Η Νέα Δημοκρατία (Ν.Δ.), είναι φιλελεύθερο-συντηρητικό ελληνικό πολιτικό κόμμα, ένα από τα δύο κυρίαρχα κόμματα στο πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας από την μεταπολίτευση και μετά. Ιδρύθηκε στις 4 Οκτωβρίου 1974 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ενώ σημερινός πρόεδρος του κόμματος είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η Νέα Δημοκρατία υπηρέτησε ως κυβέρνηση από το 1974 μέχρι το 1980 με πρωθυπουργό τον ιδρυτή της Κωνσταντίνο Καραμανλή και έως τις εκλογές του 1981 με τον Γεώργιο Ράλλη, από το 1990 μέχρι το 1993 με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, από το 2004 μέχρι το 2009 με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή, από το 2012 μέχρι το 2015 με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά και από το 2019 με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Το κόμμα εκπροσωπείται στη Βουλή των Ελλήνων από 156 βουλευτές και βρίσκεται στην κυβέρνηση σήμερα. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπείται από έξι ευρωβουλευτές, οι οποίοι συμμετέχουν στην ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Επίσης, η Νέα Δημοκρατία είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, της Κεντρώας Δημοκρατικής Διεθνούς και της Διεθνούς Δημοκρατικής Ένωσης.
Ιστορικό
Ίδρυση
Στις 4 Οκτωβρίου 1974, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ίδρυσε τη Νέα Δημοκρατία, στην ιδρυτική διακήρυξη της οποίας αναφερόταν μεταξύ άλλων:
Η Νέα Δημοκρατία είναι η πολιτική παράταξη που ταυτίζει το έθνος με το λαό, την πατρίδα με τους ανθρώπους της, την πολιτεία με τους πολίτες της, την εθνική ανεξαρτησία με τη λαϊκή κυριαρχία, την πρόοδο με το κοινό αγαθό, την πολιτική ελευθερία με την έννομη τάξη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
1974-1981: Κυβέρνηση
Από αριστερά προς δεξιά: Κωνσταντίνος Καραμανλής, Γεώργιος Μισαηλίδης, Αλέξης Μινωτής, στο προσυνέδριο της Νέας Δημοκρατίας (Χαλκιδική, Απρίλιος 1976).
Κύρια λήμματα: Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή 1974, Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή 1977 και Κυβέρνηση Γεωργίου Ράλλη 1980
Στις βουλευτικές εκλογές του 1974, τις πρώτες μετά την πτώση της Χούντας των Συνταγματαρχών, η Νέα Δημοκρατία με πρόεδρο τον ιδρυτή της, κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων λαμβάνοντας ποσοστό 54,37%, το υψηλότερο που έχει καταγραφεί σε βουλευτικές εκλογές, και εξασφάλισε 220 έδρες στην Βουλή. Ο πρωταρχικός στόχος της Νέας Δημοκρατίας ως Κυβέρνηση, ήταν η ένταξη της Ελλάδας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, προκάτοχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με σκοπό την επιτάχυνση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας, καθώς και την ενίσχυση της ασφάλειάς της από εξωτερικούς κινδύνους, ενώ προτεραιότητα αποτέλεσε και η συμμετοχή της χώρας σε υπερεθνικούς οργανισμούς. Επίσης, τον Δεκέμβριο του 1974, η Κυβέρνηση έλυσε οριστικά το πολιτειακό ζήτημα της χώρας, διεξάγοντας δημοψήφισμα με το οποίο καταργήθηκε η Βασιλευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία και εγκαθιδρύθηκε η Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.
Το 1976, η Νέα Δημοκρατία προχώρησε στην εσωτερική της οργάνωση, με κορυφαία διαδικασία το Προσυνέδριο της Χαλκιδικής τον Απρίλιο του έτους αυτού, όπου συζητήθηκαν προτάσεις για το καταστατικό και τους κανονισμούς λειτουργίας των κομματικών οργανώσεών της. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τόνισε:
Τα κόμματα για να εκπληρώσουν την αποστολή τους πρέπει: Πρώτον, να έχουν σαφή ιδεολογία και σταθερό προσανατολισμό. Δεύτερον, να κατέχονται από υψηλό αίσθημα ευθύνης. Τρίτον, να είναι δημοκρατικά οργανωμένα.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής
Στις βουλευτικές εκλογές του 1977, που διεξήχθησαν στις 20 Νοεμβρίου 1977, η Νέα Δημοκρατία κέρδισε ξανά εύκολα, με ποσοστό 41,84% και 172 έδρες στο Κοινοβούλιο, σχηματίζοντας την δεύτερη Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ένα χρόνο αργότερα, το Μάιο του 1978, το Κόμμα Νεοφιλελευθέρων του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη συγχωνεύθηκε με τη Νέα Δημοκρατία, και οι δύο βουλευτές του εντάχθηκαν στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος.[6]
Τον Απρίλιο του 1979, συγκλήθηκε το 1ο Συνέδριο του κόμματος στην Χαλκιδική, όπου εγκρίθηκαν ομόφωνα οι ιδεολογικές αρχές της Νέας Δημοκρατίας τις οποίες είχε εισηγηθεί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Σύμφωνα με αυτές, η ιδεολογία του κόμματος, γνωστή ως "ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός", αναγνωρίζει την ελευθερία της αγοράς με τη ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους για χάρη της κοινωνικής δικαιοσύνης. Επίσης εγκρίθηκε το καταστατικό και οι κανονισμοί λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων. Αυτό ήταν το πρώτο συνέδριο ελληνικού κόμματος, του οποίου οι σύνεδροι ήταν αιρετοί από τα μέλη.[7]
Τον Μάιο του ίδιου έτους, ο μεγάλος στόχος της Κυβέρνησης έγινε πραγματικότητα. Τότε έγινε δεκτή η ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα χάρη στις προσπάθειες του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, μια εξέλιξη-σταθμός στην νεότερη ιστορία της χώρας. Η συνθήκη ένταξης υπογράφηκε στο Ζάππειο από τον Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και από τον Υπουργό Εξωτερικών Γεώργιο Ράλλη, παρουσία όλων των Ευρωπαίων ηγετών, ενώ χαρακτηριστική ήταν η απουσία της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, δηλαδή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και του προέδρου του, Ανδρέα Παπανδρέου.
Τον Μάιο του 1980, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ πρόεδρος του κόμματος εκλέγεται ο Γεώργιος Ράλλης, ο οποίος αναλαμβάνει και χρέη Πρωθυπουργού. Τον Ιούνιο του 1981, πραγματοποιήθηκε έκτακτο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας ενόψει των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών.
1981-1989: Αντιπολίτευση
Στις βουλευτικές εκλογές του 1981, που διεξήχθησαν στις 18 Οκτωβρίου, η Νέα Δημοκρατία ηττάται για πρώτη φορά, συγκεντρώνοντας το χαμηλότερο ποσοστό της έως τότε ιστορίας της (35,88%) και καταλαμβάνοντας 115 έδρες στην Βουλή, αναδεικνυόμενη έτσι σε Αξιωματική Αντιπολίτευση. Την ίδια μέρα διεξήχθησαν και οι ευρωεκλογές του 1981, όπου και εκεί η Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε λαμβάνοντας ποσοστό 31,34%, κερδίζοντας 8 από τις 24 έδρες της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μετά από αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα, τον Δεκέμβριο, ο Γεώργιος Ράλλης έθεσε θέμα εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό του στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος και καταψηφίστηκε. Νέος πρόεδρος ανέλαβε ο Ευάγγελος Αβέρωφ.
Στις ευρωεκλογές του 1984, στις 17 Ιουνίου, η Νέα Δημοκρατία ηττάται, αυξάνοντας όμως το ποσοστό της σε 38,05% και παίρνοντας 9 από τις 24 ελληνικές έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο. Παρόλα αυτά, τον Αύγουστο του ίδιου έτους, ο Ευάγγελος Αβέρωφ με επιστολή του προς την κοινοβουλευτική ομάδα, παραιτήθηκε από πρόεδρος του κόμματος και την 1η Σεπτεμβρίου, εξελέγη στο αξίωμα αυτό ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Στις 2 Ιουνίου 1985, στις βουλευτικές εκλογές, η Νέα Δημοκρατία αύξησε το ποσοστό της στο 40,85%, ηττήθηκε όμως ξανά, παραμένοντας στην θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος μαζί με εννέα ακόμα βουλευτές αποχώρησαν από τη Νέα Δημοκρατία και ίδρυσαν τη Δημοκρατική Ανανέωση.[8]
Τον Φεβρουάριο του 1986, συνεκλήθη στη Θεσσαλονίκη το 2ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, όπου αποφασίζεται να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις φιλελεύθερες ιδέες, εμπλουτίζοντας τις ιδεολογικές αρχές του κόμματος, ενώ πραγματοποιήθηκαν κάποιες καταστατικές αλλαγές καθώς και αλλαγές των κανονισμών λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων.[9] Μέσα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για το κόμμα, τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας αποφάσισαν να πολιτικοποιήσουν έντονα τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές του 1986, κερδίζοντας τους τρεις μεγαλύτερους δήμους της χώρας, τους δήμους Αθηναίων, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης. Επίσης τρία χρόνια αργότερα, στις 18 Ιουνίου 1989, η Νέα Δημοκρατία κέρδισε και τις ευρωεκλογές του 1989, με ποσοστό 40,45% και 10 από τις 24 έδρες.
1989-1993: Κυβέρνηση
Κύριο λήμμα: Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη 1990
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου και του Νοεμβρίου του 1989, η Νέα Δημοκρατία, με πρόεδρο τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, παρά το γεγονός ότι συγκέντρωσε μεγάλα ποσοστά, της τάξεως του 44,28% και 46,19% αντίστοιχα, λόγω του εκλογικού νόμου δεν κατάφερε να σχηματίσει αυτοδύναμη Κυβέρνηση, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό της Κυβέρνησης Συνεργασίας με τον Συνασπισμό στην πρώτη περίπτωση, και της Οικουμενικής Κυβέρνησης στην δεύτερη.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης
Παρόλα αυτά, στις βουλευτικές εκλογές του 1990, επιτυγχάνοντας το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό της ιστορίας (46,89%), το κόμμα λόγω της ιδιομορφίας του εκλογικού νόμου, έλαβε μόλις 150 έδρες στην Βουλή. Ύστερα από συμφωνία μεταξύ του Κωνστατίνου Μητσοτάκη και του Κωστή Σταφανόπουλου, ο μοναδικός βουλευτής της Δημοκρατικής Ανανέωσης, Θεόδωρος Κατσίκης στήριξε τη δημιουργία μονοκομματικής κυβέρνησης, κι έτσι σχηματίστηκε μια αυτοδύναμη αλλά ασταθή Κυβέρνηση υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.[10]
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη ακολούθησε μεταρρυθμιστική πολιτική. Την τριετία 1990-1993 εντατικοποιήθηκαν οι ιδιωτικοποιήσεις κρατικών επιχειρήσεων (Ο.Τ.Ε., Αστικές Συγκοινωνίες κλπ), απελευθερώθηκε ο τομέας των τηλεπικοινωνιών με παράλληλο άνοιγμα στην αγορά της κινητής τηλεφωνίας, τα μεγάλα έργα (Αττική Οδός, Εγνατία Οδός, Μετρό Αθήνας, Νέος Αερολιμένας Αθηνών) μπήκαν σε τροχιά υλοποίησης, ενώ ανάλογες τομές έγιναν και στους τομείς του δημοσίου, της ναυτιλίας, της γεωργίας και αλλού.[11]
Στην εξωτερική πολιτική κλήθηκε να αντιμετωπίσει την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης και ιδιαιτέρως τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και το συνακόλουθο Μακεδονικό ονοματολογικό ζήτημα. Επίσης, πέτυχε την ένταξη της Ελλάδας στη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση, ενώ επί διακυβέρνησης Μητσοτάκη υπογράφτηκε και η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Παράλληλα, επετεύχθη εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας – Η.Π.Α. και η Κυβέρνηση Μητσοτάκη υπέγραψε το 1990 συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα.
Δύο χρόνια από την ανάληψη των καθηκόντων του, τον Απρίλιο του 1992, ο Αντώνης Σαμαράς αποπέμφθηκε από υπουργός Εξωτερικών.[12] Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, παραιτήθηκε από βουλευτής[13] και μαζί με κάποιους βουλευτές, από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέα Δημοκρατίας, ίδρυσε την Πολιτική Άνοιξη, με αποτέλεσμα η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη να χάσει τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της Βουλής.
1993-2004: Αντιπολίτευση
Στις πρόωρες εκλογές που προκηρύχθηκαν για τις 10 Οκτωβρίου, η κεντροδεξιά παράταξη ηττήθηκε με ποσοστό 39,30% και επανήλθε στη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Αμέσως μετά ο Μητσοτάκης παραιτήθηκε από πρόεδρος του κόμματος. Νέος πρόεδρος εξελέγη ο Μιλτιάδης Έβερτ, από ειδικό εκλεκτορικό σώμα, με 141 ψήφους, έναντι 37 ψήφων του Ιωάννη Βαρβιτσιώτη.
Τον Απρίλιο του 1994, πραγματοποιήθηκε το 3ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στην Χαλκιδική με συμμετοχή 1.300 συνέδρων, όπου εγκρίθηκε το νέο καταστατικό του κόμματος, το νέο πλαίσιο του κυβερνητικού προγράμματος και επιβεβαιώθηκαν οι ιδεολογικές αρχές του κόμματος.[14] Στις ευρωεκλογές του ίδιου έτους, το κόμμα βγήκε δεύτερο με ποσοστό 32,63% και 9 από τις 25 έδρες, ενώ στις δημοτικές και νομαρχιακές του ίδιου έτους κέρδισε τους δύο από τους τρεις μεγάλους δήμους, την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, εκλέγοντας ταυτόχρονα και δώδεκα νομάρχες.
Το 1996, προκηρύχθηκαν πρόωρες εκλογές για τις 22 Σεπτεμβρίου 1996, όπου η Νέα Δημοκρατία αναδείχθηκε δεύτερη, συγκεντρώνοντας 38,12% και 108 έδρες. Αυτό οδήγησε τον Μιλτιάδη Έβερτ σε παραίτηση και την κίνηση διαδικασίας για εκλογή νέου προέδρου, όπου ο Έβερτ υπερίσχυσε του Γιώργου Σουφλιά με ψήφους 103, έναντι 84, και επανεξελέγη στην ηγεσία του κόμματος.
Το λογότυπο της Νέας Δημοκρατίας (1979-2011)
Τον Μάρτιο του 1997, διεξήχθη το 4ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στην Αθήνα, με θέμα την ψήφιση νέου καταστατικού και προγράμματος, καθώς και την εκλογή προέδρου από διευρυμένο εκλεκτορικό σώμα μετά από εσωκομματικές πιέσεις. Στην πρώτη ψηφοφορία, ο Κώστας Καραμανλής συγκέντρωσε ποσοστό 40,73%, ο Γιώργος Σουφλιάς 30,52%, ο Μιλτιάδης Έβερτ 25,34% και ο Βύρων Πολύδωρας 3,40%. Στην δεύτερη ψηφοφορία ο Καραμανλής εξελέγη πρόεδρος με 69,16%, έναντι 30,84% του Σουφλιά. Λίγες ημέρες μετά, πραγματοποιήθηκε το Συνέδριο Αρχών και Θέσεων της Ν.Δ., όπου επαναδιατυπώθηκαν οι αρχές και οι θέσεις του κόμματος και επανασχεδιάστηκαν άλλες, με φόντο τον 21ο αιώνα και την είσοδο της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση.[15]
Ένα χρόνο μετά, τον Φεβρουάριο του 1998, ξέσπασε εσωκομματική κρίση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τη διαγραφή των Στέφανου Μάνου, Βασίλη Κοντογιαννόπουλου και Γιώργου Σουφλιά, εκ των κορυφαίων στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, και κάποιων βουλευτών που πρόσκειντο στον πρώην Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.[16] Αργότερα ο Στέφανος Μάνος ίδρυσε τους Φιλελεύθερους.[17] Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υποψήφιοι υποστηριζόμενοι από τη Νέα Δημοκρατία κέρδισαν τους τρεις μεγάλους δήμους και εκλέχτηκαν 27 νομάρχες.
Στις βουλευτικές εκλογές του 2000 που διεξήχθησαν στις 9 Απριλίου, η Νέα Δημοκρατία συνεργάστηκε με τους Φιλελεύθερους του Στέφανου Μάνου[18] και έλαβε τη δεύτερη θέση με ποσοστό 42,74% και 125 έδρες. Λίγους μήνες αργότερα, διεγράφη από το κόμμα ο βουλευτής Γιώργος Καρατζαφέρης,[19] ο οποίος μετά ίδρυσε το Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό.[20] Η εσωκομματική κρίση συνεχίστηκε και το 2001, με τον δημοφιλή Δήμαρχο Αθηναίων Δημήτρη Αβραμόπουλο να αποχωρεί από τη Νέα Δημοκρατία ιδρύοντας το Κίνημα Ελεύθερων Πολιτών.[21]
Τον Μάρτιο του 2001, πραγματοποιήθηκε το 5ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, όπου συζητήθηκαν θέματα αρχών και θέσεων και αποφασίστηκαν οργανωτικές αλλαγές, με σημαντικότερη τη θεσμοθέτηση Γενικού Γραμματέα. Στο Συνέδριο αυτό ο Γιώργος Σουφλιάς επέστρεψε στη Νέα Δημοκρατία.[22] Ένα χρόνο αργότερα, επέστρεψε και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος,[23] ενώ στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές του ίδιου έτους, το κόμμα κέρδισε ξανά τους τρεις μεγαλύτερους δήμους καθώς και 30 νομαρχίες.
2004-2009: Κυβέρνηση
Κύρια λήμματα: Κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή 2004 και Κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή 2007
Στις βουλευτικές εκλογές του 2004, που διεξήχθησαν το Μάρτιο του 2004, η Νέα Δημοκρατία συνεργάστηκε με τη Δημοκρατική Αναγέννηση του Στέλιου Παπαθεμελή.[24] Έλαβε το 45,36% των ψήφων, κατέλαβε την πλειοψηφία στη Βουλή με 165 έδρες και σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση υπό τον Κώστα Καραμανλή. Τον Ιούνιο του ίδιου έτους, διεξήχθησαν και οι ευρωεκλογές, όπου η Νέα Δημοκρατία κέρδισε με μεγάλη διαφορά, συγκεντρώνοντας 43,01% και 11 από τις 24 έδρες. Είχε προηγηθεί η διάλυση της Πολιτικής Άνοιξης και η προσχώρηση του Αντώνη Σαμαρά και των περισσότερων στελεχών της στη Νέα Δημοκρατία.[25] Τον επόμενο μήνα πραγματοποιήθηκε το 6ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, με την συμμετοχή 4.500 συνέδρων. Το Συνέδριο ενέκρινε αλλαγές στο καταστατικό του κόμματος και εξέλεξε τη νέα Κεντρική Επιτροπή.[26]
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από την Κυβέρνηση Καραμανλή διοργανώθηκαν επιτυχώς στην Αθήνα οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004. Επί πρωθυπουργίας του Κώστα Καραμανλή, υπογράφτηκε διακρατική συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας, της Ρωσίας και της Βουλγαρίας για την κατασκευή του αγωγού αργού πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Επιπλέον, ολοκληρώθηκαν μία σειρά από έργα υποδομών (επέκταση του Μετρό Αθήνας προς Αιγάλεω, Τραμ Αθήνας, ανακατασκευή της Εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης στο πέταλο του Μαλιακού κλπ) και ξεκίνησαν τα έργα κατασκευής του Μετρό Θεσσαλονίκης, της επέκτασης του Μετρό Αθήνας προς Ελληνικό και της ολοκλήρωσης του Αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Πελοποννήσου προς Καλαμάτα και Σπάρτη.
Ο Κώστας Καραμανλής
Τον Ιούλιο του 2007 διεξήχθη το 7ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Ενώπιον 4.500 σύνεδρων επιβεβαιώθηκε η στήριξη στο πολιτικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, χωρίς να γίνει κάποια ουσιαστική αλλαγή στην κομματική δομή και οργάνωση.[27] Ένα μήνα αργότερα, ο Κώστας Καραμανλής προκήρυξε εκλογές[28] επικαλούμενος ως εθνικό θέμα τις μεταρρυθμίσεις στην παιδεία, οικονομία και την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2008.
Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές, διεξήχθησαν στις 16 Σεπτεμβρίου 2007. Η Νέα Δημοκρατία κέρδισε και πάλι τις εκλογές με 41,87% και 152 έδρες, και ο Κώστας Καραμανλής σχημάτισε και πάλι αυτοδύναμη κυβέρνηση. Είχαν προηγηθεί, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, οι φονικές πυρκαγιές σε Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο που στοίχισαν τη ζωή σε 63 ανθρώπους.[29][30][31]
Η κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει το ζήτημα της ένταξης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, στο οποίο πρόβαλε βέτο, λόγω της μη επίλυσης του προβλήματος της ονομασίας. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας Καραμανλή ολοκληρώθηκε το έργο της Εγνατίας Οδού, ενώ κατασκευάστηκε το νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Ολοκληρώθηκε, επίσης, και η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος, για την οποία υπήρξαν καταγγελίες για νοθεία.[32]
Καθ' όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από τον Κώστα Καραμανλή, δεν ήταν λίγες οι φορές που βγήκαν στο φως της δημοσιότητας αποκαλύψεις σχετικά με οικονομικά και κοινωνικά σκάνδαλα, πολλά από τα οποία αφορούσαν την Νέα Δημοκρατία.[33] Ανάμεσα στις υποθέσεις που αποκαλύφθηκαν ήταν αυτές των Ομολόγων, της Siemens, και της Μονής Βατοπεδίου και άλλα.[34][35][36] Το Δεκέμβριο του 2008 έλαβαν χώρα ταραχές και εκτεταμένα επεισόδια με αφορμή τη δολοφονία δεκαεξάχρονου μαθητή από αστυνομικό.[37]
Μέσα σε αυτό το κλίμα έλαβαν χώρα οι ευρωεκλογές του 2009. Η Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με ποσοστό 32,29% και οκτώ έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Λίγους μήνες αργότερα, ο Κώστας Καραμανλής προκήρυξε πρόωρες εκλογές[38] για τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, επικαλούμενος τη δυσχερή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008 και την άρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. να συνεργαστεί στο θέμα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, που ήταν προγραμματισμένη για τις αρχές του 2010.[39]
2009-2012: Αντιπολίτευση
Εσωκομματικές Εκλογές Ανάδειξης Προέδρου 2009 Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό %
Αντώνης Σαμαράς 386.400 50,06%
Ντόρα Μπακογιάννη 306.425 39,72%
Παναγιώτης Ψωμιάδης 78.770 10,22%.
Έγκυρα 771.595
Στις βουλευτικές εκλογές του 2009 η Νέα Δημοκρατία έχασε την εξουσία από το ΠΑ.ΣΟ.Κ., καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση με ποσοστό 33,47% και 91 έδρες.[40] Το ποσοστό αυτό αποτέλεσε ιστορικό χαμηλό για τη Νέα Δημοκρατία, γεγονός που οδήγησε σε παραίτηση τον πρόεδρο του κόμματος Κώστα Καραμανλή, με παράλληλη προκήρυξη έκτακτου συνεδρίου για την εκλογή νέου αρχηγού.[41] Υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος ανακοίνωσαν ο Παναγιώτης Ψωμιάδης,[42] η Ντόρα Μπακογιάννη,[43] ο Δημήτρης Αβραμόπουλος,[44] ο οποίος λίγο αργότερα απέσυρε την υποψηφιότητά του,[45] και ο Αντώνης Σαμαράς.[46] Στις εσωκομματικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 29 Νοεμβρίου 2009 ο Αντώνης Σαμαράς εξελέγη Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας διαδεχόμενος τον Κώστα Καραμανλή.[47] Είχε προηγηθεί, λίγες ημέρες πριν, έκτακτο Συνέδριο, το οποίο τροποποίησε το καταστατικό της Νέας Δημοκρατίας, ώστε η εκλογή του νέου προέδρου να γίνει από τη βάση του κόμματος.[48]
Τον Μάιο του 2010, μετά την όξυνση της δημοσιονομικής κρίσης της χώρας, η κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. αναγκάστηκε να συνάψει δανειακή σύμβαση με την Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και να εφαρμόσει αυστηρά μέτρα λιτότητας. Κατά την ψήφιση των μέτρων στη Βουλή η Ντόρα Μπακογιάννη διαγράφηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα υης Νέας Δημοκρατίας λόγω της επιλογής της να υπερψηφίσει τις νομοθετικές διατάξεις, παρά την "κομματική πειθαρχία" που είχε επιβάλει στους βουλευτές του ο Αντώνης Σαμαράς.[49] Αργότερα, μαζί με άλλους βουλευτές που αποχώρησαν από τη Ν.Δ., η Μπακογιάννη ίδρυσε τη Δημοκρατική Συμμαχία.[50]
Ένα μήνα αργότερα, τον Ιούνιο του 2010 διεξήχθη το 8ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Το Συνέδριο εξέλεξε τη νέα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, ενώ ενισχύθηκε η επικράτηση των ιδεών του κοινωνικού φιλελευθερισμού.[51]
Το λογότυπο της Νέας Δημοκρατίας (2011-2018)
Στις Περιφερειακές και Δημοτικές Εκλογές του 2010, τις πρώτες που διεξήχθησαν στη χώρα μετά την επιβολή του Μνημονίου, ο Σαμαράς επιδίωξε να προσδώσει χαρακτήρα αντιμνημονιακού δημοψηφίσματος,[52] χωρίς, ωστόσο, να προκύπτει κάτι τέτοιο από την αποτίμηση του αποτελέσματος, καθώς η Νέα Δημοκρατία κέρδισε μόλις πέντε από τις δεκατρείς Περιφέρειες ενώ έχασε τους δύο μεγάλους δήμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης.[53][54]
Τον Νοέμβριο του 2011, υπό το βάρος δυσμενών εξελίξεων και τον κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας σε συνάντηση με τον πρόεδρο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γιώργο Παπανδρέου υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, αποφάσισαν το σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας υπό το Λουκά Παπαδήμο, για την εφαρμογή των πολιτικών λιτότητας.[55][56] Στην κυβέρνηση συμμετείχε και ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός.[57] Η αλλαγή στάσης της Νέας Δημοκρατίας αποτέλεσε αντικείμενο έντονης κριτικής.[58] Σε αυτό το πλαίσιο, ο βουλευτής Β΄ Αθηνών Πάνος Καμμένος δεν έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης[59] στη νέα κυβέρνηση και διαγράφτηκε από την Κοινοβουλευτική Ομάδα.[60] Είχε προηγηθεί η διαγραφή του βουλευτή Τρικάλων και πρώην υπουργού Σωτήρη Χατζηγάκη μετά από δήλωση του περί ακροδεξιών σταγονιδίων, αναφερόμενος σε στελέχη και βουλευτές που εξέφρασαν τη διαφωνία τους με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας στο νέο κυβερνητικό σχήμα.[61]
Η νέα κυβέρνηση, συμφώνησε στη σύναψη νέας δανειακής σύμβασης (2ο Μνημόνιο).[62] Κατά την ψήφιση των μέτρων 21 βουλευτές του κόμματος, διαφώνησαν και καταψήφισαν, με αποτέλεσμα να διαγραφούν.[63] Αρκετοί από αυτούς[64][65][66] ίδρυσαν μαζί με τον Πάνο Καμμένο τους Ανεξάρτητους Έλληνες,[67] ενώ άλλοι επέστρεψαν στο κόμμα.[68][69] Στη Νέα Δημοκρατία προσχώρησαν και οι βουλευτές του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού Άδωνις Γεωργιάδης και Μάκης Βορίδης, οι οποίοι ωστόσο παραιτήθηκαν από το βουλευτικό αξίωμα και οι έδρες τους επέστρεψαν στο ΛΑ.Ο.Σ..[70]
Μετά την ολοκλήρωση του έργου της κυβέρνησης συνεργασίας, προκηρύχθηκαν εκλογές για τις 6 Μαΐου 2012.[71]
2012-2015: Συγκυβέρνηση
Κύριο λήμμα: Κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά 2012
Στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2012 η Νέα Δημοκρατία εξασφάλισε την πρώτη θέση έναντι του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., με 18,85%, ποσοστό που αποτελεί ιστορικό χαμηλό για τις εκλογικές επιδόσεις του κόμματος, και χωρίς αυτοδυναμία (108 έδρες). Οι συζητήσεις για σχηματισμό κυβέρνησης απέτυχαν, κι έτσι προκηρύχθηκαν νέες εκλογές.[72] Εν όψει τον εκλογών η Δημοκρατική Συμμαχία συγχωνεύτηκε με τη Νέα Δημοκρατία,[73] ενώ το κόμμα ενισχύθηκε επιπλέον με στελέχη του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού, τα οποία αποχώρησαν μετά την αποτυχία του τελευταίου να εισέλθει στη Βουλή.[74][75]
Στις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου το κόμμα κέρδισε ξανά τις εκλογές με 29,66% και 129 βουλευτές. Μη έχοντας την πλειοψηφία, η Νέα Δημοκρατία συμφώνησε στο σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας και μαζί με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και τη Δημοκρατική Αριστερά, βάσει προγραμματικής συμφωνίας, για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου (το οποίο είχε υπογράψει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ.) και απάλυνση των δυσβάσταχτων όρων που υπεβλήθησαν.[76][77] Πρωθυπουργός ορκίστηκε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς.
Ο Αντώνης Σαμαράς
Λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης, παραιτήθηκε από τη θέση του υφυπουργού Εργασίας ο Νίκος Νικολόπουλος, καταγγέλλοντας αναντιστοιχία των προεκλογικών δεσμεύσεων με την ακολουθούμενη πολιτική του κόμματος.[78] Ακολούθησε η διαγραφή του από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας,[79] με τον ίδιο να ιδρύει αργότερα το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα Ελλάδος.[80] Το Φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς, διαγράφτηκαν άλλοι τρείς βουλευτές (Σταυρογιάννης,[81] Κασαπίδης,[82] Σολδάτος[83]) οι οποίοι με διάφορους τρόπους διαφοροποιήθηκαν από την κομματική γραμμή κατά την ψήφιση νομοσχεδίων μέτρων λιτότητας.
Τον Ιούνιο του 2013 πραγματοποιήθηκε το 9ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, με κεντρικό σύνθημα «Νέα Δημοκρατία, Νέα Ελλάδα». Το Συνέδριο ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του Αντώνη Σαμαρά για την πορεία της χώρας και τον ρόλο της Νέας Δημοκρατίας, έγιναν βελτιώσεις στο καταστατικό του κόμματος, ενώ εξελέγη και η νέα σύνθεση της Πολιτικής Επιτροπής.[84] Λίγες ημέρες μετά το Συνέδριο επέστρεψε στη Νέα Δημοκρατία ο βουλευτής Λευκάδος Θεόδωρος Σολδάτος, ενώ προσχώρησε ο προερχόμενος από τους Ανεξάρτητους Έλληνες, βουλευτής Ευβοίας Κώστας Μαρκόπουλος.[85]
Η πολιτική αυστηρής λιτότητας προκάλεσε τη διαγραφή του ιστορικού στελέχους Βύρωνα Πολύδωρα, ο οποίος καταψήφισε την επιβολή φόρου ακινήτων και διεγράφη,[86] ενώ ίδρυσε αργότερα την Ένωση για την Πατρίδα και τον Λαό,[87] αλλά και του Νικήτα Κακλαμάνη,[88] ο οποίος όμως επέστρεψε και πάλι στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος.[89]
Η Κυβέρνηση Σαμαρά ακολούθησε πολιτική λιτότητας με σκοπό να μειώσει τα κυβερνητικά έξοδα και να κάνει ανταγωνιστική την ελληνική οικονομία. Σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκαν 15.000 απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, έκλεισε η Ε.Ρ.Τ., καθιερώθηκε ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) ενώ διευκολύνθηκαν οι πλειστηριασμοί. Τελικά, επετεύχθη πλεόνασμα, καταγράφηκε ανάπτυξη 0,7% και η χώρα επέστρεψε στην παγκόσμια αγορά ομολόγων.[90] Επί διακυβέρνησης Σαμαρά λήφθηκαν μέτρα ενάντια στην παράνομη μετανάστευση, ενώ η Ελλάδα ανέλαβε την προεδρία τη Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του 2014.
Το δυσάρεστο κλίμα που είχε διαμορφωθεί, είχε ως αποτέλεσμα η Νέα Δημοκρατία να χάσει από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στις ευρωεκλογές που πραγματοποιήθηκαν το Μάιο του 2014. Συγκέντρωσε 22,72% και εξέλεξε 5 ευρωβουλευτές.
Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους ξεκίνησαν οι διαδικασίες για την ανάδειξη νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Για τη θέση αυτή η κυβέρνηση πρότεινε τον Αντιπρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Σταύρο Δήμα,[91] ο οποίος απέτυχε να εκλεγεί,[92] εξαιτίας της άρνησης της αντιπολίτευσης να συναινέσει,[93][94] προκειμένου να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός των 180 βουλευτών. Ωστόσο, η Νέα Δημοκρατία βγήκε ενισχυμένη από αυτήν τη διαδικασία, καθώς προσχώρησαν στο κόμμα αρκετοί ανεξάρτητοι βουλευτές (Ιατρίδη, Κασαπίδης, Νταβρής, Γιοβανόπουλος,[95] Μελάς,[96] Οικονόμου[97]).
Τελικά, η Κυβέρνηση Σαμαρά, σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος, αναγκάστηκε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για τις 25 Ιανουαρίου 2015.[98]
2015-2019: Αντιπολίτευση
Εσωκομματικές Εκλογές Ανάδειξης Προέδρου 2015-2016 Α' Γύρος
Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό %
Ευάγγελος Μεϊμαράκης 160.823 39,80%
Κυριάκος Μητσοτάκης 115.162 28,50%
Απόστολος Τζιτζικώστας 82.028 20,30%
Άδωνις Γεωργιάδης 46.045 11,40%
Έγκυρα 404.078
Πηγή: Επίσημα αποτελέσματα από το nd.gr
Β' Γύρος
Υποψήφιος Ψήφοι Ποσοστό %
Κυριάκος Μητσοτάκης 173.297 52,43%
Ευάγγελος Μεϊμαράκης 157.224 47,57%
Έγκυρα 330.521
Άκυρα 3077
Λευκα 1154
Σύνολο 334.752
Πηγή: Επίσημα αποτελέσματα από το nd.gr
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 η Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με 27,81% και 76 βουλευτές,[99] και οδηγήθηκε στη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Τον Ιούλιο του 2015, στο δημοψήφισμα που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα,[100] η Νέα Δημοκρατία τάχθηκε υπέρ του «ΝΑΙ».[101] Όμως, μετά την επικράτηση του «ΟΧΙ», ο πρόεδρος του κόμματος Αντώνης Σαμαράς παραιτήθηκε από την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας και προσωρινός πρόεδρος ορίστηκε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης.[102]
Μετά την παραίτηση του Αντώνη Σαμαρά, οι εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου, αρχικά αναμενόταν να πραγματοποιηθούν στις 30 Αυγούστου.[103] Ωστόσο, 62 βουλευτές κάλεσαν τον προσωρινό πρόεδρο Βαγγέλη Μεϊμαράκη να παραμείνει μέχρι την άνοιξη του 2016, αναβάλλοντας τις εκλογές ηγεσίας.[104] Τελικά, μετά την δεύτερη συνεχόμενη ήττα του κόμματος στις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015,[105] οι εκλογές για την ηγεσία προγραμματίστηκε να πραγματοποιηθούν στις 22 Νοεμβρίου 2015, με τον δεύτερο γύρο, αν χρειαζόταν, στις 29 Νοεμβρίου.[106]
Την υποψηφιότητά τους κατά σειρά ανακοίνωσαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης,[107] ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας,[108] ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Β' Αθηνών Ευάγγελος Μεϊμαράκης[109] και ο βουλευτής Β' Αθηνών Άδωνις Γεωργιάδης.[110] Ωστόσο το πρωί της ημέρας της ψηφοφορίας, η κεντρική εφορευτική επιτροπή ανέβαλε τη διαδικασία για τεχνικούς λόγους της εταιρείας Info Solutions.[111] Μετά από αυτήν την εξέλιξη, ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης παραιτήθηκε από την προεδρία του κόμματος και ορίστηκε μεταβατικός πρόεδρος ο μέχρι τότε γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Γιάννης Πλακιωτάκης, αφού πρώτα είχε διοριστεί ως αντιπρόεδρος του κόμματος.[112] Παραιτήθηκαν, επίσης, από τις θέσεις των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Άδωνις Γεωργιάδης, αμφότεροι υποψήφιοι για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.[113]
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Ο πρώτος γύρος διεξήχθη τελικά στις 20 Δεκεμβρίου.[114] Επειδή κανένας υποψήφιος δεν κατάφερε να συγκεντρώσει το 50% των ψήφων, η εκλογή επαναλήφθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2016 ανάμεσα στους δύο πρώτους του πρώτου γύρου, τον Ευάγγελο Μεϊμαράκη και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Άδωνις Γεωργιάδης ανακοίνωσε την στήριξή του στην υποψηφιότητα του Μητσοτάκη,[115] ενώ ο Απόστολος Τζιτζικώστας κράτησε ουδέτερη στάση.[116]
Τελικά, νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας εξελέγη ο Κυριάκος Μητσοτάκης,[117] ενώ με απόφασή του όρισε αντιπροέδρους του κόμματος τον Κωστή Χατζηδάκη και τον Άδωνι Γεωργιάδη.[118] Τον Απρίλιο του ίδιου έτους διεξήχθη το 10ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας.[119] Το Συνέδριο εξέλεξε την νέα Πολιτική Επιτροπή του κόμματος και υπερψήφισε τις αλλαγές στο Καταστατικό.[120] Γραμματέας της Πολιτικής Επιτροπής εξελέγη ο Λευτέρης Αυγενάκης.[121]
Τον Ιανουάριο του 2017 ανακοινώθηκε η συνεργασία της Νέας Δημοκρατίας με τη Δράση,[122] η οποία αργότερα ανέστειλε τη λειτουργία της, προσχωρώντας στη Νέα Δημοκρατία.[123] Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, διαγράφτηκε από τη Νέα Δημοκρατία η βουλευτής Β' Αθηνών Κατερίνα Παπακώστα,[124] η οποία ίδρυσε τη Νέα Ελληνική Ορμή,[125] ενώ λίγους μήνες αργότερα, διαγράφτηκε και ο Ευάγγελος Αντώναρος, υψηλόβαθμο στέλεχος των Κυβερνήσεων Κώστα Καραμανλή.[126]
Το Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς διεξήχθη το 11ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Το Συνέδριο επικαιροποίησε τις αρχές και τις αξίες του κόμματος, ενώ καθόρισε το κυβερνητικό του πρόγραμμα, ύστερα από διαβούλευση με τους πολίτες.[127]
Κατά τη διάρκεια της ΙΖ' Κοινοβουλευτικής Περιόδου η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας ενισχύθηκε, με την προσχώρηση των βουλευτών Ιάσονα Φωτήλα[128], Κατερίνας Μάρκου[129], Χάρη Θεοχάρη[130] και Γρηγόρη Ψαριανού[131] από το Ποτάμι, τον Γιώργου Λαζαρίδη[132] από τους Ανεξάρτητους Έλληνες και του Γιώργου Κατσιαντώνη[133] από την Ένωση Κεντρώων.
Στις ευρωεκλογές του 2019, η Νέα Δημοκρατία επικράτησε με διαφορά 9,37 μονάδων έναντι του ΣΥ.ΡΙΖ.Α..
2019-σήμερα: Κυβέρνηση
Κύριο λήμμα: Κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη 2019
Στις εθνικές εκλογές του 2019, η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τις εκλογές με διαφορά 8,32% από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και έτσι οδηγήθηκε στη θέση της κυβέρνησης. Την επόμενη μέρα ορκίστηκε πρωθυπουργός ο Κυριάκος Μητσοτάκης και σχημάτισε κυβέρνηση.
Η νέα κυβέρνηση ξεκίνησε άμεσα την εφαρμογή ενός κεντροδεξιού έως κεντρώου κοινωνικά φιλελεύθερου πολιτικού προγράμματος. Ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης κατάργησε αμέσως εγκύκλιο για απλοποίηση διαδικασιών για έκδοση ΑΜΚΑ σε ξένους υπήκοους.[134] Στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ο υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης άλλαξε τον προηγούμενο αρχηγό της αστυνομίας.[135] Ανάμεσα στις προτεραιότητες του είναι καλύτερος έλεγχος των συνόρων για μείωση των μεταναστών, αντιμετώπιση των Εξαρχείων, η βελτίωση της κατάστασης στο σωφρονιστικό σύστημα και σύγχρονη διαχείριση κρίσης και καταστροφών.[136] Η αστυνομία στις 26 Αυγούστου 2020 πραγματοποίησε μεγάλη επιχείρηση στα Εξάρχεια, αδειάζοντας κτίρια, που είχαν καταληφθεί κυρίως από άστεγους αλλοδαπούς[137][138][139]. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η έμφαση που δίνεται στον τομέα των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας (το Νοέμβριο του 2020 ψηφίστηκε το "Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία" [140][141], ενώ το Μάρτιο του 2021 με απόφαση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη συστάθηκε η Επιτροπή σύνταξης Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην Ελλάδα[142]). Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως έθεσε ως προτεραιότητα τις αλλαγές στο πανεπιστημιακό άσυλο το οποίο καταργήθηκε,[143] προκαλώντας έτσι άμεσες αντιδράσεις από τα κόμματα της Αριστεράς και από την φοιτητική κοινότητα. [144][145][146]
Τραπεζικά δάνεια[147] 2009 102.600.000
2010 127.600.000
2011 132.400.000
2012 146.300.000
2013 160.900.000
2014 180.000.000
2015 198.324.111,36
2016 225.258.115,11
2017 250.634.064,96
2018 278.951.569,84
2019 308.665.292,22
2020 342.950.583,94
2021 381.296.262,32
Ο τραπεζικός δανεισμός του κόμματος, όπως καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, έχει γίνει αντικείμενο αντιπαράθεσης με κόμματα της αντιπολίτευσης, με το κόμμα να απαντά πως τα χρέη οφείλονται σε τόκους.[148][149]
Ιδεολογία
Η Νέα Δημοκρατία ήταν και είναι διαχρονικά ένα οικονομικά φιλελεύθερο, κοινωνικά συντηρητικό[150] και χριστιανοδημοκρατικό[151] κόμμα, παρόλο που πολλές φορές αυτοπροσδιορίζεται ως κόμμα των ιδεών του κοινωνικού φιλελευθερισμού, μία ιδεολογία περισσότερο συνυφασμένη με τον κεντρώο πολιτικό χώρο[152]. Ο διαχρονικός ισχυρισμός ορισμένων μελών ότι το κόμμα υιοθετεί της ιδεολογία αυτή, ότι δηλαδή ανήκει στον κεντρώο πολιτικό χώρο[153], έχει οδηγήσει σε κριτική εναντίον του κόμματος, αφού η ρητορική αυτή δεν συμβαδίζει με τις πολιτικές που έχει ακολουθήσει και εφαρμόσει ως κυβερνών κόμμα, ούτε και εκφράζει την πλειοψηφία της εκλογικής της βάσης.[154]
Ιδεολογική πορεία
Επί Κωνσταντίνου Καραμανλή (1974–1980), η Νέα Δημοκρατία αυτοπροσδιοριζόταν ως κόμμα του «ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού που αναγνωρίζει την ελευθερία της αγοράς με ρυθμιστική, ωστόσο, παρέμβαση του κράτους για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης».
Υπό την ηγεσία του Ευάγγελου Αβέρωφ (1981–1984) το κόμμα έκανε στροφή προς τα δεξιά και τον συντηρητισμό, για να αντιμετωπίσει την άνοδο του ΠΑΣΟΚ.
Μετά την ανάδειξη στην ηγεσία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη (1984–1993) όμως το κόμμα υιοθέτησε μια ακόμη πιο οικονομικά φιλελεύθερη και μεταρρυθμιστική ατζέντα ενώ παρατηρήθηκε και άνοιγμα στο φιλελεύθερο κέντρο. Σε αυτά τα ανοίγματα υπήρξαν αντιδράσεις από παλαιά στελέχη του κόμματος (Έβερτ, Κεφαλογιάννης, Βαρβιτσιώτης) οι οποίοι είχαν αρκετές κρατιστικές απόψεις.[155]
Μετά την άνοδο του Μιλτιάδη Έβερτ (1993–1997) στην ηγεσία της παράταξης, η Νέα Δημοκρατία έκανε στροφή προς την λαϊκή δεξιά και απέρριψε τον οικονομικό φιλελευθερισμό, υποστηρίζοντας κρατικά παρεμβατικές πολιτικές.
Επί Κώστα Καραμανλή (1997–2009), το κόμμα έκανε στροφή στο κέντρο και υιοθέτησε πιο μετριοπαθείς πολιτικές επιδιώκοντας να κυριαρχήσει στον λεγόμενο "μεσαίο χώρο".[156] Η προεδρία του ήταν μια μείξη κεντρώας και λαϊκής δεξιάς πολιτικής.[157] Το κόμμα συνέχισε μια ελαφρώς κρατική παρεμβατική πολιτική, που δεν ακολουθούσε τον οικονομικό φιλελευθερισμό.
Υπό την ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά (2009–2015), αρχικά το κόμμα ακολούθησε αντιπολιτευτική και αντιμνημονιακή ρητορική, βασισμένη στο αίτημα επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου και της υιοθέτησης νέου μίγματος πολιτικής, προς την κατεύθυνση της λήψης αναπτυξιακών μέτρων και τόνωσης της αγοράς, η οποία όμως χαρακτηρίστηκε από μεγάλη μερίδα πολιτικών αναλυτών και δημοσιογράφων ως αδύνατη και ουτοπική.[158] Αντίθετα με τις προεκλογικές δηλώσεις, η κυβέρνηση Σαμαρά υπέγραψε τελικά το δεύτερο μνημόνιο, διαγράφοντας μάλιστα στελέχη που δεν το ψήφισαν. Δέχθηκε κριτική εξαιτίας της πολιτικής του αστάθειας όσον αφορά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, για λαϊκισμό, καθώς και για το κλείσιμο της ΕΡΤ που θεωρήθηκε από μερίδα της πολιτικής σκηνής και της κοινωνίας ως στοιχείο πάταξης της ελευθερίας του λόγου[159].
Η τακτικές του Σαμαρά προκάλεσαν προβληματισμό σε πολλά στελέχη του κόμματος για την ταυτότητα του κόμματος, με τον επίτιμο πρόεδρο Κωνσταντίνο Μητσοτάκη αλλά και άλλα στελέχη να χαρακτηρίζουν λαϊκιστή τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος ανταπέδωσε με ανακοινώσεις[160]. Πολλοί αναλυτές παρατηρούν ότι επί της ηγεσίας του αλλοιώθηκε η ιδεολογία του κόμματος και ότι ο ίδιος ανέπτυσσε ρητορική με επιρροές "δεξιότερες της Νέας Δημοκρατίας".[161] Ο Σαμαράς αντέτεινε ότι η Νέα Δημοκρατία κατά το προηγούμενο διάστημα είχε υποστεί "ιδεολογικό αφοπλισμό" και ότι ο ίδιος πολιτευόταν με αρχές και αξίες.[162]
Επί προεδρίας Κυριάκου Μητσοτάκη (2016–σήμερα), η Νέα Δημοκρατία αυτοπροσδιορίζεται ως ένα κόμμα που συμπεριλαμβάνει και τον πολιτικό χώρο του κυρίως του κέντρου και ύστερα και της κεντροαριστεράς[163][164]. Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές και εφημερίδες, όντως έχει εφαρμόσει πιο προοδευτικές πολιτικές κυρίως σε κάποια κοινωνικά και πολιτισμικά θέματα, ενώ έχει συμπεριλάβει και πολιτικά πρόσωπα που ανήκουν στον ευρύτερο χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς, κάνοντας έτσι -σύμφωνα με ορισμένους- μια "στροφή" προς αυτόν τον πολιτικό χώρο[165][166]. Παρόλα αυτά, κατά την διακυβέρνηση Μητσοτάκη από το 2019, θεωρείται ότι έχει δώσει περισσότερη έμφαση στον οικονομικό φιλελευθερισμό και σε πολιτικές μικρότερου κράτους.[167] Κατά το 14ο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, έγινε περισσότερο σαφές ότι το κόμμα επιθυμεί να εκπροσωπεί πολίτες από τα κεντροαριστερά έως την λαϊκή δεξιά.[168]
Αποτελέσματα εκλογών
| Έτος | Αρχηγός κόμματος | Αριθμός ψήφων | Ποσοστό ψήφων | Έδρες | Θέση |
|---|---|---|---|---|---|
| 1974 | Κωνσταντίνος Καραμανλής | 2.669.133 | 54,37% |
220 / 300
|
Κυβέρνηση |
| 1977 | Κωνσταντίνος Καραμανλής | 2.146.365 | 41,84% |
171 / 300
|
Κυβέρνηση |
| 1981 | Γεώργιος Ράλλης | 2.034.496 | 35,88% |
115 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 1985 | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | 2.599.681 | 40,85% |
126 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 1989 Ι | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | 2.887.488 | 44,28% |
145 / 300
|
Κυβέρνηση συνεργασίας |
| 1989 ΙΙ | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | 3.093.479 | 46,19% |
148 / 300
|
Οικουμενική κυβέρνηση |
| 1990 | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | 3.088.137 | 46,89% |
150 / 300
|
Κυβέρνηση |
| 1993 | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | 2.711.241 | 39,30% |
111 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 1996 | Μιλτιάδης Έβερτ | 2.584.765 | 38,12% |
108 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 2000 | Κώστας Καραμανλής | 2.935.196 | 42,74% |
125 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 2004 | Κώστας Καραμανλής | 3.359.058 | 45,36% |
165 / 300
|
Κυβέρνηση |
| 2007 | Κώστας Καραμανλής | 2.995.421 | 41,87% |
152 / 300
|
Κυβέρνηση |
| 2009 | Κώστας Καραμανλής | 2.295.967 | 33,47% |
91 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| Κυβέρνηση συνεργασίας |
|||||
| 2012 Ι | Αντώνης Σαμαράς | 1.192.054 | 18,85% |
108 / 300
|
1ο κόμμα |
| 2012 ΙΙ | Αντώνης Σαμαράς | 1.825.497 | 29,66% |
129 / 300
|
Κυβέρνηση συνεργασίας |
| 2015 Ι | Αντώνης Σαμαράς | 1.718.694 | 27,81% |
76 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 2015 II | Ευάγγελος Μεϊμαράκης | 1.526.400 | 28,09% |
75 / 300
|
Αξιωματική αντιπολίτευση |
| 2019 | Κυριάκος Μητσοτάκης | 2.251.618 | 39,85% |
158 / 300
|
Κυβέρνηση |
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
| Έτος | Αρχηγός κόμματος | Αριθμός ψήφων | Ποσοστό ψήφων | Έδρες | Θέση | Ομάδα |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1981 | Γεώργιος Ράλλης | 1.779.462 | 31,28% |
8 / 24
|
2η | Ε.Λ.Κ. |
| 1984 | Ευάγγελος Αβέρωφ | 2.266.568 | 38,09% |
9 / 24
|
2η | Ε.Λ.Κ. |
| 1989 | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | 2.647.215 | 40,52% |
10 / 24
|
1η | Ε.Λ.Κ. |
| 1994 | Μιλτιάδης Έβερτ | 2.133.372 | 32,71% |
9 / 25
|
2η | Ε.Λ.Κ. |
| 1999 | Κώστας Καραμανλής | 2.314.371 | 36,02% |
9 / 25
|
1η | Ε.Λ.Κ. |
| 2004 | Κώστας Καραμανλής | 2.633.574 | 43,01% |
11 / 24
|
1η | Ε.Λ.Κ. |
| 2009 | Κώστας Καραμανλής | 1.655.636 | 32,34% |
8 / 22
|
2η | Ε.Λ.Κ. |
| 2014 | Αντώνης Σαμαράς | 1.298.948 | 22,72% |
5 / 21
|
2η | Ε.Λ.Κ. |
| 2019 | Κυριάκος Μητσοτάκης | 1.873.137 | 33,12% |
8 / 21
|
1η | Ε.Λ.Κ. |
Κοινοβουλευτική Ομάδα
Βουλή των Ελλήνων
ΙΗ' Κοινοβουλευτική Περίοδος
Μετά τις εκλογές του 2019, η Νέα Δημοκρατία εξέλεξε 158 βουλευτές. Ωστόσο, μετά από αλλαγές, η σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι η εξής:
Λίστα
[απόκρυψη]
Επικρατείας: Παναγιώτης Πικραμμένος
Επικρατείας: Γιώργος Γεραπετρίτης
Επικρατείας: Τάκης Θεοδωρικάκος
Επικρατείας: Χρήστος Ταραντίλης
Επικρατείας: Θόδωρος Σκυλακάκης
Α΄ Αθηνών: Όλγα Κεφαλογιάννη
Α΄ Αθηνών: Βασίλης Κικίλιας
Α΄ Αθηνών: Θάνος Πλεύρης
Α΄ Αθηνών: Νικήτας Κακλαμάνης
Α΄ Αθηνών: Άγγελος Συρίγος
Α΄ Αθηνών: Φωτεινή Πιπιλή
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Κωστής Χατζηδάκης
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Άδωνις Γεωργιάδης
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Νίκη Κεραμέως
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Γιώργος Κουμουτσάκος
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Θεόδωρος Ρουσόπουλος
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Δημήτρης Καιρίδης
Β1' Βόρειου Τομέα Αθηνών: Ζωή Ράπτη
Β2' Δυτικού Τομέα Αθηνών: Κυριάκος Μητσοτάκης
Β2' Δυτικού Τομέα Αθηνών: Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης
Β2' Δυτικού Τομέα Αθηνών: Γιάννης Λοβέρδος
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Νίκος Δένδιας
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Κωνσταντίνος Κυρανάκης
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Διονύσης Χατζηδάκης
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Χάρης Θεοχάρης
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Άννα Καραμανλή
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Σοφία Βούλτεψη
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Μπάμπης Παπαδημητρίου
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Γιάννης Καλλιάνος
Β3' Νότιου Τομέα Αθηνών: Βασίλης Σπανάκης
Αιτωλίας και Ακαρνανίας: Κώστας Καραγκούνης
Αιτωλίας και Ακαρνανίας: Μάριος Σαλμάς
Αιτωλίας και Ακαρνανίας: Σπήλιος Λιβανός
Αργολίδος: Γιάννης Ανδριανός
Αρκαδίας: Κώστας Βλάσης
Άρτης: Γιώργος Στύλιος
Α' Ανατολικής Αττικής: Γεωργία Μαρτίνου
Α' Ανατολικής Αττικής: Μάκης Βορίδης
Α' Ανατολικής Αττικής: Γιώργος Βλάχος
Α' Ανατολικής Αττικής: Βασίλης Οικονόμου
Β' Δυτικής Αττικής: Θανάσης Μπούρας
Β' Δυτικής Αττικής: Βαγγέλης Λιάκος
Β' Δυτικής Αττικής: Γιώργος Κώτσηρας
Αχαΐας: Άγγελος Τσιγκρής
Αχαΐας: Ανδρέας Κατσανιώτης
Αχαΐας: Ιάσων Φωτήλας
Αχαΐας: Χριστίνα Αλεξοπούλου
Βοιωτίας: Ανδρέας Κουτσούμπας
Γρεβενών: Ανδρέας Πάτσης
Δράμας: Κωνσταντίνος Μπλούχος
Δωδεκανήσων: Μάνος Κόνσολας
Δωδεκανήσων: Βασίλης Υψηλάντης
Δωδεκανήσων: Μίκα Ιατρίδη
Δωδεκανήσων: Γιάννης Παππάς
Έβρου: Αναστάσιος Δημοσχάκης
Έβρου: Χρήστος Δερμεντζόπουλος
Έβρου: Σταύρος Κελέτσης
Ευβοίας: Σίμος Κεδίκογλου
Ευβοίας: Θανάσης Ζεμπίλης
Ευβοίας: Σπύρος Πνευματικός
Ευρυτανίας: Κώστας Κοντογεώργος
Ζακύνθου: Διονύσης Ακτύπης
Ηλείας: Διονυσία - Θεοδώρα Αυγερινοπούλου
Ηλείας: Κώστας Τζαβάρας
Ηλείας: Ανδρέας Νικολακόπουλος
Ημαθίας: Απόστολος Βεσυρόπουλος
Ημαθίας: Τάσος Μπαρτζώκας
Ημαθίας: Λάζαρος Τσαβδαρίδης
Ηρακλείου: Λευτέρης Αυγενάκης
Ηρακλείου: Μάξιμος Σενετάκης
Θεσπρωτίας: Βασίλης Γιόγιακας
Α΄ Θεσσαλονίκης: Κώστας Καραμανλής
Α΄ Θεσσαλονίκης: Κώστας Γκιουλέκας
Α΄ Θεσσαλονίκης: Έλενα Ράπτη
Α΄ Θεσσαλονίκης: Σταύρος Καλαφάτης
Α΄ Θεσσαλονίκης: Στράτος Σιμόπουλος
Α΄ Θεσσαλονίκης: Άννα Ευθυμίου
Α΄ Θεσσαλονίκης: Δημήτρης Κούβελας
Β΄ Θεσσαλονίκης: Θεόδωρος Καράογλου
Β΄ Θεσσαλονίκης: Σάββας Αναστασιάδης
Β΄ Θεσσαλονίκης: Δημήτριος Βαρτζόπουλος
Ιωαννίνων: Κωνσταντίνος Τασούλας
Ιωαννίνων: Σταύρος Καλογιάννης
Ιωαννίνων: Μαρία-Αλεξάνδρα Κεφάλα
Ιωαννίνων: Γιώργος Αμυράς
Καβάλας: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Καβάλας: Γιάννης Πασχαλίδης
Καβάλας: Μακάριος Λαζαρίδης
Καρδίτσης: Κώστας Τσιάρας
Καρδίτσης: Γιώργος Κωτσός
Καρδίτσης: Ασημίνα Σκόνδρα
Καστοριάς: Ζήσης Τζηκαλάγιας
Κέρκυρας: Στέφανος Γκίκας
Κεφαλληνίας: Παναγής Καππάτος
Κιλκίς: Γιώργος Γεωργαντάς
Κοζάνης: Στάθης Κωνσταντινίδης
Κοζάνης: Παρασκευή Βρυζίδου
Κοζάνης: Μιχαήλ Παπαδόπουλος
Κοζάνης: Γιώργος Αμανατίδης
Κορινθίας: Χρίστος Δήμας
Κορινθίας: Νίκος Ταγαράς
Κορινθίας: Κώστας Κόλλιας
Κυκλάδων: Γιάννης Βρούτσης
Κυκλάδων: Κατερίνα Μονογυιού
Κυκλάδων: Φίλιππος Φόρτωμας
Λακωνίας: Θανάσης Δαβάκης
Λακωνίας: Νεοκλής Κρητικός
Λαρίσης: Μάξιμος Χαρακόπουλος
Λαρίσης: Χρήστος Κέλλας
Λαρίσης: Στέλλα Μπίζιου
Λασιθίου: Γιάννης Πλακιωτάκης
Λέσβου: Χαράλαμπος Αθανασίου
Λευκάδος: Θανάσης Καββαδάς
Μαγνησίας: Χρήστος Μπουκώρος
Μαγνησίας: Ζέττα Μακρή
Μαγνησίας: Αθανάσιος Λιούπης
Μαγνησίας: Κωνσταντίνος Μαραβέγιας
Μεσσηνίας: Αντώνης Σαμαράς
Μεσσηνίας: Ιωάννης Λαμπρόπουλος
Μεσσηνίας: Μίλτος Χρυσομάλλης
Μεσσηνίας: Περικλής Μαντάς
Ξάνθης: Σπύρος Τσιλιγγίρης
Α΄ Πειραιώς: Κωνσταντίνος Κατσαφάδος
Α΄ Πειραιώς: Γιάννης Μελάς
Α΄ Πειραιώς: Νίκος Μανωλάκος
Α΄ Πειραιώς: Νόνη Δούνια
Α΄ Πειραιώς: Χριστόφορος Μπουτσικάκης
Β΄ Πειραιώς: Δημήτρης Μαρκόπουλος
Β΄ Πειραιώς: Γιάννης Τραγάκης
Πέλλης: Γιώργος Καρασμάνης
Πέλλης: Διονύσης Σταμενίτης
Πέλλης: Λάκης Βασιλειάδης
Πιερίας: Φώντας Μπαραλιάκος
Πιερίας: Άννα Μάνη-Παπαδημητρίου
Πιερίας: Σάββας Χιονίδης
Πρεβέζης: Στέργιος Γιαννάκης
Ρεθύμνης: Γιάννης Κεφαλογιάννης
Ροδόπης: Ευριπίδης Στυλιανίδης
Σάμου: Χριστόδουλος Στεφανάδης
Σερρών: Κώστας Καραμανλής
Σερρών: Φωτεινή Αραμπατζή
Σερρών: Τάσος Χατζηβασιλείου
Σερρών: Θεόφιλος Λεονταρίδης
Τρικάλων: Κώστας Σκρέκας
Τρικάλων: Θανάσης Λιούτας
Τρικάλων: Κατερίνα Παπακώστα-Παλιούρα
Φθιώτιδος: Χρήστος Σταϊκούρας
Φθιώτιδος: Γιάννης Οικονόμου
Φθιώτιδος: Γιώργος Κοτρωνιάς
Φθιώτιδος: Ελένη Μακρή - Θεοδώρου
Φλωρίνης: Γιάννης Αντωνιάδης
Φωκίδας: Γιάννης Μπουγάς
Χαλκιδικής: Γιώργος Βαγιωνάς
Χανίων: Ντόρα Μπακογιάννη
Χανίων: Μανούσος Βολουδάκης
Χανίων: Βασίλης Διγαλάκης
Χίου: Νότης Μηταράκης
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
9ο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Μετά τις ευρωεκλογές του 2019, η Νέα Δημοκρατία εξέλεξε οκτώ ευρωβουλευτές. Ωστόσο, μετά από αλλαγές, σύνθεση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας είναι η εξής:
Λίστα
Στέλιος Κυμπουρόπουλος
Βαγγέλης Μεϊμαράκης
Ελίζα Βόζεμπεργκ
Μανώλης Κεφαλογιάννης
Άννα - Μισέλ Ασημακοπούλου
Θοδωρής Ζαγοράκης
Διατελέσαντες πρόεδροι
Οι διατελέσαντες πρόεδροι της Νέας Δημοκρατίας είναι οι εξής:
| # | Πρόεδρος | Εικόνα | Θητεία | Πρωθυπουργός | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Κωνσταντίνος Καραμανλής |
 |
4 Οκτωβρίου 1974 | 8 Μαΐου 1980 | 1974-1980 | |
| 2 | Γεώργιος Ράλλης |
 |
8 Μαΐου 1980 | 9 Δεκεμβρίου 1981 | 1980-1981 | |
| 3 | Ευάγγελος Αβέρωφ |
 |
9 Δεκεμβρίου 1981 | 1 Σεπτεμβρίου 1984 | - | |
| 4 | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης |
 |
1 Σεπτεμβρίου 1984 | 3 Νοεμβρίου 1993 | 1990-1993 | |
| 5 | Μιλτιάδης Έβερτ |
 |
3 Νοεμβρίου 1993 | 21 Μαρτίου 1997 | - | |
| 6 | Κώστας Καραμανλής |
 |
21 Μαρτίου 1997 | 30 Νοεμβρίου 2009 | 2004-2009 | |
| 7 | Αντώνης Σαμαράς |
 |
30 Νοεμβρίου 2009 | 5 Ιουλίου 2015 | 2012-2015 | |
| 8 | Βαγγέλης Μεϊμαράκης (υπηρεσιακός) |
 |
5 Ιουλίου 2015 | 24 Νοεμβρίου 2015 | - | |
| 9 | Ιωάννης Πλακιωτάκης (υπηρεσιακός) |
 |
24 Νοεμβρίου 2015 | 11 Ιανουαρίου 2016 | - | |
| 10 | Κυριάκος Μητσοτάκης |
 |
11 Ιανουαρίου 2016 | εν ενεργεία | 2019-σήμερα | |
Πτέρυγα νεολαίας
Η Οργάνωση Νέων Νέας Δημοκρατίας (Ο.Ν.ΝΕ.Δ.) είναι η οργάνωση νεολαίας της Νέας Δημοκρατίας. Ιδρύθηκε στις 17 Οκτωβρίου 1974 από νέους προσκείμενους στη Νέα Δημοκρατία, ύστερα από εντολή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, και εμφορείται από τις αρχές και τις αξίες του κόμματος.
Αναπόσπαστο κομμάτι της Ο.Ν.ΝΕ.Δ. είναι η φοιτητική παράταξη Δημοκρατική Ανανεωτική Πρωτοπορία - Νέα Δημοκρατική Φοιτητική Κίνηση (Δ.Α.Π.-Ν.Δ.Φ.Κ.) και η μαθητική οργάνωση Μαθητική Ανεξάρτητη Κίνηση (Μ.Α.ΚΙ.).
Πρόεδρος της Ο.Ν.ΝΕ.Δ. είναι ο Ορφέας Γεωργίου.[169]
Παραπομπές
Greece: Electoral, Political Parties, Laws and Regulations Handbook. IBP, Inc. 2015. ISBN 9781514516911.
«Samaras, a liberal conservative in pursuit of stability». euronews.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2018.
Shapiro, Ben (19 Μαρτίου 2019). The Right Side of History: How Reason and Moral Purpose Made the West Great. HarperCollins. ISBN 978-0-06-285792-7.
«Parties and Elections in Europe / Greece». parties-and-elections.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2018.
José M. Magone (2003). The Politics of Southern Europe: Integration Into the European Union. Praeger. σελ. 148. ISBN 978-0-275-97787-0.
Derek W. Urwin (2014). The Community of Europe: A History of European Integration Since 1945. Routledge. σελ. 206. ISBN 978-1-317-89252-6.
Kioukias, Dimitris (1997). «Interest Representation and Modernization Policies in Greece: Lessons Learned from the Study of Labor and Farmers». Journal of Modern Greek Studies 15 (2): 303–324. doi:10.1353/mgs.1997.0033. ISSN 1086-3265.
http://www.parties-and-elections.eu/greece.html Greece
Γεωργιάδου, Βασιλική (2019). «Η κατάσταση της Άκρας Δεξιάς στην Ελλάδα» (PDF). Friedrich-Ebert-Stiftung.
https://www.bbc.com/news/world-48902766 Αρχειοθετήθηκε 2019-07-11 στο Wayback Machine. Greece elections: Centre-right regains power under Kyriakos Mitsotakis
https://www.theguardian.com/world/2019/jul/07/greeks-choose-between-beach-and-ballot-in-first-post-debt-bailout-poll Greek elections: landslide victory for centre-right New Democracy party]
«Οι πρώτοι Νεοφιλελεύθεροι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«ΔΗΑΝΑ, το κόμμα του Κωστή Στεφανόπουλου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«ΔΗΑΝΑ, το κόμμα του Κωστή Στεφανόπουλου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
«Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Ο μεγάλος μεταρρυθμιστής». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
«Η σύσκεψη του '92 και η αποπομπή του Σαμαρά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2009.
«Το χρονικό του «Σκοπιανού» - 1992». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«Αποκεφάλισε Σουφλιά, Μάνο, Κοντογιαννόπουλο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
«Μάνος εν υαλοπωλείω…». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
«Σκληρό παζάρι έως το παραπέντε». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
«Καραμανλής: Έθεσε εαυτόν εκτός Ν.Δ.». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
«Την ίδρυση του ΛΑ.Ο.Σ ανακοινώνει σήμερα, Πέμπτη, ο Γ.Καρατζαφέρης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
«Και το όνομα αυτού… Κίνημα Ελεύθερων Πολιτών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«Την αναστολή της λειτουργίας του ΚΕΠ ανακοίνωσε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
«Με ΝΔ στις εκλογές η Δημοκρατική Αναγέννηση – Στην Α΄Θεσσαλονίκης ο Παπαθεμελής». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018.
Επιστρέφει στη ΝΔ ο Α. Σαμαράς
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«Αντίστροφη μέτρηση για τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη εκλογών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018.
Φωτιές άναψε η Χαλκιδική και στην πολιτική[νεκρός σύνδεσμος]
«Μαίνονται τα πύρινα μέτωπα σε Πελοπόννησο και Εύβοια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
«Κόλαση από τις φωτιές στην Πελοπόννησο με 19 νεκρούς». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
«Νοθεία στη συνταγματική αναθεώρηση καταγγέλλει το ΠΑΣΟΚ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
Πέντε χρόνια ΝΔ - 50+ σκάνδαλα
«Επιχείρησε να αυτοκτονήσει ο Χρήστος Ζαχόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
«Εξελίξεις στα Ζωνιανά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
«Απόδραση-καρμπόν Παλαιοκώστα και Ριζάι με ελικόπτερο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
«Αλέξης Γρηγορόπουλος: Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας δολοφονίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
«Στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σήμερα ο Κώστας Καραμανλής». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018.
«Πρόωρες εκλογές προκήρυξε ο Καραμανλής - 4 Οκτωβρίου η επικρατέστερη ημερομηνία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018.
«Εκλογές 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2009.
Παραιτήθηκε ο Κ. Καραμανλής[νεκρός σύνδεσμος]
«Υποψηφιότητα του κ. Π. Ψωμιάδη για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Η κ. Ντόρα Μπακογιάννη ανακοίνωσε επισήμως την υποψηφιότητα της για την ηγεσία της ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Υποψηφιότητα Αβραμόπουλου με βολές κατά μηχανισμών». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Νέα Δημοκρατία: Απέσυρε την υποψηφιότητά του για την προεδρία του κόμματος ο Δημήτρης Αβραμόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Την υποψηφιότητά του για την ηγεσία της ΝΔ ανακοίνωσε ο κ. Σαμαράς». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Ο Αντώνης Σαμαράς νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Εγκρίθηκε η πρόταση για εκλογή από τη βάση». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
«Τι δήλωσε η Ντόρα Μπακογιάννη μετά τη διαγραφή». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
««Δημοκρατική Συμμαχία» το νέο κόμμααπό την Ντόρα Μπακογιάννη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«ΝΔ: "Αντιμνημονιακές" οι αυτοδιοικητικές εκλογές: Ο Α. Σαμαράς στην πρώτη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Γραμματείας του κόμματος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
[1] Αρχειοθετήθηκε 2012-02-07 στο Wayback Machine. Public Issue
[2] Αρχειοθετήθηκε 2012-02-07 στο Wayback Machine. Public Issue
«Καταρχήν συμφωνία στη συνάντηση Παπούλια - Παπανδρέου - Σαμαρά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Λουκάς Παπαδήμος: χρειαζόμαστε ενότητα, συνεννόηση και σύνεση». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
Η νέα κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου
«Αντώνης Σαμαράς: Η μεγάλη στροφή του προέδρου της ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2012.
Καμμένος: Δεν δίνω ψήφο εμπιστοσύνης
«Διαγραφή Καμμένου από την ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Διεγράφη ο Σωτήρης Χατζηγάκης από τον Α. Σαμαρά για τα σταγονίδια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Συμφώνησαν οι πολιτικοί αρχηγοί στα νέα μέτρα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Διαγραφές 45 βουλευτών που δεν συντάχθηκαν στη γραμμή για το Μνημόνιο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Στους «Ανεξάρτητους Ελληνες» προσχωρούν Μίκα Ιατρίδη και Μαρία Κόλλια». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
Στους «Ανεξάρτητους Έλληνες» του Καμμένου προσχωρεί ο Μαρκόπουλος[νεκρός σύνδεσμος]
Στους «Ανεξάρτητους Έλληνες» ο Χρήστος Ζώης[νεκρός σύνδεσμος]
«"Ανεξάρτητοι Έλληνες", το νέο κόμμα του Πάνου Καμμένου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Επιστρέφουν στη ΝΔ πέντε βουλευτές που καταψήφισαν το Μνημόνιο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
Επιστρέφουν στην ΚΟ της ΝΔ ακόμα τρεις διαγεγραμμένοι
«Και επίσημα στη ΝΔ Βορίδης και Άδωνις- Παρέδωσαν τις βουλευτικές τους έδρες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
«Εκλογές στις 6 Μαΐου – Αρχίζει επισήμως η προεκλογική περίοδος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
«Εκλογές στις 17 Ιουνίου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018.
Η Ντόρα Μπακογιάννη επέστρεψε στη Νέα Δημοκρατία
«Πλεύρης, Ανατολάκης, Κιλτίδης, Βελόπουλος και Μαρκάκης προσχωρούν στη ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
Στη ΝΔ Βελόπουλος-Μαρκάκης[νεκρός σύνδεσμος]
Σημεία προγραμματικής σύγκλισης μεταξύ των τριών πολιτικών αρχηγών που συμμετέχουν στην Κυβέρνηση[νεκρός σύνδεσμος]
Τα 14 σημεία των προγραμματικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ
«Παραιτήθηκε ο υφυπουργός Εργασίας Ν.Νικολόπουλος – Αντικαταστάτης ο Ν.Παναγιωτόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«ΝΔ: Διέγραψαν τον βουλευτή Νικολόπουλο για σχόλιό του στο Twitter». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα Ελλάδος παρουσίασε ο Ν. Νικολόπουλος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Διαγραφή του Νίκου Σταυρογιάννη από τη Ν.Δ.». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
Η ανακοίνωση της διαγραφής Κασαπίδη
Διαγραφή Σολδάτου από ΚΟ ΝΔ[νεκρός σύνδεσμος]
Τα δέκα συνέδρια που σημάδεψαν την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας
«Επιστρέφουν στη ΝΔ οι βουλευτές Κ.Μαρκόπουλος και Θ.Σολδάτος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Διεγράφη από την ΚΟ της ΝΔ ο Βύρων Πολύδωρας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
"Ένωση για την Πατρίδα και τον Λαό", το νέο κόμμα των Πολύδωρα - Ζώη
Διεγράφη από τη ΝΔ ο Νικήτας Κακλαμάνης που δήλωσε παρών στο 1ο άρθρο
«Επιστρέφει στη ΝΔ ο Νικήτας Κακλαμάνης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
Greek €3bn bond sale snapped
«Σαμαράς: Ο Σταύρος Δήμας υποψήφιος Πρόεδρος Δημοκρατίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Δεν εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Δήμας 168 Παρών 132». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Καλός ο Σταύρος Δήμας, αλλά δεν τον ψηφίζει ο ΣΥΡΙΖΑ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«ΑΝΕΛ: Δεν ψηφίζουμε τον Δήμα -Να πάμε σε εκλογές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Στα ψηφοδέλτια της ΝΔ 4 ανεξάρτητοι βουλευτές: Ιατρίδη, Γιοβανόπουλος, Κασαπίδης, Νταβρής». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Στη ΝΔ προσχωρεί ο Παναγιώτης Μελάς». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Ο Βασίλης Οικονόμου υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Στις 25 Ιανουαρίου οι εκλογές, δεν εξελέγη Πρόεδρος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2018.
«Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών Ιανουαρίου 2015». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2018.
Τσίπρας: «Όχι» στη συμφωνία - δημοψήφισμα στις 5 Ιουλίου
«Δημοψήφισμα: Οι φορείς και τα κόμματα που στηρίζουν το ΝΑΙ και το ΟΧΙ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2018.
«Παραιτήθηκε ο Σαμαράς, προσωρινός πρόεδρος της Ν.Δ ο Μεϊμαράκης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2015.
«Στις 30 Αυγούστου η εκλογή προέδρου της ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
Εκλογή νέου προέδρου της ΝΔ την άνοιξη του 2016
«Υπουργείο Εσωτερικών: Αποτελέσματα βουλευτικών εκλογών Σεπτεμβρίου 2015». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις |archive-url= requires |archive-date= (βοήθεια). Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2018. |archivedate=2015-01-26 |url-status=live }}
ΝΔ: Στις 22 Νοεμβρίου η εκλογή προέδρου
«ΝΔ: Διαδικασίες για την εκλογή νέου προέδρου – Πρώτος υποψήφιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2015.
«Κατέθεσε την υποψηφιότητά του για την ηγεσία της ΝΔ ο Τζιτζικώστας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Ενωτικός ο Μεϊμαράκης-Κατέθεσε επίσημα την υποψηφιότητά του». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
ΝΔ: Και ο Άδωνις Γεωργιάδης κατέθεσε κυριολεκτικά τρέχοντας υποψηφιότητα
«Αναβλήθηκαν οι εκλογές στη Ν.Δ.». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2015.
Παραιτήθηκε και επίσημα ο Μεϊμαράκης. Πρόεδρος της ΝΔ ο Πλακιωτάκης
«Παραιτήθηκαν από κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι Αδωνις - Κυριάκος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Στις 20 Δεκεμβρίου οι εκλογές για την ανάδειξη προέδρου της ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Ο Άδωνις Γεωργιάδης στηρίζει τον Κυριάκο Μητσοτάκη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Τζιτζικώστας: Επισήμως ουδέτερος, νύξεις υπέρ Μητσοτάκη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Ο Κυριάκος Μητσοτάκης νέος πρόεδρος της ΝΔ - Η εκλογή, οι δηλώσεις και η επόμενη ημέρα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Άδωνις Γεωργιάδης και Κωστής Χατζηδάκης αντιπρόεδροι της ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2018.
«Στις 22 Απριλίου το συνέδριο της ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Τα 11 συνέδρια της ΝΔ: Οι αρχηγοί, τα ιδεολογικά προτάγματα, τα συνθήματα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Επίσημα γραμματέας Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ ο Λευτέρης Αυγενάκης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Σύμπραξη της «Δράσης» με τη ΝΔ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2018.
Η Δράση αναστέλλει τη δραστηριότητά της και στηρίζει τη ΝΔ
«Διαγραφή της Κατερίνας Παπακώστα από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ.». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2018.
««Νέα Ελληνική Ορμή» -Η Κατερίνα Παπακώστα κατέθεσε την ιδρυτική διακήρυξη νέου κόμματος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2018.
«Διαγράφηκε ο Αντώναρος από τη ΝΔ μετά τις βολές του κατά Γεωργιάδη». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Ολοκληρώθηκε το 11ο Συνέδριο της ΝΔ - Οι απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο προς τους πολίτες». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2018.
«Στη Νέα Δημοκρατία ο Ιάσων Φωτήλας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2017.
«Προσχωρεί και επίσημα στη ΝΔ η Κατερίνα Μάρκου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2019.
«Στη Νέα Δημοκρατία προσχωρεί ο Χάρης Θεοχάρης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2018.
«Υποψήφιος με τη ΝΔ ο Γρηγόρης Ψαριανός». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2019.
«Στη ΝΔ προσχωρεί ο πρώην βουλευτής των ΑΝΕΛ Γιώργος Λαζαρίδης». www.insider.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2021.
«Στη ΝΔ εντάσσεται ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Κατσιαντώνης». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2018.
«Επανεξέταση απόδοσης ΑΜΚΑ σε ξένους υπηκόους εκτός ΕΕ - ΤΑ ΝΕΑ». ΤΑ ΝΕΑ. 12 Ιουλίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2019.
«Αλλαγή στην ηγεσία της ΕΛΑΣ η πρώτη απόφαση Χρυσοχοΐδη». ΑΘΗΝΑ984. 10 Ιουλίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2019.
«Μιχ. Χρυσοχοΐδης: Οι τέσσερις στόχοι της αντεγκληματικής πολιτικής». Kathimerini.gr. 21 Ιουλίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2019.
«Επιχείρηση στα Εξάρχεια: Τρεις προσαγωγές - 143 άτομα στο Αλλοδαπών». cnn.gr. CNN. 26 Αυγούστου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2019.
IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (19 Απριλίου 2019). «Πρόσφυγες κατασκήνωσαν στο Σύνταγμα -Αστεγοι μετά το «ντου» της ΕΛΑΣ στα Εξάρχεια | ΕΛΛΑΔΑ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2021.
Crabapple, Molly. «The Attack on Exarchia, an Anarchist Refuge in Athens». The New Yorker (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2021.
«Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία» (PDF). www.opengov.gr. Σεπτεμβρίου 2020.
Katsani, Tania. «ΕΣΑμεΑ | Ε.Σ.Α.μεΑ. - Συζήτηση στη Βουλή για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία». esamea.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2021.
Capital.gr. «Με απόφαση Μητσοτάκη συστήνεται επιτροπή σύνταξης Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+». Capital.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2021.
«Υπερψηφίστηκε από ΝΔ και Ελληνική Λύση η κατάργηση του ασύλου». kathimerini.gr. Η Καθημερινή. 8 Αυγούστου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2019.
IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (23 Ιουλίου 2019). «Οι πρώτες αντιδράσεις για την κατάργηση του ασύλου -Πορεία στο κέντρο της Αθήνας [εικόνες] | ΕΛΛΑΔΑ». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2021.
«Κατάργηση του ασύλου: Ξεκίνησαν οι πρώτες αντιδράσεις φοιτητών οργανώσεων». Alfavita. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2021.
«Αντιδρούν στην κατάργηση του ασύλου και στο ανώτατο όριο σπουδών οι φοιτητές». ΤΑ ΝΕΑ. 11 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2021.
«Διαύγεια».
«Η ΝΔ απαντά στον Τσίπρα για τα δάνειά της: Η αύξηση οφείλεται σε τόκους, όχι σε νέο δανεισμό». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022.
«Νέο επεισόδιο στην κόντρα ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ για τα «γαλάζια» δάνεια». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2022.
Greece: Electoral, Political Parties, Laws and Regulations Handbook. IBP, Inc. 2015. ISBN 9781514516911.
«Samaras, a liberal conservative in pursuit of stability». euronews.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2018.
«Parties and Elections in Europe / Greece». parties-and-elections.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2018.
«The Greek New Right and the Eve of Conservative Populism». Visio Institute (στα Αγγλικά). 27 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2021.
«Πολιτικό μανιφέστο για τη ΝΔ κατέθεσε ο Μεϊμαράκης». in.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2017.
«Τι εννοούμε όταν μιλάμε για τον σοσιαλφιλελευθερισμό». in.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2018.
«Ο Φιλελευθερισμός είναι... δύο!». antinews.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2018.
«Ο Καραμανλής και το Κέντρο». news247.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-03-07. Ανακτήθηκε στις 2018-03-02.
Λυγερός, Σταύρος (2 Ιανουαρίου 2016). Από την κλεπτοκρατία στη χρεοκοπία. Patakis. ISBN 9789601643489.
Μίχος, Νίκος (2012-03-31). «Μητσοτάκης: Η ΝΔ είναι το κατεξοχήν κεντρώο κόμμα της Ελλάδας». newsbomb.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-08-31. Ανακτήθηκε στις 2018-03-02.
«Ο Μητσοτάκης, ο κεντρώος χώρος και ο Μακρόν». kathimerini.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-05-01. Ανακτήθηκε στις 2018-03-02.
«Η ελληνική Δεξιά και το «κοινωνικό Κέντρο»». tovima.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2018.
««Γενόσημο της ιδεολογίας μας ακολουθεί ο Σαμαράς»». newsbeast.gr. 2013-12-07. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2019-07-02. Ανακτήθηκε στις 2018-03-02.
For Migrants and Refugees, Greece Has Become Hostile Territory
Will Greece’s New Government Resist Authoritarian Influence or Court It?
A New, Pro-Israel Government in Athens
«Ο Κ. Καραμανλής άλλαξε την Δεξιά, αλλά οι βαρόνοι δεν τον άντεξαν». ProtoThema. 16 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023.
Τα δώδεκα Συνέδρια της ΝΔ από το 1979 ως το 2018 Αρχειοθετήθηκε 2019-08-21 στο Wayback Machine. TOC, 15-12-2018
tvxs.gr (2 Ιουνίου 2022). «Η Λαϊκή Δεξιά του Καραμανλή απέναντι στη Νεοφιλελεύθερη του Μητσοτάκη». TVXS - TV Χωρίς Σύνορα. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023.
*Αντ. Σαμαράς: «διαφωνώ με το μείγμα πολιτικής της κυβέρνησης» Αρχειοθετήθηκε 2012-02-06 στο Wayback Machine. Βήμα, 23-06-2011
Επιμένει για αλλαγή κατεύθυνσης ο Σαμαράς Αρχειοθετήθηκε 2011-10-25 στο Wayback Machine. Έθνος, 24-10-2011
Δημητρογιάννης, Λάμπρος (2017-03-27). Συμπεριφορά της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης (2008-2015).
Ξέσπασε πόλεμος Νέας Δημοκρατίας - Κ. Μητσοτάκη Αρχειοθετήθηκε 2010-10-18 στο Wayback Machine. Ελευθεροτυπία, 11-10-2010
Ο Κώστας Καραμανλής πρέπει να φτιάξει κόμμα – Λαικιστής ο Σαμαράς Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. Real FM, NewsIt
Γ. Λούλης: 'Ατολμος ο Καραμανλής, λαϊκιστής ο Σαμαράς Αρχειοθετήθηκε 2011-11-04 στο Wayback Machine. The Insider
H ιδεολογική επανατοποθέτηση της ΝΔ από τον κ. Σαμαρά Αρχειοθετήθηκε 2012-03-02 στο Wayback Machine. Καθημερινή, 25-09-2011
Νέα πολιτική γεωγραφία; Αρχειοθετήθηκε 2012-01-27 στο Wayback Machine. Έθνος, 06-12-2010
Αιχμές για Καραμανλή - Την ιδεολογική καθαρότητα υπερασπίζεται ο Σαμαράς Αρχειοθετήθηκε 2017-01-28 στο Wayback Machine. Βήμα, 20-12-2010
Ανατροπές στη Νέα Δημοκρατία - Τι αλλαγες φέρνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης
«Το πλάτεμα της σοσιαλδημοκρατίας». HuffPost Greece. 15 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023.
Ανατροπές στη Νέα Δημοκρατία - Τι αλλαγες φέρνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης
«Το νέο μεγάλο άνοιγμα της Νέας Δημοκρατίας». Liberal. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2022.
«Μητσοτάκης: Μικρότερο και αποτελεσματικότερο κράτος χωρίς απολύσεις». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2018.
Παπαντωνίου, Σταύρος. «Νέας Δημοκρατία: Συνέδριο με πολλαπλά μηνύματα». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023.
«Νέος πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ ο Ορφέας Γεωργίου». ΟΝΝΕΔ. 4 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2022.
Βιβλιογραφία
Αλεξάκης, Ε., Η ελληνική δεξιά: Δομή & Ιδεολογία της Νέας Δημοκρατίας 1974-1993, εκδ. Α. Ν. Σάκκουλας, 2001.
Βούλτεψης, Γ., Δέκα σκληρά χρόνια στη Νέα Δημοκρατία, εκδ. Προσκήνιο, 2005.
Δημητροκάλλης, Ι., Ο ηγέτης μετά τον ηγέτη. Από την Νέα Δημοκρατία του μεγάλου Κωνσταντίνου Καραμανλή στην μεγάλη και δημοκρατική του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, εκδ. Μίλητος, 2014.
Δήμου, Ν., Παρακμή και πτώση της Νέας Δημοκρατίας, εκδ. Νεφέλη, 1982.
Καραβασίλης Λάζαρος, Η ιδεολογική και πολιτική ταυτότητα της Νέας Δημοκρατίας, 2009-2013: Αποδόμηση και ανασυγκρότηση μιας παράταξης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Τμήμα Πολιτικών Επιστημών-Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών-Κατεύθυνση Πολιτικής Ανάλυσης, Θεσσαλονίκη 2015.
Λουλούδης, Θ., Νέα Δημοκρατία. Από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στον Αντώνη Σαμαρά. Μία διαδρομή 40 χρόνων στον νομό Αχαΐας, 1974-2014, εκδ. Πελοπόννησος, 2014.
Μακρής, Σπ., Προς ένα φιλελεύθερο πραγματισμό. Η περίπτωση της Νέας Δημοκρατίας. Ιδεολογικά χαρακτηριστικά στον 21ο αιώνα, εκδ. Ι. Σιδέρης, 2008.
Μπρατάκος, Α., Η ιστορία της Νέας Δημοκρατίας, εκδ. Λιβάνη, 2002.
Συλλογικό, Μπροστά από την εποχή της. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας 1990-1993, εκδ. Εστία, 2013.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
