Ο Αρχάγαθος ο Λίβυος (γενν. 301-298 π.Χ.) από τη δυναστεία των Αγοθοκλιδών ήταν πρίγκιπας των Συρακουσών.
Βιογραφία
Ήταν γιος τού Αγαθοκλή τυράννου των Συρακουσών και της τρίτης συζύγου του Θεοξένας της Πρεσβύτερης, κόρης τού Φιλίππου του Μακεδόνα. Αμφιθαλής αδελφή του ήταν η Θεοξένα η Νεότερη. Ετεροθαλή αδέλφια του ο Αρχάγαθος πατήρ, ο Ηρακλείδης, η Λάνασσα και ο Αγαθοκλής Β΄.
Ο Αγαθοκλής πριν αποβιώσει, ορίζει να ακολουθήσει δημοκρατία στις Συρακούσες και στέλνει την σύζυγό του Θεοξένα την Πρεσβύτερη -και τα τέκνα τους Αρχάγαθο και Θεοξένα τη Νεότερη- στην Αίγυπτο, στη μητέρα της Βερενίκη Α΄.
Ήταν Σικελικής καταγωγής και το όνομά του ήταν σύνηθες στην περιοχή. Ο πατέρας του έγινε μετά βασιλιάς της Σικελίας. Η μητέρα του ήταν κόρη τού προαναφερθέντος Φιλίππου, διοικητή φάλαγγας τού Αλεξάνδρου Γ΄ τού Μεγάλου και της Βερενίκης Α΄. Η τελευταία ήταν κόρη τού Μάγα τού Μακεδόνα και της Αντιγόνης, ανιψιάς τού παντοδύναμου Αντιπάτρου αντιβασιλιά της Αυτοκρατορίας.
Όταν ο προπάππος του Φίλιππος απεβίωσε το 318 π.Χ., η σύζυγος εκείνου Βερενίκη Α΄ ταξίδευσε στην Αίγυπτο, όπου η εξάδέλφη της μητέρας της Αντιγόνης, η Ευρυδίκη των Αντιπατριδών είχε παντρευτεί τον Πτολεμαίο Α΄. Τελικά ο Πτολεμαίος Α΄ νυμφεύτηκε την Βερενίκη Α΄ και απέκτησαν τον Πτολεμαίο Β΄, την Αρσινόη Β΄ και τη Φιλωτέρα.
Ο Αρχάγαθος και η αδελφή του μεγάλωσαν στη Σικελία. Όταν ο πατέρας τους αισθάνθηκε το τέλος του, τους έστειλε στην Αίγυπτο. Ο Αγαθοκλής απεβίωσε το 289 π.Χ. και είχε δηλώσει, το βασίλειό του μετά το τέλος του να γίνει δημοκρατία. Η Θεοξένα η Πρεσβύτερη με τα δύο τέκνα της έζησαν από τότε στην Αίγυπτο, στην Αυλή τού πατριού της Πτολεμαίου Α΄ και μετά τού ετεροθαλούς αδελφού της Πτολεμαίου Β΄, στην Αλεξάνδρεια.
Ο Αρχάγαθος διετέλεσε διοικητής (επιστάτης) της Κυρηναϊκής. Υπηρέτησε τον Πτολεμαίο Α΄, τον Πτολεμαίο Β΄ και μάλλον και τον Μάγα (εκ μητρός θείο του) κυβερνήτη και μετά βασιλιά της Κυρήνης (βασ. 276-250 π.Χ.).
Σύμφωνα με τεκμήρια, ο Αρχάγαθος ήταν πρόσωπο υψηλού κύρους, πιστός στην οικογένειά του, ιδιαίτερα στον Μάγα. Νυμφεύτηκε τη Στρατονίκη της Λιβύης. Σε ένα μαρμάρινο ανάγλυφο, ο Αρχάγαθος και η Στρατονίκη κάνουν μία αφιέρωση σε ένα τέμενος της Ίσιδος και τού Σεράπιδος στην Αλεξάνδρεια, εκ μέρους τού Πτολεμαίου Β΄. Το γλυπτό χρονολογείται π. 283-278 και εκτίθεται στο Ελληνο-Ρωμαϊκό Μουσείο της Αλεξάνδρειας. Η επιγραφή έχει ως εξής:
ὑπὲρ βασιλέως Πτολεμαίου [Β΄]
τοῦ Πτολεμαίου [Α΄] καὶ Βερενίκης
Σωτήρων Άρχάγαθος Άγαθοκλέους
ὁ ἐπιστάτης τῆς Λιβύης
καὶ ἡ γυνὴ Στρατονίκη
Σαράπιδι Ἴσιδι τὸ τέμενος.
Οικογένεια
Νυμφεύτηκε τη Στρατονίκη της Λιβύης.
Πηγές
R.S. Bagnall, Archagathos son of Agathocles, Epistates of Libya, Columbia University Department of Greek & Latin, New York, USA, 1976
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
