Ο Ανδρίτσος Σαφάκας ήταν οπλαρχηγός. Γεννήθηκε στην Αρτοτίνα στα 1775 - 1780 με καταγωγή από τη Μπρούφλιανη (σημερινό Δίλοφο) της Φθιώτιδας. Το πατρικό επώνυμό του ήταν Καραδήμας. Ο ίδιος πήρε το επώνυμο Σαφάκας, μάλλον από το τούρκικο «σαφάκ» (=αστραπή). Τόσο πριν από την Επανάσταση του 1821 όσο και μετά το ξέσπασμά της, ο Σαφάκας, άλλοτε ήταν σε αντιπαράθεση με τους Οθωμανούς και άλλοτε, κυρίως όταν η κατάσταση έδειχνε να ξεφεύγει από τον έλεγχο των επαναστατών, προσκυνούσε το σουλτάνο, ευελπιστώντας ίσως σε αλλαγή των συνθηκών κάποια στιγμή αργότερα, που θα του έδινε τη δυνατότητα να ξαναστραφεί εναντίον των στρατευμάτων του τελευταίου.
Βιογραφικό
Στις αρχές του 19ου αιώνα ο Σαφάκας ήταν σε αντιπαράθεση με τον Αλή πασά των Ιωαννίνων και το 1806 για να γλυτώσει αναγκάστηκε να καταφύγει στην Λευκάδα. Αργότερα και αφού επέστρεψε στον τόπο του, ήρθε και πάλι σε αντιπαράθεση με τον πασά των Ιωαννίνων και τον Βελή Πασά και τους προσκύνησε μέχρι το 1820 οπότε και τους εγκατέλειψε. Όταν ξέσπασε η επανάσταση προσχώρησε στο στρατόπεδο του Μαυροκορδάτου και κατάφερε να υπερισχύσει των τοπικών του αντιπάλων. Συμμετείχε στην Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ως πληρεξούσιος της επαρχίας του. Πήρε μέρος στον εμφύλιο και συμμετείχε στις λεηλασίες που έγιναν στην Πελοπόννησο, από τους Ρουμελιώτες. Όταν τα στρατεύματα του σουλτάνου μπήκαν στη Ρούμελη (1826), ο Σαφάκας δήλωσε υποταγή και διορίστηκε αρματολός όμως μετά την παρέμβαση της Διοίκησης επέστρεψε στο στρατόπεδο των επαναστατών μέχρι την πτώση του Μεσολογγίου. Μετά το θάνατο του Καραϊσκάκη και την αποτυχία των επιχειρήσεων των Ελλήνων στην Αττική ο Σαφάκας πέρασε ξανά στο στρατόπεδο των Τούρκων, οδηγήθηκε όμηρος στην Λαμία και στη συνέχεια στα Ιωάννινα από όπου κατάφερε να δραπετεύσει. Προσπάθησε να επιστρέψει στην ορεινή Ναυπακτία αλλά τελικά δολοφονήθηκε από τον αδερφοποίητό του Σωτήρη Στράτο, ο οποίος έστειλε το κεφάλι του στον Κιουταχή(Αύγουστος του 1828).
Πηγές
Ένθετο εφημερίδας Ελευθεροτυπία,Ε/Ιστορικά-Οι οπλαρχηγοί της Στερεάς Ελλάδας,29 Νοεμβρίου 2001
Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
