Ο Νικόλαος Τσέλιος (1799-1860) ήταν αγωνιστής της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821.[1] Ο Νικόλαος Τσέλιος γεννήθηκε στην Κατούνα Ξηρομέρου το 1799[2] και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Δραγαμέστο, γι’ αυτό και έφερε κατά τη διάρκεια της επαναστάσεως το παρώνυμο Δραγαμεστινός. Το πραγματικό του επίθετο ήταν Μαυρομμάτης, της ιστορικής αυτής οικογενείας της Κατούνας, όπως προκύπτει από έγγραφα αλλά και δημοσιεύματα με υπογραφή του ίδιου.
Στην αρχή του αγώνα έλαβε μέρος στις περισσότερες μάχες της Αιτωλοακαρνανίας[3] (Πέτα, Αετού όπου και αρίστευσε)[4] υπό την αρχηγία του θείου του, όπως τον αποκαλούσε, Δήμου Τσέλιου,[5] του οποίου ήταν γαμπρός. Για πολύ μικρό διάστημα συγκρότησε και δικό του σώμα και στις 18 Φεβρουαρίου 1825 έλαβε το βαθμό της Αντιστρατηγίας[6].
Έλαβε μέρος στην πρώτη και δεύτερη πολιορκία της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου και διασωθείς από την έξοδο κατέφυγε στο Ναύπλιο όπου συντάχθηκε με το Θεόδωρο Γρίβα. Διατέλεσε Πολιτάρχης Ναυπλίου για μικρό διάστημα το 1827. Έλαβε μέρος στις μάχες Αράχοβας, Δόβρενας υπό τον αρχιστράτηγο των Ελλήνων Γεώργιο Καραϊσκάκη όπου και διακρίθηκε για το απαράμιλλο θάρρος που επέδειξε, καθώς επίσης και στις μάχες της Αττικής ,(Κερατσινίου, Φαλήρου κλπ).[7] Κατά την συγκρότηση των χιλιαρχιών, επί Ιωάννη Καποδίστρια, έλαβε το βαθμό του Ταξιαρχικού Πεντακοσίαρχου, ήτοι του Ταγματάρχη, στην χιλιαρχία του Γαρδικιώτη Γρίβα, με την οποία έλαβε μέρος σε όλες τις μάχες για την απελευθέρωση της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος. Μετά την απελευθέρωση έλαβε δε το φαλαγγιτικό γραμμάτιο.
Το 1836 έλαβε ενεργό μέρος στην αποτυχημένη και προδομένη επανάσταση της Ακαρνανίας[8] για την δημιουργία Συντάγματος[9], η οποία είχε ξεσπάσει με αφορμή το θέμα που είχε προκύψει με τις προσόδους των βελανιδιών, την αρπαγή της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας καθώς και την βεβήλωση των ναών από τους Βαυαρούς. Μετά την καταστολή της επαναστάσεως του ορίστηκε τόπος εξορίας, την οποία όμως απέφυγε με παρέμβαση του Θεοδώρου Γρίβα. Συγκεκριμένα, όπως μας πληροφορεί αναφορά του Μαμούρη προς την διοίκηση, με την απειλή του Νικόλαου Τσέλιου και του συγγενή του Φίλη Κασσανού, ότι θα αναφέρουν στην διοίκηση ότι αυτός ήταν ο υποκινητής των ταραχών στην Ακαρνανία, ο Γρίβας γνωρίζοντας την σκληράδα των αξιωματικών του όχι μόνο δεν τους κυνήγησε αλλά τους καλοδέχτηκε και αφού τους έκανε το τραπέζι, στη συνέχεια μεσολάβησε προς την διοίκηση για την απαλλαγή τους.
Το 1843 έλαβε ενεργό μέρος στη δημιουργία του συντάγματος και συμμετείχε στην εθνοσυνέλευση ως Πληρεξούσιος Ξηρομέρου[10]. Στην συνέχεια εξελέγη Δήμαρχος Αστακού[11], διατέλεσε τρεις φορές Πληρεξούσιος Βουλευτής Ξηρομέρου και Βονίτσης (30/10/1953 έως του θανάτου του)[12] και έφτασε δε ως το βαθμό του Αντισυνταγματάρχη της προικοδοτημένης Φάλαγγας. Τιμήθηκε με το Αργυρό Αριστείο[13] και με το παράσημο του Χρυσού Σταυρού των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος[14].
Πέθανε στις 2 Φεβρουαρίου 1860[2] από αποπληξία στη Αθήνα και η κηδεία του στην Αγία Ειρήνη έγινε με όλες τις προβλεπόμενες, για τον πολιτικοστρατιωτικό του ρόλο τιμές.
Παραπομπές
Σωτήριος Κασσανός:Νικόλαος Τσέλιος
Εφημερίς ΑΙΩΝ, 13/2/1860
Δημητρίου Παπαντωνόπουλου Ακαρνάνος, Πεντακονταετηρίς της Ελληνικής Επαναστάσεως του έτους 1821, 1873
Κώστα Αλεξ. Πετρονικολού, Αιτωλοακαρνάνες μαχητές του ’21, Αθήνα 1979
Διονύση Μιτάκη, Δήμος Τσέλιος, 2003
Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, Τόμος Γ'
Νικολάου Κασομούλη, Απομνημονεύματα
ΓΑΚ, Χωροφυλακή,005-τμήμα ΜΚ: Μυστική Καταχώρηση
Διονύση Μιτάκη , η επανάσταση του 1836, Αθήνα 1983.
ΓΑΚ, Εκλογικά δήμου Αστακού, συλλογή Βουλή των Ελλήνων, Βλαχογιάννη και Λαδά.
ΦΕΚ 5 του1846
Μητρώο Πληρεξουσίων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935
ΓΑΚ, Αριστεία, φ.197
ΓΑΚ Παράσημα
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
