Ο Εριχθόνιος ήταν βασιλιάς της Αθήνας. Βασίλεψε γύρω στα 1500 π.Χ. αφού εξόρισε από το θρόνο τον Αμφικτύωνα. Σύμφωνα με τη μυθολογία ήταν μισός άνθρωπος και μισός φίδι. Ήταν αυτός που τοποθέτησε το ξύλινο άγαλμα της Αθηνάς στον Παρθενώνα και ίδρυσε γιορτή προς τιμήν της, τα Αθήναια. Αργότερα ο Θησέας όταν ένωσε όλους τις αθηναϊκές κοινότητες σε μια, μετονόμασε τη γιορτή σε Παναθήναια.

Καταγωγή

Υπάρχουν δύο εκδοχές για την καταγωγή του Εριχθόνιου. Η πρώτη τον θέλει γιο του θεού Ήφαίστου και της Ατθίδος, κόρης του βασιλιά της Αθήνας Κραναού, από την οποία πήρε το όνομα της η Αττική. Η δεύτερη εκδοχή του μύθου αναφέρει ως γονείς του τον Ήφαιστο και την Αθηνά (βλέπε λ. Αθηνά). Σύμφωνα με το μύθο ο Εριχθόνιος γεννήθηκε ως φίδι. Η Αθηνά τον έκλεισε σε ένα καλάθι και το εμπιστεύτηκε στις τρεις κόρες του Κέκροπα, Έρση, Πάνδροσο και Αγλαύρη, με την εντολή να μην το ανοίξουν. Μόνο η Πάνδροσος υπάκουσε όμως τη θεά. Όταν οι άλλες δύο κοπέλες άνοιξαν το καλάθι αντίκρισαν ένα μώρο τυλιγμένο με δύο φίδια. Ο τρόμος τους ήταν τέτοιος που έπεσαν από το βράχο της Ακρόπολης. Κατά μια άλλη εκδοχή όταν οι κόρες του Κέκροπα άνοιξαν το καλάθι είδαν μόνο το φίδι, και αφού έπεσαν από την Ακρόπολη, το φίδι κρύφτηκε στην ασπίδα της Αθηνάς. Η θεά τον μεταμόρφωσε σε άνθρωπο, τον μεγάλωσε και τον δίδαξε πρώτο να ιππεύει άμαξα με τέσσερα άλογα. Σύμφωνα πάλι με τον Απολλόδωρο ο Εριχθόνιος ήταν παιδι που είχε ως φρουρό ένα φίδι.

Η Δυναστεία του Εριχθόνιου

Ο Εριχθόνιος παντρεύτηκε τη νύμφη Πασιθέα και απέκτησαν ένα γιό,τον Πανδίονα. Ο Πανδίονας έκανε με τη νύμφη Ζευξίππη δύο κόρες, την Πρόκνη και την Φιλομήλα και δύο γιους, τον Ερεχθέα και το Βάτη. Γιος του Ερεχθέα ήταν ο Αιγέας και εγγονός του ο ήρωας Θησέας.