Το ποδοσφαιρικό τμήμα του Α.Ο. Καβάλα[1] αποτελεί ποδοσφαιρικό σωματείο στην ομώνυμη πόλη. Διεξάγει τους εντός έδρας αγώνες του στο Δημοτικό Στάδιο «Ανθή Καραγιάννη». Η ομάδα αναφέρεται και με το προσωνύμιο «Ελαφρά Ταξιαρχία του Βορρά»[2][3] όπως και «Αργοναύτες».[4] Αυτό το διάστημα μετέχει στο πρωτάθλημα της Γ΄ Εθνικής Ερασιτεχνικής κατηγορίας.

Ιστορία
Η Ίδρυση

Προπολεμικά το καβαλιώτικο ποδόσφαιρο ανέδειξε μερικούς σπουδαίους ποδοσφαιριστές, όπως: Φαρσάκογλου, Σκαρλάτος, Ι. Κανάκης, Κ. Κανάκης, Παπαϊωάννου, Τρυφωνίδης, Μαργαρίτης, Β. Ταντόγλου, Φ. Μακέδος και Παύλου. Ως τις αρχές της δεκαετίας του 1960 στην Καβάλα κυριαρχούσαν τρεις σύλλογοι: ο Ηρακλής, οι Φίλιπποι και η Α.Ε.Κ.. Οι δύο πρώτοι είχαν σημαντική ποδοσφαιρική παρουσία τόσο στην πόλη όσο και πανελλήνια, αφού αναδείχτηκαν πρωταθλητές Β΄ Εθνικής στους ομίλους τους, ο Ηρακλής το 1961-62 και οι Φίλιπποι το 1963-64. Όμως δεν κατάφεραν να κερδίσουν την άνοδο τους στην Α΄ Εθνική στους αγώνες κατάταξης που υπήρχαν τότε.

Έτσι ωρίμασε η ιδέα να συγχωνευθούν, ώστε να δημιουργηθεί μια ισχυρή καβαλιώτικη ομάδα. Την πρωτοβουλία είχαν οι Σωτήρης Αλημίσης (πρώτος πρόεδρος του συλλόγου και μετέπειτα δύο φορές πρόεδρος της ΕΠΟ), Μήτρας, Μοσχοβίτης και Μαχαίρας. Ως έμβλημα της νέας ομάδας επιλέχτηκε η αρχαία τριήρης, έπειτα από πρόταση του Χρήστου Μπάτση. Η τριήρης συνδυάζει τη ναυτική παράδοση της πόλης, η οποία είναι σημαντικό λιμάνι, και εμπεριέχει τρεις συμβολισμούς: τα κουπιά συμβολίζουν του παίκτες, τα πανιά τη διοίκηση και ο άνεμος τους φιλάθλους.
1970-2009

Ο ΑΟΚ, όπως αποκαλείται, σύντομα πέτυχε πανελλήνιες διακρίσεις. Την αμέσως επόμενη χρονιά από την ίδρυσή του, ο σύλλογος έφτασε ως τα ημιτελικά του Κυπέλλου Ελλάδος, αποκλείοντας στα προημιτελικά την Προοδευτική. Σύμφωνα με την κλήρωση στον ημιτελικό θα υποδεχόταν ως γηπεδούχος την ΑΕΚ. Όμως, η ΕΠΟ βάσει ενός διφορούμενου κανονισμού όρισε ο αγώνας να γίνει στο Καυτατζόγλειο Στάδιο της Θεσσαλονίκης. Η Καβάλα αρνήθηκε να λάβει μέρος και αποκλείστηκε.

Η δεκαετία του '70 αποτέλεσε τη χρυσή εποχή του συλλόγου. Αγωνίστηκε για 12 χρόνια στην Α΄ Εθνική από το 1969–70 έως το 1981–82, με μια διακοπή το 1975–76, όταν υποβιβάστηκε στη Β΄ Εθνική. Το 1970–71 κατέκτησε τον άτυπο τίτλο της καλύτερης επαρχιακής ομάδας, ενώ δυο φορές έλαβε μέρος στο Βαλκανικό Κύπελλο. Οι ποδοσφαιριστές, στους οποίους στηρίχτηκε η ομάδα την περίοδο 1969–75 ήταν οι: Τάτσης, Κοψαχείλης, Παντελάκος (τερματοφύλακας), Μπαρμπαλέξης, Τοπούζης, Καραμπετάκης, Μαχαιρίδης, Γκαρανάτσιος, Βάγιας, Χαραλαμπίδης, Μπουγατσάς, Πάτσας, Λιόλιος, Κόκκαλης, Μπλέκος, Παπαδόπουλος, Αβραμίδης. Προπονητής ήταν ο Γιουγκοσλάβος Μπέλα Πάλφι. Μετά τον υποβιβασμό στηρίχτηκε σε μια νέα φουρνιά ποδοσφαιριστών: Κ. Χρυσαφίδης, Στ. Χρυσαφίδης, Κωνσταντινίδης, Κοϊβέρογλου, Μασμανίδης, Ζουμπουλάκης, Ευφραιμίδης, Σαρανταδέκας, Λαμπρόπουλος, Πατσιάς, Καλαϊτζίδης και προπονητή το Γιανέφσκι. Η ανανεωμένη ομάδα το 1976-77 εντυπωσίασε το πανελλήνιο τερματίζοντας στην 7η θέση.

Το 1979 ο Α.Ο. Καβάλα έγινε ΠΑΕ αλλά το 1981–82 υποβιβάστηκε στη Β΄ Εθνική. Στην Α΄ Εθνική επανήλθε μόνο για μία περίοδο το 1994-95. Την περίοδο 1995-96 τερμάτισε πρώτη με διαφορά 7 βαθμών από το δεύτερο στο πρωτάθλημα της Β΄ Εθνικής, (Καβάλα 70, Βέροια 63) μένοντας αήττητη σε όλη τη διάρκεια του Α’ Γύρου, με προπονητή το Γιώργο Παράσχο. Σημαντικότεροι ποδοσφαιριστές αυτής της περιόδου ήσαν οι: Αθανασιάδης, Αργυρίου, Βακιρτζής, Καλλιμάνης, Κόλτσης, Μάλλιος, Μίτεφ, Παπανδρέου, Πεγκλής, Πις, Σίμοβιτς, Σουκασιάν, Τσαπανίδης και Χέρτναγκλ. Αγωνίστηκε στην Α΄ Εθνική ως την περίοδο 1999–2000. Μάλιστα, την περίοδο 1996–97 κατέλαβε την 6η θέση της Α’ Εθνικής, που είναι η καλύτερη στην ιστορία της. Ακολούθησε μία δύσκολη περίοδος που οδήγησε έως τη Γ΄ Εθνική το σωματείο, το οποίο το 2006 εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων μετέβαλλε τη φορολογική και νομική του υπόσταση μέσω αλλαγής επωνυμίας σε ΠΑΕ Νέα Καβάλα,[5][6][7] με διακριτικό τίτλο «Puma ΠΑΕ Νέα Καβάλα».[8]
2010-

Από το καλοκαίρι κιόλας είχαν βρει νέο προπονητή, ο οποίος ήταν ο Ντράγκαν Οκούκα. Ο Σέρβος ανέλαβε ως προπονητής την ομάδα δίνοντας την από τους πρώτους αγώνες, δυνατότητες για να ενταχθεί στα Play-Off. Το Σεπτέμβριο όμως για προσωπικό λόγο αφήνει την θέση του ως προπονητής, και τον αντικαθιστά ένας Πολωνός, ο Χένρικ Κάσπερτσακ. Η Ομάδα νίκησε με προπονητή τον Κάσπερτσακ την ΑΕΚ με 2-1 αλλά στη συνέχεια άρχισε να χάνει έδαφος λόγω πολλών ισοπαλιών και άρχισαν οι "κατρακύλες".

Ο Κάσπερτσακ το Μάρτιο του 2011, παραιτείται λόγω του συμβολαίου του και αντικαθίσταται για ελάχιστο χρονικό διάστημα από τον Έλληνα Γιάννη Μαντζουράκη. Η Καβάλα είχε από τη μέση κιόλας του πρωταθλήματος επιβεβαιώσει την παρουσία της στα Play-Off αλλά και στην Ευρώπη, όμως τελικά τα πράγματα δεν πήγαν όπως είχαν προγραμματιστεί. Η ομάδα δέχτηκε τρεις ήττες και δύο ισοπαλίες, με αποτέλεσμα να εξασφαλίσει την 7η θέση με 40 βαθμούς, με διαφορά 7 βαθμών από τον Ολυμπιακό Βόλου.

Στις 28 Ιουλίου 2011 η ομάδα τιμωρήθηκε από την Πειθαρχική Επιτροπή της Σούπερ Λίγκας με υποβιβασμό στη Φούτμπολ Λιγκ 1 (Β' Εθνική) με κατηγορίες για δωροδοκία και στοιχηματισμό σε στημένα παιχνίδια (με βάση το άρθρο 21). Την επόμενη μέρα ασκήθηκε έφεση που εκδικάστηκε μία εβδομάδα αργότερα (3 Αυγούστου). Η Επιτροπή Εφέσεων της ΕΠΟ αποφάσισε πως δεν προέκυψε όφελος για την ομάδα (όπως και για αυτή του Ολυμπιακού Βόλου), διατηρώντας την στο πρωτάθλημα της Σούπερ Λιγκ, αποδίδοντας απλά αντικειμενική ευθύνη (με βάση το άρθρο 5) και επιβάλλοντας αφαίρεση 8 βαθμών από το πρωτάθλημα της περιόδου 2011-2012.

Στις 23 Αυγούστου η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού (ΕΕΑ) ανακοίνωσε πως δεν χορηγεί πιστοποιητικό για τη συμμετοχή στο πρωτάθλημα της Σούπερ Λίγκας τόσο στην ομάδα της Καβάλας όσο και σε αυτή του Ολυμπιακού Βόλου, «...διότι δεν επήλθε καμία ουσιαστική μεταβολή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, ύστερα από την τιμωρία του Αχιλλέα Μπέου και Χρυσόστομου Ψωμιάδη από την Αθλητική Δικαιοσύνη...».[9] Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, «...από τα στοιχεία του φακέλου, αλλά και από τα όσα έχουν περιέλθει σε γνώση της Επιτροπής προκύπτει χωρίς κανένα περιθώριο αμφιβολίας ότι ο Χρυσόστομος Ψωμιάδης είναι ο ουσιαστικός ιδιοκτήτης και εν τοις πράγμασι κάτοχος της πλειοψηφίας τουλάχιστον των μετοχών της ΠΑΕ ΝΕΑ ΚΑΒΑΛΑ τη διοίκηση της οποίας και ασκεί....».[10]

Με βάση την απόφαση οι δύο ομάδες αποβάλλονταν από όλα τα επαγγελματικά πρωταθλήματα και υποβιβάζονταν στη Δ΄ Εθνική κατηγορία (περιφερειακό πρωτάθλημα). Οι δύο ομάδες κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης της απόφασης και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, μπλοκάροντας την αντικατάστασή τους με άλλες ομάδες στο πρωτάθλημα μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση, ενώ παράλληλα η ομάδα του Βόλου κατήγγειλε την ΕΕΑ για μη νόμιμη σύνθεση των νέων μελών της,[11] άποψη που υιοθέτησε και η διοίκηση της Καβάλας.[12] Τελικά οι δύο ομάδες υποβιβάστηκαν οριστικά στη Δ΄ Εθνική το Σεπτέμβριο του έτους, αφού η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού δεν δέχθηκε να εξετάσει εκ νέου τις όποιες αλλαγές έγιναν στις διοικήσεις των ομάδων μετά την πρώτη της απόφαση.[13]

Την περίοδο 2011–12, ο Α.Ο.Κ. αγωνίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του στη Δ΄ Εθνική κατηγορία, καταλαμβάνοντας την 4η θέση του 1ου Ομίλου με 48 βαθμούς. Την επόμενη αγωνιστική περίοδο, όμως, έπειτα από απόφαση της ΕΠΟ,[14] ο Α.Ο.Κ. έλαβε μέρος στο πρωτάθλημα της Β΄ Εθνικής κατηγορίας (Football League). Στην ίδια κατηγορία αγωνίστηκε και την αμέσως επόμενη περίοδο, όπου τερμάτησε στη 13η θέση του 2ου Ομίλου με 17 βαθμούς, γνωρίζοντας έτσι τον υποβιβασμό στη Γ΄ Εθνική Ερασιτεχνική κατηγορία. Επίσης, το Μάιο του 2015, ο ερασιτέχνης με ανακοίνωσή του ανέφερε πως η λύση και εκκαθάριση της «ΠΑΕ Νέα Καβάλα» εγκρίθηκε.[15]
Έμβλημα

Έμβλημα της ομάδας αποτελεί η αρχαία τριήρης. Ακολουθούν ορισμένες από τις ποιο πρόσφατες εκδοχές του.

2009–2011

2014–σήμερα

Στάδιο
Δημοτικό Στάδιο «Ανθή Καραγιάννη»

Κύρια λήμματα: Δημοτικό Στάδιο Άννα Βερούλη και Δημοτικό Στάδιο Ανθή Καραγιάννη

Έδρα της ομάδας, από την ίδρυσή της το 1965 αποτελούσε το Δημοτικό Στάδιο «Άννα Βερούλη» (Βερούλειο). Από το 1970, η ομάδα αγωνίζεται στο μέχρι πρότινως Εθνικό Στάδιο Καβάλας, που ονομάζεται πλέον Δημοτικό Στάδιο «Ανθή Καραγιάννη»,[16] με εξαίρεση την περίοδο 2011–12 κατά την οποία προσωρινή έδρα αποτέλεσε και πάλι το «Βερούλειο».
Φίλαθλοι

Ο πιο γνωστός σύνδεσμος φιλάθλων του ΑΟ Καβάλα ονομάζεται «Γαλάζιοι Αργοναύτες».[17] Τον Ιανουάριο του 2010 δημιουργήθηκε άλλο ένα κλαμπ που αποκαλείται «Pitbulls» αλλά έκλεισε, ενώ το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς δημιουργήθηκε η «Λέσχη Φιλάθλων Καβάλας».
Τίτλοι-Διακρίσεις

Πρωταθλήματα Β΄ Εθνικής: 1966-67, 1968-69, 1975-76, 1995-96.
Πρωταθλήματα Γ΄ Εθνικής: 2007-08.
Άνοδος από Β΄ Εθνική: 2008-09.
Άνοδος από Β΄ Εθνική: 1993-94.
Άνοδος από Γ΄ Εθνική: 1989-90, 2001-02, 2007-08
Ημιτελικοί Κυπέλλου Ελλάδος: 1964-65, 1995, 2010.
Βραβείο fair play (έπαθλο 250.000€) 2009-2010

Η διαχρονική πορεία

1965–69: Β΄ Εθνική.
1969–75: Α΄ Εθνική.
1975–76: Β΄ Εθνική.
1976–82: Α΄ Εθνική.
1982–89: Β΄ Εθνική.
1989–90: Γ΄ Εθνική.
1990–94: Β΄ Εθνική.
1994–95: Α΄ Εθνική.
1995–96: Β΄ Εθνική.
1996–00: Α΄ Εθνική.
2000–01: Β΄ Εθνική.
2001–02: Γ΄ Εθνική.
2002–03: Β΄ Εθνική.
2003–08: Γ΄ Εθνική.
2008–09: Β΄ Εθνική.
2009–11: Α΄ Εθνική.
2011–12: Δ΄ Εθνική.
2012–14: Β΄ Εθνική.
2014–16: Γ΄ Εθνική.

Στα 50 χρόνια της ιστορίας ο Α.Ο. Καβάλα έχει συμμετάσχει 19 χρόνια στην Α΄ Εθνική, 22 στη Β΄ Εθνική, 8 στη Γ΄ Εθνική και 1 χρονιά στη Δ΄ Εθνική.

Αξιοσημείωτοι ποδοσφαιριστές

Θοδωρής Ζαγοράκης Βασίλης Λάκης Γιώργος Νασιόπουλος Γιώργος Μάλλιος Δημήτρης Σαλπιγγίδης Νίκος Χατζηζήσης Δημήτρης Παρίδης Μιχάλης Ιορδανίδης Ανέστης Αθανασιάδης Νίκος Καραγεωργίου Παύλος Δερμιτζάκης Θεοφύλακτος Νικολαΐδης Στέλιος Σφακιανάκης Δημήτρης Πετκάκης

Λάκης Αβραμίδης Παναγιώτης Κοΐβέρογλου Γιώργος Ρήγας Θεόδωρος Τζόλας Λάκης Πέτσας Νίκος Μόσχος Γιώργος Φιλιππίδης Δήμος Φιλιππίδης Στέλιος Κατρακυλάκης Φώτης Παπαδόπουλος Μανώλης Τουμπόγλου Λέσεκ Πις Ιγκόρ Σιπνιέφσκι Έμπι Σμόλαρεκ

Νεμάνια Βουτσίσεβιτς Σάβο Παβίσεβιτς Ιγκορ Τόμασιτς Ντίτμαρ Κονσταντίνι Ζαν Κλοντ Νταρσεβίλ Έλβιο Μάνα Ραούλ Βάλιαν Σέρτζιο Εσπινόζα Γουίλσον Ορούμα Ιφεάνι Ουντέζε Φρεντερίκ Μεντί Σαρλ Ιτάνζ Ζέλικο Κάλατς Κρεγκ Μουρ

Αξιοσημείωτοι προπονητές

• Γιάννης Παπακώστας
• Βασίλης Δανιήλ
• Άαντ ντε Μος
• Κώστας Βασιλακάκης

Δείτε επίσης
Soccer ball.svg Πύλη Ποδόσφαιρο

Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Καβάλας

Πηγές

Γιάννη Διακογιάννη, "Το Ποδόσφαιρο: στην Ελλάδα, στον Κόσμο", εκδ. Κάκτος 1978.
Αφιέρωμα της εφημερίδας SportDay (5-7-2007), σσ. 25-27.

Παραπομπές

Ανακοίνωση ΕΠΟ (9/9/2015) epo.gr
tovima.gr Η ισχύς εν τη... συνενώσει / Στο ποδόσφαιρο «γεννήθηκαν» δυνάμεις
k-tipos.gr Το ντέρμπι μεταξύ των «Ελαφριών Ταξιαρχιών» του νότου και του βορρά
contra.gr Το αντίο του Ντε Μος και το λίφτινγκ του ΑΟΚ
Κλήσεις footballleague.gr
Η ολέθρια «συναλλαγή» κράτους - ομάδων και οι ρυθμίσεις χρεών kathimerini.gr
Οι ομάδες του Μάκη Ψωμιάδη sport24.gr
Στην Καβάλα ο "Ντόμπρα" sigmalive.com
Στην Δ΄ Εθνική Ολυμπιακός Βόλου και Καβάλα, ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 23/8/2011
Το σκεπτικό της απόφασης για Βόλο και Καβάλα, ΣΚΑΪ, 25/8/2011
Βόλος και Καβάλα μπλόκαραν την αντικατάστασή τους, Ελευθεροτυπία, 26/8/2011
Παράνομη η σύνθεση της ΕΕΑ, contra.gr, 26/8/2011
Οριστικά στη Δ' Εθνική Ολυμπιακός Βόλου και Καβάλα, contra.gr, 15/09/2010
Αναλυτικά η απόφαση της ΕΠΟ, αναφορά σε gazzetta.gr metrosportgr.com, 12/9/12
ΑΟΚ: Εγκρίθηκε η λύση και εκκαθάριση της Νέας ΠΑΕ Καβάλα xronometro.com
Η ενασχόληση των νέων με τον αθλητισμό - Μια εμπειρική έρευνα, σελ. 28 (archive) ΤΕΙ-ΑΜΘ

Ιστοσελίδα του Σ.Φ. ΑΟΚ Οι Αργοναύτες

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επίσημη ιστοσελίδα
Η σελίδα του συλλόγου στην UEFA
Το στάδιο της Καβάλας