ART

Γεγονότα, Hμερολόγιο

.

Ο Κωνσταντίνος Καψαμπέλης (1909-1984) υπήρξε αρχιτέκτονας στην Ελλάδα του μεσοπολέμου με ευρύ έργο τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1909, γόνος του ιδρυτή της αθηναϊκής εργοληπτικής εταιρείας «Δ. Καψαμπέλης & Σία». Σπούδασε για δύο χρόνια στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών στο Πανεπιστήμιο της Γάνδης στο Βέλγιο κι επιστρέφοντας το 1929 στην Ελλάδα ακολούθησε την κλίση του, αποφοιτώντας τελικά το 1933 από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Άμεσα, έγινε τακτικό μέλος του Τ.Ε.Ε. και ξεκίνησε να εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Στο διάστημα 1934-1941 διετέλεσε αρχιτέκτων και διευθυντής της Αρχιτεκτονικής Υπηρεσίας του Δήμου Πειραιώς ενώ για ένα σχετικά μικρό διάστημα (1944-1954) κατείχε και την έδρα των Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων του Ε.Μ.Π. Το 1950 έγινε μέλος της Ε.Α.Ε και το 1966 τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγματος του Φοίνικα.

Στοιχεία Βιογραφίας

Με το πέρας της γερμανικής κατοχής, ίδρυσε ιδιωτικό γραφείο αναλαμβάνοντας πλήθος έργων διαφορετικής κλίμακας ανά την Ελλάδα. Σχεδίασε και υλοποίησε ιδιωτικές μονοκατοικίες, βίλλες και πολυκατοικίες, κτίρια γραφείων, δημόσια έργα, εκθεσιακά περίπτερα, έργα τουριστικής υποδομής, κτίρια και εγκαταστάσεις μεγάλων επιχειρήσεων, βιομηχανικούς χώρους και χώρους υγείας, αθλητισμού και ψυχαγωγίας. Μερικοί μόνο από τους επιφανείς αναθέτες υπήρξαν ο Όμιλος Εταιρειών Ωνάση, οι αντιπροσωπείες Fiat-Ελλάς και Pirelli-Ελλάς, οι τουριστικές επιχειρήσεις Γ. Καρρά, εύποροι ιδιώτες της εποχής αλλά και ξένοι επενδυτές. Συνεργάστηκε με γνωστούς κι έμπειρους συναδέλφους μηχανικούς της εποχής όπως ο Ι. Ρίζος, ο Ι. Βικέλας, ο Δ. Νάκος, ο Εμμ. Μοσχονάς και ο Κ. Σταμάτης, με τον οποίο μάλιστα συνεταιρίστηκε το 1975, ιδρύοντας ένα χρόνο μετά την εταιρεία «Κωνσταντίνος Δ. Καψαμπέλης και Συνεργάται Αρχιτέκτονες, Μηχανικοί, Πολεοδόμοι ΕΠΕ». Κοινή φιλοδοξία ήταν η ευρύτερη δραστηριοποίησή τους στο διεθνή χώρο, την οποία και πέτυχαν με γενικό υπεύθυνο επικεφαλής τον ίδιο τον Κ. Καψαμπέλη και διευθυντή των έργων εξωτερικού τον Κ. Σταμάτη, αποσπώντας μάλιστα και τέσσερα βραβεία σε διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

Στα πρώτα έργα, όπως η βίλα Καψαμπέλη (1934) και η πολυκατοικία Λυκουρέζου (σημ. Μητσοτάκη, 1935), διακρίνονται επιρροές του Μοντέρνου Κινήματος, παρότι δεν υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής του. Άλλωστε, οι ευκατάστατοι πελάτες του προτιμούσαν τα ελίτ στοιχεία, έως τότε ενδείξεις ευμάρειας και κύρους, παρά τις μοντερνιστικές τάσεις της περιόδου, με αποτέλεσμα να εισάγει, σε αυτήν την κατηγορία έργων, στοιχεία της μεσογειακής λαϊκής αρχιτεκτονικής σε συνδυασμό με την κοσμοπολίτικη τυπολογία των επαύλεων της Ν. Καλιφόρνια. Σε γενικές γραμμές, συνδυάζει τις λειτουργικές απαιτήσεις με την καλαίσθητη πολυτέλεια και τις επιταγές των καιρών, όπως εκφράζονταν τότε στο ελληνικό προσκήνιο. Συνέβαλε σημαντικά στη διαμόρφωση, εδραίωση και διάδοση της ιδιαίτερης μορφολογικής αντιμετώπισης της μεγαλοαστικής μονοκατοικίας και πολυκατοικίας στην μεταπολεμική ελληνική αρχιτεκτονική. Αντιλήφθηκε άμεσα τη σημασία ικανοποίησης των αναγκών εκείνων που υπαγορεύονταν από τους ιδιοκτήτες και αναθέτες των έργων του, συνεχίζοντας το έργο του Κ.Κιτσίκη, πρώτου εισηγητή των παραδοσιακών στοιχείων ελληνικότητας στη μοντέρνα κοσμική αρχιτεκτονική.
Έργα
Κατοικίες

Οικία Ζάννα, Θεσσαλονίκη, 1935
Έπαυλη Νομικού, Καστέλλα, 1956
Έπαυλη Γουλανδρή, Εκάλη, 1956
Έπαυλη Καρρά, Ψυχικό, 1960 και Σιθωνία Χαλκιδικής, 1966
Έπαυλη Καρέλλα, Καβούρι, 1978
Βίλα Καρακώστα, Ψυχικό, 1953

Πολυκατοικίες

Πολυκατοικία Τιφτιξή, σημ. Υπουργείο Εσωτερικών, Βασιλίσσης Σοφίας 15, 1960
Πολυκατοικία στη λ. Βασιλίσσης Όλγας, Θεσσαλονίκη, 1967
Πολυκατοικία Πιπινέλη, Π. Φάληρο, π.1971 - 1974

Διάφορα

Μακεδονικά Κλωστήρια, 1949
Σταθμός Έκθεσης Αυτοκινήτων Fiat, 1955
Ξενοδοχειακό συγκρότημα «Ποσειδών», Σούνιο Αττικής, 1959
Εκθεσιακά περίπτερα Ιονικής – Λαϊκής Τράπεζας, Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος και Οργανισμού Καπνού, Δ.Ε.Θ. 1959 – 1960
Νοσοκομείο Πατρών «Άγιος Ανδρέας», 1961
Καζίνο Κέρκυρας, π.1961 – 1962
Ναυτικός Όμιλος Θεσσαλονίκης, 1963
Εγκαταστάσεις Ολυμπιακής Αεροπορίας, Ελληνικό Αττικής, π.1966
Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, δεκαετία 1980
Mέγαρο Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου, Ακαδημίας και Βουκουρεστίου, 1965
Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως, λ. Κατεχάκη, 1967
Όμιλος Αντισφαίρισης Θεσσαλονίκης

Έργα στο εξωτερικό

Συγκρότημα κατοικιών της ADNOC, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ,1977 – 1980
Μέγαρο της έδρας της ADIA, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. 1980 – 1982

Σημ. συγγραφέα : τα έργα που αναφέρονται παραπάνω είναι ενδεικτικά.
Βιβλιογραφία

Βασίλης Κολώνας, κατάλογος έκθεσης Θεσσαλονίκη 1912-1992 : 8 δεκαετίες νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, Θεσσαλονίκη : Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης/Υπουργείο Πολιτισμού/Δήμος Θεσσαλονίκης, 1993
Δημήτρης Φιλιππίδης, Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Αθήνα, Μέλισσα, 1984
Ελένη Φεσσά - Εμμανουήλ, Ελληνική Αρχιτεκτονική Εταιρεία : Αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα, Μέλη της Εταιρείας (Αρχιτέκτονες - Μηχανικοί Διπλωματούχοι των ετών 1905-1933), Περίοδος Πρώτη, Αθήνα, Ποταμός, 2009

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

Γ.Κ.Γιαννίτσαρης, Η ελληνική μεταπολεμική αρχιτεκτονική, [1]
Πολυκατοικία Καλλιγά, [2]
Η ανακάλυψητης σύγχρονης αρχιτεκτονικής, Αθήνα, [3]
Λαϊκή Τράπεζα, [4]
Μοντερνισμός και Παραδοσιοκρατία, [5]

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License