Η ομάδα του Α.Ο. Πύλου "Ολυμπιονίκης Κωστής Τσικλητήρας"[1] ή εν συντομία Τσικλητήρας Πύλου[2] αποτελεί μια απο τις ισχυρότερες ποδοσφαιρικές δυνάμεις του Νομού Μεσσηνίας με συνεχή παρουσία στα πρωταθλήματά της από το 1968 όπου και ιδρύθηκε. Έχει ως βάση της την Πύλο και πήρε το όνομά της από τον γνωστό Πύλιο αθλητή και Ολυμπιονίκη Κωστή Τσικλητήρα. Συμμετέχει στην Α' Κατηγορία Μεσσηνίας [3].
Πρώϊμη Ιστορία[1]
Σύμφωνα και με τα επίσημα Γενικά Αρχεία του Ελληνικού Κράτους[4], από τις αρχές του περασμένου αιώνα, άρχισαν σιγά-σιγά να ξεφυτρώνουν τα ποδοσφαιρικά σωματεία του νομού μας. Τα συγκεκριμένα σωματεία χαρακτηρίζονται επίσημα καθώς αποδέχονταν το καταστατικό της ομοσπονδίας, απέδιδαν συνδρομή ετησίως και συμμετείχαν στις επίσημες διοργανώσεις. Για τη συμμετοχή τους μάλιστα στο πρωτάθλημα Ελλάδος τα επίσημα σωματεία κατέβαλλαν στην ομοσπονδία συγκεκριμένο ποσοστό επί των εισπράξεων για κάθε παιχνίδι εν είδει χαρτοσήμου. Ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες, διατηρούσαν περισσότερες από μια ενδεκάδες, ενώ αρκετά συχνά διοργάνωναν φιλικούς αγώνες με ελληνικές αλλά και ξένες ομάδες πάντα όμως με την έγκριση της κεντρικής αρχής. Για τη νόμιμη λειτουργία τους έπρεπε να καταθέσουν καταστατικό στο πρωτοδικείο σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.281/1914 «Περί Σωματείων» και των τροποποιήσεων του ενώ τη διοίκηση την ασκούσε συμβούλιο που προέκυπτε μέσα από διαδικασίες Γενικής Συνέλευσης η οποία ενέκρινε τον απολογισμό και τον ισολογισμό. Τέλος τα έσοδα του σωματείου δεν απέφευγαν τη νόμιμη φορολογία.
Βάσει λοιπόν πάντα με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους το πρώτο επίσημο σωματείο που ιδρύθηκε στην Πύλο έφερε το όνομα «Αθλητικός και Ποδοσφαιρικός Σύλλογος Λέσβος Πύλου»[5] με επίσημη ημερομηνία ίδρυσης τις 22 Μαΐου 1930. Εκείνη την εποχή και λόγω του γεγονότος ότι «επαναπατρίζονταν» ακόμα διάφορες περιοχές στην ελληνική επικράτεια , πολλές νεοσύστατες ομάδες διάλεγαν ονομασίες βασιζόμενες στις λεγόμενες «Χαμένες Πατρίδες», δηλαδή σε περιοχές που ήταν είτε υπό Τουρκική Κατοχή (Μικρά Ασία) , είτε σε περιοχές που ανεξαρτητοποιούνταν τότε (νησιά ΒΑ Αιγαίου). Γι αυτό και στη Μεσσηνία παρατηρούμε ότι οι πρώτες ομάδες που ιδρύθηκαν είχαν ονόματα όπως ΑΕΚ Καλαμάτας, Ποδοσφαιρικός Σύλλογος το Βυζάντιο, Ποδοσφαιρικός Σύλλογος Καλαμών ο Εφέσιος κ.ο.κ. Βέβαια το όνομα της πρώτης επίσημης ομάδας της Πύλου άλλαξε πολύ σύντομα και μετονομάσθηκε σε «Πανπυλιακός». Αξίζει να αναφερθεί πως ως ανεπίσημο σωματείο ο Πανπυλιακός προϋπήρξε πρίν το 1930 αφού το 1923 η ομάδα έπαιζε ποδόσφαιρο ήδη στο γήπεδο του Κάστρου της Πύλου, που ήταν και το μόνο διαμορφωμένο γήπεδο της περιοχής εκείνη την εποχή. Κατά αφηγήσεις μεγαλυτέρων τα χρώματα του Πανπυλιακού ήταν το άσπρο και το μαύρο.
Έτσι λοιπόν η Πύλος αποτελεί ουσιαστικά την τρίτη πόλη της Μεσσηνίας (μετά την Καλαμάτα και τη Μεσσήνη) που απέκτησε επίσημα ποδοσφαιρική ομάδα. Μάλιστα ήταν τόσο μεγάλη η ανάγκη και η διασκέδαση για τον αθλητισμό, που στην Πύλο ιδρύθηκε και επίσημα μετά από κάποια χρόνια και δεύτερη ομάδα, ο ιστορικός Νέστωρ Πύλου (τέλη δεκαετίας του ’40). Παρόλα αυτά αξίζει να αναφερθεί πως και ο Νέστορας υπήρχε σαν σωματείο πρίν την επίσημη ίδρυση του καθώς μαρτυρίες αναφέρουν σειρά φιλικών παιχνιδιών τόσο με την άλλη ομάδα της Πύλου, τον Πανπυλιακό στα μέσα της δεκαετίας του ’30 όσο και με άλλες ανεπίσημες ομάδες της ευρύτερης περιοχής (Μαντά Χανδρινού, Μιλτιάδη Πύργου Τριφυλίας κ.α.).
Το 1953 και κατόπιν της διάλυσης του Πανπυλιακού ο Νέστωρ Πύλου έως το 1955 ήταν η μοναδική ομάδα στην Πύλο. Διαλύεται το 1955 (όπου την ίδια χρονιά επανιδρύεται για 2η και τελευταία φορά το σωματείο του Πανπυλιακού στην Πύλο) και επανιδρύεται το 1958 που μέχρι και το 1963 πρωταγωνίστησε στα πρωταθλήματα της Μεσσηνίας. Μάλιστα το έμψυχο δυναμικό της ομάδας εκείνη την εποχή αποτελούταν από 40-50 άτομα που είχαν διάθεση για ποδόσφαιρο. Αξίζει πάντως να αναφέρουμε ότι την δεκαετία του ’50 εμφανίστηκε και η ομάδα του Πέλοπα Πύλου που είναι βέβαιο ότι έδινε φιλικά με ομάδες της περιοχής, αλλά δεν γνωρίζουμε ποτέ αν αναγνωρίσθηκε ως επίσημο Σωματείο.
Η ίδρυση του Τσικλητήρα[1]
Το 1968 και αφού η Πύλος δεν είχε ομάδα για σχεδόν μια πενταετία ιδρύεται ο Τσικλητήρας Πύλου προς τιμήν του Πυλίου Ολυμπιονίκη Κωστή Τσικλητήρα και σε συνέχεια του Νέστωρ Πύλου. Τα κύρια χρώματα που αποφασίστηκαν για τη νέα φανέλα της ομάδος ήταν και παραμένουν έως σήμερα το κόκκινο και το μαύρο. Το κόκκινο συμβολίζει τη φωτιά, το πάθος των ποδοσφαιριστών της ομάδος και το μαύρο τη δύναμη και την υπεροχή τους έναντι των αντιπάλων.
Πρώτος πρόεδρος της ομάδος διετέλεσε ο Δημήτριος Σαρατσιώτης έως το 1973. Στο συμβούλιο της ομάδος εκείνη την εποχή συμμετείχαν ακόμη οι Παναγιώτης Κασκανέας, Πέτρος Κωνσταντάκος, Χρήστος Δροσινός, Φώτης Πυλιώτης, Διονύσιος Καρναράκος, Ανδρεάς Καραμπάτσος και Γρηγόρης Κοντάκος. Πρώτος προπονητής της ομάδας υπήρξε ο Δημήτριος Κρανίου από την Αθήνα που ήταν διορισμένος στην αγροτική τράπεζα της Πύλου ενώ είχε αγωνιστεί στον Πανιώνιο ομάδα Ά Εθνικής.
Ο Τσικλητήρας έδωσε τον πρώτο του επίσημο αγώνα στο γήπεδο του Πεταλιδίου το 1968, και γνώρισε την ήττα με 1-0 αστοχώντας μάλιστα και σε πέναλτι. Ότι αυτοκίνητο υπήρχε εκείνη την εποχή είχε συστρατευθεί για το παιχνίδι, με αποτέλεσμα «μια φάλαγγα κόσμου» από την Πύλο να ακολουθήσει την ομάδα (περί τους 2000 φιλάθλους του Τσικλητήρα κατέκλυσαν το Πεταλίδι). Η τοπική κοινωνία στήριξε πολύ την προσπάθεια της ομάδας από τα πρώτα κι όλας χρόνια ιδρυσής της. Το γήπεδο ήταν γεμάτο σε κάθε παιχνίδι ενώ παρόλο που οι εποχές ήταν δύσκολες, όλοι συνείσφεραν τον οβολό τους από τους απλούς φιλάθλους έως τους τότε επαγγελματίες. Μα και στα εκτός έδρας παιχνίδια οι φίλαθλοι ακολουθούσαν τον Τσικλητήρα με κάθε μέσο. Οι κύριες μετακινήσεις της ομάδας γίνονταν μισθώνοντας πούλμαν του ΚΤΕΛ που οδηγός ήταν ο Πύλιος Νίκος Γουρνας. Αξίζει να σημειωθεί πως και παλιότερα επί Νέστορα έχει μείνει αξέχαστο στους παλαιότερους το φορτηγό SKODA του Καρλή Ιωάννη που ο κόσμος ακολουθούσε την ομάδα με αυτό.
Διακρίσεις[6]
Η ομάδα του Τσικλητήρα Πύλου κατέκτησε το Double (Πρωτάθλημα και Κύπελλο) την περίοδο 2015-2016 όπου και αγωνίστηκε στα Μπαράζ για την άνοδο στην Γ' Εθνική Κατηγορία συνεχίζοντας έτσι την εξαιρετική πορεία της προηγούμενης χρονιάς όπου και κατέκτησε το Κύπελλο Μεσσηνίας ενώ έφθασε και μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου Ερασιτεχνών Ελλάδος (2014-2015)[7]. Ακόμα έχει φθάσει 2 φορές στον τελικό Κυπέλλου Μεσσηνίας. Δύο φορές ακόμα έφτασε πολύ κοντά να προβιβαστεί στη Δ' Εθνική, ενώ μετρά 1 Πρωτάθλημα στη Γ' Τοπική κατηγορία και 5 πρωταθλήματα στη Β' Τοπική Κατηγορία της Μεσσηνίας έχοντας τα περισσότερα από κάθε άλλη ομάδα του Νομού στην Β' Κατηγορία.
Πρωταθλητής Μεσσηνίας 2015-2016[8]
Κυπελλούχος Μεσσηνίας 2015-2016[9]
Στους 4 του Κυπέλλου Ερασιτεχνών Ελλάδος : 2014-2015[10][11]
Κυπελλούχος Μεσσηνίας : 2014-2015[12][13][14]
2 φορές : Φιναλίστ Κυπέλλου Μεσσηνίας 1970-71 , 2009-10[15]
2 φορές : 2η θέση Α' Τοπικής Μεσσηνίας 1973-74 , 2008-09
5 Πρωταθλήματα Β' Τοπικής Μεσσηνίας 1981-82 , 1992-93 , 2002-03 , 2006-07 , 2012-13
1 Πρωτάθλημα Γ' Τοπικής Μεσσηνίας 1969-70
Στοιχεία ανά αγωνιστική περίοδο[3]
Περίοδος | Κατηγορία | Πρωτάθλημα | Κύπελλο Μεσσηνίας | Προπονητής | Σύνθεση |
---|---|---|---|---|---|
2009-10 | Α' Μεσσηνίας | 3η θέση
(57 β.) |
Φιναλίστ | Λακριντής Θανάσης | |
2010-11 | Α' Μεσσηνίας | 15η θέση
(31 β.) |
Δ' φάση (στους 8) | Σουρέλης Ιωάννης | |
2011-12 | Β' Μεσσηνίας | 7η θέση
(35 β.) |
Α΄φάση | Χιώτης Πέτρος | |
2012-13 | Β' Μεσσηνίας | 1η θέση
(55 β.) |
Δε συμμετείχε | Ντούκας Χρήστος, Ζάγκος Μιχάλης | |
2013-14 | Α' Μεσσηνίας | 5η θέση
(44 β.) |
Β' φάση | Γεωργακλής Νίκος, Κλάδης Κώστας | |
2014-15 | Α' Μεσσηνίας | 5η θέση
(48 β.) |
Κυπελλούχος | Ζάγκος Μιχάλης, Κακαλέτρης Νίκος. | Μίντζηρας, Μαρής, Αντωνόπουλος, Παπαγεωργίου Ν., Κουτιβάς, Seferasi, Μπούντας, Εμμανουήλ Ν., Διακουμής, Κανίστρας, Hysa, Λυμπερόπουλος, Κοντογόνης, Δούνιας, Νικολόπουλος, Μαραβέλας, Κατσιγιάννης, Καλδής Π., Εμμανουήλ Οθ., Παπαγεωργίου Γρ., Νάτσης, Μουράτης |
2015-16 | Α΄
Μεσσηνίας |
1ή θέση
(72 β.) |
Κυπελλούχος | Κακαλέτρης Νίκος | Μίντζηρας, Κακαλέτρης, Κούρταλης, Παπαγεωργίου Ν., Κουτιβάς, Διακουμής, Hysa, Δούνιας, Τσάτσος, Παπαγεωργίου Γρ., Νάτσης, Μουράτης, Μπαστακός, Σίνος, Χονδρογιάννης, Ανταλής, Κυριαζόπουλος, Μικελάτος, Γραμματικόπουλος, Χοτζάϊ, Μπίζος, Βασιλόπουλος, Τσώνης, Μεμουσάϊ, Κουρεμπανάς |
Εγκαταστάσεις[1]
Το Δημοτικό Στάδιο Πύλου βρίσκεται στο ΝΑ μέρος της πόλης στο ύψος του Γυμνασίου-Λυκείου Πύλου. Είναι ένα από τα πιο σύγχρονα γήπεδα του Νομού Μεσσηνίας. Διαθέτει φωτισμό, φυσικό χλοοτάπητα, σύγχρονα αποδυτήρια και κερκίδες χωρητικότητας 600 ατόμων. [6] Στο κάτω μέρος των κερκίδων, εκτός των αποδυτηρίων βρίσκονται ακόμα τα γραφεία της ομάδος καθώς και μουσείο με ιστορικές φωτογραφίες του συλλόγου. Επίσης παραπλεύρως του σταδίου υπάρχει και μικρό γήπεδο 5x5. Τέλος διαθέτει γυμναστήριο με σύγχρονα όργανα γυμναστικής για την ενδυνάμωση και εκγύμναση με βάρη των αθλητών του συλλόγου καθώς και αίθουσα φυσιοθεραπείας με όργανα αποκατάστασης.
Έμβλημα - Χρώματα - Φίλαθλοι[1]
Το σήμα του Σωματείου (2012) απεικονίζει την προσωπογραφία του Κ.Τσικλητήρα όπως υποδηλώνει και το όνομα του ιστορικού σωματείου. Πάνω από την ασπίδα με τα χρώματα της ομάδος βρίσκεται ο Γρύπας (σύμβολο της πόλης της Πύλου) περικυκλωμένος από χρυσές δάφνες – συμβολίζοντας έτσι την ιδιότητα του Ολυμπιονίκη – και κοιτώντας προς το αστέρι – συμβολισμός του Χρυσού Ολυμπιακού Μεταλλείου που κέρδισε ο Τσικλητήρας στην Ολυμπιάδα της Στοκχόλμης το 1912- ενώ ανάμεσα παρατίθεται η ημερομηνία ίδρυσης του συλλόγου (1968), συνδυάζοντας πλήρως τον περιγραφικό τίτλο της ομάδος (Α.Ο. ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΗΣ Κ.ΤΣΙΚΛΗΤΗΡΑΣ ΠΥΛΟΥ) με το οπτικό σύμβολο-έμβλημα του Συλλόγου.
Τον Ιούνιο του 2015 δημιουργήθηκε νέο αφαιρετικό έμβλημα για πιο λειτουργική δομή με την προσωπογραφία του Κωστή Τσικλητήρα στο κέντρο της ασπίδας[1].
Τα χρώματα της ομάδας είναι το Κόκκινο και το Μαύρο. Το κόκκινο συμβολίζει τη φωτιά, το πάθος των ποδοσφαιριστών της ομάδος και το μαύρο τη δύναμη και την υπεροχή τους έναντι των αντιπάλων.
Η μεγάλη δύναμη του Τσικλητήρα απο την αρχή της υπαρξής του παραμένουν οι φιλαθλοί του. Έως και σήμερα θεωρείται απο τους πιο εμπορικούς συλλόγους της Μεσσηνίας με πιστό φίλαθλο κόσμο να ακολουθεί την ομάδα σε κάθε έδρα υποστηρίζοντας με θέρμη την ομάδα του.
Παραπομπές
«Α.Ο. Πύλου Ολυμπιονίκης Κωστής Τσικλητήρας». tsiklitirasfc.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2016.
«Α.Ο. Πύλου Ολυμπιονίκης Κωστής Τσικλητήρας». tsiklitirasfc.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2016.
«ΕΠΣ Μεσσηνίας: Αρχική Σελίδα». www.epsmes.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2016.
«Γενικά Αρχεία Κράτους». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2016.
Γενικά αρχεία Κράτους
ΕΠΣ Μεσσηνίας
«Εφημερίδα Θάρρος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2015.
«ΕΠΣ Μεσσηνίας: Βαθμολογία: Α΄ Κατηγορία, 2015-2016». www.epsmes.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.
«ΕΠΣ Μεσσηνίας: Πρόγραμμα Αγώνων: ΚΥΠΕΛΛΟ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΩΝ, 2015-2016». www.epsmes.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2016.
«epo.gr». ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2015.
«taklin.gr».[νεκρός σύνδεσμος]
«taklin.gr».[νεκρός σύνδεσμος]
«taklin.gr».[νεκρός σύνδεσμος]
«http://www.eleftheriaonline.gr/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2015. Εξωτερικός σύνδεσμος στο |title= (βοήθεια)
«http://notosport.eleftheriaonline.gr/». Εξωτερικός σύνδεσμος στο |title= (βοήθεια)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
εικονίδιο Ποδόσφαιρο
Πύλη Ποδόσφαιρο
http://www.epsmes.gr/teams/display_team.php?team_id=15
http://www.taklin.gr/
[απόκρυψη]π • σ • ε Ομάδες Γ' Εθνικής Κατηγορίας Ποδοσφαίρου Ανδρών 2020-2021
1ος Όμιλος
Α.Ε. Αμπελοκήπων Δράμας Α.Ε. Διδυμοτείχου Α.Ε. Ευόσμου Αετός Ορφανού Αναγέννηση Θαλασσιάς Απόλλων Παραλιμνίου Άρης Αβάτου Δόξα Νέου Σιδηροχωρίου Εθνικός Σοχού Ελπίδα Σαπών Ένωση Αλεξανδρούπολης Ηρακλής Θεσσαλονίκης Νέος Μέγας Αλέξανδρος Ορφανίου Νέστος Χρυσούπολης Ορφέας Puma Ξάνθης Πανδραμαϊκός
Football (soccer ball).svg
2ος Όμιλος
Αγροτικός Αστέρας Ευόσμου Αετός Βαρβάρας Αναγέννηση Γιαννιτσών Αναγέννηση Πλαγιάς Εδεσσαϊκός Εθνικός Γιαννιτσών Θερμαϊκός Θέρμης Θύελλα Σαρακηνών Μακεδονικός Νεάπολης Μέγας Αλέξανδρος Τρικάλων Ημαθίας Νέος Π.Ο. Νέας Καλλικράτειας Νίκη Αγκαθιάς Π.Α.Ο.Κ. Αλεξάνδρειας Π.Α.Ο. Κουφαλίων Ποσειδώνας Νέας Μηχανιώνας
3ος Όμιλος
Α.Ε. Καρίτσας Αετός Μακρυχωρίου Αναγέννηση Καρδίτσας Α.Ο. Σελλάνων Α.Σ. Μετέωρα Ατρόμητος Παλαμά Δίας Δίου Εθνικός Νέου Κεραμιδίου Ερμής Αμυνταίου Ηρακλής Λάρισας Μακεδονικός Φούφα Οικονόμος Τσαριτσάνης Π.Ο. Ελασσόνας Π.Ο. Φήκης Φ.Σ. Κοζάνη
4ος Όμιλος
Αμβρυσσέας Διστόμου Α.Ο. Νέας Αρτάκης Α.Ο. Υπάτου Α.Π.Ο. Αταλάντη Γ.Σ. Αλμυρού Δήμητρα Ευξεινούπολης Διαγόρας Στεφανοβίκειου Ηρακλής Ψαχνών Θησέας Αγριάς Οπούντιος Μαρτίνου Φωκικός Άμφισσας
5ος Όμιλος
Α.Ε. Λευκίμμης Α.Ε. Μεσολογγίου Αμβρακικός Λουτρού Αναγέννηση Άρτας Π.Α.Ε. Κέρκυρα Αχέροντας Καναλακίου Θύελλα Κατσικά Θύελλα Μοναστηρακίου Κτηνοτροφικός Αστέρας Καληράχης Μέγας Αλέξανδρος Καλλιθέας Καστοριάς Ο.Φ. Αγίου Ματθαίου Παναγρινιακός Π.Α.Σ. Πρέβεζα 2016 Τηλυκράτης Λευκάδας 2014
6ος Όμιλος
Α.Ε. Μοσχάτου Α.Ε. Μυκόνου Αήττητος Σπάτων Γ.Σ. Ηλιούπολης Γ.Σ. Μαρκό Εθνικός Πειραιώς Πανιώνιος Πανναξιακός Προοδευτική Φωστήρας Ταύρου Χαραυγιακός Ηλιούπολης
7ος Όμιλος
Α.Ε. Ερμιονίδας Α.Ε. Κηφισιάς Α.Ο. Αγίου Ιεροθέου Άρης Σκάλας Ατρόμητος Χιλιομοδίου Ερμής Μελιγούς Κορωνίδα Κοιλάδας Μολαϊκός Παναρκαδικός Πανγυθεατικός Πανναυπλιακός 2017 Π.Α.Ο. Ρουφ Φοίνικας Νέας Επιδαύρου
8ος Όμιλος
Αετός Λουτρών Αίας Σαλαμίνας Αιολικός Μυτιλήνης Ακράτητος Άνω Λιοσίων Α.Ο. Καραβά Πειραιά Α.Ο. Πυλίου Κω Α.Π.Ο. Κερατσίνι Αστέρας Βάρης Θύελλα Ραφήνας Μικρασιατική Χίου Πανελευσινιακός Πυθαγόρας Κοντακαιίκων
9ος Όμιλος
Αίας Γαστούνης Α.Ο. Διαβολιτσίου Α.Ο. Τσιλιβή Α.Π.Σ. Ζάκυνθος 1961 Αχαϊκή Διαγόρας Βραχνέικων Εθνικός Σκουλικάδου Θύελλα Πατρών Ναυπακτιακός Αστέρας Παλληξουριακός Παμβουπρασιακός Πάμισος Μεσσήνης Παναιγιάλειος
10ος Όμιλος
Α.Ε.Ε.Κ. ΣΥΝ.ΚΑ. Α.Ε. Νεάπολης Λασιθίου Αλμυρός Γαζίου Αναγέννηση Ιεράπετρας Α.Ο. Αγίου Νικολάου Α.Ο. Δαμάστας Α.Ο. Παλαιοχώρας Α.Ο. Πλατανιά Χανίων Α.Ο. Πόρου Ηρακλείου Άρης Ρεθύμνου Άρης Σούδας Γιούχτας Αρχανών Ηρόδοτος Νέας Αλικαρνασσού Νέος Αστέρας Ρεθύμνου Π.Ο. Ατσαλένιου Ρεθυμνιακός
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License