Ο Σάββας Καμινάρης Φωκιανός ήταν Έλληνας αξιωματούχος στην Μολδαβία, Φιλικός και παράγων που σχετίστηκε με την επανάσταση του Αλ. Υψηλάντη το 1821.
Γεννήθηκε στην Πάτμο το 1785 από πατέρα που καταγόταν από την Παλαιά Φώκαια (Μ. Ασία). Σπούδασε στην Πατμιάδα Σχολή και στις αρχές του 19ου αιώνα μετέβη στη Μολδαβία. Σχετίστηκε με το περιβάλλον του Σκαρλάτου Καλλιμάχη και αναρριχήθηκε σε στρατιωτικά αξιώματα όπως του "καμινάρη", δηλαδή αρμόδιος για τον φόρο του κρασιού, των οινοπνευματωδών ποτών και του καπνού. Πολέμησε κατά Τούρκων που είχαν αυτονομηθεί από την οθωμανική εξουσία και λυμαίνονταν τη χώρα, και ιδίως κατά του πασά Πασβάνογλου του Βιδινίου. Για τις υπηρεσίες του αυτές προήχθη σε χιλίαρχο από τον μεγάλο βεζύρη Κιόρ-Γιουσούφ. Έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας αλλά με επιφυλάξεις γιατί ζητούσε την πλήρη ετοιμασία πριν ξεκινήσει η επανάσταση. Εστάλη στη Σερβία για να συνεννοηθεί με τους Σέρβους για κοινή δράση αλλά επέστρεψε άπρακτος.
Όταν ξεκίνησε το κίνημα του Υψηλάντη ήρθε σε αντίθεση με τον τελευταίο με την αιτιολογία ότι η βοήθεια από τη Ρωσία ήταν μη πραγματοποιήσιμη. Για το λόγο αυτό συνεργάστηκε με τους Τούρκους και τον Μάιο του 1821 πολέμησε κατά των Ελλήνων επικεφαλής 700 Αρναούτων. Μετά την αποτυχία της εξέγερσης του Υψηλάντη, και παρ' ότι είχε συνεργαστεί με τους Τούρκους, οι τελευταίοι τον παγίδευσαν στο Βουκουρέστι όπου σκότωσαν τον ίδιο και όλο το στρατιωτικό του σώμα.
Πηγές
Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια (Δρανδάκη). Λήμμα "Σάββας Φωκιανός".
Άρθρο της Βικιπαίδειας στα Βουλγαρικά για τον ίδιο (στα Βουλγαρικά λέγεται Сава Бинбаши, όπου το τελευταίο σημαίνει το ίδιο με το Καμινάρης - είναι ένα τουρκικό αξίωμα): https://bg.wikipedia.org/
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
