.
Ο Νότης Σφακιανάκης (γενν. Ηράκλειο Κρήτης, 2 Νοεμβρίου 1959) είναι Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής. Πρωτοεμφανίστηκε στη δισκογραφία το 1991 και μέχρι το 1999 είχε αναδειχτεί ως ο πιο επιτυχημένος Έλληνας τραγουδιστής της δεκαετίας κατέχοντας παράλληλα το ρεκόρ πωλήσεων για την ίδια περίοδο[1], με πωλήσεις δίσκων που ξεπέρασαν το 1,5 εκατομμύριο[2].
Βιογραφία
Καταγωγή και πρώιμη βιογραφία
Γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης από ντόπιο πατέρα και μητέρα μικρασιατικής καταγωγής. Σε ηλικία επτά ετών, λόγω του χωρισμού των γονιών του, εγκαταστάθηκε στην Κω όπου ζούσαν οι γονείς της μητέρας του, ενώ πέρασε κάποια μικρά χρονικά διαστήματα στη Γερμανία όπου είχε εγκατασταθεί η μητέρα του μετά τον δεύτερο γάμο της[3]. Νέος ακόμη, για να εξασφαλίσει τα προς το ζην ασχολήθηκε με διάφορες δουλειές μεταξύ των οποίων και dj σε νυχτερινά μαγαζιά της Κω[3][4].
Τα πρώτα βήματα
Το 1985 ο Σφακιανάκης ξεκίνησε την επαγγελματική του ενασχόληση με το τραγούδι πρώτα στην Κω ως αρχηγός ξενόγλωσσου συγκροτήματος και έπειτα στην Κρήτη ως λαϊκός τραγουδιστής. Το 1988 πήγε στην Αθήνα, και μολονότι στην αρχή αντιμετώπισε δυσκολίες τελικά κατάφερε να συνεργαστεί με τραγουδιστές όπως η Πόλυ Πάνου, ο Σταμάτης Κόκοτας, ο Γιώργος Σαλαμπάσης, ο Κώστας Μοναχός κλπ. Το καλοκαίρι του 1990 μετέβη στη Θεσσαλονίκη όπου συνεργάστηκε με την Ελένη Δήμου και προσέλκυσε το ενδιαφέρον μουσικών παραγωγών. Το πρώτο τραγούδι που ηχογράφησε ο Νότης είναι το "Νοσταλγείς τα περασμένα" το οποίο υπάρχει στον δίσκο " ΈΝΑ " του Σάκη Καβατζικιώτη που κυκλοφόρησε το 1990.
Δεκαετία του 1990
O Σφακιανάκης το 1998
Τον Ιούνιο του 1991 κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος του Νότη Σφακιανάκη με τίτλο "Πρώτη Φορά" (Sony Music)[3] που περιλάμβανε 11 τραγούδια σε στίχους και μουσική δημιουργών όπως οι Τάσος Βουγιατζής, Πάνος Φαλάρας κλπ[5]. Το 1992 μετακόμισε από την Sony στην EMI και την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε το δεύτερο προσωπικό του δίσκο με τίτλο «Είσαι ένα πιστόλι», ο οποίος αποτελείτο από 13 τραγούδια μεταξύ των οποίων τα «Είσαι ένα πιστόλι», «Ώπα ώπα», «Δεύτερα χέρια», «Ένα με τη νύχτα» κ.ά[5], με τα δύο πρώτα να σημειώνουν σημαντική επιτυχία[4]. Το 1993 ακολούθησε ο δίσκος «Με το Ν και με το Σ» που περιλάμβανε 13 κομμάτια σε στίχους και μουσική των Πυξ Λαξ, Αλέκου Χρυσοβέργη, Σπύρου Γιατρά κ.ά. Από τον συγκεκριμένο δίσκο ξεχώρισαν τραγούδια όπως το «Λίγο λίγο» και το «Μα εσύ με καις»[5].
Το επόμενο έτος κυκλοφόρησε η τέταρτη δισκογραφική δουλειά του Σφακιανάκη με τίτλο «Νοτιοανατολικά του κόσμου». Το CD γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία καθώς έφτασε τις 120.000 πωλήσεις[6], ενώ περιείχε μεταξύ άλλων τραγούδια όπως «Ο αετός», «Και δεν μπορώ», «Δεν πόνεσα», «Να ξαναρθείς» κλπ[5]. Ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία είχαν οι επόμενες δουλειές του, «5ο Βήμα» (κυκλοφόρησε το 1996 και περιλάμβανε 14 τα τραγούδια, πολλά από τα οποία έγιναν εξαιρετικά δημοφιλή όπως π.χ. τα «Δε σε χρειάζομαι», «Μια ματιά σου μόνο φτάνει», «Σώμα μου», «Νταβατζής» κλπ) και «Οι νότες είναι εφτάψυχες» (διπλό CD που κυκλοφόρησε το 1998 και περιείχε μεταξύ άλλων τα κομμάτια «Η Στέλλα η Σμυρνιά», «Παπαρούνα», «Γύφτισσα μέρα», «Θέλω να σε ξαναδώ», «Παράλληλα», «Μήπως είμαι τρελός», «Καλοσύνη σου», «Σήκω και φύγε»[5]) που πούλησαν 260.000 και 365.000 αντίτυπα αντίστοιχα[6].
Μεγάλη επιτυχία γνώρισε και το διπλό CD «XXX Ενθύμιον» με ζωντανές ηχογραφήσεις από το νυκτερινό κέντρο Έναστρον που περιλάμβαναν πέρα από τα τραγούδια του Σφακιανάκη και επιτυχίες άλλων καλλιτεχνών σε δική του ερμηνεία[7]. Χαρακτηριστικά, οι δίσκοι «Νοτιοανατολικά του κόσμου», «5ο Βήμα», «Οι νότες είναι εφτάψυχες» και «XXX Ενθύμιον» αποτέλεσαν τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες στην Ελλάδα για τα έτη 1994, 1996, 1998 και 1999 αντίστοιχα[8][9].
Δεκαετία του 2000
Ο Σφακιανάκης το 2007.
Το 2000 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Πολύχρωμα και Έντονα» που έγινε τριπλά πλατινένιος. Το επόμενο έτος κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ CD με τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, ενώ το 2002, μετά από μια δεκαετία συνεργασίας με την EMI, ο Σφακιανάκης υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με την Universal Greece[2] με την οποία παρουσίασε στα τέλη του ίδιου έτους τον δίσκο «Ας μιλήσουν τα τραγούδια», ο οποίος περιλάμβανε 20 κομμάτια (ζεϊμπέκικα, τσιφτετέλια κ.ά.) μουσικών και στιχουργών όπως οι Νίκος Παπαδόπουλος, Ναταλία Γερμανού, Εκείνος+Εκείνος κ.ά[10] και έγινε πλατινένιος.
Το 2004 ακολούθησε το «Με αγάπη ό,τι κάνεις» που περιείχε 16 τραγούδια σε στίχους και μουσική των Χριστόφορου Γερμενή, Γιώργου Μουκίδη, Βασίλη Δήμα κλπ. Ο δίσκος γνώρισε μεγάλη επιτυχία, ενώ ξεχώρισαν τα κομμάτια «Δέντρο», «Όλα τα σ'αγαπώ», «Όπως», αλλά και τα «Γενέθλια» που αποτελούν επανεκτέλεση παλιότερου τραγουδιού του Στέλιου Μπικάκη[11].
Προσωπική ζωή
Ο Νότης Σφακιανάκης είναι παντρεμένος από το 1991 με την Αγγλίδα Κίλι Σφακιανάκη, την οποία γνώρισε το 1984 στην Κω όπου εκείνη ήταν ξεναγός. Το ζευγάρι έχει αποκτήσει δύο δίδυμα παιδιά (τον Απόλλωνα και την Αφροδίτη).[12][13] \[14]
Κοινωνική δράση
Ο Σφακιανάκης έχει πραγματοποιήσει συναυλία για το Χαμόγελο του παιδιού συγκεντρώνοντας 18.000 κόσμο στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, ενώ έχει παραχωρήσει έσοδα από διάφορες συναυλίες και δίσκους του στον δήμο Μεγίστης για την ανακαίνιση του δημοτικού σχολείου και στην κοινότητα Ορμενίου Έβρου[4][15] για τη δημιουργία αίθουσας πολιτισμού που φέρει το όνομά του[16]. Μερικά χρόνια μετά τη δολοφονία του Σολωμού Σολωμού από Τούρκο αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων της ΤΔΒΚ, ο Σφακιανάκης κάλυψε τα έξοδα κατασκευής μνημείου από τον γλύπτη Μιχάλη Λαγουβάρδο προς τιμήν του δολοφονημένου Ελληνοκύπριου, το οποίο ωστόσο δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί σε δημόσιο χώρο λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών[17].
Στήριξη στη Χρυσή Αυγή
Ο Σφακιανάκης είναι δεδηλωμένος ψηφοφόρος και υποστηρικτής της Χρυσής Αυγής, την δράση της οποίας ανέφερε - κατά τη διάρκεια εκδήλωσης του κόμματος σε νυχτερινό κέντρο όπου εμφανιζόταν - ως αντιστασιακή.[29]
Το 2013 δήλωσε πως όλοι οφείλουν να στηρίξουν το κόμμα της Χρυσής Αυγής και όχι να βρίσκεται στη φυλακή αρχηγός εκλεγμένου πολιτικού κόμματος, απόψεις για τις οποίες δέχτηκε κριτική στα κοινωνικά δίκτυα, από δημοσιογράφους και από συναδέλφους του. Η στάση του αυτή στάθηκε αφορμή η Δέσποινα Βανδή να διακόψει την επαγγελματική συνεργασία τους σε κέντρο διασκέδασης.[30]
Δισκογραφία
Κύριο λήμμα: Νότης Σφακιανάκης (δισκογραφία)
Προσωπική δισκογραφία
(STUDIO) ΔΙΣΚΟΙ:
Πρώτη Φορά (1991) (Χρυσός)
Είσαι Ένα Πιστόλι (1992) (Πλατινένιος)
Με το Ν και με το Σ (1993) (Πλατινένιος)
Νοτιοανατολικά του Κόσμου (1994) (2 Χ Πλατινένιος)
5o Βήμα (1996) (4 Χ Πλατινένιος)
Οι Νότες Είναι 7ψυχες (1998) (6 Χ Πλατινένιος)
Πολύχρωμα και Έντονα (2000) (3 Χ Πλατινένιος)
Ας Μιλήσουν Τα Τραγούδια (2002) (2 X Πλατινένιος)
Με Αγάπη Ο,τι Κάνεις (2004) (2 X Πλατινένιος)
Ανα...γέννησις (2005) (2 Χ Πλατινένιος)
Μνήμες (2007) (Πλατινένιος)
21+4 Ματωμένα Δάκρυα (2011) (4 Χ Πλατινένιος)
16 Αυτοτελείς Ιστορίες (2013) (5 Χ Πλατινένιος)
Μαζί (2014) (7 Χ Πλατινένιος)
Όταν επικοινωνούμε (2016) (Πολυπλατινένιος)
...Και ο έρως Θεός είναι (2018)
LIVE ΔΙΣΚΟΙ
Εμπειριών Συλλέκτης (1997) (2 X Πλατινένιος)
XXX Ενθύμιον (1999) (7 Χ Πλατινένιος)
Νύκτες... Μαγικές (2007) (Πλατινένιος)
CD - SINGLES
Προ-Δια-Φήμην (1997) (5 Χ Πλατινένιος)
Προάγγελος (1999) (6 Χ Πλατινένιος)
Around the World (1999) (Χρυσός)
Τέλος... Δίχως Τέλος (2001) (5 Χ Πλατινένιος)
Άνοιξις (2002) (2 Χ Πλατινένιος)
Κοινωνία Ώρα... (2006) (Πλατινένιος)
Ματωμένο Δάκρυ: Κοινωνικόν (2009) (2 X Πλατινένιος)
Ματωμένο Δάκρυ: Ερωτικόν (2010) (3 X Πλατινένιος)
Ματωμένο Δάκρυ: Χορευτικόν (2010) (2X Πλατινένιος)
Συλλογές και συμμετοχές
ΣΥΛΛΟΓΕΣ
Best of Notis Sfakianakis (2000)
Τα Ζειμπέκικα του Νότη 9/8 (2002)
32 Μεγάλες Επιτυχίες (2002)
Νότης: Δέκα Με Τόνο (2003) (Χρυσός)
Ευαίσθητες Νότες (2004)
Οι Ωραιότερες Μπαλάντες (2005)
14 Μεγάλα Τραγούδια (2007)
The Collection: The EMI Years (2007)
Όπα Όπα...Τα Χορευτικά (2010)
25 Χρόνια (2010)
DVD
Hits on DVD: Notis Sfakianakis — 1992–2001 (2004)
Τα Χορευτικά του Νότη (2005)
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ
Ένα (1990)
Βάσει σχεδίου (1991)
Μικρές ανήθικες προτάσεις (1992)
Με rock n roll και με Τσιτσάνη (1994)
Θα ταξιδέψω τη ψυχή (1998)
Το δωμάτιο (2001)
Αναφορές
Develegas, Cosmas (23 Οκτωβρίου 1999). «A Sampling of Veteran Artists And Newcomers Who Help Define The Athens Music Scene» (στα Αγγλικά). Billboard, σελ. 54. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
Paravantes, Maria (4 Μαΐου 2002). «Greek tranfer» (στα Αγγλικά). Billboard, σελ. 41. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
«Biography». notissfakianakis.eu. Notis Sfakianakis Official Fan Club. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
Nickson, Chris. «Notis Sfakianakis Biography». allmusic.com (στα Αγγλικά). All Music. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
«Δισκογραφία». notissfakianakis.eu. Notis Sfakianakis Official Fan Club. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
Καραντής, Τάσος (15 Απριλίου 2009). «Το Top-10 της ελληνικής δισκογραφίας: Η αλήθεια των αριθμών». e-orfeas.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2016.
Ζέρβας, Παύλος. «Νότης Σφακιανάκης: Νύκτες μαγικές». musiccorner.gr. Music Corner. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2018.
Χαρωνίδης, Γιώργος (31 Οκτωβρίου 2016). «40 χρόνια Αθηνόραμα: Οι top δίσκοι της δεύτερης δεκαετίας (1986-1995)». athinorama.gr. Αθηνόραμα. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2018.
Χαρωνίδης, Γιώργος (14 Νοεμβρίου 2016). «40 χρόνια Αθηνόραμα: Οι top δίσκοι της τρίτης δεκαετίας (1996-2005)». athinorama.gr. Αθηνόραμα. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2018.
Παπαγιαννοπούλου, Χριστίνα. «Νότης Σφακιανάκης: Ας μιλήσουν τα τραγούδια». musiccorner.gr. Music Corner. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2018.
«Γενέθλια | Η ιστορία και το μυστικό που δεν γνώριζε κανείς». getgreekmusic.gr. Get Greek Music. 4 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2018.
«ΑΥΤΗ είναι η Αγγλίδα σύζυγος του Νότη Σφακιανάκη που βλέπουμε σπάνια!». star.gr. Star. 8 Δεκεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
«Η γυναίκα "πίσω" από τον Νότη Σφακιανάκη - ΦΩΤΟ». enikos.gr. Enikos. 15 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2016.
http://www.cosmo.gr/Lifestyle/Celebrities/synenteyxeis-celebrities/den-plhrwnw-xaratsi-apo-noth-sfakianakh.1423626.html
Μουρατίδης, Νίκος; Καρπαθάκης, Αλέξανδρος (27 Μαΐου 2016). «Οι απόψεις του διχάζουν, τα τραγούδια του ενώνουν…». nikosonline.gr. Nikos Online. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2018.
«Φεστιβάλ αφιερωμένο στους μετανάστες». aftodioikisi.gr. Αυτοδιοίκηση. 20 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2018.
Βιολάρη, Φρόσω (28 Μαρτίου 2016). «Στο «περίμενε» για 16 χρόνια γλυπτό για τον Σολωμό Σολωμού». sigmalive.com. Sigma Live. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2018.
«Νέο ξέπλυμα του Σφακιανάκη στη Χρυσή Αυγή (video) - ThePressProject». Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
«Οργή του ΑΝΤ1 εναντίον καλεσμένων με «φασίζουσα ρητορική»». Newsbeast.gr. 2017-12-07. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
««Είμαι μαζί σας» φωνάζει ο Σφακιανάκης από την πίστα σε Χρυσαυγίτες [Βίντεο | in.gr»]. in.gr. 2018-01-30. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
iefimerida.gr (2016-12-08). «Νότης Σφακιανάκης: Ψήφισα Χρυσή Αυγή -Προτιμώ τον Λαγό με τη μουστάκα και τα μπράτσα». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
«Αποθέωση και «αίμα, τιμή, Χρυσή Αυγή» στο πρόγραμμα του Σφακιανάκη». Newsbeast.gr. 2018-01-30. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
tvxs.gr. «Σφακιανάκης: Μια χαρά η Χρυσή Αυγή, δεν σπάει κανέναν στον ξύλο...». TVXS - TV Χωρίς Σύνορα. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
«Νέες ακραίες δηλώσεις Σφακιανάκη για ομοφυλόφιλους, πρόσφυγες και «Χρυσή Αυγή»». LiFO. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
tasos (2017-11-27). «Οι αποκαλύψεις του πρωθυπουργού στη Βουλή: Ένας Έλληνας, ονόματι Σφακιανάκης, ήταν η «πηγή» του Έλληνα πρέσβη στο Ριάντ (βίντεο)». left.gr. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
«Νέο hit του Notis Σφακιανάκη: Η χούντα θα είχε αίσιο τέλος |thetoc.gr». The TOC. 2013-12-05. Ανακτήθηκε στις 2018-05-12.
«Σφακιανάκης: Αυτοί γεννοβολάνε, σε λίγο θα γίνει μουσουλμανοποίηση της Ελλάδος». Newsbeast.gr. 2016-03-24. Ανακτήθηκε στις 2018-05-12.
«Προκαλεί ο Σφακιανάκης για τους πρόσφυγες: Έρχονται στην Ελλάδα νταηλίδικα - BINTEO». Ανακτήθηκε στις 2018-04-03.
iefimerida.gr (2018-01-30). «Προκαλεί ξανά ο Νότης Σφακιανάκης: Αν ζούσε ο Σολωμού θα ήταν Χρυσαυγίτης! [βίντεο»]. iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 2018-05-12.
««Χώρισαν» Βανδή - Σφακιανάκης για τις δηλώσεις περί Χρυσής Αυγής». protothema.gr. 2013-11-23. Ανακτήθηκε στις 2018-05-28.
«Σφακιανάκης για πρόσφυγες: 'Είναι ριψάσπιδες. Βιάζουν την πατρίδα μας'». Ανακτήθηκε στις 2018-05-12.
iefimerida.gr (2016-03-11). «Προκαλεί πάλι ο Σφακιανάκης: Οι πρόσφυγες είναι ριψάσπιδες, με πορτοφόλια γεμάτα 500ευρα». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 2018-05-12.
«Gay νέα και ειδήσεις: Νότης Σφακιανάκης: σεξισμός, ρατσισμός και... χρυσή καδένα - Antivirus Magazine». Antivirus Magazine. 2013-02-27. Ανακτήθηκε στις 2018-05-12.
Εξωτερικές συνδέσεις
Πλήρες Βιογραφικό | Videos | Νέα από music.net.cy
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
