.
Ο Αιλιανός ο Τακτικός ήταν αρχαίος Έλληνας στρατιωτικός συγγραφέας που ζούσε στη Ρώμη τον 2ο αιώνα μ.Χ..
In hoc codice continentur Helianus De instruendis aciebus et Onosander De optimo imperatore (manuscript), ca. 1480, by Aelianus Tacticus. MS Richardson 16, Houghton Library,
Ο Αιλιανός συνέγραψε τα στρατιωτικά βιβλία Περί Στρατηγικών Τάξεων Ελληνικών και Τακτική Θεωρία, αφιερωμένα στον αυτοκράτορα Αδριανό (το πρώτο ίσως στον Τραϊανό, αν του αποδίνεται ορθά ως έτος δημοσιεύσεως το 106), στα οποία αντιπαραθέτει την ελληνομακεδονική στρατηγική τακτική σε αντιπαράθεση με τη ρωμαϊκή. Το πρώτο, σε 53 κεφάλαια, αποτελεί μια πραγματεία-εγχειρίδιο της μακεδονικής τακτικής όπως εφαρμοζόταν από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι έχει συμβουλευθεί τις καλύτερες πηγές, με σημαντικότερη μια, χαμένη σήμερα, πραγματεία επί του θέματος από τον Πολύβιο.
Ο Αιλιανός μας δίνει μια σύντομη περιγραφή για τη σύσταση του ρωμαϊκού στρατού της εποχής του. Υπόσχεται επίσης στον αναγνώστη ένα έργο για τις ναυτικές τακτικές, αλλά αυτό, αν ποτέ γράφτηκε, έχει χαθεί.
Ο Αρριανός είχε υπόψη του τον Αιλιανό, ή τουλάχιστο αμφότεροι αντλούν από την ίδια πηγή. Βέβαια επικριτές του Αιλιανού από τον 18ο αιώνα (οι Guichard Folard και Prince de Ligne) τον θεωρούν πολύ κατώτερο του Αρριανού, αλλά οι άμεσοι διάδοχοί του, οι Βυζαντινοί και αργότερα οι Άραβες (που τον μετέφρασαν περί το 1350 για τη δική τους χρήση), δέχθηκαν μεγάλη επίδραση από τα έργα του. Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Λέων ΣΤ' ο Σοφός έχει ενσωματώσει μεγάλο μέρος κειμένου του στο δικό του έργο για τη στρατιωτική τέχνη (το Τέχνη Τακτική).
Παρά την ακαδημαϊκή του φύση, το έργο του Αιλιανού του Τακτικού είχε μέγιστη αξία για τους οργανωτές στρατού, ιδίως τον 16ο αιώνα, εξαιτίας του πλήθους των λεπτομερειών που αναφέρει: Η μακεδονική του φάλαγγα είχε πολλές ομοιότητες με τα πυκνά σώματα λογχοφόρων και ιππικού των ισπανικών και ολλανδικών συστημάτων, και οι μεταφράσει που έγιναν τον 16ο αιώνα σχημάτισαν τη βάση πολυάριθμων βιβλίων τακτικής
Πηγή
Ιωάννης Κακαβούλιας: Ελληνική Γραμματολογία (αρχαία και βυζαντινή), εκδ. Νικόδημος, Αθήνα
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
