)
Σοβιετική Ένωση 5η στρατιά (υπό την ηγεσία του Μιχαήλ Ποτάποφ)
Σοβιετική Ένωση 37η στρατιά (υπό την ηγεσία του Αντρέι Βλάσοφ)
Σοβιετική Ένωση 26η στρατιά (υπό την ηγεσία του Φιόντορ Κοστένκο)
Σοβιετική Ένωση 38η στρατιά (υπό την ηγεσία του Ριάμπισιοφ)
Σοβιετική Ένωση 40η στρατιά

Οι δυνάμεις πριν την μάχη

Μέχρι τα μέσα του Αυγούστου 1941, οι δυνάμεις της Ομάδας Στρατιών Νότος, κατάφεραν να φτάσουν από τον Δνείπερο στο Κίεβο. Η Ομάδα Στρατιών Κέντρο, η οποία επιτίθονταν από τα βόρεια, κατάφερε να φτάσει στο Σμολένσκ.

Στις 20 Αυγούστου 1941, οι δυνάμεις της 1ης Ομάδας Πάντσερ της Βέρμαχτ, κατάφεραν να καταβάλει το Ντνιεπροπετρόφσκ. Οι δυνάμεις της 17ης Στρατιάς της Βέρμαχτ, κατάφεραν να φτάσουν στο Τσερκάς, ενώ η 6η Στρατιά είχε φτάσει σε απόσταση αναπνοής από το Κίεβο.

Με αυτό τον τρόπο, οι Γερμανοί κατάφεραν να περικυκλώσουν το Νοτιο-Δυτικό Μέτωπο του αντιπάλου. Η σοβιετική διοίκηση έστειλε στο Κίεβο, μέσω του Δνείπερου, 5 στρατιές, τις 21η, 5η, 37η, 26η και 38η.
Η μάχη
Η προώθηση των Γερμανών κατά τον Ιούνιο-Αύγουστο 1941.

Από τη Μόσχα στο Κίεβο, στην Ομάδα Στρατιών Νότος στάλθηκαν, για την διάλυση του Νοτιο-δυτικού Μέτωπου, η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν και η 2η στρατιά του Βέιχς, οι οποίες άνηκαν στην Ομάδα Στρατιών Κέντρο. Όταν η STAVKA έμαθε για την αποστολή της 2ης μονάδας αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν, επέτρεψε στον Μιχαήλ Κιρπόνος να στείλε τους στρατιώτες του στον Δνείπερο για να αμύνονται από την αριστερή πλευρά του, ενώ από την δεξιά διατάχθηκε να αμυνθεί μόνο το Κίεβο. Επίσης, στάλθηκε και η νέα 40η στρατιά.

Στις 24 Αυγούστου 1941, η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν, άρχισε την επίθεση κατά του Κόνοτολ. Μερικές μέρες αργότερα, στην περιοχή του Κρέμεντζιουκ, η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν ενώθηκε με την 1η μονάδα αρμάτων μάχης του Κλέιστ, η οποία συνέχιζε την επίθεση στην Πολτάβα, αλλά μετά όλες οι μονάδες της, στάλθηκαν στα βορειο-ανατολικά. Μέχρι το τέλος του Αυγούστου, η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν, κατάφερε να καταβάλει το Ντέσν, το Κόροπ και το Νόβγκοροντ, απειλώντας να επιτεθεί στο Νοτιο-δυτικό Μέτωπο. Στις αρχές του Σεπτεμβρίου του 1941, σε αυτά τα μέρη διεξάχθησαν σκληρές μάχες.

Στις 7 Σεπτεμβρί 1941, η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν, βγήκε στο Κόνοτοπ. Την ίδια ώρα, ο Στρατάρχης Σεμιόν Μπουντιένι, ζήτησε από την STAVKA να σταλθεί πίσω η 5η στρατιά, αλλά η STAVKA αρνήθηκε. Στις 10 Σεπτεμβίου, με στόχο να καταβάλει από τα βόρεια την δεξιά πλευρά του Νοτιο-δυτικού Μετώπου και να περικυκλώσουν τις σοβιετικές μονάδες στο Κίεβο, η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν, προωθήθηκε από το Κοντόπ στο Ρόμι. Την ίδια ώρα, τα πολεμοφόδια του Νοτιο-δυτικού Μετώπου είχαν τελειώσει. Τη νύχτα μεταξύ 10ης και 11ης Σεπτεμβρίου , στο Κοντόπ στάλθηκαν 2 μονάδες της 26ης στρατιάς.

Οι Κίρπονος, Βασιλιέφσκι, Σαπόσνικοφ και Μπουντένι ζητούσαν από την STAVKA άδεια για να στείλουν πίσω τους στρατιώτες, αλλά ο Ιωσήφ Στάλιν αρνήθηκε. Διάταξε να συνεχίσουν οι επιθέσεις κατά των γερμανικών μονάδων στο Κοντόπ και η άμυνα του Κιέβου. Επίσης, ο Στάλιν απέλυσε από την θέση του διοικητή του Νοτιο-δυτικού Μετώπου τον Σεμιόν Μπουντιένι, θεωρώντας ότι δεν τελούσε σωστά τα καθήκοντα του.

Μέχρι τις 13 Σεπτεμβρίου, η 3η μονάδα αρμάτων μάχης του Μόντελ και η 2η ομάδα αρμάτων μάχης κατέβαλαν το Λόχβετς από τα βόρεια. Την ίδια μέρα, ο Σεμιόν Τιμοσένκο, ο οποίος αντικατέστησε τον Μπουντένοφ, διαβεβαίωσε το Στάλιν ότι θα μπορούσαν να κρατήσουν το Κίεβο. Στις 14 Σεπτεμβρίου, οι μονάδες του Μόντελ και του Χουμπέ κατέβαλαν το Λοχβιτσέι και το Λουμπνάμ, αλλά λόγω της σθεναρής σοβιετικής αντίστασης, δεν κατάφεραν να ενωθούν. Αλλά, τις επόμενες μέρες οι σοβιετικές μονάδες περικυκλώθηκαν.

Στις 16 Σεπτεμβρίου, ο Ιβάν Μπαγκρατιάν, μέσω του Σεμιόν Τιμοσένκο, διάταξε τον Κιρπονός να στείλε μονάδες στην λίμνη Πσιόλ, χωρίς να ξεχάσει την διαταγή του Στάλιν, στην οποία λεγόταν ότι δεν πρέπει να αφεθεί το Κίεβο. Αλλά, δεν υπήρχε έγγραφο, το οποίο θα μπορούσε να πιστωποιήσει την διαταγή του Μπαγρατιάν. Οι Σοβιετικοί έχασαν πολύ καιρό. Την νύχτα της 18ης Σεπτεμβρίου 1941, ο Μπορίς Σαπόσνικοφ, επιβεβαίωσε την άδεια της STAVKA για να φύγουν οι μονάδες της 37ης στρατιάς, αλλά δεν έλεγε για την φυγή των σοβιετικών δυνάμεων από το Κίεβο. Αλλά, την προηγούμενη νύχτα, ο Κιρπονός πρόλαβε να δώσει διαταγή για προσπάθεια διάλυσης του κύκλου, στον οποίο μέσα βρίσκονταν οι Σοβιετικοί, από τα βόρεια. Αυτήν την προσπάθεια έπρεπε να υποστηρίξουν η 38η και η 40η στρατιά, οι οποίες δεν βρίσκονταν στον κύκλο, με χτύπημα στο Ρόμν.

Αλλά, αυτή η προσπάθεια δεν θα πραγματοποιούνταν ποτέ, μιας και οι απώλειες των Σοβιετικών ήταν μεγάλες. Η 37η στρατιά κατάφερε να κρατηθεί μέχρι τις 21 - 23 Σεπτεμβρίου. Η Ομάδα Πιριάτινσκ, η οποία περιλάμβανε μονάδες της 5ης και της 21ης στρατιάς, κατάφερε να κρατηθεί μέχρις τις 25 Σεπτεμβρίου. Στην περιοχή Ορζίτς, οι μονάδες της 26ης στρατιάς κατάφεραν να κρατηθούν μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου.

Την νύχτα της 19ης Σεπτεμβρίου, οι Σοβιετικοί στρατιώτες άρχισαν να φεύγουν από το Κίεβο.

Στις 20 Σεπτεμβρίου, οι τελευταίες μονάδες της 5ης στρατιάς προσπάθησαν να κρατηθούν στο Ντριουκοβσιν, οπού και δέχθηκαν επίθεση από τις κύριες δυνάμεις της 3ης μονάδας αρμάτων μάχης. Αφού έχασε πολλά άρματα μάχης και όπλα, οι μονάδες κινήθηκαν προς το Σουμέικοβ. Μετά την μάχη, στην 5η στρατιά έμειναν περίπου λιγότεροι από 1.000 στρατιώτες, συμπεριλαμβανόμενου 800 αξιωματικών. Στην μάχη πέθαναν ο Μιχαήλ Κιρπονός, ο Μιχαήλ Μπουρμιστένκο, ο Ρίκοφ, Βασίλι Τούπικοφ, ο Ντομπίκιν, ο Ντανίλοφ, ο Πανιούχοφ και άλλοι πολλοί.

Στις 26 Σεπτεμβρίου, η άμυνα των σοβιετικών στο Κίεβο σταμάτησε.
Αποτέλεσμα

Η ήττα στην Μάχη του Κιέβου ήταν μεγάλο χτύπημα για τον Κόκκινο Στρατό. Παρόλο αυτά, λόγω του ότι στο Κίεβο στάλθηκε η 2η μονάδα αρμάτων μάχης του Γκουντεριάν, η κατάληψη της Μόσχας έγινε πιο δύσκολη. Η νίκη στο Κίεβο έδωσε στου Γερμανούς την δυνατότητα να προωθηθούν στην ανατολική Ουκρανία.
Συνέπειες
Η προώθηση των Γερμανών κατά τον Αύγουστο-Δεκέμβρίο 1941.

Στις 8 Οκτωβρίου 1941, διαλύθηκε η 18η στρατιά του Νότιου Μετώπου.
Στις 16 Οκτωβρίου 1941, οι Γερμανοί κατέβαλαν την Οδησσό.
Στις 17 Οκτωβρίου 1941, οι Γερμανοί κατέβαλαν το Ντονμπάς.
Στις 25 Οκτωβρίου 1941, οι Γερμανοί κατέβαλαν το Χάρκοβο.
Στις 2 Νοεμβρίου 1941, οι Γερμανοί κατέβαλαν την Κριμαία και πολιόρκησαν την Σεβαστούπολη.

Δείτε επίσης

Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος

Παραπομπές

Το διάταγμα Νο.33 της 19ης Ιουλίου 1941.

Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια

Εγκυκλοπαίδεια Ιστορίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License