Πολιτική εφημερίδα, σήμερα αποτελεί όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Ιδρυτής του Ριζοσπάστη ήταν ο Γ. Πετσόπουλος, ο οποίος αγόρασε το δικαίωμα έκδοσης της εφημερίδας με αυτό τον τίτλο από τον Γεώργιο Φιλάρετο που εξέδιδε εφημερίδα με το ίδιο όνομα από το 1908 μέχρι το 1911. Η πρώτη έκδοση του «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ» έγινε τον Ιούνιο του 1916 στη Θεσσαλονίκη και διατηρήθηκε μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Κυκλοφορούσε ως δισεβδομαδιαία εφημερίδα. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου άρχισε η έκδοσή της στις 23 Ιουλίου 1917. Στη διάρκεια του μεσοπολέμου απαγορεύθηκε η κυκλοφορία της: στη δικτατορία του Πάγκαλου (1925-1926) και στη Δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά (1936-1940). Για τρία χρόνια (1931-1934) κυκλοφόρησε με τον τίτλο Νέος Ριζοσπάστης για να αντιμετωπίσει την παύση της κυκλοφορίας. Ξεκίνησε η επανέκδοσή της το 1944, αλλά και πάλι διατάχθηκε η διακοπή της το 1947 θεωρούμενη παράνομη. Την τριετή αυτή περίοδο κυκλοφορίας της εκδιδόταν και η απογευματινή εβδομαδιαία έκδοση Ο Ρίζος της Δευτέρας. Μετά τη μεταπολίτευση, στις 25 Σεπτεμβρίου 1974, ξεκίνησε και πάλι η κυκλοφορία της που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Επί των δικτατοριών, Πάγκαλου-Μεταξά-Απριλιανών, τυπωνόταν και κυκλοφορούσε παράνομα, ενώ επί Μεταξά η κρατική Ασφάλεια τύπωνε και κυκλοφορούσε δικό της Ριζοσπάστη[1]

Ο Ριζοσπάστης για πολλά χρόνια βρισκόταν υπό καθεστώς διωγμού στην Ελλάδα, άλλες φορές επίσημα, άλλες ανεπίσημα. Ακόμα και όταν κυκλοφορούσε ελεύθερα, σπανίως αγοραζόταν από τα περίπτερα, υπό το φόβο των καταδοτών. Στην πώλησή του βοηθούσαν τα κατά τόπους οργανωμένα τμήματα της Νεολαίας του ΚΚΕ, της ΚΝΕ, πουλώντας χέρι με χέρι την εφημερίδα.

Οι διευθυντές της εφημερίδας

Στην προπολεμική περίοδο διετέλεσαν διευθυντές της ή αρχισυντάκτες της οι Νίκος Γιαννιός, Γιάννης Κορδάτος, Πέτρος Πικρός, Μήτσος Παρτσαλίδης,Αργύρης Αργυριάδης-1934. Μεταπολεμικά οι Κώστας Καραγιώργης, Μανώλης Γλέζος, Κωνσταντίνος Τσαλόγλου, Γρηγόρης Φαράκος, Θανάσης Καρτερός, Τάκης Κατσιμάρδος, Τάκης Τσίγκας, Δημήτρης Κουτσούμπας.
Η κυκλοφορία της εφημερίδας προπολεμικά -μεταπολεμικά

Το 1927 είχε τιράζ 10.000 φύλλα ημερησίως, δηλαδή κυκλοφορία 6-7.000 φύλλα. Στη μεταπολιτευτική περίοδο θα έχει γοργή άνοδο: έτσι από 22.000 φύλλα μέση ημερήσια κυκλοφορία το 1974, θα φτάσει το 1985 τα 60.000 φύλλα. Αυτό αντικατόπτριζε «την αύξηση της πολιτικής εμβέλειας του Κ.Κ.Ε. που πάντως δεν κατοχυρώνεται και εκλογικά»[2] Η κυκλοφορία της αρχίζει να κάμπτεται μετά την περίοδο αυτή, εν μέρει και λόγω της έκδοσης της φιλοκομμουνιστικής εφημερίδας Πρώτης μια κι αυτή στο ίδιο αναγνωστικό κοινό απευθυνόταν.[3] Η διακοπή της εφημερίδας Πρώτη δεν συνέβαλε στην κυκλοφοριακή της ανάκαμψη, ενώ η διάσπαση του Κ.Κ.Ε το 1991 μείωσε ακόμα πιο πολύ την κυκλοφορία της.
Γενική αποτίμηση

Ο καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Δημήτρης Ψυχογιός, επισημαίνει ότι ο Ριζοσπάστης «παραμένει...πάντα πιστός στη λενινιστική αντίληψη που θέλει την κομματική του εφημερίδα καθοδηγητή και αγκιτάτορα των μελών του κόμματος, της εργατικής τάξης» και προβάλει τις θέσεις του ΚΚΕ σε σχέση με την επικαιρότητα, τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων και έντονα σχόλια κατά των πολιτικών αντιπάλων.[4]
Παραπομπές

↑ Δημήτρης Ψυχογιός, Τα έντυπα μέσα επικοινωνίας. Από τον πηλό στο δίκτυο, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2004, σελ.494
↑ όπ.π., σελ.495
↑ όπ.π., σελ.496
↑ όπ.π.

Πηγή

Δημήτρης Ψυχογιός, Τα έντυπα μέσα επικοινωνίας. Από τον πηλό στο δίκτυο, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2004, σελ.493-496

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

Ριζοσπάστης