Η Μαρία Μηλίγκου Μαρκαντώνη (1940-2008) γεννήθηκε το 1940 στο τότε Βελγικό Κογκό στην πόλη Νιάγκαρα από Ηπειρώτες-Κονιτσιώτες γονείς. Φοίτησε στο Ελληνικό Δημοτικό Σχολείο Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και κατόπιν στο Αρσάκειο Γυμνάσιο Ψυχικού. Εισάγεται στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών από το οποίο αποφοίτησε το 1964. Ανακηρύσσεται διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής το 1978 με θέμα της διδακτορικής της διατριβής «Άγιος Φίλιππος. Λαϊκή παράδοση και λατρεία», Αθήναι 1978. Από το 1966 που διορίστηκε βοηθός στην Έδρα Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών έως το θάνατό της, τον Απρίλιο του 2008, υπηρέτησε την επιστήμη της Λαογραφίας φθάνοντας στον βαθμό την Αναπληρώτριας Καθηγήτριας.

Σημαντική ήταν η συμβολή της στην οργάνωση του νεοσύστατου τότε Σπουδαστηρίου Λαογραφίας στο οποίο εξελέγη διευθύντρια το 2003. Σε όλη την πορεία της πανεπιστημιακής της θητείας φρόντιζε για την επίβλεψη της μεθοδικής συλλογής, καταγραφής και διάσωσης, από φοιτητές, πρωτογενούς λαογραφικού υλικού από όλη την Ελλάδα, το οποίο είναι κατατεθειμένο στο Αρχείο Χειρογράφων του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας. Σημαντική ήταν και η συλλεκτική της δραστηριότητα, κρίνοντας από την μεγάλη συλλογή αντικειμένων των νεοελληνικών χρόνων που είχε στην κατοχή της.

Τα επιστημονικά της δημοσιεύματα αναφέρονται σε θέματα υλικού πολιτισμού, φυσικού κόσμου, λαϊκής λατρείας και τελετουργιών.

Ενδεικτική Εργογραφία

Δένδρα, φυτά , άνθη στον λαϊκό πολιτισμό των νεωτέρων Ελλήνων, Αθήνα 2006
Λαογραφικά του «αβγού» και της «αβγοκουλτούρας» και κυρίως εις τον νομόν Αττικής (ενδεικτικαί επισημάνσεις). Ανατύπωσις εκ του Ν΄, 1999-2000, τόμου της Επετηρίδος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, Εν Αθήναις 2006
Άγιος Διονύσιος, λαϊκή παράδοση και λατρεία (ενδεικτικές λαογραφικές επισημάνσεις. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου «Άγιοι και εκκλησιαστικές προσωπικότητες στη Ζάκυνθο» (Ζάκυνθος 6-9 Νοεμβρίου 1997), Αθήναι 1999
Βόρειος Ήπειρος, πρωτογενές λαογραφικό υλικό εναποκείμενο στο Σπουδαστήριο Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (κριτική θεώρηση). Ανάτυπον από τα Πρακτικά του Επιστημονικού Συνεδρίου «Το Βορειοηπειρωτικόν ζήτημα» (Κόνιτσα 23-26 Αυγούστου 1990), Αθήνα 1992
Η θέση του άνδρα στην παραδοσιακή κοινωνία της Νάξου μέχρι το 1940. Ενδεικτικές επισημάνσεις. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου με θέμα «Η Νάξος δια μέσου των αιώνων» (Φιλώτι, 3-6 Σεπτεμβρίου 1992), Αθήνα 1994
Κατάλογος λαογραφικών συλλογών εκ Κύπρου εν τω Σπουδαστηρίω Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανάτυπο από την «Επετηρίς του Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών», τόμ. VI, Λευκωσία 1972-1973
Μαντικές, μαγικές και δεισιδαίμονες ενέργειες που αναφέρονται στον Άγιο Μηνά. Ανάτυπο από την «Λαογραφία, Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας», τόμ. ΛΓ΄1982-84, Αθήναι 1985
Ανθρωπομορφισμός δένδρων- “φυτομεταμορφώσεις ανθρώπων” εις την ελληνικήν λαϊκήν παράδοσιν. Ανατύπωσις εκ του ΝΑ΄, 2003, τόμου της Επετηρίδος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών, Εν Αθήναις 2003
Λαογραφικαί συλλογαί εκ Λευκάδος. Ανάτυπον εκ της Επετηρίδος της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών 1971, Αθήναι 1971
Θρακικά χειρόγραφα του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1965- 1975). Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Γ΄ Συμποσίου Λαογραφίας του Βορειοελλαδικού χώρου (Ήπειρος - Μακεδονία - Θράκη), ΙΜΧΑ – Θεσσαλονίκη 1979
Παρατηρήσεις εις δημώδη θεσσαλικήν παράδοσιν. Ανάτυπο από τα «Θεσσαλικά Χρονικά» τόμ. 11ος, Αθήνα 1976
Χειρόγραφες συλλογές πρωτογενούς λαογραφικής ύλης του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1966-1986). Ανάτυπο από την «Παρουσία», τόμος Ε΄, 1987
Το 1940 σκιαθίτικο χειρόγραφο του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. (Ενδεικτικές επισημάνσεις - συμπεράσματα). Ανάτυπο από την «Παρουσία», τόμος Η΄, 1992
Κατάλογος λαογραφικών συλλογών εκ Κρήτης από του έτους 1965-1972 αποκειμένων εν τω σπουδαστηρίω της Λαογραφίας. Ανάτυπον εκ της Επιστημονικής Επετηρίδος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμ. ΚΔ΄ 1973-1974, Αν Αθήναις 1975
Κατάλογος χειρόγραφων συλλογών λαογραφικής ύλης εκ Δωδεκανήσου (1965- 1975) του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανάτυπον εκ του «Δωδεκανησιακού Αρχείου» τόμ. 6ος, Αθήναι 1976
Κυπριακά χειρόγραφα του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανάτυπο από τα Πρακτικά του Α΄ Συμποσίου Κυπριακής Λαογραφίας (Λεμεσός, 20-25 Μαΐου 1978), Λευκωσία 1985
Λαογραφικά της Γουριάς (Εθνοστερεοτυπικά χαρακτηριστικά). Ανάτυπο από τον τόμο «Ευεργεσίη». Τόμος χαριστήριος στον Παναγιώτη Ι. Κοντό [Παρουσία ΙΖ΄- ΙΗ΄, 2004-2005], επιμέλεια Ιωάννης Κ. Προμπονάς, Πάνος Βαλαβάνης, Αθήνα 2006
Λαογραφικόν αρχείον, μουσειακή συλλογή και Βιβλιοθήκη παρά τη Έδρα Λαογραφίας. Ανατύπωσις εκ της Επιστημονικής Επετηρίδος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, του έτους 1970-1971, Αθήναι 1971.
Άγιος Φίλιππος. Λαϊκή παράδοση και λατρεία, Αθήναι 1978

Πηγές

Ευρυδίκη Αντζουλάτου - Ρετσίλα, "Στη μνήμη ενός δασκάλου: Μαρία Μηλίγκου - Μαρκαντώνη", Πλάτων : Περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων, τόμος 57 (2010-2011), σελ.384-390.
Μαρία Δ. Μιράσγεζη, "Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη (1940-2008)", Λαογραφία: Δελτίον της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, τόμος 41 (2007-2009), Αθήναι 2009, σελ. 854-856.
Θεόδωρος Α. Νημάς, "Μαρία Μηλίγκου-Μαρκαντώνη (Βελγικό Κογκό 1940-Αθήνα 2008)", Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμος ΜΑ' (2009-2010), Αθήνα 2010, σελ.327-330.