.
Ο Ανδρέας Βερούσης ή Ανδρέας Ανδρούτσος, ή Ανδρέας Βερούτσος ή Ανδρέας Μουτσανάς, ή Καπετάν Ανδρούτσος (εξ ού και το υποκοριστικό Ανδρούτσος) ήταν ο πατέρας του οπλαρχηγού του 1821 Οδυσσέα Ανδρούτσου.
Βιογραφικό
Ο πατέρας του Οδυσσέα Ανδρούτσου ήταν Αρβανίτης και λεγόταν Ανδρέας Βερούτσος ή Ανδρέας Βερούσης ή Ανδρέας Μουτσανάς (εξ ού και το υποκοριστικό Ανδρούτσος). Γεννήθηκε στους Λιβανάτες Λοκρίδας (Νομός Φθιώτιδας) το έτος 1740 ή 1750, όπου διετέλεσε διαβόητος αρχικλέφτης, αλλά και πειρατής συνεργάτης του Λάμπρου Κατσώνη τις περιόδους 1770-1792 του Ρωσσοτουρκικού Πολέμου [1]. Λεγόταν επίσης το λιοντάρι της Ρούμελης. Γεννήθηκε το 1740. Στα χρόνια του Ρωσο-Τουρκικού πολέμου (1787-1792) συνεργάστηκε με τον Λάμπρο Κατσώνη και επανειλημμένα καταναυμάχησε τον τουρκικό στόλο. Ο Ανδρέας Βερούσης, Βερούτσος (1750-1797 μΧ) ήταν ήδη επαναστάτης εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν την επίσημη κήρυξή της την 25η Μαρτίου 1821. Σε μια από τις μάχες του με τους Οθωμανούς τραυματίσθηκε στην κνήμη και επειδή τραυματίας ων κινδύνευε στην κατεχόμενη Ελλάδα, κατέφυγε στη Βενετοκρατούμενη Πρέβεζα για ασφάλεια και για να τύχει ιατρικής περίθαλψης από Βενετσιάνους χειρουργούς ιατρούς[2], [3]. To έτος 1786 ο Ανδρέας Βερούσης διεκομίσθη στην Πρέβεζα, και φιλοξενήθηκε από τον άρχοντα της Πρέβεζας εύπορο προεστό Δημήτρη Τσαρλαμπά, Γαλλόφιλο αλλά και πράκτορα των Ρώσων κατά τον Ρωσσοτουρκικό Πόλεμο του 1787-1792[4] (Ελευθεροτυπία: «Τα Ιστορικά» 21-03-2009) του οποίου τελικά παντρεύτηκε τη μονάκριβη και όμορφη κόρη Ακριβή Τσαρλαμπά στις 13 Μαρτίου 1786 με κουμπάρο τον "θαλασσόλυκο" Λάμπρο Κατσώνη υποπλοίαρχο του Ναυτικού της Ρωσικής αυτοκρατορίας[5], [6]. Κάποια στιγμή, το έτος 1792, ο Ανδρέας Βερούσης Βερούτσος, συνελήφθη από τους Βενετούς, παραδόθηκε στους Τούρκους και μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου πέθανε από βασανιστήρια των Οθωμανών το 1797 μΧ, μάλιστα λέγεται ότι το αποκεφαλισθέν πτώμα του το έριξαν στα παγωμένα νερά του Βόσπορου, σε ηλικία 47 ετών [7], [8]. Η απολογία του Ανδρέα Βερούση κατά την ανάκρισή του από τους Βενετούς είναι διαθέσιμη και έχει δημοσιευθεί μεταφρασμένη από τον ιστορικό Κυριάκο Σιμόπουλο. Στην ανακριτική κατάθεση του στους Βενετούς, ο Ανδρέας Βερούσης (πατέρας του Οδυσσέα) ρωτήθηκε αν αληθεύει πως είναι συμπολεμιστής του Λάμπρου Κατσώνη και απαντά: «Είναι αληθέστατα. Ηδη προ πέντε ετών, ευρισκόμην εις Σαραγούσαν. Εκεί ανέλαβον υποχρέωσιν με τον κύριον Ίψον, Ρώσον Στρατηγόν, να συγκεντρώσω πολεμιστάς εκ Τουρκίας. Επελθούσης μετ' εμού συμφωνίας, εκράτησα τον λόγον μου. Συγκέντρωσα απο την ‘’Τουρκίαν’’ (*) 800 Αλβανούς, με έκαμαν καπετάνιον και διοικητήν και υπηρέτησα εις την ναυτικήν μοίραν με τον Ίψον, τον Στρατηγόν Ταμάρα και τον Κολονέλον Λάμπρον. Επολέμησα πάντα κατά των Τούρκων ....» [9]. (*) Σημείωση: Όλη η υπόδουλη στους Τούρκους Βαλκανική χερσόνησος και τα υπόλοιπα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αποκαλούνταν «Τουρκιά», όμως η εν λόγω στρατολόγηση έγινε στην Επικράτεια του Αλή Πασά, σαφώς φίλου του Ανδρέα Βερούση.
Το σπίτι του Ανδρέα Βερούση στην Πρέβεζα
Το σπίτι του Δημήτριου Τσαρλαμπά στην Πρέβεζα και του Ανδρέα Βερούση, σώζονταν στην οδό Χρήστου Κοντού παραπλεύρως του σημερινού καταστήματος ρούχων Benetton, μέχρι το έτος 2011 με μιά λανθασμένη αναμνηστική πινακίδα. Η μαρμάρινη αυτή πινακίδα τοποθετήθηκε προφανώς μεταπολεμικά και έγραφε «ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΥ 1773-1798». Προφανώς εννοεί το σπίτι του Δημήτριου Τσαρλαμπά πεθερού του Ανδρέα Βερούση ή Βερούτσου (1750-1797) και πατέρα του Οδυσσέα. Όμως και πάλι οι χρονολογίες είναι λάθος, γιατί εμφανίζει τον επαναστάτη πατέρα του Οδυσσέα να πέθανε 25 ετών, ενώ οι σωστές χρονολογίες είναι 1750-1797, διότι σκοτώθηκε σε ηλικία 47 ετών.Τελικά το έτος 2011 το σπίτι αυτό κατεδαφίσθηκε με σκοπό την ανέγερση οικοδομής, παρά τις προσπάθειες του πολιτιστικού Συλλόγου "Πρέβεζα", η δέ αρχαιολογική υπηρεσία και η πολεοδομία Πρέβεζας αιτιολόγησαν την απόφαση κατεδάφισης με το σκεπτικό "το οίκημα δεν διέθετε αρχιτεκτονικά στοιχεία διατηρητέου" αγνοώντας ότι ένα κτίριο είναι φορέας ιστορικής μνήμης.[10].
Πηγές
Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια. Αθήναι: Έκδοσις Μεγάλης Στρατιωτικής και Ναυτικής Εγκυκλοπαιδείας. Ανακτήθηκε την 23 Σεπτεμβρίου 2009.
Παραπομπές
↑ Παναγιώτης Στάθης, ιστορικός, "Ελευθεροτυπία" «Tα Ιστορικά», Μάρτιος 2009, σελ. 142
↑ Χαράλαμπος Γκούβας: "Η Ιστορία του Νομού Πρέβεζας", έκδοση 2009, Ιδρύματος "Μουσείο Τεχνών και Επιστημών Πρέβεζας", ISBN 978-960-87328-2-7
↑ Πέτρος Μπίκος: «Ανδρούτσος, ο θρύλος της Γραβιάς» εκδόσεις Στρατίκη, Αθήνα, 1996
↑ Ελευθεροτυπία: «Τα Ιστορικά» 21-03-2009
↑ Χαράλαμπος Γκούβας: "Η Ιστορία του Νομού Πρέβεζας", έκδοση 2009, Ιδρύματος "Μουσείο Τεχνών και Επιστημών Πρέβεζας", ISBN 978-960-87328-2-7
↑ Πέτρος Μπίκος: «Ανδρούτσος, ο θρύλος της Γραβιάς» εκδόσεις Στρατίκη, Αθήνα, 1996
↑ Χαράλαμπος Γκούβας: "Η Ιστορία του Νομού Πρέβεζας", έκδοση 2009, Ιδρύματος "Μουσείο Τεχνών και Επιστημών Πρέβεζας", ISBN 978-960-87328-2-7
↑ Πέτρος Μπίκος: «Ανδρούτσος, ο θρύλος της Γραβιάς» εκδόσεις Στρατίκη, Αθήνα, 1996
↑ Κυριάκος Σιμόπουλος:"Ελληνική Ιστορία" Τόμος Β', σελ. 741
↑ Eφημερίδα Τοπική Φωνή Πρέβεζας: Κατεδαφίσθηκε το σπίτι του Οδυσσέα Ανδρούτσου", 2011
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
