.
Ο Αγαθαρχίδης (ο Κνίδιος) (2ος π.Χ. αιώνας) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος (περιπατητικός - Αριστοτελικός) και επιστήμων (φυσικός, γεωγράφος, φυσιοδίφης). Έζησε τον 2ο π.Χ. αιώνα στην Αλεξάνδρεια (της Αιγύπτου) περνώντας το πλείστο της πολυτάραχης ζωής του ταξιδεύοντας και καταγράφοντας γεωγραφικές παρατηρήσεις, παρατηρήσεις επί ζώων και φυτών ως και εθνολογικά στοιχεία. Περιέγραψε λαογραφικά στοιχεία αρχαίων λαών, των ιχθυοφάγων της ανατολικής Αφρικής. Επίσης έδωσε πληροφορίες για τα μεταλλεία χρυσού της αρχαίας Αιθιοπίας και του πλούτου του εμπορίου των παράλιων χωρών στην Ερυθρά θάλασσα(*)
Ο Αγαθαρχίδης ήταν εκείνος που ερμήνευσε πρώτος το φαινόμενο της περιοδικής πλημμύρας του Νείλου δηλαδή όλου του φαινομένου της παλίρροιας. Επίσης εκ των κειμένων του ίσως να μπορεί και να χαρακτηριστεί ως μακρινός πρόδρομος της σημερινής "Παρασιτολογίας" δηλαδή της επιστήμης που μελετά νόσους που προέρχονται από παράσιτα του ανθρώπινου οργανισμού.
Βίος
Ο Αγαθαρχίδης καταγόταν από την περιώνυμη Κνίδο της Μικράς Ασίας πλησίον του σημερινού Ακρ. "Κάβο κριός" έζησε όμως στην Αλεξάνδρεια. Έγινε διάσημος επί των ημερών του Έλληνα Βασιλέως της Αιγύπτου Πτολεμαίου του Φιλομήτωρος, διατέλεσε "αναγνώστης" (γραμματεύς) του επιφανή αυλικού (Ηρακλείδη) Λέμβου, αλλά όταν, μετά την εγκατάλειψη του θρόνου από μέρους του επόμενου Βασιλέα Πτολεμαίο Φύσκωνα 131 π.Χ. έχασε τη θέση του επεδόθη σε ερευνητικά ταξίδια και περιηγήσεις. Σημαντικό μέρος του έργου του διέσωσε ο Φώτιος συμπεριλαμβάνοντας αποσπάσματα στη Μυριόβιβλο.
Έργα
- Περίπλους της Ερυθράς θαλάσσης. Έργο αποτελούμενο από πέντε βιβλία που περιέχουν πληροφορίες κυρίως των παράλιων της Αραβίας και Αιθιοπίας (ημιτελές). Αυτό το έργο φέρεται ότι συμβουλέυτηκαν οι Αρτεμίδωρος, Στράβων και ο Αιλιανός και μετέπειτα Βυζαντινοί ιστορικοί.
- Περί Ασίας:Ζωολογικές και φυτολογικές παρατηρήσεις εκ της Ασίας.
- Περί Αφρικής: Φυσικές παρατηρήσεις εκ της Αφρικής και περί Νείλου.
- Ιστορίαι: 49 Βιβλία περί της ιστορίας της Ευρώπης και περί της Ασίας κυρίως Περσίας. (Οι Πέρσες τα θεωρούν ως πρώτα ιστορικά βιβλία για τη χώρα και τον λαό τους) και
- Επιτομή περί ανέμων (μετεωρολογικές παρατηρήσεις)
Εξ όλων των παραπάνω έχουν διασωθεί μόνο αποσπάσματα.
Σχόλια
Υπήρξε από τους μεγαλύτερους πολέμιους της Ελληνικής μυθολογίας μη δυνάμενος να αντιληφθεί το ελληνικό πνεύμα, αφενός επί της αναζήτησης, αφετέρου εκείνης της ικανοποίησης περί του αγνώστου, στοιχεία αποδεδειγμένα αναγκαία στην ισσοροπία του ανθρώπινου βίου και που δεν είναι τίποτε περισσότερο απ΄ αυτό που επιχειρούν οι σύγχρονες επιστήμες με ίδιο ακριβώς σημείο αναφοράς, την "π α ρ α τ ή ρ η σ η". Έτσι αποκαλύπτεται ότι ο κατά τ΄ άλλα αυτός επιστήμων της αρχαιότητας, που αμφισβητείται αν επισκέφθηκε τον Ελλαδικό χώρο, υπήρξε ένας επιδερμικός ανγνώστης του Ομήρου, του Ησίοδου κ.ά. Ακριβώς αυτόν ακολούθησαν αργότερα ο Φώτιος που (εξ ομοίας αντίληψης) διέσωσε κάποια αποσπάσματα, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος κ.ά.
Πηγές
Τον Αγαθαρχίδη έχουν αναφέρει ο Στράβων, ο Πλούταρχος, ο Αθήναιος, ο Διόδωρος Σικελιώτης, ο Λουκιανός και βεβαίως ο Πατριάρχης Φώτιος της Κωνσταντινούπολης.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
