Ανδρέας Βρανάς

Ο Ανδρέας Βρανάς γεννήθηκε στην Κέρκυρα τις 17 Ιουλίου 1870, γιος του Σπυρίδωνα Βρανά (1824-1903) και της Ιουστίνης Καλογεροπούλου. Ο πατέρας του ήταν ξυλουργός και ζούσε με την οικογένειά του αρχικά στο Μαντούκι και αργότερα στην Πόρτα Ρεμούντα της Κέρκυρας, στον προαστιακό χώρο της αστικής Κέρκυρας.

Όταν ήταν απόφοιτος της τρίτης τάξης του Σχολαρχείου της Κέρκυρας τόλμησε να αποφασίσει να παρακολουθήσει μαθήματα στην Καλλιτεχνική Σχολή Κερκύρας και να συγχνωτιστεί με το πνεύμα της τέχνης που καλλιεργούσαν μεγάλα ονόματα της Κερκυραϊκής κοινωνίας από τους οποίους μερικοί υπήρξαν καθηγητές του, όπως ο Σπυρίδων Προσαλέντης (1830-1895), ο Χαράλαμπος Παχής (1844-1891) και ο Νικόλαος Ασπιώτης (1815-1891).

Ο Ανδρέας Βρανάς ήταν ήδη ζωγράφος όταν την 1 Οκτωβρίου 1891 κλήθηκε να καταταγεί στο Σύνταγμα Μηχανικού του Ελληνικού Στρατού. Με την ιδιότητα αυτή θα εμφανιστεί μετά την απόλυσή του από το στράτευμα, δύο χρόνια αργότερα. Κατατάχθηκε ξανά στο Σύνταγμα Μηχανικού τις 21 Φεβρουαρίου 1897, λίγο πριν τον ατυχή πόλεμο και μέχρι την 1 Οκτωβρίου 1897, μετά τη σύναψη ειρήνης μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας.

Επανήλθε στην Κέρκυρα μαζί με τη ζωγραφική τέχνη για την κατάκτηση του καθημερινού βίου. Στις 29 Μαΐου 1898, στα 28 του χρόνια, παντρεύτηκε την Λαβήνια Τζώρα, στη συνοικία του Σαν Ρόκκο, όπου ήταν ο επαγγελματικός και οικογενειακός χώρος στον οποίο κινείτο. Το 1902 γεννήθηκε ο πρώτος του γιος, Κωνσταντίνος (1902-1975).

Στις αρχές της δεκαετίας του 1910, οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελλάδα, τον οδήγησαν στην οικονομικά ακμάζουσα ελληνική παροικία της Αιγύπτου, στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια. Τη φυγή προς το εξωτερικό ακολούθησαν και άλλοι συμπατριώτες του ζωγράφοι, όπως ο Σπυρίδων Σκαρβέλης (1868-1942), ο Περικλής Τσιριγώτης (1860-1924) και ο Στέφανος Τριβώλης (1883-1944).

Μετά το 1917 και μέχρι τις αρχές του 1934 ο Ανδρέας Βρανάς ήταν συνεχώς στην Κέρκυρα, όπου εργάστηκε ακατάπαυστα, όπως δείχνει η παραγωγή των έργων του. Η λήξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου αποτυπώνει, στη χρονολόγηση των έργων του, την κοινωνική εδραίωσή του ως ζωγράφου.

Παντρεύτηκε για δεύτερη φορά την Ανδρομάχη Βοντετσιάνου (1893-1940) με την οποία απέκτησε τρία παιδιά: τον Σπυρίδωνα (1921-2003), την Σοφία (1922-1940) και την Έλσα (1927-1940). Ο εγγονός του, Ανδρέας Σ. Βρανάς, υπήρξε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.

Στην κορυφαία στιγμή του καλλιτεχνικού του έργου δημιουργεί αγιογραφίες κερκυραϊκών εκκλησιών, σε συνεργασία με φίλους του ζωγράφους, όπως ο Στέφανος Τριβώλης και ο Διονύσιος Σγούρος (1887-1977). Μαρτυρίες αναφέρουν ότι ο Ανδρέας Βρανάς ζωγράφισε την Ουρανία της εκκλησίας Σιναράδων, έργο το οποίο καταστράφηκε από την υγρασία και αντικαταστάθηκε περί το 2000 από τον σύγχρονο ζωγράφο Στέφανο Σγούρο (γεν. 1924).

Υπήρξε ενεργό στέλεχος του Κόμματος των Φιλελευθέρων στην Κέρκυρα, δράση την οποία ενέτεινε μετά το 1920. Το 1922 έγινε διευθυντής στην εφημερίδα Εθνική Ζωή, έντυπο το οποίο αποτελούσε το επίσημο όργανο του κόμματος στην Κέρκυρα.

Το 1934 ήταν ένα κρίσιμο έτος για τον Ανδρέα Βρανά. Τότε, διακόπτεται σχεδόν η ανάθεση της αγιογράφησης εκκλησιών στην Κέρκυρα, γεγονός που τον οδηγεί στην απόφαση να εγκατασταθεί με την οικογένειά του στην Αθήνα, στην περιοχή των Αμπελοκήπων. Από ένα μικρό εργαστήριο που έστησε εκεί, προσπάθησε να προωθήσει έργα του στην Αθηναϊκή κοινωνία. Η εξέλιξη της υγείας του, όμως, δεν του επέτρεψε να πραγματοποιήσει το στόχο του. Στις 14 Νοεμβρίου 1935, σε ηλικία 65 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή.

Στα έργα του συμπεριλαμβάνονται πίνακες πολλών τεχνικών. Τοπιογραφίες με υδροχρώματα, αγιογραφίες με ελαιοχρώματα κυρίως σε μουσαμά, προσωπογραφίες με ελαιοχρώματα, νεκρές φύσεις, ιστορικά θέματα και ανθογραφίες κυρίως με υδροχρώματα.

Παραπομπές

Τα βιογραφικά στοιχεία του Ανδρέα Βρανά αντλήθηκαν, κυρίως, από το άρθρο του Ευάγγελου Πρόντζου, "Ο ζωγράφος και η εποχή του", στο: Έλλη Βρανά (επιμ.) Ανδρέας Βρανάς. 1870-1935. Ζωγραφική, Αθήνα 2004, σελ. 11-18.

Γκαλερί