Ο Γεώργιος Βάσου Σούλιος (Ορμάν Τσιφλίκι, περ. 1885[1] - Μαρίνα Φλώρινας, 1927) ήταν Έλληνας οπλαρχηγός από το Ορμάν Τσιφλίκι της Κορυτσάς της Αλβανίας. Διακρίθηκε για τη συμμετοχή του στον Μακεδονικό και στον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα. Τον Μάρτιο του 1914 υπήρξε ένας από τους ηγέτες της αποτυχημένης εξέγερσης της Κορυτσάς.
Δράση
Μακεδονικός Αγώνας - Βαλκανικοί Πόλεμοι
Ο Σούλιος γεννήθηκε το 1885 στο χωριό Ορμάν Τσιφλίκι στα βόρεια της Κορυτσάς[2]. Από τα μέσα του 1906 συμμετείχε ενεργά στον Μακεδονικό Αγώνα εγκαινιάζοντας τη δράση του στην περιοχή του Νεστορίου, πρώτα υπό τον Τσόντο - Βάρδα και έπειτα μαζί με τον Λάκη Νταηλάκη με τον οποίο έδρασε και στην Βίγλιστα[3]. Το επόμενο έτος συμμετείχε ως οπλαρχηγός στα σώματα του Γρηγορίου Φαληρέα και του καπετάν Φούφα, δρώντας κατά κύριο λόγο στην περιοχή της Καστοριάς και των Καστανοχωρίων[4][5]. Στα Καστανοχώρια παρέμεινε κατά την τελευταία περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα ως επικεφαλής ομάδας ανταρτών, από κοινού με τον Γ. Μπέλο[6]. Τον Μάιο του 1908 συμμετείχε στην επίθεση κατά των κομιτατζήδων της Ιεροπηγής και στη μάχη που ακολούθησε με τις οθωμανικές δυνάμεις[7]. Κατά τα επόμενα χρόνια διετέλεσε σωματοφύλακας του μητροπολίτη Κορυτσάς, Γερμανού[8] ενώ αργότερα συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους ως αρχηγός αντάρτικου σώματος, λαμβάνοντας μέρος στην κατάληψη της Κορυτσάς από τον ελληνικό στρατό τον Δεκέμβριο του 1912[9].
Η εξέγερση της Κορυτσάς
Κύριο λήμμα: Εξέγερση της Κορυτσάς
Το 1914 συμμετείχε ενεργά στον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα, προσχωρώντας στις δυνάμεις της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου. Μάλιστα ήταν μέλος της Επαναστατικής Επιτροπής της Κορυτσάς που πραγματοποίησε την αποτυχημένη εξέγερση των Ελλήνων της πόλης, αναλαμβάνοντας την οργάνωση των ενόπλων που προέρχονταν από τους γειτονικούς οικισμούς αλλά και την γενική αρχηγία της επιχείρησης[2][10].
Το βράδυ της 19ης προς 20ης Μαρτίου του 1914[11], διέταξε ομάδα ανταρτών να αποκόψουν τις τηλεγραφικές επικοινωνίες ενώ ο ίδιος συγκέντρωσε τις δυνάμεις του στις ανατολικές παρυφές της πόλης. Με την εκδήλωση της επίθεσης οι άνδρες του Σούλιου κατέλαβαν το νεκροταφείο και τον λόφο του Προφήτη Ηλία και στη συνέχεια κινήθηκαν προς το κέντρο της πόλης, σε συνεννόηση με τους ντόπιους επαναστάτες αλλά και τα υπόλοιπα ένοπλα σώματα που βρίσκονταν ήδη στην Κορυτσά ή αναμένονταν από τις γειτονικές περιοχές[11]. Σύντομα οι ελληνικές δυνάμεις επιβλήθηκαν μέσω του αιφνιδιασμού στο μεγαλύτερο μέρος της πόλης, περιορίζοντας τους Αλβανούς χωροφύλακες και τους Ολλανδούς αξιωματικούς που είχαν αναλάβει την οργάνωσή τους στο διοικητήριο της χωροφυλακής[2]. Ο Σούλιος ηγήθηκε της επίθεσης κατά του κτηρίου, όμως στη συμπλοκή που ακολούθησε τραυματίστηκε στον δεξιό βραχίονα[2] και μεταφέρθηκε στη Βίγλιστα[1]. Ο τραυματισμός και η αποχώρηση του Σούλιου επηρέασαν αρνητικά τους εξεγερθέντες[12] ενώ παράγοντες όπως η καθυστέρηση των ενισχύσεων, η έλλειψη πυρομαχικών και η άφιξη πολυάριθμων αλβανικών δυνάμεων έγειραν την πλάστιγγα προς την αντίπαλη πλευρά, η οποία επικράτησε οριστικά στις 23 Μαρτίου[2][13].
Ύστερα χρόνια
Όταν κατά τα τέλη του 1916 δημιουργήθηκε υπό την γαλλική κηδεμονία η αλβανική Δημοκρατία της Κορυτσάς, ο Σούλιος ( όπως και άλλοι Έλληνες της Κορυτσάς ) αρχικά φυλακίστηκε και στη συνέχεια εκτοπίστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης της Γαλλίας. Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Απεβίωσε στις 15 Ιουλίου του 1927 στη Μαρίνα Φλώρινας[14].
Παραπομπές
Ελευθέριος Απ. Καρακίτσιος, Ο Ελληνισμός στην μητροπολιτική περιφέρεια Κορυτσάς, Διδακτορική Διατριβή, ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη, 2010, σ. 279.
Στρατιωτική Ιστορία, Φεβρουάριος 2013, τ. 193, σ. 34 - 43.
ΓΕΣ, Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα, εκδόσεις ΔΙΣ, Αθήναι, 1979, σ. 221.
Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα, 1979, σ. 246.
Παύλου Λ. Τσάμη, Μακεδονικός Αγών, ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 1975, σ. 373.
Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα, 1979, σ. 287.
Παύλου Λ. Τσάμη, 1975, σ. 416.
ΓΕΣ, Ο Βορειοηπειρωτικός Αγώνας, ΔΙΣ, 1997, σ. 213.
«Ο Καπετάν Σούλιος ήρωας του βορειοηπειρωτικού αγώνα». ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ - ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ - Φ. 2088. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2015.
Ελευθέριος Απ. Καρακίτσιος, 2010, σ. 266.
Ο Βορειοηπειρωτικός Αγώνας, 1979, σ. 211 - 212.
Ελευθέριος Απ. Καρακίτσιος, 2010, σ. 267.
Ο Βορειοηπειρωτικός Αγών, 1979, σ. 211.
Ελευθέριος Απ. Καρακίτσιος, 2010, σ. 277 - 280.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License