Ο Ιωάννης Μάρκου (Έδεσσα, 18ος αιώνας - Αταλάντη, 1834)[1] ήταν αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 από την Έδεσσα της Μακεδονίας. Συμμετείχε στις επιχειρήσεις στη Μακεδονία, στην Ήπειρο, στην Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία, τις Βόρειες Σποράδες και τη Στερεά Ελλάδα, συνεργαζόμενος με τον Αγγελή Γάτσο.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Ιωάννης (Στογιάννης) Μάρκου γεννήθηκε στην Έδεσσα στα τέλη του 18ου αιώνα. Υπηρέτησε ως Σημαιοφόρος του Αγγελή Γάτσου και πολέμησε καθ' όλη τη διάρκεια της Επανάστασης έως την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια.[2]
Ως σημαιοφόρος στο σώμα του Αγγελή Γάτσου, συμμετείχε αρχικά στην εξέγερση της Νάουσας τον Απρίλιο του 1822, απ' όπου κατάφερε να διαφύγει μετά την καταστροφή της. Τον Ιούνιο του 1822 βρέθηκε στην Ήπειρο, όπου στις 30 Ιουνίου συμμετείχε στη Μάχη της Πλάκας κατά του Ομέρ Βρυώνη. Στη συνέχεια μετέβη με το σώμα του Αγγελή Γάτσου στην Πελοπόννησο, όπου συμμετείχε στις μάχες κατά του Δράμαλη και στις 26 Ιουλίου του 1822 πήρε μέρος στη Μάχη των Δερβενακίων. Το 1823 με τα σώματα των Αγγελή Γάτσου και του στρατηγού Αναστάσιου Καρατάσου μεταβαίνει στη Μαγνησία, όπου στις 14 Μαΐου δίνεται η τετραήμερη Μάχη στο Τρίκερι εναντίον του Κιουταχή. Μετά την εκεχειρία στο Τρίκερι, ο Ιωάννης Μάρκου ακολούθησε τα στρατιωτικά σώματα στη Σκιάθο. Εκεί, στις 9 Οκτωβρίου του 1823 αντιμετώπισε στη μάχη που ακολούθησε τον αντιναύαρχο του Οθωμανικού στόλου Χιουσρέφ Τοπάλ πασά.[3]
Στη συνέχεια, ο Ιωάννης Μάρκου με τα σώματα των Αγγελή Γάτσου και του στρατηγού Αναστάσιου Καρατάσου μετέβηκαν στην Πελοπόννησο εκ νέου. Στις 15 Μαρτίου του 1825 συμμετείχε στη Μάχη της Σχινόλακκας, όπου υπό τις γενικές οδηγίες του Αναστάσιου Καρατάσου, οι Έλληνες σταμάτησαν για πρώτη φορά την προέλαση των Αιγυπτιακών τακτικών στρατευμάτων του Ιμπραήμ. Μετά απ' αυτά, ο Ιωάννης Μάρκου ακολουθώντας τον Αγγελή Γάτσο επανήλθε στη Στερεά Ελλάδα, όπου συμμετείχε στην πενθήμερη Μάχη της Αταλάντης από τις 5 ως τις 9 Νοεμβρίου του 1826 εναντίον των Μουσταφάμπεη και Καγιάμπεη, όπου και τραυματίστηκε σοβαρά.[4]
Μετά τον τραυματισμό του, ο Ιωάννης Μάρκου συνέχισε την πορεία του με τα στρατεύματα του Αγγελή Γάτσου και μετέβη στη Θεσσαλία, όπου στις 9 και 10 Νοεμβρίου του 1827 δόθηκε σφοδρή μάχη εναντίον των Τουρκαλβανών του Νούρκα Σερβάνη, στο Τρίκερι. Στη μάχη αυτή σκοτώθηκε κι ο αρχηγός των Τουρκαλβανών Νούρκας Σερβάνης. Στα τέλη της ίδιας χρονιάς, με το σώμα του Αγγελή Γάτσου αντιμετώπισε τα Οθωμανικά στρατεύματα των Αβάς πασά και Τζενεδέκ μπέη, στο Δαδί (Αμφίκλεια). Μετά το πέρας της Επανάστασης, ο Ιωάννης Μάρκου εγκαταστάθηκε στην Αταλάντη, όπως και πολλοί άλλοι Μακεδόνες που ίδρυσαν το συνοικισμό Νέα Πέλλα. Εκεί, εργάστηκε φύλακας της τοπικής αλαταποθήκης έως το θάνατό του το 1834. Άφησε κατά το θάνατό του δύο ανήλικα τέκνα, τον Γεώργιο (γεννηθέντα το 1830) και το Σταμάτη (γεννηθέντα το 1832), την κηδεμονία των οποίων ανέλαβε ο κουνιάδος του Α. Σταματίου.[5]
Ο Αγγελής Γάτσος έγραψε για τον Ιωάννη Μάρκου στις 12 Αυγούστου του 1838:
Εις το εξ ετών διάστημα εχρημάτισεν τοιούτος Στρατιωτικός, εις τον οποίον δεν προσήφθη καμία μέμψις. Στρατιωτικός με γενναιότητα, πατριωτισμόν και με όλην την αφοσίωσην εις τον Στρατηγόν του.[6]
Παραπομπές
Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Γραμματείας, Υπουργείου επί των Οικονομικών (1833 - 1862), Υποαρχείο 1, Σειρά 7, Φάκελος 218, Τεκμήρια 99 - 107
Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Γραμματείας, Υπουργείου επί των Οικονομικών (1833 - 1862), Υποαρχείο 1, Σειρά 7, Φάκελος 218, Τεκμήρια 99 - 107
Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Γραμματείας, Υπουργείου επί των Οικονομικών (1833 - 1862), Υποαρχείο 1, Σειρά 7, Φάκελος 218, Τεκμήρια 99 - 107
Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Γραμματείας, Υπουργείου επί των Οικονομικών (1833 - 1862), Υποαρχείο 1, Σειρά 7, Φάκελος 218, Τεκμήρια 99 - 107
Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Γραμματείας, Υπουργείου επί των Οικονομικών (1833 - 1862), Υποαρχείο 1, Σειρά 7, Φάκελος 218, Τεκμήρια 99 - 107
Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Γραμματείας, Υπουργείου επί των Οικονομικών (1833 - 1862), Υποαρχείο 1, Σειρά 7, Φάκελος 218, Τεκμήρια 99 - 107
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
