Γιάννης Νούσιας

Ο Γιάννης Νούσιας (Πρέβεζα 1904 - Αθήνα 1971) υπήρξε διακεκριμένος φιλόλογος και μουσικός. Ίδρυσε το 1932 και διηύθυνε ως το θάνατό του το ιδιωτικό Εκπαιδευτήριο "Ελληνογαλλικόν Λύκειον Αθηνών" και τις Παιδικές Χορωδίες "Γιάννη Νούσια", που αργότερα μετονομάστηκε σε "Χορωδία Ελληνογαλλικού Λυκείου Αθηνών".

Ήταν γιος του Αποστόλου Νούσια και έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια στα Ιωάννινα. Μαθήτευσε στη Ριζάρειο Σχολή (απόφοιτος του 1926) και στη συνέχεια σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μουσική στο "Μουσικό Λύκειο Αθηνών", με τους Αιμίλιο Σπήλιο και Αλέκο Αλμπέρτη. Ως συνθέτης (μέλος της ΕΕΜ από το 1960) εστιάστηκε στο παιδικό και το χορωδιακό τραγούδι. Έγραψε πάνω από 200 τραγούδια, την παιδική σκηνική μουσική και το "σκετς" καθώς και την παιδική οπερέτα και κωμωδία (έγραψε πάμπολλα παρόμοια έργα). Εναρμόνισε επίσης πλήθος κλασικά και δημοτικά τραγούδια για παιδική χορωδία.

Ως προς τα τραγούδια του, το 1951 εξέδωσε σε συνεργασία με τους Νίκο Καρυτσιώτη και Ανδρέα Λεβαντή, τη Συλλογή «Χαρούμενες Φωνές» με 44 παιδικά τραγούδια και αργότερα, μόνος του, τα «55 Τραγούδια», τα «50 Τραγούδια (1957) και τη Συλλογή «Κορυδαλλός» με 90 τραγούδια του (1970).

Οι χορωδίες του, παρά την εναλλαγή του έμψυχου υλικού τους, παρουσίαζαν συνεχή βελτίωση και εμφανίστηκαν επανειλημμένα στο εξωτερικό και απέσπασαν αξιόλογες διακρίσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό (δύο φορές Β΄ βραβείο στη Διεθνή Συνάντηση Παιδικών Χορωδιών του Ντύσελντορφ, κ.ά.). Το 1965 έγραψε τον Ύμνο «Στον Ορφέα», για μικτή χορωδία και ορχήστρα για το Φεστιβάλ της Λευκάδας.

Άλλα ονομαστά έργα του: «Χερουβικόν» για 4φωνη χορωδία (1938), επίσης διάφορα εκκλησιαστικά χορωδιακά έργα έργα όπως: «Άξιον εστιν», «Αινείτε τον Κύριον», «Αι γενεαί πάσαι», «Τη Υπερμάχω», «Η παρθένος σήμερον» κλπ, τα ορατόρια σε κείμενο Νίκου Σούλια: «Δόξα εν υψίστοις» (1943) για αφηγητή, σολίστ, τρίφωνη παιδική ή γυναικεία χορωδία και «Αθανάσιος Διάκος» για βαρύτονο και χορωδία (1951), το ηθογραφικό σκίτσο «Στο χωριό» ή «Επιστροφή στο χωριό» (1947), το μπαλέτο «Στο δάσος» (1950), το χορόδραμα «Του νεκρού αδελφού» (1953) και η ελληνική μπαλάντα «Ο Γκιώνης», σε κείμενο Λ. Παπαδήμα, για βαθύφωνο, χορωδία και μικρή ορχήστρα (1966).

Από τις παιδικές οπερέτες, τις παιδικές κωμωδίες και τα παραμυθοδράματά του, αναφέρουμε: «Το μαγεμένο βασιλόπουλο» (1933), «Ο κάλλος και τα καλά του» (1934), «Ο βασιλιάς του Ζαγα-Ζικ» (1934), «Οι δεκατρείς» (1935), «Ποιαν από τις δυο» ή «Στα καλά καθούμενα» (1935), «Οι κούκλες του Μάκη και της Αγγελικοπούλας» (1936), «Ο Κοκός» ή «Αχ αυτός ο Κοκός» και «Η νουνά από το Παρίσι» (1936 ή πιο πριν), «Τα γούστα του Γιαννάκη» ή «Ο Γιαννάκης» (1936), «Το σφύριγμα του γκιώνη» (1937;), «Στο περιβόλι με τα λουλούδια» (1937), «Ο ουρανοκατέβατος» (1938), «Δον Κιχώτης» (;), «Στου σπιτιού μας την αυλή» ή «Τα ζώα της αυλής» (1940), «Άνθρακες ο θησαυρός» (1949;), «Στο καρναβάλι» (1952), «Ο ένας ή ο άλλος» (1962), κ.λπ.

Σώζονται επίσης αρκετά ημιτελή έργα του ή αποσπάσματα από έργα του. Για την προσφορά του Γιάννη Νούσια, ο Μίνως Δούνιας έγραψε τα εξής: "Βλέπω στο έργο του Νούσια κάτι σημαντικώτερο ακόμα και από μια άρτια μουσική εκδήλωση. Βλέπω μια κοινωνική δράση σπουδαία… Μια ακτίς φωτός είναι (…) η εργασία του Νούσια. Η χορωδιακή μουσική, όπως κάθε κοινωφελής ομαδική δράση, ενώνει τους ανθρώπους και λυτρώνοντάς τους από το ένστικτο της αγέλης και τους εξυψώνει στο επίπεδο της φωτισμένης ομάδος. Βλέπω σε τέτοιου είδους μεταμορφώσεις της ζωής μας τις βάσεις μιας εθνικής αναπτύξεως".

Είναι πατέρας της Πόπης Νούσια και της Φαίνης Νούσια.
Πηγές

Άρθρο του Θ. Ταμβάκου στην εφημερίδα «Νέοι Αγώνες Ηπείρου, 15.10.1996.
Τάκης Καλογερόπουλος, Λεξικό της Ελληνικής μουσικής, εκδόσεις Γιαλλελή, 2001
Ελληνική Musipedia