O Σπύρος Ανδρουτσόπουλος (Πάτρα, 17 Αυγούστου 1937- Ελευσίνα, 10 Νοεμβρίου 2023) καλλιτεχνικά γνωστός ως Σπύρος Φωκάς, ήταν Έλληνας ηθοποιός της τηλεόρασης και του κινηματογράφου. Είχε μια σημαντική καριέρα στο εξωτερικό, με συμμετοχή σε ταινίες, όπως Ο Ρόκο και τ' Αδέλφια του, του Λουκίνο Βισκόντι, και Το διαμάντι του Νείλου.

Βιογραφία

Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο το 1959 στην ταινία του Ανδρέα Λαμπρινού «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα». Η ταινία προβλήθηκε την ίδια χρονιά στο Φεστιβάλ των Καννών και ήταν η αφετηρία για την διεθνή καριέρα του.

Μετά από αυτή τη διάκριση, όντας και απόφοιτος της δραματικής σχολής του Κωστή Μιχαηλίδη, ο Σπύρος Φωκάς πήρε το ρίσκο και πήγε στην Ιταλία, στα στούντιο της Τσινετσιτά, όπου εκμεταλλεύτηκε τις οντισιόν και τις ευκαιρίες που του παρουσιάστηκαν. Συμμετείχε σε διεθνείς παραγωγές, όπως στις ταινίες «Όταν θέλει η γυναίκα» του Βιντσέντε Μινέλι, πλάι στην Λάιζα Μινέλι, και «Ο Ρόκο και τα Αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι, πλάι στην Κατίνα Παξινού.

Σε όλη την κινηματογραφική καριέρα του, ο Σπύρος Φωκάς έπαιξε με επιτυχία σε πάνω από 30 ταινίες, οι περισσότερες στην Ιταλία και στις ΗΠΑ. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός και από τις εμφανίσεις του σε γνωστά θέατρα του εξωτερικού. Σημαντική, τέλος, ήταν και η παρουσία του στην ελληνική τηλεόραση, όπου πρωταγωνίστησε σε πολλές κοινωνικές και δραματικές σειρές.
Προσωπική ζωή και θάνατος

Ο Σπύρος Φωκάς έκανε τέσσερις γάμους και δεν απέκτησε βιολογικά παιδιά. Ωστόσο ήταν πατριός της κόρης της τέταρτης συζύγου του, Λίλιαν Παναγιωτοπούλου Φωκά, με την οποία ήταν παντρεμένος από το 2013.[1]

Απεβίωσε μετά από προβλήματα υγείας στις 10 Νοεμβρίου 2023, σε κέντρο αποκατάστασης στην Ελευσίνα, όπου νοσηλευόταν από το καλοκαίρι του 2023 σε ηλικία 86 ετών.[2][3] Κατόπιν επιθυμίας του, η σορός του αποτεφρώθηκε.[4]
Φιλμογραφία

Έτος	Τίτλος	Ρόλος
1959	Διακοπές στην Κολοπετινίτσα	Αλέκος
	Λύγκος, ο λεβέντης	Τάσος Λύγκος [5]
	Ματωμένο ηλιοβασίλεμα	Γιάννος
1960	Μεσσαλίνα (Messalina Venere imperatrice)	Λούκιος Μάξιμος
	Ο δρόμος του εύκολου έρωτα (Morte di un amico)	Μπρούνο
	Ο Ρόκο και τ' αδέλφια του (Rocco E I Suoi Fratelli) [6]	Βιτσέντσο Παρόντι
	Ο δρόμος του μοντέρνου έρωτα (Via Margutta)	Μάρκο Μπέλι
1961	Psycosissimo	Πιέτρο
	Απολύτρωση	Ηλίας
1962	Diciottenni al sole	Τζόνι
	Un uomo da bruciare	Τζακίνο
1964	Εγωισμός [7]	Κώστας
1966	Μια σφαίρα στην καρδιά (Une balle au coeur)	Ναβάρα
	Ο φόβος [8]	Νίκος
	Στεφανία [7]	δρ Γιώργος Δαπόντες
	Ντάμα σπαθί [9]	Αλέξανδρος
	Έρωτας στην καυτή άμμο [10]	Στέφος Πέργαμος
	Τα σκαλοπάτια
1967	Ψωμί για έναν δραπέτη	Τζοβάνι
1968	Οι σκληροί πεθαίνουν νέοι (Odia il prossimo tuo)	Κεν Ντακότα
	Μπροστά στην αγχόνη	Τίμος
	Εκείνοι που ξέρουν ν' αγαπούν	Πέτρος
	Η ζωή ενός ανθρώπου	Χρήστος Σγουρός
1969	Ζορό, ο μαύρος καβαλάρης (Zorro alla corte d'Inghilterra)	Πέδρο Σουάρες / Ζορό
1970	Κόρμπαρι, ο επαναστάτης (Corbari)	Ορλάντι
	Άνοιξε την πόρτα της κρεβατοκάμαράς σου (Basta guardarla)	Φερνάντο
1971	Καυτή σάρκα του Βορρά (L'amante dell'Orsa Maggiore)	Άλφρεντ
1973	Οι λύκοι πίνουν το αίμα τους (Baciamo le mani)	Λούκα Φεράντε
	Ο Σαφτ χτυπά στην Αφρική (Shaft in Africa)	Σάσαρι
1974	Κολασμένα κορμιά (Flavia, la monaca musulmana)	Γάλλος δούκας
1975	Ο αστυνόμος πυροβόλησε πρώτος (Mark il poliziotto spara per primo)	Μορίνι
1976	Όταν η γυναίκα θέλει (A Matter of Time) [11]	Μάριο Μορέλο
1977	Το σπέρμα του Σατανά (Holocaust 2000)	συνταγματάρχης Χάρμπιν
1980	Σόνια	Τόνιο
1981	Σουβλίστε τους! Έτσι θα πάρουμε το κουραδόκαστρο	Ιάσονας
1982	Επικίνδυνο παιχνίδι [11]	Πέτρος Παρίσης
1983	Η παρεξήγηση [11]	Νίκος
1985	Το διαμάντι του Νείλου (The Jewel of the Nile) [11]	Ομάρ
1986	Black Tunnel	συνταγματάρχης Τζακ Ροθ
1988	Ράμπο Νο 3	Μασούντ
1989	Στη σκιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου (The Serpent of Death)	Σταύρος
1990	Tre colonne in cronaca	Άντονι Μπασούρ
	Εραστές χωρίς όρια (White Palace)	Τζορτζ
1992	Το πεθαμένο λικέρ [11]	Τριαντάφυλλος
1994	Ο δραπέτης του φεγγαριού
1995	Σαπουνόπετρα: Το χρήμα στο λαιμό σας
1996	Μπίζνες στα Βαλκάνια
2000	Βίτσια γυναικών [11]	Μάριος Βενιέρης
2001	Αλέξανδρος και Αϊσέ [11]
2002	Στη σκιά του Λέμι Κόσιον [11]
2003	L'ospite segreto	θείος
	Ο Χάρος βγήκε παγανιά
	Μην περνάς, ανάβει κόκκινο	πατέρας Γιώργου
	Πάρ' τα όλα
2004	448 π.Χ: Ολυμπιάδα της αρχαίας Ελλάδος (448 BC: Olympiad of Ancient Hellas)	Εμπεδοκλής
2007	A Simple Love Story
2009	Wild Night
	Η διαθήκη του ιερέα Jean Meslier
2010	Bring them back
2014	Πρόμαχος (Promahos) [12]	Φώτης
	Η εκδίκηση του Διονύσου	Κεμάλ Ατατούρκ / Άκης Τσοχατζόπουλος [13]
2015	Βάκχες (Vakxes)
2016	Raw Trip [14]	σερίφης
2017	Ο θησαυρός
2019	Outlanders	τύραννος
	Few Hours in Athens	πλανόδιος καλλιτέχνης

Τηλεόραση

Έτος	Τίτλος Προγράμματος	Ρόλος	Σημειώσεις
1973	Χωρίς ανάσα
1974	Ο ονειροπαρμένος	Ο Ίδιος	1 επεισόδιο
	Orlando furioso	Μαντρικάρδο	2 επεισόδια
1975	Τα παιδιά του Ζεβεδαίου
1976	Alle origini della mafia	Μόνικα	Επεισόδιο: "La speranza"
1980-1981	Το μυθιστόρημα των τεσσάρων	Σάββας Πετρής	Πρωταγωνιστικός Ρόλος
1981	Οι κληρονόμοι		Πρωταγωνιστικός Ρόλος
1989-1991	Il ricatto	Καρσάν	3 επεισόδια
1991	Le gorille	πρίγκιπας Αζίζ	Επεισόδιο: "Le Gorille dans le cocotier"
	Murder, She Wrote	Κωνσταντίν Κεσμέκ	Επεισόδιο: "The List of Yuri Lermentov"
	Errore fatale	Λουκά	Τηλεταινία, Πρωταγωνιστικός Ρόλος
1992-1993	Το γαλάζιο διαμάντι	Σωκράτης Βενιέρης	Πρωταγωνιστικός Ρόλος
1993	Happy Holiday	Νίκος	Επεισόδιο: "Der Star"
1994	Ανατομία ενός εγκλήματος	Άρης Καραλής	Επεισόδιο: "Μέχρι θανάτου"
		αστυνόμος / δράκος	Επεισόδιο: "Ο δράκος"
	Τολμηρές Ιστορίες		Επεισόδιο: "Ταξίδι του μέλιτος"
1995	Ανατομία ενός εγκλήματος		Επεισόδιο: "Σαλώμη"
			Επεισόδιο: "Έκπτωτος άγγελος"
	Μαγική Νύχτα	Μάρβας	Επεισόδιο: "Ματ θανάτου"
	Il barone	Κάλο Κόστα	Πρωταγωνιστικός Ρόλος
1996	Έλλη και Άννα	Ερρίκος Βαλέριος	Επεισόδιο: "Μαθήματα χαρτοπαικτικής"
1997	Διπλή Αλήθεια	πατέρας Μίχου	Επεισόδιο: "Λάθος ελπίδες"
		Παπαστεφάνου	Επεισόδιο: "Οι αθώοι"
1998-1999	Νυχτερινό Δελτίο	Χρήστος Πυλαρινός	4 επεισόδια
1999	Δύο Ξένοι	Σπύρος Φωκάς	4 επεισόδια
2002	Φιλί Ζωής
2003	Η Φάρμα των Επωνύμων	Ο Ίδιος	Διαγωνιζόμενος
2005-2007	Της Αγάπης Μαχαιριά	Αντώνης Σταματάκης	Πρωταγωνιστικός Ρόλος
2008-2009	Ιατρικό Απόρρητο	Κίμων Βαρνέζης	6 επεισόδια
2012-2013	Πραγμάτων ύλη μαγική	Ο Ίδιος	Παρουσιαστής

Παραπομπές

https://www.thetoc.gr/koinwnia/best-of-internet/spuros-fokas-oi-tesseris-gamoi-kai-o-logos-pou-den-ekane-paidia---sto-telos-zouse-se-konteiner-me-suntaxi-620-euro/
«Σπύρος Φωκάς: Ο Δημήτρης Κολλάτος τον επισκέφτηκε στο κέντρο αποκατάστασης - Δείτε τις φωτογραφίες». Protothema: σελ. Protothema.gr. 8 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023.
«Πέθανε ο ηθοποιός Σπύρος Φωκάς». Newsbeast. 10 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023.
«Σπύρος Φωκάς: Την Τρίτη η κηδεία, η τελευταία επιθυμία του ηθοποιού». LIFO: σελ. lifo.gr. 11 Νοεμβρίου 2023.
Μαυροειδής, Γεώργιος (2022). Αναπαραστάσεις της Κοινωνικής Ληστείας στον Μεταπολεμικό Ελληνικό Κινηματογράφο (1950-1980). Αθήνα: ΕΑΠ. σελ. 19.
«Rocco and His Brothers». Athens Voice. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.
«Σπύρος Φωκάς (Ηθοποιός)». Φίνος Φιλμ. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.
«Ο Φόβος». 10ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου Αθήνας. Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.
Σολδάτος, Γιάννης (1991). Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου, τομ. Β. Αθήνα: Αιγόκερως. σελ. 188.
«Αφιέρωμα στην 'Ελενα Ναθαναήλ». LiFO. 4 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.
«Σπύρος Φωκάς ταινίες στις οποίες έχει πάρει μέρος». Αθηνόραμα. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.
«"Πρόμαχος": Μια ταινία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα». Η Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.
Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Η εκδίκηση του Διονύσου, ανακτήθηκε στις 2023-01-07
«ShortFilm.gr - Big Bang Festival Ταινιών Μικρού Μήκους». www.bigbang.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2023.