.
Ο Αυτόλυκος ο Πιτταναίος ή Πιττανεύς (περ.360 π.Χ. – περ. 290 π.Χ.) ήταν ένας επιφανής αρχαίος Έλληνας αστρονόμος, μαθηματικός και γεωγράφος. «Αυτόλυκος» σημαίνει «αυτόφωτος», αυτός που έχει το δικό του φως.
Γενικά
Ο Αυτόλυκος γεννήθηκε στην Πιττάνη της Αιολίδας, στη Μικρά Ασία. Δεν είναι γνωστό τίποτα από τη ζωή του. Τα έργα του φαίνεται ότι γράφτηκαν ή τουλάχιστον ολοκληρώθηκαν στην Αθήνα, ανάμεσα στα έτη 335 π.Χ. και 300 π.Χ.. Τα σωζόμενα έργα του Αυτολύκου περιλαμβάνουν ένα βιβλίο για τις σφαίρες, το "«Περί της κινουμένης σφαίρας»" που περιλαμβάνει δώδεκα ζητήματα περί σφαιρικής αστρονομίας και ειδικότερα περί της όψης του ουρανού και της θέσεως των περί αυτόν κύκλων συναρτήσει του γεωγραφικού πλάτους του τόπου παρατήρησης και έτερο "Περί ανατολών και δύσεων των ουράνιων σωμάτων" που διαιρείται σε δύο μέρη. Στο πρώτο περιλαμβάνει δεκατρείς αστρονομικές προτάσεις, ενώ το δεύτερο αναφέρεται στη διαίρεση του ζωδιακού κύκλου σε δωδεκατημόρια. Το «Περί της κινουμένης σφαίρας» θεωρείται η αρχαιότερη μαθηματική πραγματεία που σώζεται στο σύνολό της.[1]
Ο Ευκλείδης αναφέρεται σε εργασίες του Αυτολύκου. Ο Αυτόλυκος υπήρξε δάσκαλος του Αρκεσιλάου: Ο Διογένης ο Λαέρτιος γράφει ότι ο Αρκεσίλαος συνοδεύθηκε από τον δάσκαλό του Αυτόλυκο σε ένα ταξίδι στις Σάρδεις. Ο Φραγκίσκος Μαυρόλυκος μετέφρασε τα σωζόμενα έργα του Αυτολύκου τον 16ο αιώνα.
Οι αστρονομικοί όροι «ακρονύκτιος» και «κοσμική ανατολή των αστέρων» εισάχθηκαν από τον Αυτόλυκο.
Μαθηματικά
Στη Γεωμετρία ο Αυτόλυκος μελέτησε τα χαρακτηριστικά και την κίνηση μιας σφαίρας στο ομώνυμο έργο του. Ο Θεοδόσιος της Βιθυνίας βασίσθηκε για το έργο του «Σφαιρικά» στην εργασία του Αυτολύκου.
Αστρονομία
Ο Αυτόλυκος μελέτησε τη σχέση ανάμεσα στην ανατολή και στη δύση των ουράνιων σωμάτων και έγραψε ότι «κάθε αστέρας που ανατέλλει και δύει, πάντα ανατέλλει και δύει στα ίδια σημεία στον ορίζοντα».
Σεληνογραφία
Προς τιμή του Αυτολύκου φέρει το όνομά του ο Αυτόλυκος, ένας από τους τρεις μεγάλους κρατήρες στο βόρειο ημισφαίριο της Σελήνης, πάνω από τα σεληνιακά Απέννινα όρη, στη Θάλασσα των Βροχών.
Εξωτερικός σύνδεσμος
Αναλυτικότερη συζήτηση
Πηγές
Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τομ.3ος, σελ.985.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
