Ο Αθλητικός Όμιλος Ηφαιστία Κοντοπουλίου ιδρύθηκε το 1930 και επίσημα το 1932. Είναι από τα πιο ιστορικά αθλητικά σωματεία της Λήμνου, ένα από τα ελάχιστα με συνεχή ενεργή παρουσία από την ημερομηνία ίδρυσής του. Έχει έδρα το χωριό Κοντοπούλι που βρίσκεται στην βορειοανατολική περιφέρεια του νησιού (τέως Δήμος Μούδρου). Αγωνίζεται σε ιδιόκτητο στάδιο, που βρίσκεται στις παρυφές του χωριού, το πρώτο στάδιο που έγινε στη Λήμνο με εγκαταστάσεις κλασικού αθλητισμού. Έχει χρώματα πράσινο και λευκό και έμβλημα το θεό Ήφαιστο.

Η Ηφαιστία είναι πρωτοπόρο σωματείο στην καλλιέργεια του στίβου στο νησί. Είναι μέλος του ΣΕΓΑΣ από το 1946, το πρώτο σωματείο του νησιού που έγινε μέλος του πανελληνίου συνδέσμου και το μοναδικό για πάρα πολλά χρόνια. Το 1951 αναγνωρίστηκε ως νόμιμο σωματείο από το Υπ. Παιδείας. Επίσης, είναι μέλος της Ε.Π.Ο. από το 1960 περίπου και αγωνίζεται στον Όμιλο Λήμνου της Ε.Π.Σ. Λέσβου.

Ίδρυση

Το Νοέμβριο του 1930 είχε ιδρυθεί στο Κοντοπούλι ο ποδοσφαιρικός σύλλογος «Ηφαιστία», όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του 1931:

"Το απόγευμα όταν πηγαίναμε περίπατο είδα σ’ ένα χωράφι κάτι παιδιά με μια μπάλα να κλωτσούν. Πλησίασα και θέλησα να τους ζητήσω πληροφορίες. Έμαθα πως στο χωριό ιδρύθηκε τον περασμένο Νοέμβριο - χρόνος τώρα - ποδοσφαιρικός Σύλλογος η "Ηφαιστία". Πρόεδρός του ο Αγγελής Σιδηρέλλης, Γραμματεύς ο Νικ. Παξιμαδάς, Αρχηγός ο κ. Βαρελτζής. Εργάζονται καλά. Έκαμαν δυο παραστάσεις με τη «Γκόλφω» και μια με την «Εσμέ»" [1]

Στον τύπο ορισμένες φορές σημειώνεται και ως "Ηφαιστιάς". Ο σύλλογος συνδύαζε αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, κάτι που συνηθιζόταν εκείνα τα χρόνια. Ως επίσημο σωματείο αναγνωρίστηκε το Μάιο του 1933:

"Ανεγνωρίσθη ως νομίμως υφιστάμενον σωματείον… δια της υπ’ αρίθ. 302/933 αποφάσεως του Πρωτοδικείου Μυτιλήνης… υπό την επωνυμίαν «Αθλητικός Όμιλος Κοντοπουλίου Ηφαιστία»". [2]

Παραμένει εν ενεργεία ως τις μέρες μας με τμήματα ποδοσφαίρου και κλασικού αθλητισμού.
Προπολεμική περίοδος
Διοικητικά

Το Μάιο του 1933 συγκροτήθηκε το πρώτο επίσημο ΔΣ του συλλόγου ως εξής: πρόεδρος Κώστας Ερημάκης, αντιπρόεδρος Α. Κουτζούμης, γραμματέας Β. Τζάτζαλος, ταμίας Π. Μοναχός και μέλη Β. Δεμερτζής, Α. Λαζαρίδης, Γ. Νικολάου. Την δε εξελεγκτική επιτροπή αποτελούσαν οι Αγ. Παπαδημητρίου, Παρ. Παπαηρακλέους, Σπ. Παξιμαδάς.

Την προπολεμική περίοδο οι προσπάθειες των ιθυνόντων επικεντρώθηκαν στην οικονομική ενίσχυση του συλλόγου, μέσω εκκλήσεων προς τους ομογενείς συγχωριανούς τους, κυρίως της Αιγύπτου. Οι προσπάθειές τους έφεραν αποτέλεσμα και πολλές δωρεές στήριξαν το σύλλογο στα πρώτα του βήματα. Όμως, η πιο σημαντική ευεργεσία ήταν η παραχώρηση χώρου για τη δημιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων.

Το Σεπτέμβριο του 1934 η Όλγα Σαχτούρη, σύζυγος του πρέσβη Αντωνίου Σαχτούρη (απόγονου της γνωστής οικογενείας των θαλασσομάχων του Εικοσιένα από την Ύδρα) και θυγατέρα του ευεργέτη του χωριού Εμμανουήλ Δημητριάδη, προσέφερε ένα οικόπεδο από την πώληση του οποίου αγοράστηκε η έκταση όπου διαμορφώθηκε το στάδιο της ομάδας[3].

Από όσα είναι γνωστά στις αρχαιρεσίες των επόμενων ετών εξελέγησαν τα παρακάτω Δ.Σ. του συλλόγου:

Ιανουάριος 1935: Ιωσήφ Ατζαμής (πρ.), Αλέξ. Κουτσούμης (αντιπρ.), Παν. Μοναχός (γρ.), Γαβρ. Καρακωστίδης (ταμ.), Βασ. Τζάτζαλος, Κων/νος Βαρελτζής, Γρηγ. Νικολάου[4].
Ιανουάριος 1936: Σπύρος Παξιμαδάς (πρ.), Ιωάννης Βαρελτζής (αντιπρ.), Γαβρ. Καρακωστίδης (ταμ.), Βασίλειος Τζάτζαλος (γρ.), Κων/νος Βαρελτζής, Γρηγόριος Νικολάου, Άγγελος Σιδηρέλης[5].

Η ίδρυση της ΕΟΝ από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου ανέκοψε τη δράση του συλλόγου που δραστηριοποιήθηκε και πάλι μετά τον πόλεμο.
Αγωνιστικές ειδήσεις

Η δράση του συλλόγου κατά την προπολεμική περίοδο επικεντρώθηκε κυρίως στη δημιουργία ποδοσφαιρικής ομάδας. Από όσα είναι γνωστά τo πρώτο παιχνίδι της, το έδωσε στις 10 Ιανουαρίου 1932, όταν υποδέχθηκε τον Άρη Μούδρου. Παρά το μεγάλο πλήθος κόσμου που είχε έρθει στο γήπεδο του χωριού για να την υποστηρίξει, γνώρισε τη συντριβή με σκορ 2-7. [6]

Το ίδιο έτος σημειώνονται δύο ακόμα ήττες, στις 7 Μαΐου ξανά από τον Άρη με 0-4 στο γήπεδο Μούδρου και στις 28 Αυγούστου στο Κοντοπούλι από τον Ερμή Κάστρου με 1-4. Την πρώτη εκείνη ομάδα αποτελούσαν οι: Χρ. Μπιζαδέλης, Ι. Παξιμαδάς, Ν. Αδαμίδης, Γ. Νιάσος, Γ. Χατζόγλου, Β. Τζάτζαλος, Α. Λαζαρίδης (Κ. Κουτζούμης), Χ. Σιδηρέλης, Κ. Ερημάκης, Κ. Αφιόνης και Ε. Χριστοδούλου. Ως το 1935 αναφέρονται διάφοροι αγώνες της κυρίως με τον γειτονικό Άρη Μούδρου αλλά και με ομάδες της πρωτεύουσας, την Αστραπή και τον Ερμή Κάστρου.

Οι αγώνες με τον Άρη είχαν χαρακτήρα γειτονικού ντέρμπι και συγκέντρωναν πλήθος θεατών. Με τον Άρη η ομάδα σημείωσε την πρώτη νίκη της με 2-0, στις 1 Σεπτεμβρίου 1935, στο γήπεδο Μούδρου με την εξής σύνθεση: Μπιζάς, Παξιμαδάς (Ι), Ν. Παξιμαδάς (ο μετέπειτα δήμαρχος Πετρούπολης), Χατζόγλου (Ι), Αδαμίδης, Νιάσος, Λυρής, Χατζόγλου (ΙΙ), Κουτζούμης, Σιδηρέλλης, Τακτικός[7].
Μεταπολεμική περίοδος
Στίβος

Μετά τον πόλεμο η Ηφαιστία ανασυντάχθηκε αμέσως και με επικεφαλής τον Κώστα Ερημάκη κατάφερε να δημιουργήσει στάδιο με κερκίδες και εγκαταστάσεις κλασικού αθλητισμού, το πρώτο στη Λήμνο και το μοναδικό για πολλές δεκαετίες. Το αθλητικό τμήμα στίβου του συλλόγου ήταν για χρόνια το μοναδικό της Λήμνου που είχε αναγνωριστεί από τον ΣΕΓΑΣ και διοργάνωνε επίσημους αγώνες στίβου από το 1948 τουλάχιστον:

"Τη εγκρίσει του ΣΕΓΑΣ διεξήχθησαν εσωτερικοί αθλητικοί αγώνες του αθλητικού συλλόγου ΗΦΑΙΣΤΙΑ Κοντοπουλίου με συμμετοχή 28 αθλητών και παρουσία όλων των αρχών και πλήθους κόσμου… Θα ήτο ευχής έργον όπως το παράδειγμα της Ηφαιστιάδος Κοντοπουλίου μιμηθούν και τα άλλα κέντρα του νησιού και ιδίως το Κάστρον και ο Μούδρος. Σημειωτέον ότι ο μόνος εν Λήμνω ανεγνωρισμένος παρά του ΣΕΓΑΣ είναι ο αναφερθείς σύλλογος." [8].

Στους αγώνες αυτούς διεξήχθησαν μόνο τα αγωνίσματα: 100, 200, 3000, μήκος, τριπλούν, ύψος και σφαίρα, λόγω ανυπαρξίας κατάλληλου ακόμα αγωνιστικού χώρου. Τα επόμενα χρόνια συνεχίστηκαν οι ετήσιοι εσωτερικοί αγώνες και το 1951 ξεκίνησε η κατασκευή του σταδίου με χρηματοδότηση του Παντελή Βαφέα, Λήμνιου ομογενή στη Ροδεσία, σε οικόπεδο που αγοράστηκε από τη δωρέα της Όλγας Σαχτούρη.[9]. Έτσι η Ηφαιστία καθιερώθηκε ως ο εκπρόσωπος του ΣΕΓΑΣ στη Λήμνο.

Για πολλά χρόνια ήταν ο επίσημος διοργανωτής του πρωταθλήματος στίβου και του πρωταθλήματος ανωμάλου δρόμου στη Λήμνο. Η παράδοση αυτή συνεχίστηκε ως τη δεκαετία του ’90, μιας και μόνο στο Κοντοπούλι υπήρχε κατάλληλο στάδιο αγώνων στίβου, αν και αργότερα δημιουργήθηκε τμήμα στίβου και στο σύλλογο Παλλημνιακός Α.Ο., στην πρωτεύουσα του νησιού.

Η δράση του συλλόγου ήταν γνωστή και εκτός Λήμνου, όπως προκύπτει από δημοψήφισμα του 1949 της εφ. "Αθλητική Ηχώ" για το πιο δημοφιλές επαρχιακό σωματείο, στο οποίο η άγνωστη Ηφαιστία πήρε 10 ψήφους (6 ως Ήφαιστος Λήμνου και 4 ως Ηφαιστειάς Λήμνου), ξεπερνώντας ομάδες πιο γνωστές, όπως ο Πανναυπλιακός, η Ασπίς Ξάνθης, Αστέρας Αμαλιάδας, Αστέρας Τρίπολης, Παγχιακός κλπ.[10]
Διοργανώσεις

Από το 1948 με την έγκριση του ΣΕΓΑΣ διοργάνωνε το ετήσιο λημνιακό πρωτάθλημα ανωμάλου δρόμου, το οποίο αποτελούσε αγώνα πρόκρισης για τις επόμενες φάσεις του πανελληνίου πρωταθλήματος.[11]

Από το 1949 ξεκίνησε τη διοργάνωση Εαρινών αθλητικών αγώνων.[12]

Από το 1949 της ανατέθηκε από το ΣΕΓΑΣ η διοργάνωση του λημνιακού πρωταθλήματος στίβου, το οποίο διοργάνωνε κάθε χρόνο με τη συμμετοχή αθλητών από όλη τη Λήμνο, ακόμα και από μη αναγνωρισμένα σωματεία, αν και συχνά λόγω απόστασης δεν μετείχαν αθλητές από τα δυτικά χωριά του νησιού. Οι νικητές αποκτούσαν το δικαίωμα να μετάσχουν στο "Επαρχιακό Πρωτάθλημα".[13]

Το 1981 καθιέρωσε την ετήσια διοργάνωση «Ερημάκεια» προς τιμήν του ιδρυτή της Κώστα Ερημάκη, η οποία ξεκίνησε ως λημνιακό τουρνουά όλων των ηλικιών (παίδων/κορασίδων, εφήβων/νεανίδων, ανδρών/γυναικών), σύντομα απέκτησε νομαρχιακό χαρακτήρα, με τη συμμετοχή αθλητών από τη Λέσβο, ακόμα και γενικότερο με την πρόσκληση αθλητών από το κέντρο ή τη Βόρεια Ελλάδα. Στους αγώνες μετείχαν και αθλητές-στρατιώτες, που υπηρετούσαν τη θητεία τους στο νησί, ώστε να αναπτύσσονται δεσμοί μεταξύ του στρατού και της τοπικής κοινωνίας.

Το 1990 διοργάνωσε στο στάδιο Κοντοπουλίου τους Αιγαιοπελαγίτικους Αγώνες Στίβου.
Αθλητές

Στις πολλές δεκαετίες της δράσης της η Ηφαιστία ανέδειξε αρκετούς αθλητές που διακρίθηκαν σε νομαρχιακό επίπεδο, σε περιφερειακό επίπεδο, ακόμα και σε πανελλήνιο. Πιο γνωστός τα τελευταία χρόνια είναι ο πανελληνιονίκης, διεθνής άλτης του μήκους:

Μιχάλης Μερτζανίδης-Δεσποτέρης.

Ποδοσφαιρική ομάδα

Η ποδοσφαιρική ομάδα της Ηφαιστίας ήταν το πρώτο τμήμα του συλλόγου, αφού υπήρχε από την προπολεμική περίοδο και είχε συνεχή ανεπίσημη δράση κατά τη δεκαετία του ’50. Αναγνωρίστηκε επίσημα από την ΕΠΟ το 1959 και από τη σεζόν 1960-61 εντάχθηκε στη Γ΄ κατηγορία της Ε.Π.Σ. Λέσβου. Έκτοτε συμμετέχει ανελλιπώς στο τοπικό πρωτάθλημα χωρίς ιδιαίτερες διακρίσεις. Την πιο δυνατή ομάδα είχε στις αρχές της δεκαετίας ’70. Το 1972 έφτασε μια ανάσα από την κατάκτηση του τίτλου, όταν ισοβάθμησε με τον Ηρακλή Ατσικής στην πρώτη θέση αλλά ηττήθηκε με 4-5 στον αγώνα κατάταξης που έγινε στη Μύρινα.

Εκτός από την ανδρική ομάδα, υπάρχουν και τμήματα υποδομής. Μάλιστα, το 2009 η ομάδα τζούνιορ κατέκτησε το πρωτάθλημα Λήμνου. [14]
Κώστας Ερημάκης

Σημαντικό ρόλο στην επιβίωση και ανάδειξη της Ηφαιστίας έπαιξε η προσωπικότητα και το ενδιαφέρον του φίλαθλου της ομάδας Κώστα Ερημάκη. Ο Κώστας Ερημάκης, φίλαθλος με όλη τη σημασία της λέξης, υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος του συλλόγου το 1933 και αυτός που επανίδρυσε την Ηφαιστία μεταπολεμικά. Με προσωπικές θυσίες την μετέτρεψε σε πραγματική αθλητική κυψέλη, δημιουργώντας στο Κοντοπούλι το πρώτο στάδιο αγώνων στίβου στη Λήμνο και μοναδικό στο νησί μέχρι τη δεκαετία του 1990 που ιδρύθηκε το νέο στάδιο στη Μύρινα. Επίσης, από το 1960 που η Ηφαιστία εντάχθηκε στην ΕΠΟ υπήρξε πρόεδρος της Τοπικής Επιτροπής Λήμνου της Ε.Π.Σ. Λέσβου.

Προς τιμήν του ο σύλλογος καθιέρωσε τη δεκαετία του ’80 και διοργάνωνε για πολλά χρόνια τους ετήσιους αθλητικούς αγώνες "Ερημάκεια".[15]
Παραπομπές

↑ εφ. "Λήμνος", φ. 874 (6/12/1931).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 942 (21/5/1933).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 1010 (9/9/1934).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 1028 (13/1/1935).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 1074 (21/1/1936).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 880 (17/1/1932).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 1054 (8/9/1935).
↑ "Αθλητικοί αγώνες εις την Λήμνον", "Αθλητική Ηχώ", 16/10/19480.
↑ "Αθλητικοί αγώνες εις Κοντοπούλειον Λήμνου του Α.Σ. Ηφαιστία", εφ. "Αθλητική Ηχώ", 30/12/1951.
↑ "Αθλητική Ηχώ", 3/9/1949, σ. 4.
↑ "Αθλητική Ηχώ", 9/2/1955.
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 1618 (15/5/1949).
↑ εφ. "Λήμνος", φ. 1631 (28/8/1949).
↑ εφ. "Εμπρός" Μυτιλήνης.
↑ "Συνέντευξη του προέδρου της Ηφαιστίας Βασίλη Γαροφαλή", "Αρχείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου".

Πηγές
Πύλη Ποδόσφαιρο

Θ. Μπελίτσου, "Πώς ξεκίνησε ο συλλογικός αθλητισμός και το ποδόσφαιρο στη Λήμνο (περίοδος 1924-1933)", εφ. Λημνιακή Φωνή, φ. 74 (16-12-1998) έως 78 (17-1-1999).
«Αθλητική Ηχώ», ψηφιακό αρχείο.
ΑΟ ΗΦΑΙΣΤΙΑ