Ο Ιάκωβος Τσαλίκης (1920-1991) γεννήθηκε την 5η Νοεμβρίου του 1920 στο Λιβίσι (Λεβίσσι ή Καρμυλλησός, στα Τουρκικά: Kayaköy), μεγάλο τότε ελληνικό χωριό 8 χμ. νοτίως της Μάκρης της Μικράς Ασίας (τότε 6.500 κατοίκους), στο ύψος περίπου του Καστελόριζου. Οι γονείς του ήταν ο Σταύρος Τσαλίκης και η Θεοδώρα.

Η οικογένεια του ήταν από τις πιο εύπορες της περιοχής. Τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής σε βάρος χιλιάδων Ελλήνων της Μ. Ασίας και του Πόντου, που είχαν ήδη αρχίσει από το 1915 και 1917 μέχρι το 1920, έπληξαν και την οικογένεια του. Συγγενείς του συνελήφθησαν από τους Τούρκους και οδηγούμενοι στα τάγματα εργασίας στα βάθη της Τουρκίας ξεψύχησαν[εκκρεμεί παραπομπή] από τα βασανιστήρια των Τούρκων ζαπτιέδων (χωροφυλάκων) και στρατιωτών. Ο πατέρας του, Σταύρος Τσαλίκης, πιάστηκε κι αυτός αιχμάλωτος και οδηγήθηκε στα τάγματα εργασίας, στις αρχές του 1922. Μετά από φοβερές κακουχίες, κατάφερε να δραπετεύσει από τους Τούρκους και να ξανασμίξει με την οικογένειά του.

Στα τέλη του 1925 η οικογένεια του Ιακώβου μεταφέρθηκε μαζί μ’ άλλους πρόσφυγες στην Βόρεια Εύβοια, στο χωριό Φαράκλα. Εγκαταστάθηκαν αρχικά σε κάτι σκηνές και μετά από δύο χρόνια σε μικρά σπίτια και καλλιεργούσαν κτήματα.

Παιδική ηλικία και στρατιωτική θητεία

Από μικρό παιδί άκουγε τη γιαγιά του να του λέει για τους βίους των αγίων και για τους Ιερομόναχους της οικογένειάς τους (το γενεαλογικό δέντρο της είχε επτά γενεές Ιερομονάχων, έναν αρχιερέα και έναν άγιο). Ο πατέρας του ήταν τεχνίτης. Η μητέρα του του έμαθε να προσεύχεται και να κάνει πολλές μετάνοιες. Από έξι χρονών είχε μάθει απ’ έξω τη Θείας Λειτουργία. Στο Δημοτικό Σχολείο του χωριού είχε άριστη επίδοση σε όλες τις τάξεις. Ο πατέρας του δεν του επέτρεψε να συνεχίσει τη μόρφωσή του στο γυμνάσιο. Η εποχή πού πήγε στρατιώτης (1947) ήταν η περίοδος του εμφυλίου πολέμου. Ουδέποτε κατά τη διάρκεια της θητείας του έφαγε λαδερό φαγητό τις Τετάρτες και τις Παρασκευές, καθώς και τις Σαρακοστές των Χριστουγέννων και του Πάσχα.

Μοναστικός βίος

Κατόπιν εγκαταστάθηκε το μοναστήρι του Όσιου Δαυίδ όπου διαβιούσαν τότε 2 μοναχοί και ο Ηγούμενος αρχιμανδρίτης Νικόδημος Θωμάς. Ο αρχιμανδρίτης Νικόδημος πολύ σύντομα μίλησε για τον νέο μοναχό στο Μητροπολίτη Χαλκίδος Γρηγόριο, ο οποίος τον χειροτόνησε ιερέα (1952).

Στη Μονή προσέρχονταν για να τον δουν εκατοντάδες απλοί άνθρωποι του λαού, αλλά και πατριάρχες και αρχιερείς, κληρικοί κάθε βαθμού και μοναχοί, άρχοντες και ανώτατοι δικαστές, καθηγητές Πανεπιστημίου και επιστήμονες. Όλοι φεύγοντας από τη Μονή κι έχοντας δει το Γέροντα Ιάκωβο αισθάνονταν ότι έφευγαν από ένα είδος Παραδείσου.

Ιδού τί αναφέρει σχετικώς στην από 14.2.1994 επιστολή του προς την Ιερά Μονή του Οσίου Δαυΐδ ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος: «…Διά τον μακαριστόν Γέροντα με την φωτεινήν μορφήν ισχύει εκείνο το οποίον έγραφεν ο ιερός Χρυσόστομος διά τον άγιον Μελέτιον Αντιοχείας: “Ου γαρ διδάσκων μόνον, ουδέ φθεγγόμενος, αλλά και ορώμενος απλώς, ικανός η άπασαν αρετής διδασκαλίαν εις την των ορώντων ψυχήν εισαγαγείν”».

Πηγές

* Αρχιμ. Κυρίλλου ηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Δαυΐδ του Γέροντος και των πατέρων αυτής, π. Ιάκωβος Τσαλίκης ένας σύγχρονος άγιος Γέροντας, μέρος α’ & β΄, Περιοδικό Πεμπτουσία, τεύχος 8, Απρίλιος – Ιούλιος 2002
* Άννα Ιακώβου: "Ήταν κάποτε παιδιά ο Γέρων Ιάκωβος Τσαλίκης", Εκδόσεις Σταμούλη Α.Ε., Σειρά: "Άθως" (παιδικά), Ά Έκδοση: Δεκέμβριος 2008.