Η Μαρία Πλυτά (26 Νοεμβρίου 1915 - 4 Μαρτίου 2006) ήταν Ελληνίδα σκηνοθέτις του κινηματογράφου, πεζογράφος, θεατρική συγγραφέας και δημοσιογράφος. Ήταν η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτιδα στην Ελλάδα[1][2] και είναι γνωστή για τις ταινίες Τα αρραβωνιάσματα (1950), Ο βαφτιστικός (1952) και Ο Λουστράκος (1962), που σημείωσαν μεγάλη εμπορική επιτυχία. Η Πλυτά θεωρείται μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του πρώιμου μεταπολεμικού σινεμά, καθώς, παράλληλα με άλλους σκηνοθέτες, καθόρισε την κινηματογραφική γλώσσα της εποχής.[3] Έγραψε επίσης μυθιστορήματα και θεατρικά έργα, ενώ εργάστηκε για αρκετά χρόνια σε εφημερίδες και περιοδικά.
Βιογραφία
Η Μαρία Πλυτά γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1925 στη Θεσσαλονίκη.[4] Λίγο μετά την Κατοχή εκδόθηκαν δύο μυθιστορήματά της, τα Δεμένα φτερά (1944) και οι Aλυσίδες (1946).[5] Σύντομα την κέρδισε ο κινηματογράφος και το 1947 συμμετείχε ως καλλιτεχνική διευθύντρια στην ταινία Μαρίνος Κονταράς του Γιώργου Τζαβέλλα.[6]
Η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε η Πλυτά ήταν Τα αρραβωνιάσματα (1950), στην οποία πρωταγωνίστησαν οι Ντίνος Ηλιόπουλος και Αιμίλιος Βεάκης. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών και το 1986 ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος της,[7], σε ένδειξη αναγνώρισης της κινηματογραφικής προσφοράς της. Ανάμεσα στις επιτυχίες της ήταν το 1962 η ταινία Ο Λουστράκος με πρωταγωνιστή τον Βασιλάκη Καΐλα. Ήταν επίσης στιχουργός τραγουδιών[8], ενώ είχε συγγράψει και δύο θεατρικά έργα για το ραδιόφωνο.
Εργογραφία
Θεατρικά έργα
Κάστρο της Xερσώνας (1948)
Μάνα Γης (1962)
Φιλμογραφία
Τα αρραβωνιάσματα (1950)
Η λύκαινα (1951)
Βαφτιστικός (1952)
Η Εύα (1953)
Το κορίτσι της γειτονιάς (1954)
Η δούκισσα της Πλακεντίας (1956)
Τζιπ, Περίπτερο και αγάπη (1957)
Μόνο για μια νύχτα (1958)
Τα ναυάγια της ζωής (1959)
Άντρας είμαι και το κέφι μου θα κάνω (1960)
Ήρθες αργά (1961)
Ο λουστράκος (1962)
Ο άσωτος (1963)
Ο ανήφορος (1964)
Ο νικητής (1965)
Ο εμποράκος (1967)
Οι άγνωστοι της νύχτας (1970)
Πηγές
Vrasidas Karalis (2012). A History of Greek Cinema. New York, NY: Continuum. ISBN 9781441180902.
Παραπομπές
Karalis (2012), σελ. 60.
Ζουμπουλάκης, Γιάννης (2017-07-14). «Μαρία Πλυτά: Τιμή στην ξεχασμένη πιονιέρισσα». Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 2019-03-02.
Karalis (2012), σελ. 79.
«Απεβίωσε η Μαρία Πλυτά, πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις». Η Καθημερινή. 2006-03-08. Ανακτήθηκε στις 2019-03-02.
«Το 2006 πεθαίνει η πρώτη ελληνίδα σκηνοθέτιδα, Μαρία Πλυτά». LiFO. 2013-03-04. Ανακτήθηκε στις 2019-03-02.
«Απεβίωσε η Μαρία Πλυτά, πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις». Η Καθημερινή. 8 Μαρτίου 2006.
Nαυτεμπορική, Στη «γειτονιά των αγγέλων» η πρώτη ελληνίδα σκηνοθέτις, 7 Μαρτίου 2006.
stixoi info
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
