Ο Αγαμέμνων (Μένιος) Τιμ. Μουρτζόπουλος (1922-2005) ήταν Βολιώτης συνθέτης, ποιητής, φιλόλογος και δικηγόρος. Ο ίδιος δεν επιθυμούσε να δημοσιευτεί το έργο του όσο ζούσε. Τα τελευταία χρόνια, όμως, γίνεται ολοένα και πιο γνωστός τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στο εξωτερικό, καθώς τα έργα του σιγά-σιγά δημοσιεύονται, παίζονται και εκδίδονται, χάριν της συζύγου του, Μαίρης, μουσικοπαιδαγωγού.
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Μένιος Μουρτζόπουλος γεννήθηκε στον Βόλο, όπου και έζησε τα πενήντα τελευταία χρόνια της ζωής του στο σπίτι του στον Άνω Βόλο. Ο πατέρας του ήταν γιατρός με σπουδές στην Ελλάδα, στη Γερμανία και στη Γαλλία. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του (Δημοτικό και Γυμνάσιο στον Βόλο), ο Μένιος κατέβηκε στην Αθήνα, όπου και σπούδασε, μέσα στα χρόνια της Κατοχής, στη Νομική Σχολή, απ' όπου πήρε το πτυχίο του και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Ανήσυχο πνεύμα, παρακολούθησε τη Φιλολογία του ΑΠΘ, απ' όπου πήρε πτυχίο· εγγράφτηκε επίσης στη Θεολογία του ίδιου πανεπιστημίου, δίχως όμως να λάβει πτυχίο.
Δι αλληλογραφίας παρακολούθησε μαθήματα Συνθέσεως Μουσικής στο Τρίνιτι Κόλετζ του Λονδίνου, ενώ ήδη ως μαθητής απέσπασε βραβείο «Διὰ τὴν ἐπίδοσίν του εἰς τὰ θεωρητικὰ μαθήματα» από το Εθνικόν Ωδείον με Διευθυντή τον Μανώλη Καλομοίρη. Επίσης, έλαβε Τιμητική Μνεία «σε αναγνώριση της προσφοράς του στη μουσική-καλλιτεχνική ιστορία του Βόλου» από τη ΧΕΝ Βόλου (1988), από τον Σύνδεσμο «Οι φίλοι του Πηλίου» «για την προσφορά του στη Μουσική και τη Μουσικολογία» κ.ά.
Μουσικό έργο
Ο Αγαμέμνων Μουρτζόπουλος έγραψε δεκαεννέα μουσικά έργα, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι συνθετικά ως προς το περιεχόμενο. Διάφορα έργα του παίχτηκαν και παίζονται κατά καιρούς σε διάφορους χώρους και αίθουσες· η πρώτη δημόσια παρουσίαση έργων του έγινε την άνοιξη του 1997, με έργα μουσικής δωματίου. Στο Μέγαρο Μουσικής παίχτηκαν τρία έργα του, μεταθανάτια, δύο υπό τη διεύθυνση Βύρωνα Φιδετζή και ένα από το Κουαρτέτο Εγχόρδων με τον Γιώργο Δεμερτζή.
Ποίηση
Πολύ αξιόλογο είναι και το ποιητικό έργο του Μένιου Μουρτζόπουλου. Από τα ποιήματά του, το 2011 εκδόθηκε από την Εκτυπωτική Καρδίτσας η ποιητική συλλογή «Ήχος Πλάγιος», επιμελημένη από τον Β. Αναγνωστόπουλο, ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ίσως, ως ένα από τα καλύτερα ποιήματα της συλλογής αυτής θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί «Ο βασιλιάς της Αρίσβης».
Μια άλλη συλλογή του Μουρτζόπουλου από ποιήματα, αφιερωμένα στην πρώτη του αγαπημένη, δυστυχώς έχει χαθεί. Σκόρπια, τέλος, παραμένουν πολλά άλλα ποιήματα που περιμένουν κι αυτά την έκδοση.
Μελέτες και κριτικές
Σημαντικός είναι ο αριθμός μελετών, κριτικών και αναλύσεων έργων του Μουρτζόπουλου. Ορισμένα από αυτά έχουν δημοσιευτεί, όσο τα περισσότερα μένουν στην αφάνεια, ενώ άλλα είναι μισοτελειωμένα.
Εργογραφία
Ακολουθεί κατάλογος των έργων του Μουρτζόπουλου:
Μουσικές συνθέσεις
Η Επαρχία
Μικρή καντάτα για τη γέννηση ενός μικρού αγοριού
Όταν ήταν αυλές με λουλούδια, όταν τα παιδιά τραγουδούσαν
Σονάτα για βιολί και πιάνο: «Εφηβική»
2 Μελωδίες
3 Τραγούδια του Μαλακάση
Βραδινά πένθη
Κύκλος Καβάφη
κ.ά.
Ποίηση
Ήχος Πλάγιος, ποιητική συλλογή
και πολλά άλλα αδημοσίευτα
Άλλα
Δημοσιευμένα:
Ο Δάσκαλος (1952), αναφερόμενο στον καθηγητή μουσικής Βασίλη Κόντη (δοκίμιο)
Πρόσωπο φωτός (1970)
Η Ορθοδοξία (1972), του Παύλου Ευδοκίμοφ, μετάφραση, εκδ. Β. Ρηγόπουλος, Θεσ/νίκη
Δοκίμιο για τη Μουσική (1973)
Ο πιο τρανός καημός μου (2011), ερμηνευτική ανάλυση του ποιήματος του Παλαμά
και πολλές επιφυλλίδες για διάφορα θέματα
Αδημοσίευτα: Μεταφράσεις, λογοτεχνικές μελέτες, κριτικές, αναλύσεις μουσικών έργων κ.ά.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Μουρτζόπουλος - Musipedia
Αφιέρωμα τιμής στον Μένιο Μουρτζόπουλο
«Αφανής πνευματικός άνθρωπος», άρθρο στον Ριζοσπάστη, Πέμπτη 12 Μάη 2005.
Αφιέρωμα από το περιοδικό «Μουσικολογία»
Συναυλίες/ηχογραφήσεις έργων του
http://www.taxydromos.gr/
http://e-thessalia.gr/timitiki-ekdilosi-gia-ton-menio-mourtzopoulo-sto-volo/
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
