.
Ο Αριστείδης Μαργαρίτης ή καπετάν Πίτας ή Τρομάρας ήταν Μακεδονομάχος, οπλαρχηγός από την Καστοριά.
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Αριστείδης Μαργαρίτης γεννήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στην Καστοριά. Από πολύ νωρίς πήρε τα όπλα και ξεκίνησε την κλέφτικη δράση. Το 1903 δέχθηκε στο σώμα του τον Λάζο Αποστολίδη[1]. Η ομάδα του αντιμετώπισε τη δράση των Βουλγάρων κομιτατζήδων και Οθωμανικών αυθαιρεσιών στη περιοχή Καστοριάς. Έδρασε με το σώμα του στην Καστοριά, τα Κορέστια, στα Καστανοχώρια, στην περιοχή Φλώρινας, καθώς και στην Πελαγονία, προσπαθώντας να περιορίσει τη δράση των Βουλγαρικών σωμάτων και να εκδικηθεί τις βιαιότητες των Οθωμανών στους Ελληνικούς πληθυσμούς. [2][3]
Η δράση του κατά το 1904
Συνεργάστηκε με τον Παύλο Μελά κατά τις επισκέψεις του τελευταίου στη Μακεδονία[4]. Συμμετείχε σε πολλές μάχες κατά τη διάρκεια του έτους, εναντίον Βούλγαρων κομιτατζήδων. Οι κυριότερες με βάση τα δημοσιεύματα της εποχής ήταν οι ακόλουθες.
Την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου του 1904, η ομάδα του έδωσε μάχη με Βουλγαρική ομάδα κοντά στη Ζούζιλτσα (σήμ. Σπήλαια) Καστοριάς, στη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκαν 9 κομιτατζήδες, τραυματίστηκαν 20 και σκοτώθηκαν 2 Έλληνες[5].
Την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου του 1904, η ομάδα του επιτέθηκε σε Βουλγαρίζοντες στο Τσιρίλοβο (σήμ. Άγιος Νικόλαος) Καστοριάς, όπου σκότωσε 3 και αιχμαλώτισε 2[6].
Τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου του 1904, η ομάδα του έδωσε μάχη με Βουλγαρική ομάδα κοντά στην Ίσαβα (σήμ. Κίσαβα) Μοναστηρίου ΠΓΔΜ, στην οποία νίκησε κατά κράτος τους Βούλγαρους, ενώ σκοτώθηκαν και 2 Έλληνες[7].
Η δράση του κατά το 1905 και το τέλος του
Τη Δευτέρα 21 Μαρτίου του 1905 το σώμα του Αριστείδη Μαργαρίτη συγκρούστηκε σε μάχη κοντά στο Πισοδέρι Φλώρινας με Βουλγαρική ομάδα, όπου σκοτώθηκαν 17 κομιτατζήδες και τραυματίστηκαν περισσότεροι, ενώ από Ελληνικής πλευράς, οι απώλειες ήταν 3 νεκροί και 12 τραυματίες. [8]
Στα μέσα Μαρτίου του 1905 επιτέθηκε σε Βουλγαρική ομάδα κοντά στο Λούντοβο (σήμ. Κρύα Νερά) Καστοριάς, όπου σκοτώθηκαν 7 κομιτατζήδες, ενώ στις 22 Μαρτίου του ίδιου έτους, το σώμα του επιτέθηκε εκ νέου σε Βουλγαρική ομάδα στο ίδιο χωριό, όπου σκοτώθηκαν 5 κομιτατζήδες[9].
Στις 29 Μαρτίου του 1905, η ομάδα του έδωσε μάχη με Βουλγαρική ομάδα στα Καστανοχώρια, στην οποία σκοτώθηκαν 9 κομιτατζήδες, ενώ την ίδια μέρα συνεπλάκη με Βουλγαρική ομάδα στο Λούντοβο (σήμ. Κρύα Νερά) Καστοριάς, όπου σκοτώθηκαν 9 κομιτατζήδες[10].
Τη Δευτέρα 11 Απριλίου του 1905, έδωσε μάχη με Βουλγαρική ομάδα στους Λουβράδες (σήμ. Σκιερό) Καστοριάς, και στην Οσνίτσανη (σήμ. Καστανόφυτο) Καστοριάς, όπου σκοτώθηκαν συνολικά 5 κομιτατζήδες[11].
Επίσης την ίδια μέρα ο Αριστείδης Μαργαρίτης επιτέθηκε στο Εζερέτσι (σήμ. Πετροπουλάκι) Καστοριάς, όπου αιχμαλώτισε 9 Βουλγαρίζοντες (εκ των οποίων σκότωσε τους 8[12]) και σκότωσε ορισμένους προύχοντες για τη συνεργασία τους με Βουλγάρους[13].
Την Τρίτη 3 Μαΐου του 1905, ο Στέφανος Δούκας (Μάλιος) και ο Γεώργιος Τσόντος (Βάρδας) συνέλαβαν τον Αριστείδη Μαργαρίτη με την κατηγορία ότι πρόδιδε τις κινήσεις των Ελληνικών σωμάτων στους Βούλγαρους, και τον εκτέλεσαν διά 12 πυροβολισμών. Τελικά η κατηγορία τροποποιήθηκε γιατί δεν ήταν πειστική και αναφέρεται ότι μετά το περιστατικό στο Εζερέτσι, οι ντόπιοι πληθυσμοί στράφηκαν εναντίον του λόγω βιαιοτήτων του για την απόσπαση χρημάτων. Ο Νικόλαος Πύρζας έστειλε επιστολή στον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Θεοτόκη, διαμαρτυρόμενος για την δολοφονία του Αριστείδη Μαργαρίτη και κατηγορώντας τον Γεώργιο Τσόντο και τον ανισόρροπο ιερέα Χρυσόστομο Χρυσομαλλίδη (παπα-Δράκο).[14][15][16] Ο Γεώργιος Τσόντος (Βάρδας) απέκρουσε την κατηγορία και θεώρησε τον Γερμανό Καραβαγγέλη υπέυθυνο για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, λόγω της διαμάχης του τελευταίου με τον Αριστείδη Μαργαρίτη[17][18].
Παραπομπές
1. ↑ Σφακιά, Η ρίζα της Κρήτης, Γενεαλογία και Ιστορία Δεληγιαννάκηδων και Βαρδουλάκηδων
2. ↑ Γεώργιος Πετσίβας (επιμέλεια), Γεωργίου Τσόντου-Βάρδα, Ο Μακεδονικός Αγών, Αθήνα 2003, τόμος Α΄, σελ. 109
3. ↑ Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σ. 66
4. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
5. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
6. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
7. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
8. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
9. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου - Πληθυσμός και οικισμοί της περιοχής Καστοριάς, Λ
10. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
11. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
12. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Η περιοχή Καστοριάς, Γεωγραφία της ιστορίας, o οικισμός Έζερετς)
13. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
14. ↑ Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)
15. ↑ Γεώργιος Πετσίβας (επιμέλεια), Γεωργίου Τσόντου-Βάρδα, Ο Μακεδονικός Αγών, Αθήνα 2003, τόμος Α΄, σελ. 109
16. ↑ Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σ. 66
17. ↑ Γεώργιος Πετσίβας (επιμέλεια), Γεωργίου Τσόντου-Βάρδα, Ο Μακεδονικός Αγών, Αθήνα 2003, τόμος Α΄, σελ. 109
18. ↑ Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σ. 66
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License