.
Ο Παυσανίας της Ορεστίδος (αρχαία ελληνικά: Παυσανίας τῆς Ὀρεστίδος) ήταν μέλος της σωματοφυλακής του Φίλιππος Β΄. Δολοφόνησε τον Φίλιππο το 336 π. Χ., πιθανόν με την υποκίνηση της γυναίκας του Φιλίππου Ολυμπιάδας ή ακόμα και του γιου του Αλέξανδρου. Συνελήφθη και θανατώθηκε. Η πιο δημοφιλής ιστορία που εξηγεί τη δολοφονία προέρχεται από τον Διόδωρο, ο οποίος επεκτείνει την αναφορά του Αριστοτέλη. Όμως, ο Διόδωρος έγραψε την ιστορία του πάνω από δύο αιώνες μετά τον Φίλιππο, και χωρίς να αναφέρει πηγές, οπότε η αφήγησή του θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με ένα κάποιο σκεπτικισμό.
Η δολοφονία του Φιλίππου, Andre Castaigne, 1898-1899.
Σύμφωνα με τον Διόδωρο, ο στρατηγός Άτταλος κατηγόρησε τον Παυσανία για τον θάνατο ενός φίλου του. Ο Φίλιππος και ο Παυσανίας, κάποτε ήταν εραστές, αλλά η σχέση τελείωσε και ο Φίλιππος άρχισε σχέση με τον φίλο του Άτταλου, ο οποίος φίλος του λεγόταν κι εκείνος Παυσανίας. Ο πρώτος Παυσανίας (της Ορεστίδος), νοιώθοντας απόρριψη, προσέβαλε τον νέο εραστή δημόσια. Εκείνος μην ανεχόμενος την ντροπή, αυτοκτόνησε εκθέτοντας επίτηδες τον εαυτό του σε μια μάχη στα εχθρικά πυρά, προφυλάσσοντας παράλληλα τον βασιλιά. Ο Άτταλος συντετριμμένος αποφάσισε να εκδικηθεί τον Παυσανία (της Ορεστίδος), και αφού τον μέθυσε τον παρέδωσε αναίσθητο για τον βιάσουν. Για μια σειρά λόγων ο Φίλιππος δεν τιμώρησε τον Άτταλο, ενώ ο Παυσανίας της Ορεστίδος προήχθη στη σωματοφυλακή του Φιλίππου, πιθανόν σαν ‘παρηγοριά’[1].
Έχει τεθεί η υπόθεση ότι τα κίνητρα του Παυσανία να σκοτώσει τον Φίλιππο ήταν τουλάχιστον εν μέρει η προσωπική του οργή γιατί ο Φίλιππος δεν είχε αποδώσει δικαιοσύνη τιμωρώντας τον Άτταλο. Αλλά ο Διόδωρος ο οποίος υποστηρίζει τα προσωπικά κίνητρα ως αιτία, χρονολογεί τα παραπάνω συμβάντα την εποχή του βασιλιά της Ιλλυρίας Πλευρία, και η τελευταία γνωστή εκστρατεία του Φιλίππου εναντίον των Ιλλυριών ήταν το 344 π. Χ. Αυτό θα σήμαινε ότι ο Παυσανίας περίμενε οκτώ χρόνια για να πάρει την εκδίκησή του από τον Φίλιππο. Όμως δεν είναι γνωστοί όλοι οι πόλεμοι του Φιλίππου εναντίον των Ιλλυριών, οπότε είναι πιθανό να τους πολέμησε και το 337 π. Χ.
Ο Παυσανίας δολοφόνησε τον Φίλιππο στην δεξίωση γάμου της κόρης του Φιλίππου Κλεοπάτρα με τον Αλέξανδρο Α΄ της Ηπείρου, και καθώς προσπαθούσε να αποδράσει από την πύλη της πόλης, σκόνταψε σε μια ρίζα ενός κλίματος, και λογχίστηκε από τον Άτταλο (όχι τον γαμπρό του Παρμένιου), τον Λεοννάτο και τον Περδίκκα, που επίσης ήταν σωματοφύλακες και φίλοι του Αλέξανδρου[2]. Ο Αλέξανδρος έβαλε να σταυρωθεί το πτώμα του Παυσανία, αλλά μόλις έφυγε από την Μακεδονία, η Ολυμπιάδα έχτισε ένα μνημείο γι’ αυτόν. Ο φόνος ήταν προμελετημένος, καθώς κοντά όπου ο Παυσανίας είχε διαφύγει, είχαν βρεθεί άλογα[3]. Στην δίκη για το φόνο ακόμα δύο άτομα βρέθηκαν ένοχοι, ο Ηρομένης και ο Αρραβαίος, και εκτελέστηκαν.
Ο Λεοννάτος[4][5]ο οποίος έριξε το δόρυ και σκότωσε τον Παυσανία υποβιβάστηκε, πιθανόν με την υποψία ότι η πράξη του είχε σκοπό να αποτρέψει τον Παυσανία να ανακριθεί.
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Pausanias of Orestis της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. .
Αρχαίες πηγές
Πλούταρχος: Βίοι Παράλληλοι, Αλέξανδρος
Δολοφονία του Φιλλίπου, Πλούταρχος
Διόδωρος, 16.94
Σύγχρονα ερμηνευτικά σχόλια
Death of Philip: Murder or Assassination?
Alexander The Great, J.R. Hamilton
Alexander Of Macedon 356-323 B.C., Peter Green
Σημειώσεις
Διόδωρος 16.93.4-16.94.4; Αριστοτέλης, Πολιτικά 5.10, 1311b
Diodorus Siculus 16.94.3-4
Ιουστίνος 9.7.9-11
Διόδωρος Σικελιώτης. 16.94.4
«pothos.org - Leonnatus».
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
