.

Grafik1

Θ. Ράλλης, Ηλεία (περίπου 1905), ελαιογραφία σε καμβά, 133 εκ. x 100 εκ. Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.

Ο Θεόδωρος Ιακώβου Ράλλης (Κωνσταντινούπολη, 16 Φεβρουαρίου 1852 – Λωζάνη, 2 Οκτωβρίου 1909· γνωστός και ως Théodore Jacques Ralli ή Rallis) ήταν έλληνας ζωγράφος της «γαλλικής ακαδημαϊκής σχολής» του ύστερου 19ου αιώνα. Σήμερα θεωρείται ο πιο χαρακτηριστικός έλληνας «οριενταλιστής» ζωγράφος.

Βιογραφία

Γόνος πλούσιας οικογένειας μεγαλεμπόρων από την Κωνσταντινούπολη και με ρίζες χιώτικες, ο Ράλλης σπούδασε ζωγραφική στην Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού, με υποτροφία του βασιλιά Όθωνα και με δάσκαλο τον «οριενταλιστή» Ζαν-Λεόν Ζερόμ (Jean-Léon Gérôme). Έργα του εκτέθηκαν για πρώτη φορά στο Σαλόνι του Παρισιού το 1875. Ήταν μέλος της Εταιρείας Γάλλων Ζωγράφων (Société des artistes français), η οποία τον τίμησε με εύφημο μνεία το 1885 και με αργυρό μετάλλιο το 1889. Έγινε επίσης μέλος της γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής, ενώ το 1900 διετέλεσε μέλος της κριτικής επιτροπής της Διεθνούς Εκθέσεως του Παρισιού.

Ταξίδεψε πολύ στην Ελλάδα, την Μικρά Ασία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο, προκειμένου να συγκεντρώσει υλικό για τα έργα του. Μοίρασε την ζωή του ανάμεσα στο Παρίσι και το Κάιρο της Αιγύπτου, όπου διατηρούσε δεύτερο εργαστήριο.

Το 1881 νυμφεύθηκε την Ιουλία Μαυροκορδάτου, με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Αικατερίνη (1882–1948), μετέπειτα σύζυγο Νικολάου Πολίτη. Η σύζυγός του πέθανε το 1888, σε ηλικία μόλις 29 ετών, και το 1895 ξαναπαντρεύτηκε με την Μαρία Μαυρομιχάλη, αλλά χώρισε λίγο καιρό αργότερα. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και μέχρι τον θάνατό του, εξέθεσε κατ' επανάληψη πίνακές του στην Αθήνα, λόγω και της στενής φιλίας του με τον Δημήτριο Βικέλα.

Το έργο του

Επηρεασμένος από τον Ζερόμ, ο Ράλλης ασχολήθηκε και αυτός με θέματα της Ανατολής, η οποία φάνταζε εξωτική στα μάτια των Ευρωπαίων. Εντούτοις, τα έργα του αποδίδουν σκηνές της Ανατολής της εποχής του ζωγράφου (και όχι μιας άλλης μακρινής εποχής) και χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερο ρεαλισμό και αυθεντικότητα.

Αγαπημένο του θέμα αποτέλεσαν οι θρησκευτικές σκηνές του ορθόδοξου ελληνισμού, στις οποίες τα πρόσωπα παρουσιάζονται με μοναδική ευλάβεια και αθωότητα. Ωστόσο, μερικά από αυτά τα έργα δείχνουν μια αφέλεια που τείνει προς την ρομαντική (και ιδιαιτέρως εθνικιστική) κοινοτοπία των ακαδημαϊκών ζωγράφων του 19ου αιώνα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αφελούς τάσης είναι Η λεία (Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου), ο πίνακας που παρουσίαζει το εσωτερικό μιας εκκλησίας ρημαγμένης και μία πανέμορφη Ελληνίδα δεμένη ημίγυμνη επάνω σε έναν κίονα του ναού. Ο θεατής υποθέτει προς πρόκειται για έργο αλλόθρησκων βαρβάρων επιδρομέων, που δεν ξέρουν να εκτιμούν το καλό και το ωραίο.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Θ. Ράλλης, Στο όρος Άθως, Εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 2004. ISBN 9600338280.

Εξωτερικές συνδέσεις

Οριενταλισμός — Από την Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
«H ουράνια πολιτεία: Ένα ταξίδι στο Άγιον Όρος τον Αύγουστο του 1885 και η μοναστική καθημερινότητα όπως την είδε ένας ζωγράφος» — Άρθρο της Μαρίας Θεοδοσοπούλου, εφημ. Το Βήμα, 1 Μαΐου 2005.
Βιογραφία και περιγραφή ορισμένων έργων (στα αγγλικά).

Grafik6