Ο Ησύχιος ο Μιλήσιος, επονομαζόμενος και Ιλλούστριος, ήταν συγγραφέας ιστορικών και φιλολογικών έργων που έζησε περί τον 6ο αιώνα μ.Χ. Το ένα από τα ιστορικά του έργα περιγραφόταν «Σύνοψις κοσμικής ιστορίας» ή «Χρονική Ιστορία» που άρχιζε από τον Βασιλέα των Ασσυρίων Βήλο μέχρι τον Αυτοκράτορα Αναστάσιο, της εποχής του. Ένα μεγάλο μέρος από το έργο αυτό φέρει τον τίτλο «Πάτρια Κωνσταντινουπόλεως» το οποίο και έχει διασωθεί. Το άλλο ιστορικό του έργο, στο οποίο εκθέτει τα της βασιλείας του Ιουστίνου και λίγα από τα πρώτα έτη του Ιουστινιανού δεν ολοκλήρωσε ο συγγραφέας διότι όπως παραδίδει ο Φώτιος διέκοψε τη συγγραφή λόγω βαρύ πόνου από τον θάνατο του γιου του Ιωάννη. Από το ημιτελές εκείνο έργο τίποτε δεν σώθηκε ή δεν βρέθηκε μέχρι σήμερα.

Το έργο όμως του οποίου η σημασία είναι σπουδαία για την ιστορία των ελληνικών γραμμάτων ήταν το Λεξικό του, που ονομαζόταν «Ονοματολόγος» (ή «Ονοματολόγιο) ή «Πίναξ των εν Παιδεία ονομαστών», το οποίο δεν σώθηκε, αλλά επιτομή του αποτελεί το Λεξικό του Σουΐδα όπως ομολογεί και ο ίδιος. Στη συγγραφή αυτού ο Ησύχιος είχε υπ΄ όψη του και έργα αρχαιότερων συγγραφέων.

Ένα άλλο μικρότερο έργο με τον τίτλο «Περί των εν Παιδεία διαλαμψάντων σοφών» αποδίδεται στον Ησύχιο αν και θεωρείται πλαστό έργο του 11ου αιώνα.