.
Ο Γεώργιος Καλοσγούρος (Κέρκυρα 1853 – Γενεύη 1902) ήταν Έλληνας ποιητής.
Ανήκει στους Μετασολωμικούς ποιητές της Επτανησιακής Σχολής, οι οποίοι επηρεάσθηκαν σημαντικά από το πνεύμα του Δ. Σολωμού. Ανήκε στον κύκλο του Ι. Πολυλά, όπως και ο Στυλ. Χρυσομάλλης, Γ. Μαρτινέλης, Α. Μανούσος, Ν. Κογεβίνας, και δέχθηκαν τις απόψεις και επιδράσεις του Ι. Πολυλά για την υλοποίηση ενός φιλόδοξου έργου εμπλουτισμού της Επτανησιακής λογοτεχνίας με τις μεταφράσεις έργων της κλασσικής και της σύγχρονής τους Ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.
Ο Γ. Καλοσγούρος γνώριζε ιταλικά, λατινικά, γαλλικά και αγγλικά. Το 1882 παντρεύτηκε την Αικατερίνη Μαρτινέλη. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με μεταφράσεις έργων της κλασσικής λογοτεχνίας («Προμηθέας δεσμώτης» του Αισχύλου, «Ειδύλλια» του Θεόκριτου), όπως και της ιταλικής λογοτεχνίας («Τάφοι», του Ούγου Φώσκολου, «Κόλασις» του Δάντη, «Σαούλ» του Αλφιέρι κ.λ.π.).
Ακόμη έγραψε:
Κριτική για την μετάφραση από τον Ι. Πολυλά του «Άμλετ» του Σαίξπηρ
Κριτική για το θέατρο του Σίλερ
Κριτική με τίτλο «Φιλολογική ανάγνωσις για τα μάτια της ψυχής» του Γρ. Παλαμά
Μελέτες για τον Ι. Πολυλά και Γ. Μαρκορά.
Ακόμη μετέφρασε στα νέα ελληνικά όλα τα ιταλικά ποιήματα του Δ. Σολωμού και οι μεταφράσεις αυτές κυρίως τον ανέδειξαν σε πραγματικό καλλιτέχνη του λόγου.
«Αγροίκησε, γεράκι, το φτωχό τ’ αηδόνι.
Είναι στο χέρι σου η ζωή μου, καθώς είναι
το πέταμα μου τούτη τη στιγμή στα νέφη,
όπου ποτέ δεν έχω φθάσει. Αλλ’άκουσέ με.
Από τες μυστικές γλυκές πηγές της φύσης
εγλυκανάβρυζ’ ένα πνεύμα που απαντούσεν
εν άλλο ίσια γλυκό στο στήθος μου και τούτο
αναλυόταν σε τραγούδι, σαν τα φύλλα
του δέντρου μου, σαν τ’ άστρα που από πάνω ελάμπαν.
Μ’εύφραινε γύρω η φύση, κι έβγαινε αρμονία».
—Απόσπαπάσμα από τη μετάφραση του ποιήματος «Το Αηδόνι και το Γεράκι», του Δ. Σολωμού
Για την ποιότητα του έργου του και για τη μετάφραση των iταλικών ποιημάτων του Δ. Σολωμού, χαρακτηριστικά είναι όσα έγραψε ο Φώτος Πολίτης:
[...]η μετάφρασις του Καλοσγούρου είναι απόκτημα ανεκτίμητον. Αλλ’ ανεξαρτήτως τούτου, η μετάφρασις μένει αυτή καθ’ αυτήν μνημείον υπέροχον της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, διότι ο Καλοσγούρος, ενθουσιώδης λάτρης και μελετητής του Σολωμού, κατόρθωσε να προσδώσει είς τους Ελληνικούς στίχους του, όλας τας ευγενικάς και λεπτάς αποχρώσεις του Σολωμικού ύφους.
Ως τελειότερο έργο του θεωρείται η μετάφραση στη δημοτική γλώσσα της «Κόλασης» του Δάντη, που μέχρι και σήμερα είναι η καλύτερη. Είναι έργο που ανήκει στην Επτανησιακή Λογοτεχνία, αποδίδει άριστα τα νοήματα της «Κόλασης» του Δάντη και έχει το ίδιο μέτρο με το πρωτότυπο.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι τόσο οι μεταφράσεις του όσο και οι αξιόλογες μελέτες, τα εισαγωγικά σημειώματα, τα προλεγόμενα και επιλεγόμενα στους ποιητές που μετέφραζε, του έδωσαν μια πολύ καλή θέση στη λογοτεχνία. Δημοτικιστής, ο Γ. Καλοσγούρος έγραψε και «Δοκίμιο» για τη γλώσσα, κατά το πρότυπο του Σολωμικού «Διαλόγου»:
(απόσπασμα) Όχι! Η γλώσσα του Ελληνικού λαού δεν ήταν ούτε αναξία να γίνη γλώσσα των φωτισμένων ανθρώπων, ούτε ανεπίδεκτος της τεχνικής εκείνης διαμορφώσεως, την οποίαν έλαβαν και αι άλλαι των πολιτισμένων εθνών της Ευρώπης, και αν οι αναντιρρήτως φιλοπάτριδες λόγιοι της αρχής του αιώνος, αντί ν’ αγωνισθούν να την ρίψουν, είχαν εννοήσει αυτήν την αλήθειαν, ίσως δεν θα είχαμεν σήμερον, την γλωσσικήν εκείνην σύγχυσιν ομοία της οποίας, ούτε εις σκοτεινούς αιώνας άλλων εθνών ενεφάνη, δεν θα είχαμεν την δυσκολίαν εκείνην της εκπαιδεύσεως, η οποία ως να ήθελε να χλευάση τους φιλελευθέρους θεσμούς μας, σχεδόν σταματά την φιλοπρόοδον ορμήν του λαού μας.
Ο Γ. Καλοσγούρος απεβίωσε το 1902 στη Γενεύη της Ελβετίας από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 49 ετών.
Βιβλιογραφία:
Δενδρινού Ειρήνη, Η Κερκυραϊκή Σχολή, Κέρκυρα 1953.
Δενδρινού Ειρήνη, Ο Γεώργιος Καλοσγούρος και το λογοτεχνικό του έργο, Ελληνική Δημιουργία τ.10ος, τεύχος 111, σελ. 229-337.
Ζώρας Γ.Θ., Ποίηση και Πεζογραφία της Επτανήσου, Βασική Βιβλιοθήκη αρ.14, Αθήναι 1953.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
