.
Παναγιώτης Σ. Σαμαρτζής
Ο Παναγιώτης Σ. Σαμαρτζής του Σπυρίδωνα, ήταν Κερκυραίος χρονογράφος, ο οποίος γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1797. Στην Κέρκυρα έζησε από το 1823 ως το θάνατό του το 1871. Με πράξη της Τρίτης Γερουσίας, από 17 Μαΐου του 1832, ονομάστηκε Ιόνιος πολίτης. Στην Κέρκυρα, με μορφή ημερολογίου, κατέγραφε λεπτομερειακά τις «Καθημερούσιες Ειδήσεις» τα συμβαίνοντα γεγονότα στο νησί (και στο εξωτερικό, με παραπομπές), από το 1854 ως το 1867.
Ο Παναγιώτης Σαμαρτζής είχε κάμποσες περιπέτειες στη ζωή του. Στη Ήπειρο που ήταν, όταν έπεσε ο Αλή Πασάς, οι Τούρκοι σκότωσαν τον πατριό του και η μητέρα του πέθανε από τις κακουχίες. Τότε, μπαρκάρησε με τ’ αδέλφια του σε ένα ζακυνθινό μπρίκι, πληρώνοντας 8 δίστηλα για κάθε άτομο, και σε 28 μέρες έφτασε στην Ανκόνα. Εκεί επιχείρησε ν’ ανοίξει ένα ξενοδοχείο. Απέτυχε κι έχασε πολλά χρήματα.
Το 1823 θα εγκατασταθεί στην Κέρκυρα, όπου θα συνεταιριστεί με τον αδελφό του, ανοίγοντας ένα κατάστημα κιγκαλερίας, «κερδίζων τα ελέη του Θεού», καθώς γράφει στην αυτοβιογραφία του. Αργότερα, τα παιδιά του με αυτή την επιχείρηση, θα γίνουν προμηθευτές της Βασιλικής Αυλής.
Οι «Καθημερούσιες Ειδήσεις» είναι ένα κόρπους πέντε πυκνογραμμένων χειρόγραφων τόμων, από χίλιες περίπου σελίδες ο καθένας. Οι τρείς βρίσκονται στα χέρια των απογόνων του Σαμαρτζή, ένας στο ΕΛΙΑ κι ο τρίτος φαίνεται χαμένος. Μέσα σε αυτούς τους τόμους υπάρχουν οι καταθέσεις του, ως αυτόπτη μάρτυρα, ασήμαντων αλλά και πολύ σημαντικών γεγονότων εκείνης της εποχής, με ξεχωριστό ιστορικό ενδιαφέρον να έχουν, βέβαια, οι συγκλονιστηκές αναφορές του στα γεγονότα που δομήσανε την Ένωση των Ιόνιων νησιών με την Ελλάδα το 1864. Ιδιαίτερο ένδιαφέρον έχουν, επίσης, οι μαρτυρίες του για τη ζωή των Άγγλων στην Κέρκυρα, όπως και οι πολιτισμικές του «ειδήσεις», που αναφέρονται στον Δ. Σολωμό και στις αξιοσημείωτες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις του Θεάτρου «Σαν Τζιάκομο».
Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο ετοιμάζει ήδη μια συγκεντρωτική έκδοση του έργου του Παναγιώτη Σαμαρτζή.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Π. Σ. Σαμαρτζής είναι παππούς του ζωγράφου Γεωργίου Σ. Σαμαρτζή.
Πηγές
* Παναγιώτη Σ. Σαμαρτζή: «Καθημερούσιες Ειδήσεις – Κέρκυρα 1854-1867», εκδ. Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, με πρόλογο, επιλογή, επιμέλεια κειμένων Γιώργου Ν. Κάρτερ , Αθήνα 2000.
* «Βίος Π. Σαμαρτζή», 1844, χειρόγραφη αυτοβιογραφία.
* Γιώργου Ν. Κάρτερ: «Ανιχνεύσεις και εκτιμήσεις», 1998, σελ. 9 - 25
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
