Ο Ζήνων ο Ελεάτης ήταν Ελεατικός φιλόσοφος της Αρχαίας Ελλάδας.
Γιος του Τελευταγόρα και ο αγαπημένος μαθητής του Παρμενίδη. Ο Ζήνων γεννήθηκε γύρω στο 488 π.Χ στην Ελέα (σημερινή Velia) της Ιταλίας. Έζησε μερικά χρόνια στην Αθήνα και λέγεται ότι ανέλυε και εξηγούσε τις θεωρίες και τα δόγματά του στον Περικλή και τον Καλλία για 100 μνές. Λέγεται ότι βοήθησε τον Παρμενίδη να γράψει τους Νόμους της Ελέας στους οποίους οι Ελεάτες ορκίζονταν πίστη κάθε χρόνο. Υπέρμαχος της ελευθερίας δεν δίστασε να ρισκάρει τη ζωή του για να γλυτώσει την πατρίδα του από έναν τύραννο. Το αν πέθανε στην προσπάθεια ή αν επιβίωσε της πτώσης του τυράννου είναι ένα σημείο στο οποίο οι ειδήμονες διαφωνούν. Ακόμα και το όνομα του τυράννου είναι σημείο διαφωνίας. Ο Ζήνων αφιέρωσε όλη την ενέργειά του για να επεξηγήσει και να εξελίξει το φιλοσοφικό σύστημα του Παρμενίδη. Ο Πλάτωνας αναφέρει πως ο Ζήνων ήταν 25 χρόνια νεότερος του Παρμενίδη, και έγραψε την υπεράσπιση του φιλοσοφικού του συστήματος σε πολύ νεαρή ηλικία. Αν και έχουν σωθεί ελάχιστα από τα γραπτά του, τα περισσότερα που γνωρίζουμε για αυτόν προέρχονται από τον Αριστοτέλη στα Φυσικά, βιβλίο 6, κεφάλαιο 9.
Ο Ζήνων ο Ελεάτης δείχνει στους μαθητές του τις πόρτες της αλήθειας και του ψεύδους ,Τοιχογραφία στη Βιβλιοθήκη El Escorial της Μαδρίτης
Η συνεισφορά του Ζήνωνα στην Ελεατική φιλοσοφία είναι εντελώς αρνητική. Δεν προσέθεσε τίποτα θετικό στη διδασκαλία του Παρμενίδη, παρά αφιερώθηκε στο να αρνείται και να ανταποδεικνύει τις απόψεις των αντιπάλων του. Ο Παρμενίδης δίδασκε πως ο κόσμος των αισθήσεων είναι μια ψευδαίσθηση επειδή αποτελείται απο κίνηση (ή αλλαγή) και πολλαπλότητα. Το Πραγματικό Όν είναι απολύτως ένα και δεν υπάρχει πολλαπλότητα σε αυτό. Ειναι στατικό και αμετάβλητο. Η κοινή λογική λέει πως υπάρχει και κίνηση και πολλαπλότητα. Αυτή είναι και η Πυθαγόρεια αντίληψη της πραγματικότητας ενάντια στην οποία επιχειρηματολογούσε ο Ζήνωνας. Ο Ζήνων έδειξε πως η κοινή αντίληψη της πραγματικότητας οδηγεί σε παράδοξα και οξύμωρα.
Το παράδοξο του Ζήνωνα - ή παράδοξο του Αχιλλέα και της Χελώνας
Διάσημο είναι το εξής παράδοξο που αποδίδεται σε αυτόν:
Αν έχουμε έναν αγώνα δρόμου μεταξύ του Αχιλλέα και μιας χελώνας, και η χελώνα ξεκινήσει με ένα μικρό προβάδισμα, ο Αχιλλέας (που ήταν ο καλύτερος δρομέας της μυθολογίας),δεν θα μπορέσει ποτέ να την νικήσει μια και όταν αυτός θα καλύπτει μια α απόσταση η χελώνα θα προηγείται λίγο, ναι μεν ολο και λιγότερο αλλά πάντα θα προηγείται και λίγο, επ άπειρον.
Το παράδοξο του βέλους
Ένα παρόμοιο παράδοξο είναι το παράδοξο του βέλους, το οποίο αμφισβητεί ότι ένα κινούμενο βέλος μπορεί να φτάσει το στόχο του, διότι για να τον φτάσει πρέπει πρώτα να καλύψει τη μισή απόσταση. Για να το πετύχει αυτό πρέπει πρώτα να περάσει και από τη μέση της μισής απόστασης κ.ο.κ. Με το συλλογισμό αυτό φαίνεται ότι το κινούμενο βέλος δεν μπορεί καν να ξεκινήσει γιατί πρέπει πάντα να διανύει το μισό του μισού του μισού κ.λ.π δρόμου
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
