Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ (22 Φεβρουαρίου 1939[7] - 21 Ιανουαρίου 2020) ήταν Ελληνίδα ποιήτρια.
Βίος
Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ γεννήθηκε στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1939. Γονείς της οι Γιάννης Αγγελάκης και Ελένη Σταμάτη. Είναι πνευματική κόρη του Νίκου Καζαντζάκη, που διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον πατέρα της. Μόλις στα 17 της χρόνια δημοσιεύει στο περιοδικό Καινούργια εποχή το ποιήμα της «Μοναξιά» μετά από παρότρυνση του Νίκου Καζαντζάκη, ο οποίος έστειλε γράμμα στον Γιάννη Γουδέλη, τον διευθυντή της Καινούργιας εποχής γράφοντας: «Παρακαλώ, δημοσιεύστε αυτό το ποίημα, το έχει γράψει μία κοπέλα που δεν έχει βγάλει ακόμα το γυμνάσιο. Είναι το ωραιότερο ποίημα που διάβασα ποτέ!». Από τότε άνοιξε ο δρόμος για την ενασχόληση της με την ποίηση και τη μετάφραση. Όπως αναφέρει και η ίδια ήταν μεγάλη η είσοδος της στην ποίηση. Άρθρα για την ποίηση και την μετάφραση της ποίησης έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά και εφημερίδες. Το έργο της έχει μεταφραστεί σε περισσότερες των δέκα γλωσσών και ποιήματα της εμπεριέχονται σε λογοτεχνικές ανθολογίες. Αρχή και τέλος για εκείνη η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη. Σπούδασε ξένες γλώσσες στην Αθήνα, τη Γαλλία και την Ελβετία. Είναι διπλωματούχος μεταφράστρια-διερμηνέας. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν, Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς Μαγιακόβσκι, Ουίλλιαμ Σαίξπηρ κ.ά.. Για εκείνη στόχος στην ποίηση δεν υπάρχει. Το μόνο που μπορεί να δεχτεί είναι το ερέθισμα, αυτό που λέμε έμπνευση. Η ποίησή της διακρίνεται από μια έντονη καταφυγή σε φανταστικές χώρες. Το 2014 συμμετείχε στην ταινία Μητριαρχία.[9] Απεβίωσε στις 21 Ιανουαρίου 2020.[10]
Διακρίσεις
Το 1962 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης της πόλης της Γενεύης (Prix Hensch). Το 1985 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει δώσει διαλέξεις και διάβασε ποιήματά της σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και Καναδά (Harvard, Cornell, Daztmouth, N.Y.State, Princeton, Columbia κ.α.) Το 2000 τιμήθηκε με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη (Ακαδημία Αθηνών). Το 2014 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της.
Το έργο της
Πρωτοδημοσίευσε στην Καινούργια εποχή το 1956. Έργα της είναι:
Λύκοι και σύννεφα (1963)
Ποιήματα 63-69, (1971)
Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό (1974)
Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης (1977)
Ο θρίαμβος της σταθερής απώλειας (1978)
Ενάντιος έρωτας (1982)
Οι μνηστήρες (1984)
Όταν το σώμα (1988)
Επίλογος αέρας (1990)
Άδεια φύση (1993)
Λυπιού (1995)
Ωραία έρημος ωραία η σάρκα (1996)
Η Ύλη Μόνη (2001)
Μεταφράζοντας σε έρωτα της ζωής το τέλος (2003)
Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα (2005)
Η ανορεξία της ύπαρξης (2011)
Ποίηση 1963-2011 (ανθολογία), εκδ. «Καστανιώτη», Αθήνα 2014, 512 σελ., ISBN 978-960-03-5718-9
Της μοναξιάς διπρόσωποι μονόλογοι, 2016 εκδόσεις «Καστανιώτη».
Των αντιθέτων διάλογοι και με τον ανήλεο χρόνο, 2018 Εκδόσεις «Καστανιώτη»
Πλούσιο είναι και το μεταφραστικό της έργο:
Α. Φασιανός, Κέδρος, 1980
Σβαρτς, Ε., Ο δράκος, Κάλβος, 1981
Σύγχρονοι αμερικανοί ποιητές, Ύψιλον [ανθολόγηση, μετάφραση], 1983
Δημήτρης Μυταράς, Κέδρος, 1984
Layton, Irving, Εδώ αγάπησε φλεγόμενη η Σαπφώ, Libro, 1985
Στην Αστόρια, Νέα Υόρκη, Κέδρος,1987
Mayakovsky, Vladimir, Πως φτιάχνονται τα ποιήματα, Ύψιλον,1988
Σπανίδου, Ειρήνη, Το φίδι του Θεού, Κέδρος,1988
Thomas, Dylan Marlais, 1914-1953, Κάτω από το γαλατόδασος, Ερμείας, 1990
Gronowicz, Antoni, Garbo, Libro,1991
Drot, Jean - Marie, Η επιστροφή του κουλού Οδυσσέα, Μέδουσα, 1992
Mackridge, Peter, 1946-, Διονύσιος Σολωμός, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1995
Heaney, Seamus, 1939-2013, Τα ποιήματα του βάλτου, Εκδόσεις Καστανιώτη [μετάφραση, ανθολόγηση], 1996
Plath, Sylvia, 1932-1963, Το κοστούμι «δε με μέλει», Εκδόσεις Πατάκη, 1996
Lacarriere, Jacques, 1925-2005, Τα παιδικά χρόνια του Ίκαρου και άλλα ποιήματα, Εκδόσεις Πατάκη, 1997
Lermontov, Michail, Ένας ήρωας του καιρού μας, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1998
Puskin, Aleksandr Sergeevic, 1799-1837, Ευγένιος Ονέγκιν, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2000
Art and Landscape, Ίδρυμα Παναγιώτη και Έφης Μιχελή, 2001
Ξεινός, Γεώργιος, Εις την Πόλιν, Ιδιωτική Έκδοση, 2001
Σταθόγιαννης, Πάνος, Νότια θηρία, Διεθνές Κέντρο Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου, 2002
March, Michael, Εξαφάνιση, Άγρα, 2003
Brodsky, Joseph, 1940-1996, Τα ποιήματα της Θείας Γέννησης, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2003
Bellow, Saul, 1915-2005, Άδραξε τη μέρα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2004
Σπαθάρη, Ελισάβετ, Ευ αγωνίζεσθαι, Ιδιωτική Έκδοση, 2004
Η αρχαία πατρίδα των ποιημάτων, Μεταίχμιο, 2004
Pelevine, Victor, Το κίτρινο βέλος, Άγρα, 2004
March, Michael, Υπόσχεση μόνο, Άγρα, 2005
Άναλις, Δημήτρης Τ., 1938-2012, Άνθρωποι της άλλης όχθης, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη, 2006
Walcott, Derek Alton, 1930-, Ποιήματα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006
Χρόνης, Βαγγέλης, Youth in Hades, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2008
Ράλλη, Ιωάννα, Αρχέτυπα του θηλυκού, Cube Art Editions [ Κύβος Εκδόσεις Τέχνης ], 2008
Εικόνες περιπλάνησης, Εκδ. Καστανιώτη, 2008
Bellow, Saul, 1915-2005, Η μοναδική. Άδραξε τη μέρα, εκδ.. Καστανιώτη, 2010
Andreyev, Leonid, 1871-1919, Η σκέψη. Ο κυβερνήτης,εκδ. Άγρα, 2010
March, Michael, Ο δρόμος της επιστροφής,εκδ. Άγρα, 2010
Andreyev, Leonid, 1871-1919, Εκείνος και Το κόκκινο γέλιο,εκδ. Άγρα, 2011
Puskin, Aleksandr Sergeevic, 1799-1837, Ευγένιος Ονέγκιν, εκδ. Καστανιώτη, 2011
Grossman, Vasily Semyonovich, 1905-1964, Μαντόνα Σιξτίνα. Η αιώνια ανάπαυση,εκδ. Άγρα, 2011
Heaney, Seamus, 1939-2013, Τα ποιήματα του βάλτου, εκδ. Καστανιώτη, 2013
March, Michael, Αυτό που όλα στοχεύουν, εκδ. Άγρα, 2013
Shalamov, Varlam, Οι βιβλιοθήκες μου, εκδ. Άγρα, 2014
March, Michael, Τα καμένα στολίδια του καλοκαιριού, εκδ. Άγρα 2015
Mayakovsky, Vladimir, Πως φτιάχνονται τα ποιήματα, εκδ.Ύψιλον 2015
Παρατηρήσεις
Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ λειτουργεί από την πρώτη της ποιητική συλλογή ως «προπομπός της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς (της λεγόμενης γενιάς της αμφισβήτησης)». Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα της ποιητικής της είναι η «σωματικότητα των αισθημάτων και η κατάφαση στη μοναξιά ως του βαθύτερου γνωρίσματος της ύπαρξης», ενώ στα πιο πρόσφατα έργα της η έμφαση δίνεται στις αυτοβιογραφικές αναφορές και σε έναν εσωτερικό διάλογο με τον θάνατο.[1]
Παραπομπές
(Αγγλικά) SNAC. w6zn0tm2. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας. 1202186. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
books.google.co.uk/books?id=EcinRfSQImAC&pg=PA46&lpg=PA46&dq=Katerina+Anghelaki-Rooke+b.+22+Feb.+1939&source=bl&ots=lA-y_mjbJs&sig=ACfU3U0qfWTGvMj1uUmfUllIizvJXDA-iQ&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Katerina%20Anghelaki-Rooke%20b.%2022%20Feb.%201939&f=false.
www.kathimerini.gr/1061157/article/epikairothta/ellada/efyge-apo-th-zwh-h-katerina-aggelakh---royk.
LIBRIS. 24 Οκτωβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/gdsvzd000htfxhg. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
(Γαλλικά) BnF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13320617w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
[1]
ΕΡΤ, Γραφείο Τύπου (9 Ιανουαρίου 2018). «Η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ στο «Μονόγραμμα» της ΕΡΤ2». ert.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2020.
««Να δεθούν στο κάθισμα, να τη δουν και οι άντρες»». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2020.
«Πέθανε η ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2020.
Δημοσθένης Κούρτοβικ: Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς. Ένας κριτικός οδηγός, εκδ. «Πατάκης», Αθήνα 1999 (β΄ εκδ.), σελ. 15-16
Πηγές
Δημοσθένης Κούρτοβικ: Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς. Ένας κριτικός οδηγός, εκδ. «Πατάκης», Αθήνα 1999 (β΄ εκδ.), σελ. 15-16
Αφιέρωμα, Ελί-τροχος, τχ. 15 (Καλοκαίρι 1988), σ. 91 - 124.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα
Η Αγγελάη-Ρουκ στη βιβλιοnet
Μάνος Στεφανίδης: «Για την Κατερίνα Αγγελάκη Ρούκ» [1]
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 1 από 6 συνέντευξη Δαυίδ Ναχμίας[2]
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 2 από 6 συνέντευξη Δαυίδ Ναχμίας[3]
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 3 από 6 συνέντευξη Δαυίδ Ναχμίας[4]
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 4 από 6 συνέντευξη Δαυίδ Ναχμίας[5]
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 5 από 6 συνέντευξη Δαυίδ Ναχμίας[6]
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ 6 από 6 συνέντευξη Δαυίδ Ναχμίας[7]
Συναντήσεις Με Συγγραφείς στο cafe του ΙΑΝΟΥ | Κ. Αγγελάκη-Ρουκ, Ν. Θρασυβούλου[8]
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
